dc.contributor.advisor | Kavak, Yüksel | |
dc.contributor.author | Süslü Kalafat, Şebnem | |
dc.date.accessioned | 2017-12-18T12:55:45Z | |
dc.date.available | 2017-12-18T12:55:45Z | |
dc.date.issued | 2017 | |
dc.date.submitted | 2017-10-25 | |
dc.identifier.citation | SÜSLÜ KALAFAT, Ş. (2017). ÜNİVERSİTELERDEKİ İNGİLİZCE OKUTMANLARININ ÖRGÜTSEL İKLİM ALGILARI İLE MESLEKİ TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. (YAYIMLANMAMIŞ DOKTORA TEZİ) HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, ANKARA | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4112 | |
dc.description.abstract | In this research, it is aimed to reveal the relationships between the perceptions of organizational climate and the levels of occupational burnout of English language instructors working in preparatory schools of state and private universities in Ankara. Within the scope of this study, it has been attempted to find out whether the instructor’s organizational climate perceptions and occupational burnout levels differ according to various variables. Also, in this study whether the instructor’s organizational climate perceptions have an affect on occupational burnout levels of the instructors or not is tried to find out. By using a relational survey model, the descriptive study was carried out. The universe of the study consisted of 559 instructors working in state and private universities in the province of Ankara in 2014-2015 academic year. The study was completed with totally 300 instructors including 187 instructors working in three state universities and 113 instructors working in three private universities. “Organizational Climate Survey” and “Maslach Burnout Inventory” were used in this study. For the analysis of the data, descriptive statistics such as arithmetic averages and standard deviations, t-test, Anova, Pearson Correlation analysis and Multiple Linear Regression analysis were used. According to the results of the study, the perceptions of the instructors about the organizational climate are relatively positive. There is no significant difference in terms of sexes of instructors when the organizational climate is thought except “intimacy” the sub-dimension of organizational climate. As instructors’ tenure increases, colleague solidarity as an organizational climate perception also positively increases. When the institutions of the instructors are considered, it is found that organizational perceptions of the instructors in private universities are more positive than the instructors in state universities. Vocational burnout levels of the instructors are relatively low. There is no significant difference in terms of sexes of instructors when the occupational burnout is thought, in the same way, there is no significant difference in terms of instructors’’ tenure and institutions. Moreover, the level of emotional exhaustion and depersonalization of instructors decreases when administrators’ supportive behaviors to the instructors increases. Likewise, when administrators’ positive guidance increases, the level of emotional exhaustion of the instructors decreases. Furthermore, the level of emotional exhaustion and depersonalization decreases and the level of personal success increase positively while intimacy and colleague solidarity as an organizational climate perceptions increase. In addition, in multiple linear regression analysis it is found that administers positive supportive behaviors have an effect on the level of emotional exhaustion of the instructors. Also, colleague solidarity has an affect on the level of both emotional exhaustion and depersonalization of the instructors. Based on the results of the research, suggestions have been made to the administrators of English preparatory units to improve the organizational climate perceptions of the instructors and to guide how to decrease the level of vocational burnout of the instructors working in English preparatory units. In addition to this, important issues have been included to guide further studies. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
KABUL ve ONAY .............................................................................................
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ..................................
ETİK BEYANNEMESİ ......................................................................................
TEŞEKKÜR ....................................................................................................
ÖZ ...................................................................................................................
ABSTRACT .....................................................................................................
İÇİNDEKİLER ..................................................................................................
TABLOLAR DİZİNİ ..........................................................................................
SİMGELER ve KISALTMALAR DİZİNİ ...........................................................
1. GİRİŞ ...................................................................................................
1.1 .Problem Durumu ............................................................................
1.2 .Araştırmanın Amacı ........................................................................
1.3 .Araştırmanın Alt Problemleri ..........................................................
1.4 .Araştırmanın Önemi .......................................................................
1.5 .Sınırlılıklar ......................................................................................
1.6 .Tanımlar .........................................................................................
