Türkiye'de Sığınmacılar

Abstract

Bu çalışma, 'Sığınmacılar ve Türkiye' konusunda gereksinilen bilgilerin dahaa derli-toplu bir biçimde, bütünlük içerisinde bir arada olması gereksiniminin ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Bilindiği üzere, uzun süre göç veren bir ülke olan Türkiye, kendi yoğun iç göçünün yanı sıra son otuz yılı aşkın bir süredir göç alan ve/ya göç hareketlerinin rotası ya da göç geçiş ülkesi konuna gelmiştir. Türkiye'nin Batı Avrupa ülkelerinden gelenleri mülteci olarak "is kabul etmesi ve özellikle Orta Doğu, Afrika ve Asya ülkelerinden gelen insanlara kendi hukukunda mülteci statüsü öngörmemesi; son yıllarda yo­ğunlaşan ve Batı Avrupa ülkeleri dışından gelen sığınmacıların çok ciddi bir sorun oluşturmasına neden olmuştur. İşte bu çalışma, temelde, günümüzde Türkiye açısından ciddi sorunlar oluşturan sığınmacıların sosyal, ekonomik ve politik sorunlarının tespitinin yanı sıra sosyal uyum ve beklentilerinin neler olduğunu araştırmayı ve bir takım çözüm yollarının önerilmesini adamıştır. Dolayısıyla bu araştırma, tarihe bir kayıt düşme amacından önce Türkiye'deki sığınmacılara ayna tutmaya çalışma kaygısının bir ürünü­dür. Özellikle göç, sığınmacı ile mültecilik konularında, ülkemizin AB sürecindeki müzakerelere daha hazırlıklı hale gelebilmesi için bilgi üretmeyi hedeflemiştir. Ayrıca kendi alanındaki literatüre önemli katkılar yapmayı ilaçlamış ve konu üzerinde çalışan uzman, araştırmacı, akademisyen ve li­sansüstü öğrencilere ufuk açıcı katkılar yapacağı da düşünülmüştür. Bu ne­denle araştırma, ülkemizin sığınmacılar ile mülteciler konusundaki yeni hu- Irüksal düzenlemeleri sürecine, Türkiye ve sığınmacılar-mülteciler açısından, bir nebze de olsa olumlu bir katkı sunabilirse, amacına ulaşmış olacaktır. Unutulmaması gereken en önemli nokta, bu tarz bir eserin, bir tek kişinin emeği ile ortaya çıkmayacağıdır. Her şeyden önce bu çalışmanın gerçek- .esebilmesi için, 107K004 nolu proje çerçevesinde maddi destek vermiş olan TUBİTAK-SOBAG birimine sonsuz teşekkürlerimi sunmak isterim. Bu pro­jenin kurum sorumlusu olarak görev yapan SOBAG görevlisi pek sevgili Arzu Kepoğlu, her aşamada son derece yardımcı olmuş ve kurum ile olan ilişkileri­nizde her şeyin en kısa zamanda ve sorunsuz halledilmesini büyük bir gayretle sağlamıştır. Aynı gayreti, üniversitem, Hacettepe Üniversitesi Bilimsel tırmalar Birimi görevlilerinden sevgili Yılmaz Arslan Bey de göstermişti; ikisi de zoru hep kolay kılmış ve bu çalışmanın lojistik açıdan sorunsuz tamamlanmasını sağlamışlardır. Teşekkür etmenin yeterli olmayacağını bile bile yine de kendilerine sonsuz şükranlarımı sunmak istiyorum. Bununla birlikte, gerekli izinlerin Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM)'n alınması sürecindeki yardımlarından dolayı, EGM Dış İlişkiler Dairesi i kanı Sayın Doç.Dr. Recep Gültekin ve özellikle anket formunun oluştu ması ve daha sonra verilerin toplanması aşamasında gerekli bağlantıları sağlanması ve alandaki güvenlik görevlilerinin araştırma ekibine yardı cı olmaları için her türlü desteği sağlamış olan EGM Yabancılar Hudut İ. ca Dairesi Başkanlığı şube müdürlerinden Sayın Tamer Kurtuluş, minnet anılmayı fazlasıyla hak etmiştir. Yine aynı şubeden Komiser sevgili Şener Yaşlı Hanım da özellikle anket sorularının hazırlanmasında yorumlarıyla, önemli katkılar sağlamıştır. Kendilerine bir kez daha teşekkür etmek isterim. Alan çalışmamız boyunca Ankara, Konya, Kayseri, Yozgat, Van, Eski şehir, Afyon ve Isparta illeri, İl Emniyet Müdürlüklerinin ilgili şube görevli leri, hep yardımcı olmuş ve verilerin sorunsuz toplanmasını sağlamışlardır. Herhangi birisini unutabilirim kaygısıyla adlarını anmadığım bu illerin ilgi­li emniyet personeline sonsuz şükranlarımı sunarım. Araştırmanın akademik yönüne gelince, varsa eksiklik ve yetersizlikle­rin sorumluluğu tamamen tarafıma ait olmakla birlikte, her aşamasında yo­ğun emek ve çabalarıyla katkıda bulunmuş olan proje yardımcı araştırmacı­sı, bölüm meslektaşım Doç.Dr. Mete Kaan Kaynar, ilk sırada minnetle anıl­mayı hak etmiştir. Gereksindiğim her an, hiçbir emeğini esirgemeden araş­tırmaya katkı sağlamıştır. Ayrıca sahadan verileri toplama sürecindeki kat­kıları için bölümümüz Araştırma Görevlisi Barış Mutluay'a da çok teşek­kür ederim. Diğer bir teşekkürü ise, kitabın kapağını tasarlayan ve redaksi­yon sürecinde değerli emek ve zamanını esirgemeyen doktora öğrencim sev­gili Seda Öz Yıldız fazlasıyla hak etmiştir. Bu arada, kitabın dizaynını yapan ve basım işlerini şevkle tamamlayan üniversitemiz "Basım Yayın ve Tanıtım Koordinatörlüğü" çalışanları ile yayın kararı veren üniversitemiz yönetimi­ne de şükran borçluyum. Son bir teşekkür de, kendilerine ayırmam gereken zamandan çaldığım halde sevgi ve desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen yaşam ortaklarım Ada, Ege Cem ve Türken içindir.