Abstract
In order to protect consumer rights and to put the pressure on the state and the business environment, the activities that consumer organizations will carry out with a wide participation are of great importance. It is important to reveal the views of young people regarding consumer organizations in Turkey where the rate of young population is high. Thus, it will be possible for relevant institutions to develop policies and training programs to raise awareness among young consumers. For this reason, in this research, an online questionnaire was applied to 301 university students in order to reveal the level of young people’s knowledge on some basic legal rights, on consumer organizations and their studies, and to examine their views on the activities of consumer organizations. The data obtained from the research were analyzed using the SPSS package program. 61.1% of the young people who participated the research describe themselves as conscious consumers. It was observed that the rate of women (68.3%) who stated that they regard themselves as conscious consumers who are aware of their rights was higher than men (51.6%) (p<0.05). However, according to the results of the research, it has been determined that the knowledge of young people about consumer organizations is limited and the majority of them do not have membership in any consumer organization. On the other hand, it is remarkable that young people have positive views on the activities of consumer organizations and have expectations from these organizations. It has been determined that the views of young people about their expectations from consumer organizations and the state of seeing themselves as a conscious consumer are related (p<0.05). This situation suggests that young consumers find favourable the idea that they should act together to protect their rights, but they are not yet conscious enough to reflect this on their behavior or they are distant from the idea of taking action.
xmlui.mirage2.itemSummaryView.Collections
xmlui.dri2xhtml.METS-1.0.item-citation
Akan, Y. ve Kaynak, S. (2008). Tüketicilerin Şikayet Dilekçesini Etkileyen Faktörler. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63-2, 1-19. Erişim: 15 Şubat 2019, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/35991
ANEC. (t.y.). Erişim: 02 Ağustos 2019, https://www.anec.eu/
Arslan, M. (2019). Tüketici Davranışları ve Tüketici Bilinci. Erişim: 04 Eylül 2021, http://web.harran.edu.tr/assets/uploads/other/files/birecik/files/T%C3%BCketici_Davran%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1_ve_T%C3%BCketici_Bilinci.pdf
Avrupa Komisyonu. (2010):
a) Germany. Erişim: 31 Ocak 2019, https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/national-consumer-organisations_de_listing_en_0.pdf
b)United Kingdom. Erişim: 31 Ocak 2019, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/national-consumer-organisations_uk_listing_0.pdf
Avrupa Komisyonu. (2011). European Commissions Staff Working Paper Brüksel: Avrupa Komisyonu. Erişim: 11 Temmuz 2019, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/consumer_empowerment_eu_2011_en.pdf
Avrupa Komisyonu. (2017). Consumer Conditions Scoreboard (CCS). Luxembourg: Avrupa Komisyonu. Erişim: 22 Temmuz 2019, https://ec.europa.eu/info/publications/consumer-conditions-scoreboard-consumers-home-single-market-2017-edition_en
Avrupa Komisyonu. (2018). 2018 Türkiye Raporu (SWD (2018) 153 nihai). Strazburg: Avrupa Komisyonu. Erişim: 30 Ocak 2019, https://www.ab.gov.tr/siteimages/birimler/CEB/commission_country_reports/2018/2018_turkiye_raporu_tr.pdf
Aydın, M. (1981). Ticaretin Düzenlenmesi ve Tüketicinin Korunması. Ankara: Yonca Matbaası.
Aygen, G. (2005). A Study on the Developmental Issues of Consumer Protection In Turkey. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (1), 16-27. Erişim: 20 Şubat 2019, file:///D:/Users/46609923852/Downloads/138-298-1-SM%20(2).pdf
Ayhan, S., İmamoğlu, Ö. ve Bilgehan, M. (Ağustos/2010). Tüketicinin Korunması ve Zararlarının Tazmin Edilmesi Hususunda Avrupa Birliği ve Üye Ülkelerdeki Sistem. Erişim: 20 Şubat 2019, https://www.ab.gov.tr/files/tuketici__2_.pdf
Babaoğul, M., Şener, A. ve Sürgit E.B. (2010). An Assessment on Consumer Protection and The Consumer Awareness Level in Turkey. International Journal of Business And Management Studies, 2, 57-64. Erişim: 08 Şubat 2019, http://www.sobiad.org/ejournals/journal_ijbm/arhieves/2010_2/08muberra_babaogul.pdf
Babaoğul, M. ve Altıok, N. (2007). Evrensel Tüketici Hakları. M. Babaoğlu ve A. Şener I (s.27-43). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Basımevi
Bayazıt Hayta, A. (2007). Tüketicinin Korunmasında Tüketici Örgütlerinin Rolü ve Önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15, 13-20. Erişim: 31 Ocak 2019, http://www.vizyon21y.com/documan/Egitim_Ogretim/Onemli_Gunler_Kuruluslar/Dunya_Tuketici_Haklari_Gunu/Tuketicinin_Korunmasinda_Tuketici_Orgutlerinin_Rolu_ve_Onemi.pdf
BEUC. (t.y.). Erişim: 31 Ocak 2019, https://www.beuc.eu/
Bocock, R. (1997). Tüketim. Ankara: Dost Kitapevi.
