Özet
The study focuses on the relationship between media and audience and examines the
thoughts of undergraduate sociology students, who are considered to be gender-aware,
on gender representations in the media. In this way, it will be understood whether
sociology students take into account the gender perspective in their explanations of
society. Under the guidance of feminist methodological approach, it is aimed to reveal
the norms that lead to inequality between genders and to reveal how sociology students
make sense of gender representations in the media. In this direction, in-depth interviews
were conducted with 10 undergraduates third and fourth degree students studying at
state universities in Ankara, and as a result, it was found that the students evaluated the
representations of men and women in the media negatively and thought that stereotypes
were recreated in the media and harmed equality. While it is stated that gender roles and
norms are abused for the sake of sensation and ratings, there are also students who see
the issue from different perspectives. The views of the participants reveal how the
impact of compulsory or elective gender courses in the sociology undergraduate
curriculum should be interpreted.
Künye
Acar-Erdol, A. T., Özen, F., & Toraman, Ç. (2019). Türkiye’deki Eğitim Fakültesi
Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Yönelik Görüşleri. Ahi Evran
Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 794-844.
Akıner, N., & Eren, Ş. (2013). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Evlilik Programları.
Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 2-20.
Akbulut, N. T. & Erdoğan, E. B. (2017). Televizyon Dizilerinde Yer Alan “Anne”
Figürünün Cinsiyetçi Söylem Açısından İncelenmesi: Çocuklar Duymasın Dizisi
Örneği. Medyayı Okumak içinde (Ed. Erdoğan E. B. Akbulut N. T. & Mutlugün
M. A.). Cinius Yayınları.
Aktaş, G. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Televizyon Dizilerine Yansıması
Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme. Sosyolojik Bağlam Dergisi, 1, 1-12.
Armstrong, N. (1988). The Gender Bind: Women and the Disciplines,"
Genders,3, 1-11.
Avrupa Konseyi (2022). Hak Savunucusu Avukatlar I ̇ çı ̇ n Rehber Kı ̇ tap Serı ̇ sı ̇ - 4
Toplumsal Cı ̇ nsı ̇ yet. Şen Matbaa.
Aytekin, P. E. (2018). Yerli Dizilerde Kadın Kimliğinin Temsili Üzerine Bir Örnek;
“Yaprak Dökümü” Dizisi. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 447-463.
Bakır, N., Irmak Vural, P., & Demir, C. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Cinsel
Eğitime Yönelik Tutumları ve Toplumsal Cinsiyet Algılarının Bazı Değişkenler
Açısından İncelenmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3 (5), 119-128.
Bartual-Figueras, T. & Carbonell-Esteller, M. & Marín, A. & Colome-Ferrer, J. &
Turmo Garuz, J. (2018). Gender Awareness At The University: Is There A
Gender Gap?.
Baş E., Çebi E. (2021). Gelin-Kaynana İlişkilerinin Medyadaki Temsili: Zuhal Topal’la
Sofrada Örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 960-
986.
Beauvoir, de S. (2019). I ̇ kinci Cinsiyet. (G. Savran, Ç ev.). Koç Üniversitesi Yayıncılık.
Binark, M. & Bek, M. G. (2007). Eleştirel Medya Okuryazarlığı: Kuramsal Yaklaşımlar
ve Uygulamalar. Kalkedon Yayınları.
Butler, J. (2005). Cinsiyet Belası (Çev. Başak Ertür). Metis Yayınları.
68
Butler, M., W. J. Paisley (1980). Women and the mass media : sourcebook for research
and action. Human Sciences Press.
Byars, J. & Meehan, E. R. (1994). Once in a Lifetime: Constructing “The Working
Woman” through Cable Narrowcasting. Camera Obscura: Feminism, Culture,
and Media Studies, 3(1), 33-34.
Can, S. & Koz, A. K. (2018). Medya ve Kadın. İletişim Sosyolojisi içinde. (Ed.
Ayhan, B.) Literatürk Academia.
Connell R. W. (1987). Gender and Power. Stanford, CA: Stanford University Press.
Connell, R. W. (1993). The Big Picture: Masculinities in Recent World History.
Theory and Society, 22 (5), 597–623.
