dc.contributor.advisor | Koşar, Didem | |
dc.contributor.author | Dinçman, Müzeyyen Petek | |
dc.date.accessioned | 2017-06-02T06:46:45Z | |
dc.date.available | 2017-06-02T06:46:45Z | |
dc.date.issued | 2017 | |
dc.date.submitted | 2017-01-31 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/3434 | |
dc.description.abstract | The economical, political, social and technological changes which have taken
place in the recent years have had an impact on organizations, as much as on
individuals, with regard trying to keep up and stay up to date with the
developments of the age, as well as their sustainability. Any change, the planning
of which is based on needs analysis, will bring organizational success and in this
respect, the identification of organizational uncertainty has increasing importance.
While organizational uncertainty affects all administrative processes and functions,
the perception of uncertainty can have a negative impact on not only the
organizational management and functions, but also on individual performance. For
this reason, compiling the literature about uncertainty and developing suggestions
will inform the solutions on the matter.
The general aim of this study is to provide an analysis of scientific publications
which address the main concepts of organizational uncertainty: chaos, complexity,
change, corporate culture, leadership, and risk. The scientific publications were
studied and analyzed within the context of type, heading, content, method, findings
and interpretations, results and suggestions.
The subgoal of this study is to research the headings, types, content, method,
findings and interpretations, results and suggestions of the scientific publications,
which concern organizational uncertainty in education and school administration in
1990 and later. The scientific publications on organizational uncertainty in
education and school management also reflect the research into whether the
content, methods, findings and interpretations, results and suggestions in 1990-
2000 and 2001 and later differ in any way.
The research is designed with multiple method strategy and uses document
analysis method. The data were gathered through document analysis. In thex
interpretation of the data, content analysis was used. In the study, year 1990 is
regarded a critical cornerstone since it was a period of fast-paced and intensive
period of social and political events in the national and international platforms. Year
1990 was chosen as the starting date since the discussion of the studies and
reflections during this period is of significance. It was studied in two phases: 1990-
2000 and 2001 and later.
The research population is comprised of scientific publications which address
chaos, complexity, change, corporate culture, leadership and risk, the main
aspects of organizational uncertainty in education in Turkey as well as education
overseas received by Turkish scientists and school management between 1990-
2016; essays, compiled essays, original essays, technical notes, case
presentation, research note, book critique, interpretations, letter to the editor,
abstract, expert report; dissertations, master’s, doctorate; book- research book
(except dissertation) individual book,coursebook, encyclopedia entry, book
translation, edited book, book excerpt; abstract – abstract summary, full-text
abstract, poster, verbal abstract, invited speaker. The research population
comprised of a total of 121 scientific publications regarding organizational
uncertainty in education and school management. The scientific publications which
make up the research population were compiled by using YÖK (Board of Higher
Education) database, Google academics, and the archives of academic
magazines.
After the scientific publications that make up the research population were
compiled, subgoals were planned as categories. After the publications were
reviewed, they were analyzed under 6 categories of headings, types, contents,
methods, findings and interpretations, results and suggestions. The periodical
differences of the publications which were separately analyzed under two periods,
1990-2000 and 2001 and later were analyzed under 4 categories: contents,
method, findings and interpretations, results and suggestions. The coding was
made based on these categories.
For the internal validity of the study, the data were presented in the findings and
discussion section and after the data was introduced, they were interpreted in the
light of the changes in the legal statute of the Turkish National Education system in
parallel to the periodic changes and developments between 1990-2000 and 2000xi
and later, the reflection of these changes on scientific publications and relevant
literature.
For the external validity of the study, detailed information was provided about the
research design, population/sampling, data collection, data processing and data
analysis. The data records, decoding and analysis transferred to computer are
stored, and the data tables are provided in the appendices section.
According to the results of the research, it was found that in the scientific
publications about organizational uncertainty in education and school
management in 1990 and later, there are studies in the types of essays, compiled
essays, original essays and research notes, however no scientific studies in the
types of technical note, case presentation, book critique, interpretation, letter to the
editor, abstract, and expert report. When looking at the studies produced in the
type of essays in general, it can be said that these studies were conducted in 1999
and later, and concentrated in 2013 and 2014. Looking at the headings of the
scientific research in the type of essays, they are seen to be concentrating on
leadership and management.
