dc.contributor.advisor | Özçelik, Yılmaz | |
dc.contributor.author | Denek, Hasan | |
dc.date.accessioned | 2019-04-12T08:09:16Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.date.submitted | 2019-02-05 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/6513 | |
dc.description.abstract | Tunnel projects are projects that carry high risks, the situation in terms of Project Management in tunnel projects is intended: project predictions overlap with the results obtained in practice and risk assessments are correct and technical, administrative and financial goals can be achieved.
In this study, a new risk management system was established in the excavation-support and final lining works in the NATM part of the Avrasya Tunnel project. In this context, all risks in the construction phase of the project were defined and risks were evaluated by using JRA (job Risk Assessment), 5x5 L Matrix and checklists methods.
The risks foreseen in this context have been applied in the field with corrective-preventive actions in order to control, reduce and eliminate the risks and the results of these practices have been evaluated by taking into account the root causes of the identified near misses and work accidents.
Within the scope of the study, 17 near miss events and 46 work accidents were recorded. Root cause analysis of work accidents experienced in the project has been made and recommendations have been developed to prevent accidents from recurring. The near miss events and formats were compared with the occurrence of occupational accidents and root causes of accidents and incidents risk assessments and risk assessments into the risk assessment tables that are not available for the remaining events has been processed.
At the end of the study, the results of Occupational Health and Safety Risk Management practices were evaluated and recommendations were introduced for further studies. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | ÖZET i
ABSTRACT iii
TEŞEKKÜR v
İÇİNDEKİLER vii
ÇİZELGELER xiii
ŞEKİLLER xv
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ xvi
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ DEVAM EDİYOR xvii
1. GİRİŞ 1
2. TÜNELCİLİKTE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK YÖNETİMİ 4
2.1. Giriş ve Kapsam 4
2.2. Mevzuatlar 6
2.3. Tanımlar 8
2.4. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Yönetimi Uygulamaları 10
2.5. Risk Yönetiminin Amaçları 13
2.5.1. Kapsam 13
2.5.2. Risk Yönetiminin Amaçları 13
2.5.3. Risk Stratejisi 14
2.6. İlk Tasarım Aşamasında Risk Yönetimi 15
2.6.1. Yapısal Risklerin Belirlenmesi 15
2.6.2.1. Tünel Projelerinde Jeolojik Riskler 16
2.6.2. Risk Politikasının Oluşturulması 19
2.6.3. Kabul Edilebilir Risk Değerlendirme Ölçütleri 19
2.6.4. Niteliksel Risk Değerlendirmesi 20
2.7. İhale ve Sözleşme Görüşmeleri Aşamasında Risk Yönetimi 22
2.7.1. İhale Belgelerinin Hazırlanması Aşamasında Risk Yönetimi 22
2.7.2. Yüklenici Seçimi Aşamasında Risk Yönetimi 25
2.7.3. Sözleşmedeki Risklerle İlgili Maddeler 26
2.8. Yapım Aşamasında Risk Yönetimi 27
2.8.1. Yüklenicinin Risk Yönetimi 27
2.8.2. İşverenin Risk Yönetimi 28
2.9. Risk Yönetiminin Temel Bileşenleri 29
2.9.1. Tehlike Tanımı 29
2.9.2. Sınıflama 30
2.9.2.1. Sıklık Sınıflaması 31
2.9.2.2. Önem Sınıflaması 32
2.9.2.2.1. İşçi Yaralanması veya Acil Durum Ekibi 32
2.9.2.2.2. 3. Şahıslara Verilen Zararlar 33
2.9.2.2.3. Şahıslara Ait Mallara Verilen Zararlar 33
2.9.2.2.4. Çevreye verilen Zararlar 34
2.9.2.2.5. Gecikmeler 34
2.9.2.2.6. İşverene Ait Ekonomik Kayıplar 35
2.9.2.2.7. İtibar Kaybı 35
2.9.2.3. Risk Sınıflaması ve Kabul Edilebilirliği 36
2.9.2.4. Niceliksel Risk Değerlendirmesi 38
3. TÜNELCİLİKTE TEHLİKE TANIMLAMALARI 40
3.1. Tünel Yapım Aşamasında Bulunan Tehlikelerin Tanımlamaları 40
3.1.1. Tünel Giriş Yapılarında Bulunan Tehlikelerin Tanımlanması 41