Connell, R. W. (2009). Gender (Vol. 14). Polity.
Connell, R. W. (2019) Erkeklikler (çev. N. Konukcu). Phoenix.
Cook, J. A., & Fonow, M. M. (1986). Knowledge and Women's Interests: Issues of
Epistemology and Methodology in Feminist Sociological Research. Sociological
Inquiry, 56(1), 2-29.
Collins, R. (1990). Conflict theory and the advance of macro-historical sociology.
In Frontiers of Social Theory. The New Syntheses (pp. 68-87). Columbia
University Press.
Çağlayan, Ç. E. (2014). Toplumsal Cinsiyet Kalıplarında Farklılaşma mı? Hung
Dizisinde Sunulan Erkek. Toplumsal Cinsiyet ve Medya içinde. (Ed. Kuruoğlu,
H. & Aydın, B.). Detay Yayıncılık.
Çelebi, E. (2022). Medyanın Toplumsal Cinsiyet Rolleri Üzerinde Etkisi. Elektronik
Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (82), 822-829.
Çelik A., Pasinlioğlu T., Gonca, T., & Koyuncu H. (2013). Üniversite Öğrencilerinin
Cinsiyet Eşitliği Tutumlarının Belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik
Dergisi, 21 (3) 181-186.
Donovan J., (2009) Feminist Teori (Çev. A. Bora ve Diğerleri.). İletişim Yayınları.
Erdoğan, E. B. & Akbulut N. T. (2017). Televizyon Dizilerinde Yer Alan “Anne”
Figürünün Cinsiyetçi Söylem Açısından İncelenmesi: Çocuklar Duymasın
Erdoğan, İ. (2013). Dördüncü Güç Medyadan Beşinci Güç İnternete: Demokratik Bir
Dönüşüm mü Yaşanıyor? Selçuk İletişim, 8(1), 176-191.
69
Erdog ̆ an, M. T. (2010). Toplumsal Cinsiyet Eş itlig ̆ inin Sag ̆ lanmasında Medya
Okuryazarlıg ̆ ının Rolü (Uzmanlık Tezi), T.C. Baş bakanlık Kadının
Statüsü Genel Müdürlüg ̆ ü.
Erdog ̆ an, M. & Civelek, S. (2012). Toplumsal Cinsiyet Eş itlig ̆ inde Medyanın Rolü
Konulu Komisyon Raporu. TBMM Kadın Erkek Fırsat Eş itlig ̆ i Komisyonu
Yayını.
Ertoy, A. Ö. (2018). Karabük Üniversitesi Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine
İlişkin Tutumlarına ve Bu Tutumlarının Belirleyicilerine Yönelik Bir
Değerlendirme (Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi)
Gauntlett, D. (2008). Media, gender and identity: An introduction. Routledge. George,
A. L. (1959). Quantitative and qualitative approaches to content analysis. Trends
in content analysis içinde (ss. 7- 32). University of Illinois Press.
Gill, R. C. (2007). Gender and the Media. Polity.
Gül Ünlü, D., & Aslan, P. (2016). Türk Televizyon Dizilerindeki Kadın Rollerine
Kadınların Gözünden Bakmak. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik
Dergisi (İnif E-Dergi), 1(2), 191-206.
Hajnalka, Fényes. (2014). Gender Role Attitudes among Higher Education Students in a
Borderland Central-Eastern European Region called ‘Partium’. Center for
Educational Policy Studies Journal. 4. 49-70.
Harding, S. G. (1987). Feminism and methodology: Social science issues. Indiana
University Press.
Harris, R. J. & C. P. Barlett (2019) Effects of Sex in the Media. In Media Effects (Ed. J.
Bryant & M. B. Oliver). Routledge.
Hartsock, N. (1983). The Feminist Standpoint: Developing the Ground For a
Specifically Feminist Historical Materialism. S. Harding & M. B. Hintikka
(Ed.), Discovering Reality içinde (ss. 283–310). D. Reidel Publishing Company.
Hinton-Smith, T., Marvell, R., Morris, C. A., & Brayson, K. (2021). ‘It’s not something
that we think about with regard to curriculum.’ Exploring gender and equality
awareness in higher education curriculum and pedagogy. Gender and
Education, 34 (5), 495-511.
