Basit öğe kaydını göster

Psikolojik Danışman Adaylarının Bireyle Psikolojik Danışma Uygulaması ve Süpervizyonuna İlişkin Değerlendirmeleri

dc.contributor.advisorYıldırım, İbrahim
dc.contributor.authorAtik, Zeynep
dc.date.accessioned2017-06-14T10:30:51Z
dc.date.available2017-06-14T10:30:51Z
dc.date.issued2017
dc.date.submitted2017-04-17
dc.identifier.citationErkan Atik, Z. (2017). Psikolojik danışman adaylarının bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonuna ilişkin değerlendirmeleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/3523
dc.description.abstractThe purpose of this study was to investigate the opinions and experiences of the Guidance and Psychological Counseling undergraduate program students about the Individual Counseling Practicum course. In the current study, a mixed-method research design was used. For the quantitative part of the study, 776 senior students from 20 state universities participated in the study. Descriptive and correlational research designs were used to examine the experiences of the participants related to individual counseling practicum and supervision. A Personal Information Form for Supervision Experiences, Evaluation Process within Supervision Inventory, and Supervisory Styles Inventory were used as data collection instruments in the quantitative part of the study. For the quantitative data analyses, initially, the descriptive statistics of the variables were examined and then a multiple linear regression analysis was conducted to investigate to what extent evaluation within supervision, supervisory styles, supervisory relationship, and supervisor-supervisee gender match play a role in prediction of the perception of the participants about the efficiency of the received supervision. For the qualitative part of the study, interviews were conducted by the researcher utilizing a semi-structured interview schedule with 15 participants who were selected from the participants of the quantitative part of the study. The qualitative data were analyzed using the method of Consensual Qualitative Research. The quantitative findings were presented under two categories considering the names of the domains emerged in the qualitative study. Under the category of the implementation process of the individual counseling practicum course, the findings related to the preparation for counseling sessions, the number of clients and counseling sessions, the characteristics of the clients, and the status of general success were presented. Under the category of the supervisory process of the individual counseling practicum course, the findings related to the supervisors, goal setting in supervision, supervision techniques and use of them, supervision methods, feedback, and supervisory styles were given. In addition, it was found that the variables of supervisory relationship, evaluation within supervision, supervisory styles and supervisee-supervisor gender match (male-male) significantly predicted the efficiency of the received supervision. According to the qualitative findings of the study, the opinions of the participants were clustered under the domains of “the implementation process of the individual counseling practicum course”, “the supervisory process of the individual counseling practicum course”, “the recommendations for improving the implementation and supervisory process of the individual counseling practicum course”, and “the metaphorical narration about the supervisory process”. The findings were discussed in the context of the related literature and recommendations for counselor educators, researchers, and policy makers were provided.tr_TR
