Özet
The purpose of this research to examine some of the cognitive characteristics that affect students' learning and their relationship with academic success in online learning environments. In this study, these cognitive characteristics were selected as cognitive load, cognitive flexibility and visual literacy. This study conducted with descriptive method, online learning environment available in an international university's distance learning program was used. These three cognitive characteristics of the students who were educated in this environment were measured. The study was conducted with 118 students registered in the distance education system of the university during the fall semester of 2017-2018 academic year, who were studying in different departments, actively continuing in the education process and responding to scales sent via e-mail by the system. "Cognitive Load Scale, Cognitive Flexibility Inventories and Visual Literacy Skills Scale" were used to collect data from students. In addition, the "Personal Information Questionnaire" developed by the researcher was used to collect the demographic information of the students. The data obtained were statistically analyzed with One-way ANOVA, Independent Groups t-test and Multiple Regression Analysis. As a result of the research; it was determined that the cognitive load of the students in the online learning environment was not significantly related to the academic achievement of them. According to the data obtained from the students by the Cognitive Flexibility Inventories, the cognitive flexibility level of the students did not have a significant relationship with the academic achievement. However, there was a significant difference between students' visual literacy levels and academic achievement. There was no significant difference between students' willingness to learn online and general academic achievement in the online learning environment. In addition, findings show that visual literacy skills significantly explain the variability in academic achievement.
Künye
Akkoyunlu, B., ve Yılmaz, M. (2005). Türetimci çoklu ortam ögrenme kuramı. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 9-18.
Aldağ, H., ve Sezgin, M. E. (2003). Çok ortamlı öğrenmede ikili kodlama kuramı ve bilişsel model. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
Alessi, S. M., ve Trollip, S. R. (2001). Multimedia for Learning Methods and Development. Massachusetts, USA: Allyn and Bacon.
Alpan, G. B. (2013). Görsel okuryazarlık eğitiminin öğretmen adaylarının problem çözme yaklaşımlarına etkisi: gazi üniversitesi örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi(kefad), 111-130.
Alper, A., ve Deryakulu, D. (2008). Web ortamlı probleme dayalı öğrenmede bilişsel esneklik düzeyinin öğrenci başarısı ve tutumları üzerindeki etkisi. Eğitim ve Bilim, 148.
Arpaguş, E. K., Moğol, S., ve Ünsal, Y. (2015). Görsel okumanın ortaöğretim öğrencilerinin fizik dersi başarılarına etkisi: hareket konusu örneği. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 65-81.
Asıcı, E., ve İkiz, F. E. (2015). Mutluluğa giden bir yol: bilişsel esneklik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 191-211.
Avgerinou, M. (2009). Re-viewing visual literacy in the “bain d’ images” era. TechTrends, 28-34.
Batting, W. F. (1979). Are the important "individual differences" between or within individuals? Journal Of Research İn Personality, 546-558.
Bilgiç, H. G., Duman, D., & Seferoğlu, S. (2011, Şubat). Dijital yerlilerin özellikleri ve çevrimiçi ortamların tasarlanmasındaki etkileri. Akademik Bilişim Konferasında sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Cao, X., Wang, F., ve Zheng, Z. (2012). The experimental research on e-learning ınstructional design model based on cognitive flexibility theory. International Conference on Solid State Devices and Materials Science (s. 997-1005). Huanggang,China: Elsevier B.V. Selection and/or peer-review under responsibility of Garry Lee.
Chandler, P., ve john Sweller. (1991). Cognitive load theory and the format of the instruction”,. Cognition and Instruction, 293–332.
Chieu, V. M. (2007). An operational approach for building learning environments supporting cognitive flexibility. Educational Technology ve Society, 32-46.
Çakmak Kılıç, E. (2007). Çoklu ortamlarda dar boğaz: aşırı bilişsel yüklenme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-24.
Demirer, V. (2009). Eğitim materyali geliştirilmesinde karma öğrenme yaklaşımının akademik başarı,bilgi transferi, tutum ve öz-yeterlik algısına etkisi (Yüksek lisans tezi). T.C. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Dikbaş, E. (2006). Öğretmen adaylarının e-öğrenmeye yönelik tutumlarının incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir .
Dillon, R. F., ve Vineyard, G. (1999). Cognitive flexibility: further validation of flexible combination. Southern Illinois University.