Ivy D. K. & Backlund P. (1994). Exploring genderspeak : personal effectiveness in
gender communication. McGraw-Hill.
70
İnceoğlu, İ., & Akçalı, E. (2018). Televizyon dizilerinde toplumsal cinsiyet eşitliği
araştırması. TÜSİAD.
Karabulut, M., Öztürk, N. & Özgüner, Ö. (2019). Kavramlar Sözlüğü. Cinsel Şiddetle
Mücadele Derneği.
Kocadaş, B. (2005). Kültür ve Medya. Bilig Dergisi, 34, 1-13.
Kivisto, P., & Pittman, D. (2007). Goffman’s Dramaturgical Sociology. Illuminating
social life: Classical and contemporary theory revisited, 271-290.
Kocaman, A. & Meral, P. S. (2006). Televizyonda Yayınlanan Kadın Programlarının
Eleştirisi: “Biz Bize”Programı Örneği. Medya Eleştirileri içinde. (Der. Bilgili,
C.). Beta Yayıncılık.
Kurt, K. Ş. (2010). Medya ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Reşat Nuri Güntekin'in
Yaprak Dökümü Romanı ve Televizyonda Yayınlanan Dizilerinin İncelenmesi
(Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi).
Kuyucu, M. (2013). Türkiye’de Çapraz Medya Sahipliği: Medya Ekonomisine Olumsuz
Etkileri ve Bu Etkilerin Önlenmesine Yönelik Öneriler. Selçuk İletişim, 8(1),
144-163.
Lorber J. (1994). “‘Night to His Day’: The Social Construction of Gender.” İçinde
Paradoxes of Gender . (ss. 3-15). Yale University Press.
Lorber, J., & Farrell, S. A. (Eds.). (1991). The social construction of gender. Sage
Publications, Inc.
Macnamara, J. (2006). Media and male identity: The making and remaking of men.
Springer.
Mies, M. (1996). Feminist Araştırmalar İçin Bir Metodolojiye Doğru. S. Çakır ve N.
Akgökçe (Ed.), Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem
içinde (ss.48-64). Sel Yayıncılık.
Mulvey, L. (2006). Visual pleasure and narrative cinema. Media and cultural studies:
Keyworks, 1, 342-352.
Neuman, W.L. (2011) Social Research Methods: Qualitative and Quantitative
Approaches. 7th Edition, Pearson.
Ng, E. S. & McGowany, R. A. (2022). Breaking the glass ceiling: Views of women
from the second‐wave feminist movement. Canadian Journal of Administrative
Sciences, 5, 1-15.
71
Oakley A. (1972). Sex, gender and society. Maurice Temple Smith.
Özdemir, M. (2020). Kültürel Çalış malar Perspektifinden Çukur Dizisinin Alımlaması:
Erkeklik ve Kadınlık Temsilleri Ü zerine Bir Araş tırma. Ege Üniversitesi
İletiş im Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, 1 (14), 116-133.
Özsoy, A. (2011). Yerli Polisiye Televizyon Dizilerinde Hegemonik Erkek (lik).
Medyada hegemonik erkek (lik) ve temsil, 1, 125-161.
Parsons, T. (1949). The social structure of the family. In R. N. Anshen, The family: its
function and destiny (pp. 173–201). Harper.
Rakow, L. (1995). Popüler Kültüre Feminist Yaklaşımlar: Ataerkinin Hakkını Teslim
Etmek. Kadın ve Popüler Kültür içinde (Çev. İrvan, S. ve Binark, M.). Ark
Yayınları.
Reinharz, S., ve Davidman, L. (1992). Feminist methods in social research. Oxford
University Press.
Scott, J. W. (1986). Gender: A Useful Category of Historical Analysis. The American
Historical Review, 91(5), 1053-1075.
Shrum L. J. (2019). Media Consumption and Perceptions of Social Reality: Effects and
Underlying Processes. In Media Effects (Ed. J. Bryant & M. B. Oliver).
Routledge.