In addition to the vagueness in the content of the dissertations, it is seen that the
main concepts studied are chaos, complexity, leadership and management. It can
be said that the content of the master’s dissertations are heavily based on
uncertainty and leadership, while the content of doctoral dissertations, to a large
extent, reflect a study of uncertainty in educational organizations.
It is seen that the books were produced in 2000 and later, increasing after 2012,
and that there were no studies in years 2003, 2004, 2005, 2006, 2008, 2010 and
2011. In this context, it was seen that there were studies in the forms of individual
books, book translations, edited books, book excerpts and that there weren’t any
studies in the form of research book (except dissertation), course book, or
encyclopedia entry.
It can be stated that the abstracts were presented in 2005 and later, that after an
abstract presented in 2005 there were no studies about the matter until 2014, and
that the studies increased in number in 2014. It is seen that there are abstract
summaries, full-text abstracts and that there were no posters, verbal abstracts or
invited speakers. Based on the results of the study, which reveal the scarcity ofxii
studies in the field which address organizational uncertainty with all its dimensions
and with the discussions about the changes in the educational system, one can
suggest that there be more scientific studies in this field. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
JÜRİ ONAY BİLDİRİMİ............................................................................................ ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ......................................... iii
ETİK BEYANNAMESİ ............................................................................................ iv
TEŞEKKÜR.............................................................................................................v
ÖZ .......................................................................................................................... vi
ABSTRACT ............................................................................................................ ix
İÇİNDEKİLER....................................................................................................... xiii
ÇİZELGELER DİZİNİ............................................................................................ xvi
ŞEKİLLER DİZİNİ................................................................................................ xvii
1. GİRİŞ...................................................................................................................1
1.1. Problem Durumu ..........................................................................................1
1.2. Araştırmanın Amacı ve Önemi .....................................................................3
1.3. Problem Cümlesi..........................................................................................4
1.3.1. Alt Problemler.........................................................................................4
1.4. Sayıltılar .......................................................................................................5
1.5. Sınırlılıklar ....................................................................................................5
1.6. Tanımlar.......................................................................................................5
1.7. Araştırmanın Kurumsal Temeli.....................................................................6
1.7.1. Örgütsel Belirsizlik Kavramı...................................................................6
1.7.2. Örgütsel Belirsizliğin Eğitim Örgütlerine Yansımaları...........................11
1.7.3. Örgütsel Belirsizlikle İlgili Temel Kavramlar .........................................12
1.7.3.1. Örgütsel Belirsizlik Kaos................................................................12
1.7.3.2. Örgütsel Belirsizlik ve Karmaşıklık ................................................14
1.7.3.3. Örgütsel Belirsizlik ve Kurumsal Kültür..........................................15
1.7.3.4. Örgütsel Belirsizlik ve Değişim ......................................................16
1.7.3.5. Örgütsel Belirsizlik ve Liderlik........................................................19
1.7.3.6. Örgütsel Belirsizlik ve Risk ............................................................21
1.7.3.7. 1990’dan Günümüze Milli Eğitim Bakanlığı Bünyesinde
Gerçekleşen Önemli Gelişmeler....................................................22
2. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR....................................................................................27
3. YÖNTEM...........................................................................................................29
3.1. Araştırmanın Modeli ...................................................................................29
3.2. Araştırma Evreni ........................................................................................29
3.2.1. Araştırma Evreninin Özellikleri.............................................................29
3.3. Veri Toplama Araçları ................................................................................33
3.4. Verilerin İşlenmesi ve Çözümlenmesi ........................................................33
3.5. Araştırmanın İç ve Dış Geçerliği.................................................................34
3.5.1. Araştırmanın İç Geçerliği .....................................................................34xiv
3.5.2. Araştırmanın Dış Geçerliği...................................................................34
4. BULGULAR VE TARTIŞMA ..............................................................................35
4.1. 1990 ve Sonrası Eğitim ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle
İlgili Bilimsel Yayınların Başlıklarına İlişkin Bulgular ..................................35