dc.description.tableofcontentsKABUL ve ONAY ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYANNAMESİ iv TEŞEKKÜR v ÖZ vii ABSTRACT ix İÇİNDEKİLER xi TABLOLAR DİZİNİ xv ŞEKİLLER DİZİNİ xvii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ xviii 1. GİRİŞ 1 1.1. Problem Durumu 1 1.2. Araştırmanın Amacı ve Önemi 14 1.3. Problem Cümlesi 17 1.4. Sayıltılar 18 1.5. Sınırlılıklar 18 1.6. Tanımlar 19 1.7. Araştırmanın Kuramsal Temeli 21 1.7.1. Süpervizyon Modelleri 21 1.7.1.1. Psikolojik Danışma Kuramları Temelli Süpervizyon Modelleri 22 1.7.1.2. Gelişimsel Süpervizyon Modelleri 25 1.7.1.3. Sosyal Rol Modelleri 33 1.7.2. Süpervizyonda Değerlendirme 36 1.7.2.1. Değerlendirmenin Özellikleri 39 1.7.2.1.1. Süpervizyon İlişkisi Kurma 39 1.7.2.1.2. Süpervizyon Sözleşmesi Hazırlama 40 1.7.2.1.3. Süpervizyonda Görevlerin Belirlenmesi 40 1.7.2.1.4. Süpervizyonda Amaç Belirleme 41 1.7.2.1.5. Süpervizyonda Geri Bildirim 41 1.7.2.2. Değerlendirme Araçları 44 1.7.3. Süpervizyon İlişkisi 45 1.7.3.1. Süpervizyon İlişkisini Etkileyen Faktörler 47 1.7.3.1.1. Paralel Süreçler 47 1.7.3.1.2. Süpervizyon Alan Kişiye İlişkin Faktörler 49 1.7.3.1.3. Süpervizöre İlişkin Faktörler 53 1.7.3.1.4.Süpervizyon Alan Kişi ve Süpervizör Etkileşimine Dayalı Faktörler 55 1.7.4. Süpervizyon Yöntemleri 57 1.7.4.1. Bireysel Süpervizyon 57 1.7.4.2. Üçlü Süpervizyon 58 1.7.4.3. Grup Süpervizyonu 60 1.7.4.3.1. Grup Süpervizyonu Türleri 63 1.7.4.4. Canlı Süpervizyon 67 1.7.5. Süpervizyon Teknikleri 70 1.7.5.1. Kendini Anlatma 70 1.7.5.2. Deşifre 71 1.7.5.3. Süreç ve Vak’a Notları 71 1.7.5.4. Ses ve Görüntü Kayıtları 72 1.7.5.5. Rol Oynama 74 1.7.5.6. Canlı Gözlem 75 1.7.5.7. Yansıtıcı Süreçler 76 2. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR 78 2.1. Yurtdışında Yürütülen Araştırmalar 78 2.1.1. Süpervizyondan Memnuniyet İle İlgili Araştırmalar 78 2.1.2. Süpervizör Özellikleri İle İlgili Araştırmalar 82 2.1.3. Süpervizyonda Değerlendirme ve Geri Bildirim Süreçleri İle İlgili Araştırmalar 85 2.1.4. Süpervizyon Yöntemleri İle İlgili Araştırmalar 87 2.1.5. Diğer Araştırmalar 89 2.2. Türkiye’de Yürütülen Araştırmalar 90 2.2.1. Süpervizyondan Memnuniyet İle İlgili Araştırmalar 90 2.2.2. Süpervizyon Yöntemleri ile İlgili Araştırmalar 91 2.2.3. Süpervizyon Model ve Tekniklerinin Etkililiği ile İlgili Araştırmalar 94 2.2.4. Süpervizyon Sürecinde Kaygı İle İlgili Araştırmalar 95 2.2.5. BPDU ve Süpervizyonu Süreçlerinin Değerlendirilmesine İlişkin Araştırmalar 97 3. YÖNTEM 105 3.1. Araştırma Modeli 105 3.2. Araştırmanın Nicel Bölümü 105 3.2.1. Katılımcılar 105 3.2.2. Veri Toplama Araçları 106 3.2.2.1. Süpervizyon Yaşantıları Kişisel Bilgi Formu 106 3.2.2.2. Süpervizyonda Değerlendirme Süreci Envanteri 108 3.2.2.2.1. SDSE’nin Çeviri Süreci ve Türkçe Formunun Dil Geçerliği 109 3.2.2.2.2.SDSE’nin Türkçe Formunun Uyarlama Çalışması Katılımcıları 110 3.2.2.2.3. SDSE’nin Türkçe Formunun Yapı Geçerliği 111 3.2.2.2.4. SDSE’nin Türkçe Formunun Benzeme Geçerliği 115 3.2.2.2.5. SDSE’nin Türkçe Formunun Ayırma Geçerliği 115 3.2.2.2.6. SDSE’nin Türkçe Formunun Benzer Ölçek Geçerliği 116 3.2.2.2.7. SDSE’nin Türkçe Formunun Güvenirlik Çalışması 116 3.2.2.2.8. SDSE’nin Türkçe Formunun Nihai Çalışma Verileri Üzerinde Geçerliğinin ve Güvenirliğinin Test Edilmesi 116 3.2.2.3. Süpervizörlük Tarzları Envanteri 119 3.2.2.3.1. STE’nin Çeviri Süreci ve Türkçe Formunun Dil Geçerliği 120 3.2.2.3.2. STE’nin Türkçe Formunun Uyarlama Çalışması Katılımcıları 121 3.2.2.3.3. STE’nin Türkçe Formunun Yapı Geçerliği 122 3.2.2.3.4. STE’nin Türkçe Formunun Benzeme Geçerliği 125 3.2.2.3.5. STE’nin Türkçe Formunun Ayırma Geçerliği 125 3.2.2.3.6. STE’nin Türkçe Formunun Benzer Ölçek Geçerliği 125 3.2.2.3.7. STE’nin Türkçe Formunun Güvenirlik Çalışması 126 3.2.2.3.8. STE’nin Türkçe Formunun Nihai Çalışma Verileri Üzerinde Geçerliğinin ve Güvenirliğinin Test Edilmesi 126 3.2.3. Veri Toplama Süreci 129 3.2.4. Verilerin Çözümlenmesi 129 3.3. Araştırmanın Nitel Bölümü 130 3.3.1. Katılımcılar 130 3.3.2. Araştırma