2. KURAMSAL ÇERÇEVE .......................................................................
2.1 . Örgüt İklimi (Öİ) .............................................................................
2.1.1. Örgüt İklimi Kavramı ..............................................................
2.1.2. Örgüt İklimi Boyutları ............................................................ 2.1.3. Örgüt İklimini Etkileyen Faktörler ...........................................
2.1.4. Okul İklimi ..............................................................................
2.2 .Mesleki Tükenmişlik (MT) ..............................................................
2.2.1. Tükenmişlik Kavramı .............................................................
2.2.2. Tükenmişliğin Boyutları .........................................................
2.2.3. Tükenmişliği Etkileyen Faktörler ............................................
2.2.3.1. Örgütsel Faktörler .............................................................
2.2.3.2. Bireysel Faktörler .............................................................
2.2.4. Tükenmişlik Sonuçları ve Başa Çıkma Yolları .......................
2.2.5. Eğiticilerde Tükenmişlik .........................................................
2.3 .Örgüt İklimi ve Mesleki Tükenmişlik Arasındaki İlişki ile İlgili Araştırmalar ....................................................................................
3. YÖNTEM ..............................................................................................
3.1. Araştırmanın Modeli .......................................................................
3.2. Evren ve Örneklem ........................................................................
3.2.1. Evren ve Örneklemin Özellikleri ..............................................
3.2.2. Katılımcılarla İlgili Demografik Bilgiler .....................................
3.3. Veri Toplama Araçları ....................................................................
3.3.1. Örgüt İklimi Ölçeği (ÖİÖ) ........................................................
3.3.2. Mesleki Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) .........................................
3.4. Veri Toplama Araçlarının Uygulanışı .............................................
3.5. Verilerin Çözümlenmesi .................................................................
4. BULGULAR ve TARTIŞMA ..................................................................
4.1 .Okutmanların Örgüt İklimi ile İlgili Algıları ve Bu Algıların Çeşitli Değişkenlere Göre Dağılımları ........................................................
4.2 .Okutmanların Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile İlgili Algıları ve Bu Algıların Çeşitli Değişkenlere Göre Dağılımları ........................
4.3 .Okutmanların Örgüt İklimi ile İlgili Algıları ile Mesleki Tükenmişlik
Düzeyleri Arasındaki İlişkiler ...........................................................
4.4. Okutmanların Örgüt İklimi Algılarının Mesleki Tükenmişlik
Düzeylerini Yordaması ..................................................................
5. SONUÇLAR ve ÖNERİLER .................................................................
5.1. Sonuçlar .........................................................................................
5.1.1. Okutmanların Örgüt İklimi Algıları ile İlgili Sonuçlar ................
5.1.2. Okutmanların Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile İlgili
Sonuçlar ...................................................................................
5.1.3. Okutmanların Örgüt İklimi Algıları ile Mesleki Tükenmişlik
Düzeyleri Arasındaki İlişki ile İlgili Sonuçlar ................................
5.1.4. Okutmanların Örgüt İklimi Algılarının Mesleki Tükenmişlik
Düzeylerini Yordaması ile İlgili Sonuçlar .....................................
5.2. Öneriler ..........................................................................................
5.2.1. Uygulamaya İlişkin .................................................................
5.2.2. Araştırmacıya Yönelik Öneriler ...............................................
KAYNAKÇA ..........................................................................................
EKLER DİZİNİ ......................................................................................
EK 1. ETİK KOMİSYON ONAY BİLDİRİMİ ......................................
EK 2. MESLEKİ TÜKENMİŞLİK ANKETİ KULLANIM İZNİ ..................
EK 3. ARAŞTIRMA İZİNLERİ ...............................................................
EK 4. ORİJİNALLİK RAPORU ..............................................................
EK 5. KİŞİSEL BİLGİ FORMU ..............................................................
EK 6. MESLEKİ TÜKENMİŞLİK ANKETİ .............................................