4.2. 1990 ve Sonrası Eğitim ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle
İlgili Bilimsel Yayınların Türlerine İlişkin Bulgular.......................................42
4.3. 1990 ve Sonrası Eğitim ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle
İlgili Bilimsel Yayınların İçeriklerine İlişkin Bulgular....................................45
4.4. 1990 ve Sonrası Eğitim ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle
İlgili Bilimsel Yayınların Yöntemine İlişkin Bulgular....................................50
4.5. 1990 ve Sonrası Eğitim ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle
İlgili Bilimsel Yayınların Bulgu ve Yorumlarına İlişkin Bulgular ..................57
4.6. 1990 ve Sonrası Eğitim ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle
İlgili Bilimsel Yayınların Sonuç ve Önerilerine İlişkin Bulgular ...................63
4.7. 1990-1999 ile 2000 ve Sonrası Dönemde Eğitim ve Okul Yönetiminde
Örgütsel Belirsizlikle İlgili Bilimsel Yayınların İçeriklerine İlişkin
Farklılıklarla İlgili Bulgular...........................................................................68
4.8. 1990-1999 ile 2000 ve Sonrası Dönemde Eğitim ve Okul Yönetiminde
Örgütsel Belirsizlikle İlgili Bilimsel Yayınların Yöntemine İlişkin
Farklılıklarla İlgili Bulgular..........................................................................73
4.9. 1990-1999 ile 2000 ve Sonrası Dönemde Eğitim ve Okul Yönetiminde
Örgütsel Belirsizlikle İlgili Bilimsel Yayınların Bulguları ve Yorumlarına
İlişkin Farklılıklarla İlgili Bulgular................................................................79
4.10. 1990-1999 ile 2000 ve Sonrası Dönemde Eğitim ve Okul Yönetiminde
Örgütsel Belirsizlikle İlgili Bilimsel Yayınların Sonuçları ve Önerilerine
İlişkin Farklılıklarla İlgili Bulgular ...............................................................85
5. SONUÇ VE ÖNERİLER ....................................................................................91
5.1. Sonuçlar.....................................................................................................91
5.2. Öneriler ......................................................................................................98
5.2.1. Araştırmaya Dönük Öneriler ................................................................98
5.2.2. Uygulamaya Dönek Öneriler................................................................99
KAYNAKÇA.........................................................................................................100
EKLER DİZİNİ .....................................................................................................110
EK 1. ETİK KURUL ONAY BİLDİRİMİ ................................................................111
EK 2. VERİLER ..................................................................................................112
EK 3. ORJİNALLİK RAPORU.............................................................................121
EK 4. ÇİZELGE 4.30. KİTAP TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
BULGU VE YORUMLARI .........................................................................123
EK 5. ÇİZELGE 4.31. BİLDİRİ TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
BULGU VE YORUMLARI .........................................................................124xv
EK 6. ÇİZELGE 4.32. KİTAP TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
SONUÇ VE ÖNERİLERİ...........................................................................125
EK 7. ÇİZELGE 4.33. BİLDİRİ TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLMARIN
SONUÇ VE ÖNERİLERİ ..........................................................................126
EK 8. ÇİZELGE 4.34. KİTAP TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
BULGU VE YORUMLARI.........................................................................127
EK 9. ÇİZELGE 4.35. BİLDİRİ TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
BULGU VE YORUMLARI.........................................................................128
EK 10. ÇİZELGE 4.36. KİTAP TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
SONUÇ VE ÖNERİLERİ.........................................................................129
EK 11. ÇİZELGE 4.37. BİLDİRİ TÜRLERİNE GÖRE BİLİMSEL YAYINLARIN
SONUÇ VE ÖNERİLERİ.........................................................................130
ÖZGEÇMİŞ .........................................................................................................131 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Eğitim Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Belirsizlik | tr_TR |
dc.subject | Uncertainty | tr_TR |
dc.subject | Örgütsel belirsizlik | |
dc.subject | Değişim | |
dc.subject | Kaos | |
dc.subject | Karmaşıklık | |
dc.subject | Risk | |
dc.subject | Liderlik | |
dc.subject | Organizational uncertainty | |
dc.subject | Change | |
dc.subject | Chaos | |
dc.subject | Complexity | |
dc.subject | Risk | |
dc.subject | Leadership | |
dc.title | Eğitim Ve Okul Yönetiminde Örgütsel Belirsizlikle İlgili Temel Konuları Ele Alan Bilimsel Yayınların Analizi 1990-2016 | tr_TR |
dc.title.alternative | Analysis Of Scientific Publications Addressing Key Issues Related To Organizational Uncertainty In Education And School Management 1990-2016 | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Son yıllarda yaşanan ekonomik, politik, sosyal ve teknolojik değişimler bireyleri
olduğu kadar çağa ayak uydurmaları ve varlıklarını sürdürebilmeleri açısından
örgütleri de etkilemektedir. İhtiyaçları belirleyerek planlanan bir değişim ise
örgütsel başarıyı getirmektedir. Örgütsel belirsizliğin saptanması da bu açıdan
oldukça önem kazanmaktadır. Örgütsel belirsizlik tüm yönetim süreçlerini ve
fonksiyonlarını etkilerken belirsizlik algısı ise sadece örgütsel yönetim ve
fonksiyonları değil, aynı zamanda bireysel performansı da kötü yönde etkileyebilir.