Canöz, N. (2011). Tüketiciyi Korumaya Yönelik Halkla İlişkiler Faaliyetleri: Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Erişim: 13 Aralık 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Citizens Advice England. (t.y.). Erişim: 31 Ocak 2019, https://www.citizensadvice.org.uk/about-us/introduction-to-the-citizens-advice-service/
Citizens Advice Scotland. (t.y.). Erişim: 31 Ocak 2019, https://www.citizensadvice.org.uk/scotland/about-us/
Consumer Focus. (t.y.). Erişim: 31 Ocak 2019, https://www.ukecc-services.net/ConsumerFocus.cfm
Consumer International (t.y.). Erişim: 30 Temmuz 2019, https://www.consumersinternational.org/who-we-are/our-history/
Çakır, A. (2018). Amerikanınsesi. Erişim: 06.01.2019, https://tr.wikipedia.org/wiki/Sar%C4%B1_yelekliler_hareketi
Dönmez, Z. (2016). Avrupa Birliği’nde Tüketici Hukuku Alanında Kanunlaştırma Hareketleri ve Tüketicinin Korunması Modelleri. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22/3, 953-968. Erişim: 07 Şubat 2019, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/333935
EUROCOOP. (t.y). Erişim: 31 Ocak 2019, http://www.eurocoop.coop/
Eymür, E. (1999). Türkiye’de ve Avrupa Birliği’nde Tüketici Haklarının Korunması ve Tüketici Örgütleri. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erişim: 04 Mart 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
European Consumer Centers Network. (t.y.). Erişim: 01 Ağustos 2019, https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/consumers/resolve-your-consumer-complaint/european-consumer-centres-network_en
Gök, G., Özen U. ve Yörük E. (2013). Knowledge And Attidutes of University Students On Consumer Rights. Procedia Social and Behaviorol Sciences, 106, 1656-1668. Erişim: 19 Şubat 2019, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042813048118
Gökalp, Ş. (2004). Bir Toplum Kuruluşu Olarak Tüketici Örgütleri. TBB Dergisi, 55, 360-363. Erişim: 05 Şubat 2019, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2004-55-97
Gülmez, M. (2006). Pazarlama Yönü İtibariyle Bilinçli Tüketim ve Bilinçli Tüketiciye Yönelik Bir Saha Araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 9(1-2), 153-178. Erişim: 11 Aralık 2019, http://sbmyod.selcuk.edu.tr/sumbtd/article/view/142/136
Kanıbir, H. ve Saydan, R. (2006). Bilgi Çağında Bilgili Tüketim Toplumunu Arayış “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun”un Getirdikleri ve Ev Hanımlarının Bilgi Düzeyi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 103-123. Erişim: 30 Ocak 2019, http://dergipark.gov.tr/sduiibfd/issue/20838/223313
Kaplan, G. (2007). Tüketici Örgütleri Olgusu Türkiye’de Ürün-Hizmet-Tüketici İlişkisi Bağlamında Görünümleri. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim: 13 Kasım 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Kaptan, S. (1983). Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Bilim Yayınevi.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karthıka, D. ve Dhanaraj, S. (2014). A Study on Consumers’ Awareness About The Functioning of Voluntary Consumer Organisations. Intercontinental Journal Of Marketing Research Revıew, V:2, I:12, s.52-62.Erişim: 18 Aralık 2019, http://icmrr.org/dec_2014/IJMRR/120214007.pdf
Kayalı, F. (2008). Tüketicinin Korunması ve Tüketici Hakları Konusundaki Bilgi Düzeyinin Tüketicinin Korunmasındaki Rolü. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir. Erişim: 15 Mayıs 2021, http://dspace.balikesir.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12462/1989/F%c3%bcsun_Kayal%c4%b1.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Kıvılcım, İ. (2015). AB’ye “Yüzde 99” Uyumluyuz; Peki Tüketici ve Tüketici Örgütleri Durumu Nasıl Yorumluyor?. İKV Değerlendirme Notu: İktisadi Kalkınma Vakfı. Erişim: 04 Şubat 2019, https://www.ikv.org.tr/images/files/ABYE%20YUZDE%2099%20UYUMLUYUZ%20PEKI%20TUKETICI%20VE%20TUKETICI%20ORGUTLERI%20DURUMU%20NASIL%20YORUMLUYOR.pdf
