Show simple item record

dc.contributor.advisorYazıcı, Nermin
dc.contributor.authorGünduğdu, Günçe
dc.date.accessioned2023-07-31T08:45:52Z
dc.date.issued2023-07
dc.date.submitted2023-06-23
dc.identifier.citationGünduğdu, G. (2023). 5. sınıf Türkçe ders kitabında bağlaçların anlamsal görünümleri ve metinsel işlevleri [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.tr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/33787
dc.description.abstractReading is an interactive process involving many perceptual, affective and cognitive processes of the text receiver. Making sense of a text depends on the text receiver's ability to make the text coherent by analyzing the semantic and grammatical connections between text parts. Conjunctions are one of the linguistic structures that support the perception of the text as a semantic whole by the text receiver by making the semantic relations between the text parts clear on the text surface. In addition to joining phrases, conjunctions assume various semantic features because they make the relations between propositions clear, and pragmatic features according to the intended use of the text producer. With these features, conjunctions can gain various textual functions as clues that support processes such as organizing the flow of information in the reading process, determining the topic structure, determining the text structure, analyzing the intention of the text producer, etc. This study aims to describe the conjunctions in the 5th grade Turkish textbook in terms of the reading process by focusing on the semantic, pragmatic and textual features of conjunctions. For this purpose, the texts in the 5th grade Turkish textbook were analyzed with the data collection tool "Classification of Semantic and Pragmatic Functions of Conjunctions" prepared within the scope of the research. The appearance of the textual functions undertaken by conjunctions in reading comprehension activities was obtained with the other data collection tool of the study, "Rubric for the Properties of Conjunctions in Reading Comprehension Activities". The results of the study revealed that in the 5th grade Turkish textbook texts, conjunctions are presented in more than one semantic and usage level, thus presenting a multifunctional appearance, but the textual functions of these structures are reflected in reading comprehension activities in a very limited way (𝑿��̅ = 1.06) and such features of conjunctions are not taken into consideration in the process designed for reading comprehension in the textbooks.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherEğitim Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectOkumatr_TR
dc.subjectMetintr_TR
dc.subjectTutarlılıktr_TR
dc.subjectBağlaşıklıktr_TR
dc.subjectBağlaçtr_TR
dc.subject.lcshL- Eğitimtr_TR
dc.title5. Sınıf Türkçe Ders Kitabında Bağlaçların Anlamsal Görünümleri ve Metinsel İşlevleritr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/masterThesistr_TR
dc.description.ozetOkuma, metin alıcısının pek çok algısal, duyuşsal ve bilişsel işlemini içeren etkileşimsel bir süreçtir. Bir metni anlamlandırma ise metin alıcısının metin bölümleri arasındaki anlamsal ve dilbilgisel bağlantıları çözümleyerek metni tutarlı kılabilmesine bağlıdır. Metin bölümleri arasındaki anlamsal ilişkileri metin yüzeyinde belirginleştirerek metnin, metin alıcısı tarafından anlamsal bir bütün olarak algılanmasını destekleyen dilsel yapılardan biri de bağlaçlardır. Bağlaçlar, sözcük öbeklerini birleştirmelerinin yanı sıra, önermeler arasındaki ilişkileri belirginleştirdikleri için çeşitli anlamsal; metin üreticisinin kullanım amacına göre ise pragmatik/kullanımsal özellikler üstlenmektedir. Bu özellikleriyle bağlaçlar, okuma sürecinde bilgi akışını düzenlemeleri ile konu yapısının belirlenmesi, metin yapısının saptanması, metin üreticisinin niyetinin çözümlenmesi vb. gibi süreçleri destekleyen ipuçları olarak çeşitli metinsel işlevler kazanabilmektedir. Bu çalışma, bağlaçların anlamsal, kullanımsal ve metinsel özelliklerine odaklanarak 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan bağlaçları okuma süreci açısından betimlemeyi hedeflemektedir. Bu amaçla 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinler araştırma kapsamında hazırlanan veri toplama aracı “Bağlaçların Anlamsal ve Kullanımsal Özelliklerine Yönelik Sınıflama” ile çözümlenmiştir. Bağlaçların üstlendikleri metinsel işlevlerin okuduğunu anlama etkinliklerindeki görünümleri ise araştırmanın diğer veri toplama aracı olan “Okuduğunu Anlama Etkinliklerinde Bağlaçların Özelliklerine Yönelik Dereceli Puanlama Anahtarı” ile elde edilmiştir. Araştırma sonuçları, 5. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde bağlaçların birden fazla anlamsal ve kullanımsal ulamda, dolayısıyla çok işlevli bir görünüm sunduğunu, ancak bu yapıların metinsel işlevlerinin okuduğunu anlama etkinliklerine oldukça sınırlı bir biçimde yansıtıldığı (𝑿��̅ = 1.06) ve ders kitaplarındaki okuduğunu anlamaya yönelik tasarlanan süreçte bağlaçların bu türden özelliklerinin dikkate alınmadığı belirlenmiştir.tr_TR
dc.contributor.departmentTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2023-07-31T08:45:52Z
dc.fundingYoktr_TR


Files in this item

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record