Dolayısıyla örgütsel belirsizlikle ilgili var olan yayınların ortaya konması ve
önerilerin geliştirilmesi konuya bulunacak çözümleri gidişatına yön verecektir.
Bu araştırmanın genel amacı, eğitim ve okul yönetiminde örgütsel belirsizlikle ilgili
temel konular olan kaos, karmaşıklık, değişim, kurumsal kültür, liderlik ve risk
kavramlarını ele alan bilimsel yayınların analizinin yapılmasıdır. Bilimsel yayınlar
tür, başlık, içerik, yöntem, bulgular ve yorumlar, sonuçlar ve önerileri bağlamında
incelenerek analiz edilmiştir.
Araştırmanın alt amaçları ise; 1990 ve sonrası dönemde eğitim ve okul
yönetiminde örgütsel belirsizlikle ilgili bilimsel yayınların başlıkları, türleri, içerikleri,
yöntemi, bulguları ve yorumları, sonuçları ve önerilerinin araştırılmasıdır. Ayrıca,
eğitim ve okul yönetiminde örgütsel belirsizlikle ilgili bilimsel yayınlar 1990-2000 ile
2001 ve sonrası dönemde içerikleri, yöntemi, bulguları ve yorumları, sonuçları ve
önerilerinin farklılık gösterip göstermediğinin araştırılmasıdır.
Araştırmada, çoklu yöntem stratejisi benimsenmiş ve doküman incelemesi tekniği
kullanılmıştır. Veriler doküman analizi ile elde edilmiştir. Dokümanların
yorumlanmasında ise içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmada 1990 yılı ulusal ve
uluslar arası bağlamda toplumsal, siyasal olayların hızlı ve yoğun yaşandığı bir
dönem olması itibariyle kritik bir dönüm noktasıdır. Bu dönemde yapılan
çalışmaların ve yansımalarının tartışılması önemli olduğundan 1990 yılı başlangıçvii
tarihi olarak seçilmiştir. 1990-2000 ile 2001 ve sonrası olarak iki boyutta
incelenmiştir.
Araştırma evrenini 1990-2016’ya kadar Türkiye’de yapılan ve Türk bilim
insanlarının yurtdışında yaptığı eğitim ve okul yönetiminde örgütsel belirsizlikle ilgili
temel konular olan kaos, karmaşıklık, değişim, kurumsal kültür, liderlik ve risk
kavramlarını ele alan bilimsel yayınlar; makale: derleme, özgün, teknik not, vaka
takdimi, araştırma notu, kitap kritiği, yorum, editöre mektup, özet, bilirkişi raporu;
tezler: yüksek lisans, doktora; kitap: tez hariç araştırma, bireysel, ders, editörlü
kitap, ansiklopedi maddesi, kitap tercümesi, kitap bölümü; bildiri: özet, tam metin,
sözlü bildiri, poster, davetli konuşmacı oluşturmuştur. Araştırmada tam sayım
çalışması yapılmıştır, evren eğitim ve okul yönetiminde örgütsel belirsizlikle ilgili
toplam 121 bilimsel yayından oluşmaktadır. Araştırma evrenini oluşturan bilimsel
yayınlar YÖK veritabanı, google akademik, akademik dergilerin arşivleri
kullanılarak toplanmıştır.