Hacettepe Üniversitesi. (2019). Hacettepe Üniversitesi 2018 Mali Yılı İdare Faaliyet Raporu. 2018-2019, s.72. Erişim: 22 Kasım 2019, http://sgdb.hacettepe.edu.tr/sayfa_dosyalari/raporlar/faaliyet/2018faaliyetraporu.pdf
ICPEN. (t.y.). Erişim: 31 Temmuz 2019, https://www.icpen.org/
Ilgaz, M., Cihangir, D. ve Bozçağa, M.Ö. (2010). Tüketici Hakları ve Avrupa Birliği’nin Tüketici Politikası. İKV Değerlendirme Notu: İktisadi Kalkınma Vakfı. Erişim: 15 Şubat 2019, https://www.ikv.org.tr/images/upload/data/files/12-tuketici_haklari_ve_abnin_tuketici_politikasi_damla_cihanir-mart_2010.pdf
Jayasubramania A ve Vaideke. (2012). A Study On Consumer Awareness And Attitude Towards Consumer Protection Measures. Indian Journal of Applied Research, V:1, I:12, s.29-31. Erişim: 05 Aralık 2019, https://www.academia.edu/6304420/A_Study_On_Consumer_Awareness_And_Attitude_Towards_Consumer_Protection_Measures
Mucuk, İ. (1982). Tüketicinin Korunması Hareketi ve Bazı Yeni Gelişmeler. İktisat ve Sosyal Bilimler, C.III, S.1, s.107-113. Erişim: 04 Eylül 2001, https://acikerisim.uludag.edu.tr/bitstream/11452/20444/1/3_1_8.pdf
Nart S. (2008). Tüketici Haklarının Pazar Ortamındaki Fonksiyonelliği: Hak Arama Davranışı ve Bilgi, Bilinç, Tutum İlişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), 2-30. Erişim: 07 Şubat 2019, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/203493
Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Özel, Ç. (2008). Hukuksal Açıdan Tüketicinin Korunması ve Tüketicinin Korunma Gerekliliğine İlişkin Bir Değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26, 287-299. Erişim: 29 Ocak 2019, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/303591
Sağnak, G. (1997). A Study on Consumer Movement and Consumer Protection in the Western Countries an Türkiye. Doktora Tezi, Boğaziçi Üniversitesi. Erişim: 13 Aralık 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Sezgin, S. (2013). Tüketici Haklarının korunması Açısından Ülkemizdeki Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların Yaklaşımları: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Uygulamalarının İncelenmesi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İdari Uzmanlık Tezi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Ankara. Erişim: 13 Mart 2019, https://www.btk.gov.tr/uploads/thesis/tuketici-haklarinin-korunmasi-acisindan-ulkemizdeki-duzenleyici-ve-denetleyici-kurumlarin-yaklasimlari-bilgi-teknolojileri-ve-iletisim-kurumu-uygulamalarinin-incelenmesi-sorunlar-ve-cozum-onerileri.PDF
Sirmen, L. (2013). Tüketici Hukukunun Amacı ve Özellikleri. Journal of Yaşar University, 8, 2465-2476. Erişim: 15 Şubat 2019, http://dergipark.gov.tr/jyasar/issue/19146/203219
Stiftung Warentest. (t.y.). Erişim: 05 Ağustos 2019, https://www.test.de/
Şahin, A. ve Demir, M.H. (2003). Avrupa Birliği’nin Tüketici Politikası ve Türkiye’ye Yansımaları. Review of Social, Economic & Business Studies, 3/4, 274-285. Erişim: 07 Şubat 2019, http://vizyon21y.com/documan/Egitim_Ogretim/Onemli_Gunler_Kuruluslar/Dunya_Tuketici_Haklari_Gunu/Avrupa_Birliginin_Tuketici_Politikasi_ve_Turkiyeye_Yansimalari.pdf
Şahin, A. ve Kor, Ö. (2009). Mersin’de Yaşayan Tüketicilerin Tüketici Hakları Konusundaki Bilinç Düzeylerini Etkileyen Faktörleri İnceleyen Bir Araştırma. Anadolu Üniversite E-Arşiv, 9. Erişim: 05 Şubat 2019, https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/280/927734.pdf?sequence=1&isAllowed=y
The Consumer Council. (t.y.). Erişim: 31 Ocak 2019, http://www.consumercouncil.org.uk/about-us
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun. (2013). T.C. Resmi Gazete, 28835, 28 Kasım 2013.