Dinçer, S. (2015). Farklı eğitsel arayüzler kullanılarak hazırlanan bilgisayar destekli öğretim yazılımlarının öğrencilerin akademik başarılarına, motivasyonlarına, derse ilgilerine, bilgisayar destekli öğretimi değerlendirmelerine ve bilişsel yüklerine etkisi (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Doğan, H. G. (2014). Yükseköğretim kurumlarında web tabanlı uzaktan eğitim programları bileşenleri: uygulamalar ve sorun alanları (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
Duran, M., ve Bekdemir, M. (2013). Görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algısıyla görsel matematik başarısının değerlendirilmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 27-40.
Duran, N., Önal, A., ve Kurtuluş, C. (Ocak, 2006). E-öğrenme ve kurumsal eğitimde yeni yaklaşım öğrenim yönetim sistemleri. Akademik Bilişim Konferasında sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Edmunds, D. B. (2007, Kasım). The impact of a cognıtıve flexıbılıty hypermedıa system on preservıce teachers’ sense of self-effıcacy (Yüksek Lisans Tezi). Chapel Hill: North Carolina.
Felten, P. (2008). Visual literacy. The Magazine of Higher Learning, 60-64.
Gerven, P. W., Fred G. W. C. , P., Merriënboer, J., ve Schmidt, H. (2000). Cognıtıve load theory and the acquısıtıon of complex cognıtıve skılls ın the elderly: towards an ıntegratıve framework. Educational Gerontology, 503-521.
Godshalk, V. M., Harvey, D., ve Moller, L. (2017). The role of learning tasks on attitude change using cognitive flexibility hypertext systems. The Journal Of The Learnıng Scıences, 507-526.
Gülbahar, Y. (2005). Öğrenme stilleri ve teknoloji. Eğilim ve Bilim, 10-17.
İşler, A. Ş. (2002). Günümüzde görsel okur yazarlık ve görsel okur yazarlık eğitimi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 153-161.
İzmirli, S. (2012, Haziran). Öğrenen ve sistem hızında ilerleyen farklı çoklu ortam sunum türlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Jacobson, M. J., ve Spiro, R. (1993). Hypertext learning environments, cognitive flexibility and the transfer of complex knowledge: an empirical ınvestigation. Champaign: University of Illinois at Urbana.
Jonassen, D. H., & Grabowski, B. L. (1993). Handbook of individual differences, learning and instruction. Lawrence Erlbaum Associates Publishers, New Jersey.
Kala, N. (2012, Eylül). Bilişsel yük kuramına göre termodinamik konusunda hazırlanan öğretim tasarımının kimya öğrencilerinin hatırlama ve transfer düzeyindeki öğrenmelerine etkisi (Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
Karadeniz, S. (2008). Bilişsel esnekliğe dayalı hiper metin uygulaması: sanal bilgisayar hastanesi. Türk Egitim Bilimleri Dergisi, 135-152.
Karadeniz, Ş. (2004). Bilişsel esneklik hiper metinleri ve hiper ortamları. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 1303-6521.
Karataş, E. (2011, Ekim). Uzaktan eğitim içerik geliştirme süreçlerinde çevrimiçi işbirliğine dayalı proje takip ve yönetim aracı kullanımının etkililiği (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Karataş, K. (2017). Öğretmen adaylarının öz yönetimli öğrenmeye hazırbulunuşluk düzeylerinin üst-bilişsel farkındalık düzeyleri açısından yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 451-465.
Katırcı, E. (2010). Farklı çoklu ortamların öğrencilerin mekanik konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesine ve bilişsel yüklenmelerine etkilerinin incelenmesi: görsel uzamsal zekâ boyutunda bir analiz (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kaya, E. (2015, Ağustos). “Güneş sistemi ve ötesi: uzay bilmecesi” ünitesi için bilişsel yük kuramı ilkelerine göre geliştirilen teknoloji destekli rehber materyallerin etkililiğinin belirlenmesi (Doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Keskinkılıç, F. (2014, Eylül). İlköğretim programlarında yer alan görsel okuryazarlık kazanımlarının değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılıç, E. (2006, Ocak). Çoklu ortamlara dayalı öğretimde paralel tasarım ve görev zorluğunun üniversite öğrencilerinin başarılarına ve bilişsel yüklenmelerine etkisi (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılıç, F. (2007). Mikro düzeyde içerik düzenleme stratejilerinin kavramların, genellemelerin öğrenilmesine ve bilişsel esnekliğe etkisi (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Adana.
Kiper, A., Arslan, S., Kıyıcı, M., ve Akgün, Ö. E. (2012). Vısual lıteracy scale: the study of validity and reliability. The Online Journal of New Horizons in Education.