Verilerini Kodlayan Ekip 131 3.3.3. Veri Toplama Tekniği 132 3.3.4. Veri Toplama Süreci 133 3.3.5. Verilerin Çözümlenmesi 133 4. BULGULAR ve TARTIŞMA 137 4.1. Araştırmanın Nicel Boyutuna İlişkin Bulgular 137 4.1.1. BPDU Dersinin Uygulama Sürecine İlişkin Betimsel İstatistikler 137 4.1.1.1. Psikolojik Danışma Oturumlarına Hazırlık 137 4.1.1.2. Danışan ve Oturum Sayıları 138 4.1.1.3. Danışan Özellikleri 139 4.1.1.4. Genel Başarı Durumu 139 4.1.2. BPDU Dersinin Süpervizyon Sürecine İlişkin Betimsel İstatistikler 140 4.1.2.1. Süpervizyon Veren Kişiler 140 4.1.2.2. Süpervizyonda Amaç Belirleme 141 4.1.2.3. Süpervizyon Teknikleri ve Kullanımı 142 4.1.2.4. Süpervizyon Yöntemleri 143 4.1.2.5. Geri Bildirim 143 4.1.2.6. Süpervizörün Tarzı 144 4.1.3. Süpervizyon Alan Kişilerin Süpervizyon Sürecinin Yeterliğine İlişkin Algılarının Yordanması 144 4.1.3.1. Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi İçin Varsayım Testleri 144 4.1.3.2. Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi Sonucu 146 4.2. Araştırmanın Nitel Boyutuna İlişkin Bulgular 150 4.2.1. BPDU Dersinin Uygulama Süreci Temel Alanına İlişkin Bulgular 151 4.2.1.1. Psikolojik Danışma Oturumlarına Hazırlık 152 4.2.1.2. Dersin Amaçları 154 4.2.1.3. Değerlendirme Kriterleri 154 4.2.1.4. Danışan Bulma Süreci 156 4.2.1.5. Danışan Özellikleri 156 4.2.1.6. Psikolojik Danışma Yapılan Yerler ve Uygunluğu 158 4.2.1.7. Genel Başarı Durumu 159 4.2.2. BPDU Dersinin Süpervizyon Süreci Temel Alanına İlişkin Bulgular 159 4.2.2.1. Süpervizörün Belirlenmesi ve Süpervizyon Veren Kişiler 162 4.2.2.2. Beklentiler 163 4.2.2.3. Süpervizyona Hazırlık Aşaması 164 4.2.2.4. Süpervizyonda Amaç Belirleme 166 4.2.2.5. Süpervizyon Teknikleri ve Kullanımı 166 4.2.2.6. Süpervizyon Yöntemleri ve Etkililiği 168 4.2.2.7. Süpervizyon Ortamları ve Uygunluğu 172 4.2.2.8. Geri Bildirim 173 4.2.2.9. Süpervizyonda Odaklar 175 4.2.2.10. Süpervizörün Tarzı 176 4.2.2.11. Süpervizyon İlişkisi 177 4.2.2.12. Süpervizyonda Etik İle İlgili Konular 177 4.2.2.13. Psikolojik Danışman Adayının Yaşantıları 178 4.2.2.14. Süpervizyon Sürecinden Elde Edilen Kazanımlar 180 4.2.2.15. Süpervizyon Sürecinin Değerlendirilmesi 181 4.2.3. BPDU Dersinin Uygulama ve Süpervizyon Süreçlerini Geliştirmeye Yönelik Öneriler Temel Alanına İlişkin Bulgular 185 4.2.3.1. BPDU Dersinin Uygulama Sürecine Yönelik Öneriler 186 4.2.3.2. BPDU Dersinin Süpervizyon Sürecine Yönelik Öneriler 189 4.2.4. Süpervizyon Sürecine Yönelik Metaforik Anlatım Temel Alanına İlişkin Bulgular 192 4.3. Araştırmanın Nicel ve Nitel Boyutlarına İlişkin Tartışma 194 4.3.1. BPDU Dersinin Uygulama Sürecine İlişkin Tartışma 195 4.3.2. BPDU Dersinin Süpervizyon Sürecine İlişkin Tartışma 202 4.3.3. BPDU Dersinin Uygulama ve Süpervizyon Süreçlerini Geliştirmeye Yönelik Önerilere İlişkin Tartışma 222 4.3.4. Süpervizyon Sürecine Yönelik Metaforik Anlatıma İlişkin Tartışma 224 5. SONUÇ VE ÖNERİLER 227 5.1. Sonuçlar 227 5.1.1. BPDU Dersinin Uygulama Sürecine İlişkin Sonuçlar 227 5.1.2. BPDU Dersinin Süpervizyon Sürecine İlişkin Sonuçlar 228 5.1.3. BPDU Dersinin Uygulama ve Süpervizyon Süreçlerini Geliştirmeye Yönelik Önerilere İlişkin Sonuçlar 232 5.1.4. Süpervizyon Sürecine Yönelik Metaforik Anlatıma İlişkin Sonuçlar 233 5.2. Öneriler 233 5.2.1. Psikolojik Danışman Eğitimcilerine Öneriler 233 5.2.2. Araştırmacılara Öneriler 238 5.2.3. Politika Yapıcılara Öneriler 239 KAYNAKÇA 242 EKLER DİZİNİ 265 EK 1. ETİK KOMİSYONU ONAY BİLDİRİMİ 266 EK 2. SÜPERVİZYON YAŞANTILARI KİŞİSEL BİLGİ FORMU 268 EK 3. SÜPERVİZYONDA DEĞERLENDİRME SÜRECİ ENVANTERİ 271 EK 4. SÜPERVİZYONDA DEĞERLENDİRME SÜRECİ ENVANTERİ UYARLAMA İZİN YAZISI 272 EK 5. SÜPERVİZÖRLÜK TARZLARI ENVANTERİ 273 EK 6. SÜPERVİZÖRLÜK TARZLARI ENVANTERİ UYARLAMA İZİN YAZISI 274 EK 7. VERİ TOPLANACAK ÜNİVERSİTELERE GÖNDERİLEN İZİN YAZISI 275 EK 8. NİTEL ARAŞTIRMA GÖRÜŞME FORMU 277 EK 9. ORİJİNALLİK RAPORU 279 ÖZGEÇMİŞ 281tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherEğitim Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectbireyle psikolojik danışma uygulamasıtr_TR
