dc.contributor.advisor | Eroğlu, Kafiye | tr_TR |
dc.contributor.author | Koyun, Ayşe | tr_TR |
dc.date.accessioned | 2015-10-14T13:26:35Z | |
dc.date.available | 2015-10-14T13:26:35Z | |
dc.date.issued | 2013 | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/1477 | |
dc.description.abstract | This research was made a methodological study in order to adapt Turkish language and culture of Stage of Change (SOC) scales (Processes of Change / POC, Self-Efficacy / SE and Decisional Balance / DB) which developed for adults who smoke and a intervention research to determine the effect of SOC-based education given for smoking cessation to adult women. This study was conducted seven family health center in Aksehir district of Konya. The universe could not be due to failure to obtain account records information. The reliability and validity study, 185 adult individuals selected by snowball sampling method were carried out and two to four weeks after the re-test measurements were made of 50 people. Power analysis was conducted for the intervention study, snowball sampling method selected 77 women (intervention 38, control 39) studies were carried out. Data were collected from face to face identification form and SOC scales. Smoking Cessation Guide was prepared according to the model for intervention study. Phase in which The Scale of Stages of Change for women in the intervention group were identified and 1th, 30th and 45th days of appropriate stage training given to women, 60th day were evaluated interventions. In the control group, two times (1th, 60th days) were evaluated. Related institutions, Hacettepe University Ethics Committee and the individuals who agreed to participate in the study written permission were taken. Validity and reliability study was conducted explanatory and confirmatory factor analysis, content validity index, correlation and Spearman-Brown and Cronbach's alpha (α) reliability coefficients were calculated. Intervention study data, the number, percentage, mean, Pearson's chi-square, t-test, One-Way ANOVA analyzes. DAM scales back translation method was used in the adaptation of language. POC, SE and DB scale Cronbach's alpha (α) reliability coefficients, respectively, 0.93, 0.78 and 0.85. SOC scales were found to be valid and reliable tools. Intervention study stages of change in the last follow-up intervention group difference was statistically significant (p <0.05). According to the latest follow-up the intervention and control groups, the difference between the scores of POC significant (p<0.05), but significant differences were found between mean scores of SE and DB (p>0.05). 13.2% of intervention group women reported quitting smoking. There is no control group of women who quit smoking. A significant difference between the two groups in stopping smoking (p<0.05). In the intervention group than the control group were statistically significant reduction in the number of cigarettes smoked per day (p<0.05). Education given to stop smoking has been found to be effective. Long-term SOC based studies and presentation of the model are recommended that health care workers. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.subject | Women; Smoking cessation; Behavior change; Stages of Change Model; Nursing. Kadınlar; Sigarayı bırakma; Davranış değişimi, Değişim Aşamaları Modeli, Hemşirelik. | tr_TR |
dc.title | Yetişkin Kadınlara Değişim Aşamaları Modeli (Transteoretik Model) Ile Yapılan Eğitimin Sigarayı Bırakma Davranışı Üzerine Etkisi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | en |
dc.callno | 2013/213 | tr_TR |
dc.contributor.departmentold | Doğum Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu araştırma, sigara içen yetişkinler için geliştirilmiş Değişim Aşamaları Modeli (DAM) ölçeklerinin (Davranış Değiştirme Yöntemleri / DDYÖ, Öz Yeterlik / ÖYÖ, Karar Alma / KAÖ) Türk dili ve kültürüne uyarlaması amacıyla metodolojik, yetişkin kadınlara DAM ile yapılan eğitimin sigarayı bırakma davranışı üzerine etkisinin belirlemesi yönüyle müdahale araştırmasıdır. Çalışma Konya’nın Akşehir ilçesinde yedi aile sağlığı merkezinde yürütülmüştür. Kayıtlardan sağlıklı bilgi elde edilememesi nedeniyle evren hesabı yapılamamıştır. Geçerlik ve güvenilirlik çalışması, kartopu örnekleme yöntemi ile seçilmiş 185 yetişkin bireyle yürütülmüş, iki-dört hafta sonra 50 kişinin tekrar test ölçümleri yapılmıştır. Müdahale çalışması için power analizi yapılmış, kartopu örnekleme yöntemiyle seçilen 77 kadınla (müdahale 38, kontrol 39) çalışma yürütülmüştür. Veriler tanıtım formu ve DAM ölçekleri ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Müdahale çalışması için modele göre Sigara Bırakma Rehberi hazırlanmıştır. Müdahale grubundaki kadınların Değişim Aşamaları Ölçeği ile bulundukları aşama tespit edilmiş ve 1., 30., 45. günler rehber eşliğinde değişim aşamalarına uygun eğitim verilmiş, 60. gün son değerlendirmeleri yapılmıştır. Kontrol grubuna ise iki kez (1., 60. günler) değerlendirme yapılmıştır. Araştırma için ilgili kurumlardan, Hacettepe Üniversitesi Etik Kurulu’ndan ve araştırmaya katılmayı kabul eden bireylerden yazılı izin alınmıştır. Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmış, kapsam geçerlilik indeksi, korelasyon, Spearman-Brown ve Cronbach’s Alpha (α) güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Müdahale çalışmasının verileri ise sayı, yüzdelik, ortalama, Pearson ki kare, t testi, One-Way ANOVA ile değerlendirilmiştir. DAM ölçeklerinin dil uyarlanmasında geri çeviri yöntemi kullanılmıştır. DDYÖ, KAÖ ve ÖYÖ ölçeklerinin α güvenirlik katsayıları sırasıyla 0.93, 0.78 ve 0.85 olarak tespit edilmiş, geçerli ve güvenilir araçlar olduğu bulunmuştur. Müdahale çalışması sonucunda ise müdahale grubunun son görüşmedeki değişim aşamalarında fark istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Müdahale ve kontrol gruplarında son görüşmeye göre DDYÖ puanları arasındaki fark önemli (p<0.05), KAÖ ile ÖYÖ puan ortalamaları arasındaki fark önemsiz bulunmuştur (p>0.05). Müdahale grubundaki kadınların %13,2’si sigarayı bırakırken, kontrol grubunda sigarayı bırakan kadına rastlanmamış, iki grup arasında sigarayı bırakma yönünden fark istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Müdahale grubunda kontrol grubuna göre bir günde içilen sigara sayılarında azalma istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Verilen eğitimin sigarayı bırakmada etkili olduğu tespit edilmiştir. DAM’a dayalı daha uzun süreli çalışmaların yapılması ve sağlık çalışanlarına bu modelin tanıtımı önerilir. | tr_TR |