Kocaarslan, M., ve Çeliktürk, Z. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin görsel okuryazarlık yeterliklerinin belirlenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 344-362.
Kuvvetli, E. (2008, Şubat). Görsel okumanın ortaöğretim öğrencilerinin fizik dersi başarılarına etkisinin araştırılması (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kwanjai, D., ve Sumalee, C. (2012). The constructivist learning environments model enhancing cognitive flexibility for higher education: validation phase. Social and Behavioral Sciences, 3764-3770.
Mann, B. L. (2005). Correlational research and the ınternet. b. l. mann içinde, Selected styles in web-based educational research (s. 458-466). Group Publishing, USA.
Martin, M. M., ve Anderson, C. (1998). The cognitive flexibility scale: three validity studies. Communication Repots, 1-9.
Mayer, R. E. (1989). Systematic thinking fostered by ıllustrations in scientific text. Journal of Educational Psychology, 240-246.
Mayer, R. E. (2001). Multimedia learning. Cambridge University Press, New York, USA.
Mayer, R. E. (2003). The promise of multimedia learning: using the same instructional design methods across different media. Learning and Instruction, 125-139.
Mayer, R. E. (2009). Multimedia learning. Cambridge University Press, New York, USA.
Mayer, R. E., ve Anderson, R. B. (1991). Animations need narrations: an experimental test of a dual-coding hypothesis. Journal of Educational Psychology, 484-490.
Mayer, R. E., ve Chandler, P. (2001). When learning is just a click away: Does simple user interaction foster deeper understanding of multimedia messages?, Journal of Educational Psychology, 390–397.
Mayer, R. E., ve Moreno, R. (2002). Aids to computer-based multimedia learning. Learning and Instruction, 107-119.
Mayer, R. E., ve Moreno, R. (2003). Nine ways to reduce cognitive load in multimedia learning. Educatıonal Psychologıst, 43-52.
Mayer, R. E., ve Sims, V. (1994). For whom ıs a picture worth a thousand words? extensions of a dual-coding theory of multimedia learning. Journal of Educational Psychology, 389-401.
Mayer, R. E., Bowe, W., Bryman, A., Mars, R. ve Tapangco, L. (1996). When less is more: meaningful learning from visual and verbal summaries of science textbook lessons. Journal of Educational Psychology, 64-73.
Mayer, R. E., Steinhoff, K., Bower, G. ve Mars, R. (1995). A generative theory of textbook design: using annotated ıllustrations to foster meaningful learning of science text. Educational Technology Research and Development., 31–44.
Mayer, R. ve Moreno, R. (1999). Multimedia-supported metaphors for meaning making in mathematics. Cognition and Instruction, 215-248.
Merrienboer, J. J. ve Sweller, J. (2005). Cognitive load theory and complex learning: recent developments and future directions. Educational Psychology Review, 147-177.
Miller, G. (1956). The magical number seven, plus or minus two: some limits on our capacity for processing information. The Psychological Review, 81–97.
Miller, R. (2010). Applications of cognitive flexibility theory in cross-cultural training. New Mexico.
Moreno, R., ve Mayer, R. E. (1999). Cognitive principles of multimedia design: the role of modality and contiguity. Journal of Educational Psychology, 358-368.
Najjar, L. J. (1996). Multimedia ınformation and learning. Jl. of Educational Multimedia and Hypermedia , 129-150.
Naveh-Benjamin, M., McKeachie, W., Lin, Y.-G. ve Neely, R. (1998). Assessment and modification of flexibility of cognitive structures created in university courses. Contemporary Educatıonal Psychology, 209-232.
Nuhoğlu, P. (2011). Üniversite öğrencilerinin görsel bilişsel stilleri (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Ozan, Ö. (2008). Eğitim amaçlı çoklu ortam uygulamalarına ilişkin bir değerlendirme aracı. 8. Uluslararası Eğitim Teknolojisi konferansında sunulan bildiri, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Özbaşı, D., Cevahir, H., ve Özdemir, M. (2018). Çevrimiçi öğrenme motivasyon ölçeği’nin türkçe uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 352-368.
Özdemir, A. Ş. ve Yıldız, S. (2015). Yedinci sınıf öğrencilerinin görsel okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 529-541.
Paas, F., Renkl, A., ve Sweller, J. (2004). Cognitive load theory: instructional implications of the interaction between information structures and cognitive architecture. Instructional Science, 1-8.
Paas, F., Tuovinen, J., Tabbers, H. ve Van Gerven, P. (2003). Cognitive load measurement as a means to advance cognitive load theory. Educational Psychologist, 63-71.
