PULS ve FT NMR Spektroskopisinin Temelleri

Abstract

İlk olarak 1945 yılında gözlenen Nükleer Magnetik Rezonans (NMR) özellikle 1970'li yıllardan sonra çok büyük bir gelişme gösterdi. Bunun nedeni bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler ve süperiletken magnetlerin Yapımının yanı sıra sürekli dalga tekniklerinden puls tekniklerine geçiştir. Bu notların amacı NMR'ın spektroskopik olarak yapı tayini amaçlı kullanımını ve artık hemen hemen tüm NMR spektrometrelerinde sürekli dalga tekniğinin yerini alan Puls ve Fourier Transform (FT) tekniğini sürekli dalga tekniği ile karşılaştırarak açıklamaktır. Kavramlar açıklanırken sıvılarda 'H yüksek çözücülü NMR spektroskopisi göz önüne alınmıştır. Katılar ve son yıllarda çözücülük ve duyarlılık probleminin çözülmesi ile 'H spektroskopisi kadar yaygın olarak kullanılmaya başlanan 13C NMR spektroskopisi bu notların kapsamı dışındadır. Bu notlar şuşekildedüzenlenmiştir; birinci bölümde NMR ile ilgili fiziksel kavramlar ve rezonansşartıkuantum mekaniksel bakış açısından verilmiştir. İkinci bölüm ise proton magnetik rezonans spektroskopisinin temel prensiplerine ayrılmıştır. Bu bölümde kimyasal kayma ve spin - spin çiftlenimi ve yapı tayininde kullanımları açıklanmıştır. Üçüncü bölüm Puls ve Fourier Transform teknikleri ile ilgilidir. Bu bölümde rezonans olayı ve puls NMR klasik bakış açısından açıklanmış diğer taraftan bir FT NMR spektrometresinin temel çalışma prensibi ve işletimi ile ilgili terimler ayrıntılı bir şekilde verilmiştir. Bunlara ek olarak NMR'ın en önemli parametrelerinden biri olan spin - örgü durulma zamanı T, ve spin - spin durulma zamanı T2 ve ölçüm yöntemleri de konu edilmiştir. Bu notlar üniversitelerin fizik lisans ve kimya lisans bölümleri ile fizik ve kimya mühendisliği bölümleri öğrencilerine yönelik olarak hazırlanmıştır. Ayrıca artık tıpta temel tanı teknikleri arasına giren Magnetik Rezonans Görüntüleme nedeni ile tıp fakültesi öğrencilerine de önerilir