3.1.1.1. Hidrolik Makinelerle Tünel Portal Kazıları 41
3.1.1.2. Tünel Portallarının Patlayıcı Kullanılarak Kazılması (Delme ve Patlatma) 42
3.1.1.3. Tünel Portallarından Hafriyat Yapılması (Yükleme, Nakliye ve Boşaltma) 43
3.1.1.4. Tünel Portallarında Çelik Hasır Montajı 43
3.1.1.5. Tünel Portallarında Püskürtme Beton Uygulaması 43
3.1.1.6. Tünel Portallarında Barbakan Montajı 44
3.1.1.7. Tünel Portalına Bulon Delinmesi ve Yerleştirilmesi 44
3.1.2. Konvansiyonel Tünelcilik Yöntemlerinde Yapım Aşamasındaki, İmalat Adımlarına Göre Risklerin Tanımlanması 44
3.1.2.1.Tünel Aynasında Makine ile Kazı Yapılması 45
3.1.2.2. Tünel Aynasında Delgi İşlemleri 46
3.1.2.3. Tünel Aynasında Patlatma Yapılması 46
3.1.2.4 Tünel Kazı Aynasında Hafriyat Yapılması 46
3.1.2.5.Tünel Aynasında Ön Püskürtme Betonu Atılması 46
3.1.2.6. Çelik Hasır Yerleştirilmesi 47
3.1.2.7. Tünel Aynasında Çelik İksa Montajı 47
3.1.2.8. Tünel Aynasında Püskürtme Beton Uygulaması 47
3.1.2.9. Tünelde Kaya Bulonu Delinmesi ve Yerleştirilmesi 47
3.1.2.10. Tünelde Süren Delinmesi ve Yerleştirilmesi 47
3.1.2.11. Tünelde Kontak/Konsolidasyon Enjeksiyonu Yapılması 48
3.1.2.12. Tünelde Su Yalıtımı Yapılması (PVC Membran ile) 48
3.1.2.13. Tünelde Kaplama Betonu Donatı Hazırlanması ve Montajı 48
3.1.2.14. Tünelde Kaplama Betonu İnvert Çelik Kalıbının Hazırlanması ve Montajı 48
3.1.2.15. Tünelde İnvert Betonu Dökülmesi 49
3.1.2.16. Tünelde Kaplama Betonu Kemer Çelik Kalıbının Hazırlanması ve Montajı 49
3.1.2.17. Tünelde Kemer Betonu Dökülmesi 49
3.1.3. Mekanik Tünelcilik Yöntemlerinde Bulunan Risklerin Tanımlanması 49
3.1.3.1. Makine Montajı 50
3.1.3.2. TBM ile Kazı Yapılması 50
3.1.3.3. Segment Nakli 50
3.1.3.4. Segment Montajı 50
3.1.3.5. Pasa Nakli 51
3.1.3.6. Kafa Bakımı 51
4. TÜNELCİLİKTE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ 52
4.1. Giriş 52
4.2. Risk Değerlendirme Karar Matris Yöntemi (L Tipi 5x5 Matris Yöntemi) 53
4.3. Kontrol Listeleri Yöntemi (Check List) 55
4.4. Fine- Kinney Yöntemi 55
4.5. Hata Türleri ve Etki Analizi (Failure Mode And Effects Analysis- Fmea) 57
4.6. Hata Ağacı Analizi (Fault Tree Analysis - Fta) 60
4.7. Tehlike ve Çalışabilirlik Analizi (Hazard And Operability Studies- Hazop) 60
4.8. Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis - Eta) 60
4.9. Neden – Sonuç Analizi (Cause-Consequence Analysis) 60
4.10. Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (Haccp) ISO22000 61
4.11. Birincil Tehlike Analizi (Prha) 61
4.12. Olursa Ne Olur? (What if ?) 61
4.13. İşe Özel Risk Analizi (Job Risk Assessment-JRA) 61
5. İSTANBUL BOĞAZI KARAYOLU TÜP GEÇİŞİ, AVRASYA TÜNELİ PROJESİ 62
5.1. İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Projesi Tünel Kısımlarında Kullanılan Tünelcilik Yöntemleri 63
5.1.1. Avrasya Tüneli NATM Kısmı Kazı ve Destek Yöntemi 63
5.1.2. Avrasya Tüneli TBM Yöntemi 67
6. İSTANBUL BOĞAZI KARAYOLU TÜP GEÇİŞİ, AVRASYA TÜNELİ PROJESİ RİSK ANALİZLERİ VE RİSK DEĞERLENDİRMELERİ 70
6.1. Avrasya Tünelinde JRA ve 5x5 Matris Yöntemi Kullanılarak Yapılan Risk Değerlendirmeleri 70
6.1.1. JRA Risk Değerlendirme Tabloları 72
6.2. Avrasya Tünelinde Kullanılan İş Makinelerine Ait Kontrol Listeleri (Check List) ve Operatör Güvenlik Talimatları 131
6.2.1. Kazı ve Yükleyici Grubu Makineleri Kontrol Listeleri 131
6.2.2. Delici Grubu Makineleri Kontrol Listeleri 137
6.2.3. Püskürtme Beton Grubu Makineleri Kontrol Listeleri ve Operatör Güvenlik Talimatları 140
6.2.4. Kamyon Nakliye Grubu Makineleri Kontrol Listeleri ve Operatör Güvenlik Talimatları 145
6.2.5. Kaldırma ve İletme Grubu (Vinçler, Teleskopik Forkliftler vs.) Makineleri Kontrol Listeleri ve Operatör Güvenlik Talimatları 149
7. İSTANBUL BOĞAZI KARAYOLU TÜP GEÇİŞİ, AVRASYA TÜNELİ PROJESİ KLASİK YÖNTEMLE AÇILAN TÜNELLERDE OLUŞAN UCUZ ATLATMA (RAMAK KALA) VE İŞ KAZALARI 154