Araştırma evrenini oluşturan bilimsel yayınlar toplandıktan sonra alt amaçlar
kategoriler olarak planlanmıştır. Yayınlar gözden geçirildikten sonra başlıklar,
türler, içerikler, yöntem, bulgular ve yorumlar, sonuçlar ve önerileri olarak 6
kategoride incelenmiştir. 1990-2000 ile 2001 ve sonrası olmak üzere iki dönemde
ayrı ayrı analiz edilen yayınların dönemsel farlılıkları içerikler, yöntem, bulgular ve
yorumlar, sonuçlar ve önerileri olarak 4 kategoride incelenmiştir. Kodlama bu
kategoriler doğrultusunda yapılmıştır.
Çalışmanın iç geçerliği için; veriler bulgular ve tartışma bölümünde sunulmuş,
bilgiler ortaya konulduktan sonra 1990-2000 ve 2000 ve sonrası dönemde
yaşanan dönemsel değişim ve gelişmeler paralelinde Türk Milli Eğitim Sisteminde
yasal mevzuatında olan değişiklikler ve bu değişikliklerin bilimsel yayınlara
yansımaları ve ilgili literatür ışığında yorumlanmıştır.
Çalışmanın dış geçerliği için; çalışmanın yöntem bölümünde, araştırma deseni,
evren/örneklem, verilerin toplanması verilerin işlenmesi ve çözümlenmesi, verilerin
analizi aşamaları hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Bilgisayar ortamına aktarılan
veri kayıtları, çözümlemeleri ve analizleri saklanmaktadır, veri Çizelgeları ise ekler
kısmında verilmiştir.viii
Araştırma sonuçlarına göre; 1990 ve sonrası eğitim ve okul yönetiminde örgütsel
belirsizlikle ilgili bilimsel yayınlardan makalelerin derleme makale, özgün makale
ve araştırma notuna ilişkin türlerinde çalışmaların olduğu ancak teknik not, vaka
takdimi, kitap kritiği, yorum, editöre mektup, özet, bilirkişi raporu türlerine ilişkin
bilimsel çalışma olmadığı bulunmuştur. Makale türünde yapılan çalışmalara genel
olarak bakıldığında çalışmaların1999 yılı ve sonrasında yapıldığı, 2013 ve 2014
yıllarında yoğunlaştığı söylenebilir. Yapılan makale türündeki bilimsel çalışmaların
başlıklarına bakıldığında ise liderlik ve yönetimle ilgili çalışma başlıklarının
yoğunlukta olduğu görülmektedir.
Tezlerin içeriklerinde belirsizliğin yanı sıra çalışılan ana kavramların kaos,
karmaşıklık, liderlik, yönetim olduğu görülmektedir. Yüksek lisans tezi türündeki
yayınların içeriğinde yoğun olarak belirsizlik ve liderlik çalışıldığı, doktora tezi
türündeki yayınların içeriğinde yoğun olarak eğitim örgütlerinde belirsizlik
çalışıldığı söylenebilir.
Kitapların 2000 ve sonrasında yapıldığı, 2012 yılında sonra yoğunlaştığı, 2003,
2004, 2005, 2006, 2008, 2010 ve 2011 yıllarında çalışma olmadığı görülmektedir.
Çalışmada bireysel kitap, kitap tercümesi, editörlü kitap, kitap bölümü türlerinden
çalışmaların yapıldığı araştırma kitabı (tez hariç), ders kitabı, ansiklopedi maddesi
türlerinden çalışmanın olmadığı görülmüştür.
Bildirilerin 2005 ve sonrasında sunulduğu, 2005 yılında sunulan bir bildiriden sonra
konuya ilişkin 2014 yılında kadar çalışma olmadığı, çalışmaların 2014 yılında
yoğunlaştığı söylenebilir. Özet bildiri, tam metin bildiri türlerinde çalışmaların
bulunduğu poster, sözlü bildiri, davetli konuşmacı türlerinde çalışmaların
bulunmadığı görülmektedir. Örgütsel belirsizliği her boyutuyla ve eğitim sisteminde
olan değişikliklere yönelik olan tartışmalarla birlikte inceleyen çalışmaların alandaki
eksikliğini gözler önüne seren çalışmanın sonuçlarına göre bu alandaki bilimsel
çalışmaların yapılması önerilebilir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Eğitim Bilimleri | tr_TR |