dc.contributor.advisor | Özdemir, Murat | |
dc.contributor.author | Tekbulut, Gülbanu | |
dc.date.accessioned | 2022-06-03T06:31:31Z | |
dc.date.issued | 2017 | |
dc.date.submitted | 2017 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/26240 | |
dc.description.abstract | In this study, it was aimed to examine the relationship among organizational
citizenship behaviors, leadership styles and their effects on academic performance
of academic staff according to the opinions of academic staff in universities. In this
context, variations of academic’s opinions were also investigated in terms of
gender, age, professional seniority, academic title, the kind of faculty and
universities.
The research is conducted with the contribution of 291 academicians during the
2015-2016 academic year from the Hacettepe University, METU and Gazi
Universities of the Ankara province.
Data acquisition tool used the “Organizational Citizenship Behavior Questionaire”
developed by Podsakoff and Smith, and the “Leadership Inventory, the Turkish
version of the “Multifactor Leadership Questionaire”, developed by Bass and
Avolio. The Academic Performance Index of the academicians is derived from
their respective Academic Incentive payments established according to the
Academic Incentive Regulation. Analitic methodologies of data collected during the
study include the t test, ANOVA and multiple regression analyses. The structural
validity of the data acquisition tools is checked with the confirmatory factor
analysis (CFA). The goodness of fit values obtained by CFA confirms the validity
of the factor structures. The consistency of the questionaries is verified using the
Cronbach’ coefficient alpha methodology. The Cronbach’s Alpha of Organizational
Citizenship Behavior Questionnaire is computed to.78 while the Leadership
Inventory Questionaire, to.94. Pearson Correlation Coefficient and multivariate
regression analysis techniques were used in studying the relationships between
variables. The significance tests of the study were conducted at p <.05 level. The
mediating effect of organizational citizenship in relation to leadership and
academic performance was examined by path analysis. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Eğitim Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Üniversite | tr_TR |
dc.subject | Dönüşümcü liderlik | tr_TR |
dc.subject | İşlemsel liderlik | tr_TR |
dc.subject | Örgütsel vatandaşlık davranışı | tr_TR |
dc.subject | Akademik performans | tr_TR |
dc.subject | University | tr_TR |
dc.subject | Transformational leadership | tr_TR |
dc.subject | Organizational citizenship behavior | tr_TR |
dc.subject | Academic performance | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Eğitim kuramı. Eğitim uygulamaları. | tr_TR |
dc.title | Üniversitelerde Liderlik Stilleri, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Akademik Performans Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Bakımından İncelenmesi | tr_TR |
dc.title.alternative | An Examination of Relationship Among Leadership Styles, Organizational Citizenship Behavior and Academic Performance in Universities According to Some Variables | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu araştırmada üniversitelerde liderlik stilleri, örgütsel vatandaşlık davranışı ve
akademik performans arasındaki ilişkiler öğretim üyelerinin görüşlerine dayalı
olarak incelenmiştir. Bu çerçevede ayrıca öğretim üyelerinin liderlik, örgütsel
vatandaşlık ve akademik performansa ilişkin görüşlerinin çeşitli demografik
değişkene göre fark gösterip göstermediği de sorgulanmıştır.
Araştırma, Ankara ilinde kurulu olan Hacettepe Üniversitesi, Ortadoğu Teknik
Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi’nde 2015-2016 akademik yılında görev yapan
291 öğretim üyesinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak
Podsakoff ve Smith tarafından geliştirilen “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği”
ile Bass ve Avolio tarafından geliştirilen “Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği”nin Türkçe
uyarlaması olan “Liderlik Envanteri”nden yararlanılmıştır. Akademik Performans
İndeksi ise öğretim üyelerinin Akademik Teşvik Yönetmeliği uyarınca hesaplanan
akademik teşvik puanları ve eğitim- öğretim faaliyetlerinden türetilmiştir. Araştırma
kapsamında elde edilen verilerin çözümlenmesinde t testi ANOVA ve çoklu
regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Veri toplama araçlarının yapı geçerliliği,
doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile sınanmıştır. DFA sonucunda elde edilen uyum
iyiliği değerleri, kullanılan ölçeklerin faktör yapılarını doğrulandığını göstermiştir.
Ölçeklerin güvenirliği için ise, Cronbach Alfa katsayıları hesaplanmıştır. Örgütsel
Vatandaşlık Davranışı ölçeğinin Cronbach Alfa değeri. 78, Liderlik Envanterinin
Cronbach Alfa değeri ise. 94 olarak hesaplanmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin
incelenmesinde Pearson Korelasyon katsayısı ve çok değişkenli regresyon analizi
tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın anlamlılık testleri ise p<.05 düzeyinde
yürütülmüştür. Liderlik ve akademik performans ilişkisinde örgütsel vatandaşlığın
aracılık etkisi ise yol analizi ile incelenmiştir.
Araştırmanın sonucuna göre; bölüm başkanının liderlik stiline ilişkin öğretim üyesi
görüşlerinde görev yapılan fakülte ve üniversite değişkenlerine göre anlamlı
vii
farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Ancak, öğretim üyesinin cinsiyeti, yaşı, unvanı
ve kıdemi bölüm başkanının liderlik stiline ilişkin görüşlerini anlamlı bir biçimde
farklılaştırmamaktadır.
Örgütsel vatandaşlık davranışına ilişkin öğretim üyesi görüşlerinde ise, görev
yapılan fakülte ve üniversite değişkeni açısından anlamlı bir fark elde edilmiştir.
Buna karşın, öğretim üyesinin örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin görüşleri
yaş cinsiyet, kıdem, unvan gibi değişkenlerden etkilenmemektedir. Öğretim
üyesinin akademik performansının etkileyen değişkenlerin ise, yaş, kıdem, unvan
görev yapılan fakülte ve üniversite değişkenleri olduğu gözlemlenmiştir. Akademik
performansın öğretim üyesinin yaşına, unvanına, kıdemine, görev yaptığı fakülte
ve üniversiteye göre anlamlı biçimde değiştiği görülmüştür. Kıdem ve yaş arttıkça
unvan yükseldikçe akademik performans da anlamlı biçimde artmaktadır. Ancak
akademik performans, cinsiyet değişkeninden etkilenmemektedir.
Çalışmanın değişkenleri arasındaki korelasyon incelenmiş olup, yapılan
değerlendirme sonucunda üniversitelerde bölüm başkanının liderlik stili ile öğretim
üyesinin örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı düzeyde bir ilişki
bulunmadığı tespit edilmiştir.
Araştırmanın çoklu regresyon sonuçlarına göre, bölüm başkanının gösterdiği
liderlik stili, öğretim üyesinin akademik performansı üzerinde anlamlı bir etkiye
sahip değildir. Yine çoklu regresyon sonuçlarına göre örgütsel vatandaşlık
davranışının akademik performansın anlamlı bir yordayıcısı olmadığı yönünde
bulgular elde edilmiştir.
Araştırma kapsamında gerçekleştirilmiş olan yol analizi sonucunda bölüm
başkanlarının liderlik stilleri ile akademik performans ilişkisinde örgütsel
vatandaşlığın aracı rolü oynamadığı da gözlenmiştir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Eğitim Bilimleri | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2022-06-03T06:31:31Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |