dc.contributor.advisor | Kızıl, Mevlüde | |
dc.contributor.author | Kalfa Çetin, Nazife | |
dc.date.accessioned | 2019-09-20T12:16:02Z | |
dc.date.issued | 2019-09-20 | |
dc.date.submitted | 2019-09-02 | |
dc.identifier.uri | http://openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/handle/11655/8976 | |
dc.description.abstract | KALFA ÇETİN, N. Evaluation of Child-Care Centers’ Menus and Nutritional Status of Children. Hacettepe University, Graduate School of Health Sciences, Food Service Systems, Master’s Thesis, Ankara, 2019. In spite of the fact that menus provided in kindergartens have impacts on the nutritional status of children, there is a paucity of literature on this subject. The aim of this study is to determine whether the private child-care center menus meet energy and nutrient requirements for 2-5 years old children and to examine the effect of child care menus on nutritional status and diet quality of these children. The sociodemographic data, anthropometric measurements, three-day food records, and Child Feeding Questionnaire of the mothers (n=100) and their children (n=100) were collected through surveys conducted during the face to face interviews with the mothers. Healthy Eating Index (HEI)-2010 is also used to determine diet quality of the mother and the child. By utilizing CFQ scale, it was detected that scores of the sub-factor “Perceived Responsibility” were higher among overweight children and mothers with BMI over 25 kg/m2. (Respectively F=2.158, p<0.05; F=3.501, p<0.05). A meaningful correlation between the sub-factor ‘‘Restriction’’ and BMI (kg/ m2) of the mother was observed (F= 0.030, p<0.05). When the child care center menus were evaluated; it had been discovered that according to average energy distribution, the amount of energy supplied by carbohydrates was low (37%) while the amount of energy supplied by protein was close to the optimum (14.16%), and the amount of energy supplied by fat was high (48.84%). Positive correlations varying in degrees were examined between the energy content and nutrients of the menus and body weight, height, height by age, BMI by age, upper middle arm circumference and head circumference measurement of the children (p<0.05, p<0.01). According to a three day food record, the scores of healthy eating index HEI of the mothers and the children were compared, and a positive significant correlation was established between diet quality of the mothers and the children (p=0.00). Consequently, it was observed that the energy content and nutrients of the menus offered in child care centers along with diet quality of the mother have an impact on child development and nutrition. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
ONAY SAYFASI
iii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI
iv
ETİK BEYAN
v
TEŞEKKÜR
vi
ÖZET
vii
ABSTRACT
viii
İÇİNDEKİLER
ix
SİMGELER VE KISALTMALAR
xii
ŞEKİLLER
xii
TABLOLAR
xiv
1. GİRİŞ
1
1.1. Kurumsal Yaklaşımlar ve Kapsam
1
1.2. Amaç ve Varsayımlar
2
1.2.1. Amaç
2
1.2.2. Hipotezler
2
2. GENEL BİLGİLER
3
2.1. Okul Öncesi Çocukluk Döneminde Beslenme
3
2.2. Çocuklarda Görülen Beslenme Sorunları
5
2.2.1. Protein ve Enerji Yetersizliği
5
2.2.2. Çocukluk Çağı Şişmanlık ve Obezitesi
7
2.2.3. Zayıflık
7
2.2.4. İştahsızlık
8
2.2.5. Demir Eksikliği Anemisi
9
2.3. Okul Öncesi Çocukluk Döneminde Beslenme Durumunu Etkileyen
Etmenler
9
2.3.1. Aile
9
2.3.2. Aile Bireyleri Arasındaki Etkileşim ve Sosyal Çevre
11
2.3.3. Beslenmede Ebeveyn Kontrolü
12
2.3.4. Ebeveyn Obezitesi
15
2.3.5. Sosyoekonomik Etmenler
17
x
2.4. Okul Öncesi Çocuklarda Beslenme Durumunun Saptanması
18
2.4.1. Antropometrik Ölçümler
18
2.5. Okul Öncesi Çocukların Enerji ve Besin Ögesi Gereksinmeleri
20
2.5.1. Enerji
24
2.5.2. Protein
24
2.5.3. Karbonhidrat
25
2.5.4. Posa
25
2.5.5. Yağ
26
2.5.6. Vitaminler (A Vitamini-C Vitamini-D Vitamini- E Vitamini)
26
2.5.7. Mineraller (Kalsiyum-Demir-Çinko-İyot)
27
2.6. Okul Öncesi Çocukluk Döneminde Kreşlerde Beslenme
28
2.6.1. Kreşlerde Uygulanan Menüler
28
3. GEREÇ VE YÖNTEM
30
3.1. Araştırma Yeri, Zamanı ve Örneklem Seçimi
30
3.2. Araştırmanın Genel Planı
30
3.3. Verilerin Toplanması ve Değerlendirilmesi
31
3.3.1. Anne ve Çocukların Demografik Özellikleri
31
3.3.2. Çocuk BeslemeAnketinin (CFQ) Değerlendirilmesi
31
3.3.3. Kreş Menülerinin Değerlendirilmesi
33
3.3.4. Diyet Kalitesinin Değerlendirilmesi
33
3.3.5. Antropometrik Ölçümlerin Saptanması
33
3.3.6. Verilerin İstatiksel Değerlendirilmesi
35
4. BULGULAR
36
4.1. Bireylerin Genel Özellikleri
36
4.2. Çocuk BeslemeAnketi (CFQ)
38
4.2.1. Çocukların BKİ sınıflandırılmasına göre Çocuk Besleme Anketinin Değerlendirilmesi (CFQ)
38
4.2.2. Annelerin BKİ sınıflandırılmasına göre Çocuk Besleme Anketinin (CFQ) Değerlendirilmesi
44
4.3. Menülerin ve Çocukların Üç Günlük Besin Tüketim Kaydının Enerji ve
Besin Ögeleri
46
4.3.1. Çocukların Üç Günlük Besin Tüketim Kaydı
46
xi
4.3.2. Kreş Menülerinin Enerji ve Besin Ögesi İçerikleri
49
4.4. Anneler ve Çocukların Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi
56
4.5. Çocukların Antropometrik Ölçümleri, Annelerin Sağlıklı Yeme İndeksi-HEİ Skoru, Çocukların Anne Sütü Alma Durumu, Annenin BKİ ve Annenin Gebelik Yaşının Birbiri ile İlişkisi
61
5. TARTIŞMA
63
5.1. Annelerin ve Çocukların Bireysel Özelliklerinin Değerlendirilmesi
64
5.2. Antropometrik Ölçümler ve Çocuk Besleme Anketinin (CFQ) Değerlendirilmesi
66
5.3. Çocukların Besin Tüketim Kaydı ve Kreş Menülerinin Enerji ve Besin Ögelerinin Değerlendirilmesi
70
5.4. Kreş Menüleri ve Çocukların Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi
75
5.5. Anneler ve Çocukların Diyet Kalitesinin (Sağlıklı Yeme İndeksi-HEİ) Değerlendirilmesi
76
5.6. Çocukların Antropometrik Ölçümleri, Annenin Gebelik Yaşı, Anne Sütü Alma Durumu, Çocukların Sağlıklı Yeme İndeksi-HEİ Skoru ve Annelerin Beden Kütle İndeksinin Değerlendirilmesi
78
6. SONUÇLAR ve ÖNERİLER
81
6.1. Sonuçlar
81
6.2. Öneriler
87
7. KAYNAKLAR
89
8. EKLER
98
EK-1 Etik Komisyonu Toplantı Tutanağı
EK-2 Kreşlerde Uygulanan Menüler Ve Çocukların
Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi
EK-3 Çocuk Besleme Anketi
EK-4 Gönüllü Katılım Formu
EK-5 Ekran Görüntüsü
EK-6 Dijital Makbuz | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Kreş Menüleri, Beslenme, Anne, Çocuk, Sağlıklı Yeme indeksi, Çocuk Besleme Anketi | tr_TR |
dc.title | Kreşlerde Uygulanan Menüler ve Çocukların Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | KALFA ÇETİN, N. Kreşlerde Uygulanan Menüler ve Çocukların Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Toplu Beslenme Sistemleri Programı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2019. Kreşlerde uygulanan menülerin çocukların beslenme durumuna etkilerinin olduğu bildirilmesine karşın konuyla ilgili çalışmalar literatürde oldukça sınırlıdır. Bu çalışmada, özel kreşlerde uygulanan menülerin 2-5 yaş çocukların enerji ve besin ögesi gereksinmelerini karşılama durumu, kreşlerde uygulanan menülerin çocukların beslenme durumu ve diyet kalitesi üzerine etkisini incelemek amaçlanmaktadır. Anne (n=100) ve çocukların (n=100) sosyodemografik özellikleri, antropometrik ölçümleri, üç günlük besin tüketim kaydı ve Çocuk Besleme Anketi (CFQ) gönüllü anneler ile yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanan anket ile elde edilmiştir. Ayrıca anne ve çocukların diyet kalitelerini belirlemek amacıyla Sağlıklı Yeme İndeksi (HEI)-2010 ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre, CFQ ölçeğinde yer alan “Algılanan Sorumluluk” alt faktörünün şişman çocuklarda ve Beden Kütle İndeksi (BKİ) 25 kg/m2’nin üzerinde olan annelerde daha fazla olduğu saptanmıştır (sırasıyla F=2,158, p<0,05; F=3,501, p<0,05). “Kısıtlama alt faktörü” ile annelerin BKİ (kg/m2)’leri arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (F= 0,030, p<0,05). Kreş menüleri değerlendirildiğinde; menülerin ortalama enerji dağılımına göre karbonhidrattan gelen enerjinin düşük (%37), proteinten gelen enerjinin ideal (%14,16) ve yağdan gelen enerji (%48,84) miktarının ise yüksek olduğu bulunmuştur. Kreş menülerinin enerji ve besin ögeleri ile çocukların vücut ağırlığı, boy uzunluğu, yaşa göre boy uzunluğu, yaşa göre BKİ, üst orta kol çevresi (ÜOKÇ) ve baş çevresi ölçümleri arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur (p<0,05, p<0,01). Alınan üç günlük besin tüketim kaydına göre anne ve çocukların sağlıklı yeme indeksi-HEİ skorları karşılaştırılmış ve anne ile çocukların beslenme kalitesi arasında anlamlı pozitif bir ilişki olduğu saptanmıştır (p=0,00). Sonuç olarak, kreşlerde uygulanan menülerin enerji ve besin ögeleri içerikleri ve annelerin besin kalitesinin çocukların gelişimleri ve beslenme kalitesi üzerinde etkisi olduğu saptanmıştır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Beslenme ve Diyetetik | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2019-09-20T12:16:02Z | |