Paıvıo, A., ve Ernest, C. H. (1971). Imagery ability and visual perception of verbal and nonverbal stimuli. Perception ve Psychophysics, 429-432.
Pala, F. K., ve Erdem, M. (2015, Nisan). Öğretmen adaylarının çevrimiçi tartışma ortamlarına yönelik görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 2-6.
Peterson, L. R., ve Peterson, M. J. (1959). Hort-term retentıon of ındıvıdual verbal ıtems. Journal of Experimental Psychology, 193-198.
Polat, H. (2016). Çevrimiçi öğrenme ortamlarında sınıf yönetiminin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Doktora tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması ve Ekonomisi, Elazığ.
Richard E. Mayer, Moreno, R., Boire, M. ve Vagge, S. (1999). Maximizing constructivist learning from multimedia communications by minimizing cognitive load. Journal of Educational Psychology, 638-643.
Rogers, P. L. (2001). designing ınstruction for technology enhanced learning. IRM Pres, London.
Sağlamgöncü, A. (2016). Sosyal bilgiler dersi öğrenme ortamlarına görsel okumayı eklemlemek: örnek bir uygulama (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Sanalan, V. A., ve Çoban, T. A. (2007). Görsel okuryazarlık. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 33-47.
Sarı, İ. F. (1993). İnteraktif multimedya. Macintosh Dünyası, 34–39.
Senemoğlı, N. (1997). Gelisim ve ögrenme kuramdan uygulamaya. Spot Matbaacılık, Ankara.
Senemoğlu, N. (2013). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Yargı Yayınevi Dizgi Birimi, Ankara.
Sezgin, M. E. (2009). Çok ortamlı öğrenmede bilişsel kuram ilkelerine göre hazırlanan öğretim yazılımının bilişsel yüke, öğrenme düzeylerine ve kalıcılığa etkisi (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana.
Shannon, S. V. ve College, W. S. (2008). Using metacognitive strategies and learning styles to create self-directed learners. Institute for Learning Styles Journal, 14-28.
Spiro, R., Feltovich, P., Jacobson, M. ve Coulson, R. (1992). Cognitive flexibility, constructivism, and hypertext: random access ınstruction for advanced knowledge acquisition in ıll-structured domains. Constructivism and the Technology of Instruction: Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Swain, C., Greer, J. ve Hover, S. (2001). The use of educational technologies in a cognitive flexibility theory unit. NC State University, Amerika.
Sweller, j. (1994). Cognitive load theory, learning difficulty and instructional design. Learning and Instruction, 295-312.
Sweller, J., Merrienboer, J. ve Paas, F. (1998). Cognitive educational psychology review, 251-296.
Takır, A. (2011, Haziran). Bilişsel yük kuramı ilkelerine göre geliştirilmiş bir öğretimin 7. sınıf öğrencilerin cebir başarısına ve bilişsel yüklerine etkisi (Doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tanrıverdi, B. ve Apak, Ö. (2013). Görsel okuryazarlık üzerine bir içerik analizi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 267-293.
Taşçı, G. ve Soran, H. (2008). Hücre bölünmesi konusunda çoklu ortam uygulamalarının kavrama ve uygulama düzeyinde öğrenme başarısına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 233-243.
Taşkın, B. (2011). E-öğrenme ortamlarında tasarım özelliklerinin öğrencilerin başarısı ve bilişsel yüklenme düzeylerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Ünlü, M. (2015, Haziran). Ders çalışma ve öğrenme stratejisi temelli çevrimiçi etkinliklerin başarı, kalıcılık ve bilişsel yük açısından incelenmesi (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yekta, M. (2004). Çoklu ortam araçları kullanılmış web tabanlı uzaktan mesleki teknik eğitimin geleneksel mesleki teknik eğitime göre öğrenci başarısına etkisi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yılmaz, A., ve Özgür Dinçol, S. (2012). Türetimci çoklu ortamın öğretmen adaylarının öğrenme stillerine göre başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 441-452.
Yılmaz, M. (2012). C# programlama dersinde, çoklu ortam tasarım ilkelerine göre hazırlanmış materyallerin moodle öğrenme yönetim sistemi üzerinden kullanılmasının yüksek öğrenim öğrencilerinin bilişsel yüklerine ve ders başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yılmaz, Y. (2013, Ocak). Çevrimiçi ders süreçlerinde farklı konumlandırılan benzeşimlerin öğrencinin bilişsel yük algısına, akademik başarısına ve kalıcılığına etkisi (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğirim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