EK 7. ÖRGÜT İKLİMİ ANKETİ .............................................................
ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................... | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Eğitim Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | örgüt iklimi | tr_TR |
dc.subject | mesleki tükenmişlik | |
dc.subject | okutman | |
dc.title | Üniversitelerdeki İngilizce Okutmanlarının Örgütsel İklim Algıları İle Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu araştırmada, Ankara ilinde bulunan kamu ve vakıf üniversitelerinin yabancı dil hazırlık birimlerinde görev yapan İngilizce okutmanlarının örgüt iklimi algıları ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, okutmanların örgüt iklimi algılarının ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre farklı olup olmadığı ve okutmanların örgüt iklimi algılarının mesleki tükenmişlik düzeylerini yordayıp yordamadığı bulunmaya çalışılmıştır.
Çalışma betimsel bir araştırma olup ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2014-2015 öğretim yılında Ankara ilinde bulunan kamu ve vakıf üniversitelerinde görev yapmakta olan 559 okutman oluşturmaktadır. Araştırma, üç kamu üniversitesinde 187 okutman ve üç vakıf üniversitesinde 113 okutman olmak üzere toplam 300 okutmana ulaşılarak tamamlanmıştır. Araştırmada “Örgüt İklimi Ölçeği” (ÖİÖ) ve “Maslach Tükenmişlik Ölçeği” (MTÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizi için aritmetik ortalama, standart sapma gibi betimsel istatistikler ile t- testi, Anova, Pearson Korelasyon analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, okutmanların örgüt iklimi ile ilgili algıları olumludur. Kadın okutmanların örgüt iklimi (Öİ) alt boyutlarından “samimi olma” algıları erkek okutmanlara göre daha yüksektir. Meslekte yeni olan okutmanların Öİ alt boyutlarından “meslektaş dayanışması” algıları kıdemli okutmanlara göre daha düşüktür. Vakıf üniversitelerinde görev yapan okutmanların Öİ algı düzeyleri kamu üniversitelerinde görev yapan okutmanların Öİ algı düzeylerinden daha olumludur. Bunun yanı sıra okutmanların mesleki tükenmişlik düzeyleri düşük bulunmuştur. Cinsiyet, mesleki kıdem ve kurum değişkeni ile okutmanların mesleki tükenmişlik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca, okutmanların örgüt iklimi algıları ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki incelendiğinde, Öİ alt boyutlarından yöneticilerin okutmanlara karşı destekleyici olma davranışları artıkça okutmanların mesleki tükenmişlik (MT) alt boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeylerinin azaldığı saptanmıştır. Benzer bir şekilde Öİ alt boyutlarından yöneticilerin yönlendirici olma tutumları artıkça okutmanların MT alt boyutlarından duygusal tükenme düzeyleri azalmaktadır. Bunun yanında Öİ alt boyutlarından okutmanların meslektaş dayanışması ve samimi olma algıları artıkça okutmanların MT alt boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeylerinde azalma ve kişisel başarı düzeylerin de artma olmaktadır. Bunun yanı sıra, yapılan Çoklu Doğrusal Regresyon analizinde yöneticilerin çalışanlarına karşı destekleyici olma davranışları sergilemelerinin eğiticilerin duygusal tükenme düzeylerini etkilediği ortaya konmuştur. Ayrıca eğiticilerin meslektaş dayanışması davranışları göstermeleri eğiticilerin hem duygusal tükenme düzeylerini hem de duyarsızlaşma düzeylerini etkilemektedir. Çalışmanın sonucunda, araştırma sonuçlarına dayalı olarak üniversitelerin İngilizce hazırlık birimleri yönetimlerine bu birimde çalışan okutmanların örgüt iklimi algılarının güçlendirilmesine ve okutmanlara mesleki tükenmişlik düzeylerinin azalmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur. Bunun yanı sıra sonraki çalışmalara yol göstermek amacıyla önerilere yer verilmiştir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Eğitim Bilimleri | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 185729 | tr_TR |