Sığın, A. (2021). Yeni Medya Sonrası Geleneksel Medyada Kadın: 21. Yüzyılda Erkek
Egemen Gösterimler, Kadınca Sessizlikler. Destandan Güncele Doğudan Batıya
Kadın Üzerine Tartışmalar içinde. (Ed. Ersöz, A. G.). Nobel Yayıncılık.
Smith, S. L., & Granados, A. D. (2009). Content patterns and effects surrounding sex-
role stereotyping on television and film. In Media effects (pp. 358-377).
Routledge.
Soydan, E. & Küçükşen, K. (2022). Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin Medyadaki
İzdüşümleri. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (3), 18-28.
Stevens, K. & Martell, C. (2016). An Avenue for Challenging Sexism: Examining the
High School Sociology Classroom.
Stuart, H. (1980). Encoding/decoding. (Ed. Hall, S., Hobson, D., Lowe, A., Paul, A.,
Willis, P.) In Culture, Media And Language: Working Papers in Cultural
Studies. Routledge
72
Susanti, E., & Mas'udah, S. (2020). Gender consciousness among students of higher
education. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 13(1),
985-1006.
Şener, G., Çavuşoğlu Ç. & Irklı, H. İ. (2016). Medya ve Toplumsal Cinsiyet. Toplumsal
Cinsiyet Tartışmaları içinde. Dipnot Yayınları.
Takkin T. (2020) Üniversite ög ̆ rencilerinin toplumsal cinsiyet tutumlarının özgüven,
kiş ilik özellikleri ve sosyo-demografik deg ̆ iş kenler ile iliş kisinin incelenmesi.
(Yüksek Lisans, Çağ Üniversitesi)
Tansel, B., & Kaya, S. (2023). Toksik Erkekliğin Türk Dizi Endüstrisinin Popüler
Örnekleri Üzerinden Okunması, Hercai Ve Sen Anlat Karadeniz. Trakya
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 13(26), 107-130.
Timisi, N. (1997). Medyada Cinsiyetçilik.
Tong, R. (2009) Feminist Thought. Westview Press.
Tuchman, G. (2000). The symbolic annihilation of women by the mass media. In
Culture and politics: A reader (pp. 150-174). Palgrave Macmillan US.
Tuncel, G. & Aslaner, A. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Penceresinden Ortaokul
Öğrencilerinin “Modern Kadın” Algısına Bakmak. International Journal of
Social Science Research , 7 (1) , 103-117.
Türkmenoğlu M. D. (2015). Hemşirelik Öğrenimi Gören Birinci ve Son Sınıf Üniversite
Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi.
(Yüksek Lisans, Mersin Üniversitesi)
Unger, R. (2020). Representations: Social constructions of gender. Routledge.
Ünalerzen, M., (2014). The Effects of the Visual Media on Turkish Women.
International Communication Studies (pp.191-209). Emirler Matbaa.
Üstgörül, S., Önür, H., & Tekin Önür, H. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal
Cinsiyet Algıları ile Cinsel Tutumlarının İncelenmesi. Al Farabi Uluslararası
Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 77-87.
Van Zoonen, L. (1994). Feminist media studies. (Vol. 9). Sage.
Verdonk, P., Benschop, Y., Haes, H.C., & Lagro-Janssen, T. (2008). Medical Students’
Gender Awareness Construction of the Nijmegen Gender Awareness in Medicine
Scale (N-GAMS).
73
Virga, D. G. (1983). A survey of student awareness of gender equity at the community
college level.
West, C., & Zimmerman, D. H. (1987). Doing Gender. Gender and Society, 1(2), 125–
151.
Wollstonecraft, M. (2004). A vindication of the rights of woman. Penguin Books.
Yaacob, A. (2015) Attitudes among Students towards Gender Beliefs and Moral Values
at Higher Learning Institutions in Malaysia. Open Access Library Journal, 2, 1-
8.
Yeşil, A., & Balcı Karaboğa, F. A. (2021). Gender Equality Awareness among Middle
School Students. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 28, 51-78.
Yıldırım A. & Şimşek H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin
Yayıncılık.
Yıldırım, S. (2018). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma:
Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Örneği. İnönü Üniversitesi Uluslararası
Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 148-164.