The European Consumer Consultative Group. (t.y). Erişim: 25 Temmuz 2019, https://ec.europa.eu/info/policies/consumers/consumer-protection/our-partners-consumer-issues/european-consumer-consultative-group-eccg_en
The European Consumer Consultative Group. (2018). Polıcy Recommendatıons For A Safe And Secure Use Of Artıfıcıal Intellıgence, Automated Decısıon-Makıng, Robotıcs And Connected Devıces In A Modern Consumer World. Erişim: 25 Temmuz 2019, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/eccg-recommendation-on-ai_may2018_en.pdf
Ticaret Bakanlığı (t.y.). Erişim: 30 Temmuz 2019, http://corum.gtb.gov.tr/evrensel-tuketici-haklari
Ticaret Bakanlığı TKPGGM (2019). Tüketici Profili ve Bilinç Düzeyi Araştırma Raporu. Ankara: Ticaret Bakanlığı TKPGGM.
Tunalı, A. (2015). Türkiye’de Tüketici Sorunları: Yalova İlinde Yapılan Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova. Erişim: 13 Mart 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Turan, A. ve Soygun, G. (1985). Dünya’da ve Türkiye’de Tüketicinin Korunması. Verimlilik Dergisi, 14:1, 66, 1985.
TÜİK (2021). İstatistiklerle Gençlik. Erişim: 27 Haziran 2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Genclik-2020-37242
Tüketici Akademisi. (t.y.). Erişim: 06 Ağustos 2019, https://drive.google.com/viewerng/viewer?url=http://www.consumeracademy.gov.tr/data/564e32171a79f71a0cad15be/6502+SUNUM.pptx
Tüketici Birliği Federasyonu. (t.y). Erişim: 09 Ağustos 2019, https://www.tuketici.org.tr/
Tüketici ve Çevre Vakfı. (t.y). 09 Ağustos 2019, http://www.tukcev.org.tr/
Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı, Hacettepe Üniversitesi Tüketici-Pazar-Araştırma-Danışma-Test ve Eğitim Merkezi. (2010). Tüketicinin Korunması ve Tüketici Haklarına İlişkin Bilinç Düzeyi Araştırması. Ankara: Deniz Matbaacılık. Erişim: 08 Şubat 2019, http://www.tupadem.hacettepe.edu.tr/arastirmarapor1.pdf
TÜSİAD. (Nisan 1990). AT’de Tüketiciyi Koruma Politikaları ve Türkiye’de Durum, TÜSİAD-T/90.04.132, s.4. Erişim: 04 Eylül 2021: file:///C:/Users/recep/Dropbox/PC/Downloads/at-de-tuketici-nisan-1990.pdf
Üner, S. ve diğerleri. (2007). Lise Öğrencilerinin Tüketici Hakları Konusunda Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirmesi. Toplum Hekimliği Bülteni, 26(2), 16-22. Erişim: 05 Şubat 2019, http://www.thb.hacettepe.edu.tr/arsiv/2007/sayi_2/baslik3.pdf
Which?. (t.y.). Erişim: 31 Ocak 2019, https://www.which.co.uk/
Yaşar, M. (2016). Türkiye’deki Sivil Toplum Yapısı Çerçevesinde Tüketici Örgütleri. Uzmanlık Tezi, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ankara. Erişim: 29.08.2021, http://www.tuketiciakademisi.gov.tr/tr-tr/bilgi-bankasi/bilimsel yayinlar/tez/turkiyedeki-sivil-toplum-yapisi-cercevesinde-tuketici-orgutleri
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yener, M. (1986). Ülkemizde Tüketicinin Korunmasının Gereği, Önemi ve Bu Konuda Ev Ekonomistlerinin Yerinin Belirlenmesinde Öneriler. Ev Ekonomisi Dergisi, 1:1, 22-28.