dc.subjectkarma araştırma desenitr_TR
dc.subjectpsikolojik danışman adayıtr_TR
dc.subjectpsikolojik danışman eğitimitr_TR
dc.subjectsüpervizyontr_TR
dc.subjectsüpervizörtr_TR
dc.subjectsüpervizyon alan kişitr_TR
dc.titlePsikolojik Danışman Adaylarının Bireyle Psikolojik Danışma Uygulaması ve Süpervizyonuna İlişkin Değerlendirmeleritr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetBu araştırmanın amacı, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı öğrencilerinin bireyle psikolojik danışma uygulaması dersine ilişkin görüş ve yaşantılarını incelemektir. Bu araştırmada karma araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümüne 20 farklı devlet üniversitesinde öğrenim gören 776 dördüncü sınıf öğrencisi katılım sağlamıştır. Nicel araştırma kapsamında katılımcıların bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyon sürecine ilişkin yaşantılarının incelenmesi için betimsel ve ilişkisel araştırma modelleri kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında; Süpervizyon Yaşantıları Kişisel Bilgi Formu, Süpervizyonda Değerlendirme Süreci Envanteri ve Süpervizörlük Tarzları Envanteri veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Nicel veri analizlerinde ilk olarak değişkenlere ilişkin betimsel istatistikler incelenmiş ve ardından alınan süpervizyonun yeterliğine ilişkin katılımcıların algılarını yordamada süpervizyonda değerlendirmenin, süpervizörlük tarzlarının, süpervizörle olan ilişki uyumunun ve süpervizörle süpervizyon alan kişinin cinsiyet uyumunun ne düzeyde rol oynadığını incelemek için çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde ise, araştırmanın nicel bölümüne katılım sağlayan öğrencilerden 15’i ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Araştırma verileri Fikir Birliğine Dayalı Nitel Araştırma Yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Nicel bulgular, nitel araştırmada ortaya çıkan temel alan adları dikkate alınarak iki kategori altında sunulmuştur. Bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin uygulama süreci kategorisi altında psikolojik danışma oturumlarına hazırlık, danışan ve oturum sayıları, danışan özellikleri ve genel başarı durumlarına ilişkin bulgulara yer verilmiştir. Bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin süpervizyon süreci kategorisi altında süpervizyon veren kişiler, süpervizyonda amaç belirleme, süpervizyon teknikleri ve kullanımı, süpervizyon yöntemleri, geri bildirim ve süpervizörün tarzı ile ilgili bulgulara yer verilmiştir. Ayrıca alınan süpervizyonun yeterliğini süpervizörle ilişki uyumu, süpervizyonda değerlendirme, süpervizörlük tarzları ve süpervizörle süpervizyon alan kişinin cinsiyet uyumu (erkek-erkek) değişkenlerinin anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Araştırmanın nitel bulgularına göre, katılımcıların görüşleri bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin uygulama süreci, bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin süpervizyon süreci, bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin uygulama ve süpervizyon süreçlerini geliştirmeye yönelik öneriler ve süpervizyon sürecine yönelik metaforik anlatım temel alanları altında toplanmıştır. Araştırma bulguları ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmış ve psikolojik danışman eğitimcilerine, araştırmacılara ve politika yapıcılara önerilerde bulunulmuştur.tr_TR
dc.contributor.departmentEğitim Bilimleritr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Ad:
ZATİK PhD.pdf
Boyut:
3.965Mb
Biçim:
PDF
Açıklama:
Tez Dosyası
Göster/Aç

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster