Örgüt ve İnsan

Abstract

Bu kitabı hazırlamaya başladığım ilk yıllarda özellikle yüksek lisansta ve doktorada verdiğim Örgütsel Davranış dersi için bir materyal oluşturma amacı vardı. Ancak, zaman içinde öğrencilerin öğrendikleri şeyleri hep "bugün" açısından ele aldıklarını fark ederek, geçmişe dönmek gereği hissettim. Örgütün ne olduğunu sorgulamak, ilk işletme örgütlerinin nasıl olduklarını hayal etmek onlara zevkli geldi. Bugün sahip olduğumuz bilginin nasıl biriktiğini anlamak için gerek çalışan bireylerin gerekse araştırmacıların yaşadıkları deneyimleri öğrenmemiz gerekti. Bunun için çok makale okuduk, birlikte yorumlar yaptık ve bugüne bağlantılar kurduk. Böylece hep birlikte gördük ki, bugünün işletme örgütlerinin yönetimi için önerilen ya da iyi olacağı varsayılan pek çok şey yıllar önce bir biçimde ele alınıp tartışılmış. Bu nedenle yönetim ve örgüt alanında çalışmış kimi çok bilinen kimi daha az dikkat çekmiş araştırmacılardan hiç olmazsa bir kısmının bu kitapta yer almasına gayret ettim. Böylece kitap iki ana kısımdan meydana geldi: Örgüt ve İnsan.

Kitabın yazım amacı, Örgütsel Davranış alanında bir çalışma ortaya koymak olduğundan Örgüt kısmında, örgüt teorisi ve tasarımından ziyade çalışan bireyi içinde barındıran yapı olarak örgütten ve onun yönetilmesine ilişkin önerilerden söz etmeye çalıştım. Bu bakımdan birinci kısımda, Endüstri Devrimi başlangıç varsayılarak işletme örgütlerinde çalışan bireylere yönelik yaklaşımlara ve çeşitli yazarlarca uygun olduğu düşünülen uygulamalara yer verilmiştir. Örgütler açık sistem anlayışı ile irdelendiğinde bireyin sistemi oluşturan önemli bir unsur olduğu ancak, kendisinin de başlı başına bir sistem olduğu görülmektedir. Bu bakış açısıyla ikinci kısımda birey bir insan olarak önce kişilik özellikleri, öğrenme süreci, algılaması, davranışlarında etkili olan atıfları ile ele alınmış, daha sonra örgütte bir grubun da üyesi olduğu gerçeği ile ister yöneten ister yönetilen olsun grup içindeki davranışlarına yer verilmiştir.