7.1. Proje Süresince Yaşanan Ucuz Atlatma (Ramak Kala) Olayları 154
7.2. Proje Süresince Yaşanan İş Kazaları 166
8. SONUÇLAR VE ÖNERİLER 170
KAYNAKLAR 176
EKLER 180
EK-1 Tünel Portallarının Patlayıcı Kullanılarak Kazılması Tehlike Tanımları 180
EK-2 Tünel Portallarından Hafriyat Yapılması (Yükleme, Nakliye ve Boşaltma) Tehlike Tanımları 184
EK-3 Tünel Portallarında Çelik Hasır Montajı Tehlike Tanımları 185
EK-4 Tünel Portallarında Püskürtme Beton Uygulaması Tehlike Tanımları 187
EK-5 Tünel Portallarında Barbakan Montajı Tehlike Tanımları 188
EK-6 Tünel Portalına Bulon Delinmesi ve Yerleştirilmesi Tehlike Tanımları 190
EK-7 Tünel Aynasında Makine ile Kazı Yapılması Tehlike Tanımları 192
EK-8 Tünel Aynasında Makine ile Kazı Yapılması Tehlike Tanımları 193
EK-9 Tünel Aynasında Patlatma Yapılması Tehlike Tanımları 195
EK-10 Tünel Kazı Aynasında Hafriyat Yapılması Tehlike Tanımları 199
EK-11 Tünel Aynasında Ön Püskürtme Betonu Atılması Tehlike Tanımları 200
EK-12 Çelik Hasır Yerleştirilmesi Tehlike Tanımları 201
EK-13 Tünel Aynasında Çelik İksa Montajı Tehlike Tanımları 203
EK-14 Tünel Aynasında Püskürtme Beton Uygulaması Tehlike Tanımları 205
EK-15 Tünelde Kaya Bulonu Delinmesi ve Yerleştirilmesi Tehlike Tanımları 206
EK-16 Tünelde Süren Delinmesi ve Yerleştirilmesi Tehlike Tanımları 208
EK-17 Tünelde Kontak/Konsolidasyon Enjeksiyonu Yapılması Tehlike Tanımları 210
EK-18 Tünellerde Su Yalıtımı Yapılması (PVC Membran ile) Tehlike Tanımları 212
EK-19 Tünellerde Kaplama Betonu Donatı Hazırlanması ve Montajı Tehlike Tanımları 213
EK-20 Tünelde Kaplama Betonu İnvert Çelik Kalıbının Hazırlanması ve Montajı Tehlike Tanımları 214
EK-21 Tünellerde İnvert Betonu Dökülmesi Tehlike Tanımları 215
EK-22 Tünellerde Kaplama Betonu Kemer Çelik Kalıbının Hazırlanması ve Montajı Tehlike Tanımları 217
EK-23 Tünellerde Kemer Betonu Dökülmesi Tehlike Tanımları 219
EK-24 TBM Makine Montajı Tehlike Tanımları 221
EK-25 TBM ile Kazı Yapılması Tehlike Tanımları 223
EK-26 Segment Nakli Tehlike Tanımları 225
EK-27 Segment Montajı Tehlike Tanımları 226
EK-28 TBM Kazısı Pasa Nakli Tehlike Tanımları 227
EK-29 TBM Kafa Bakımı Tehlike Tanımları 228
EK-30 2 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 229
EK-31 3 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 231
EK-32 4 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 233
EK-33 5 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 235
EK-34 6 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 237
EK-35 7 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 239
EK-36 8 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 241
EK-37 9 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 243
EK-38 10 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 245
EK-39 11 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 247
EK-40 12 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 249
EK-41 13 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 251
EK-42 14 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 253
EK-43 15 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 255
EK-44 16 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 257
EK-45 17 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 259
EK-46 18 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 261
EK-47 19 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 263
EK-48 20 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 265
EK-49 21 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 267
EK-50 22 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 269
EK-51 23 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 271
EK-52 24 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 273
EK-53 25 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 275
EK-54 26 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 277
EK-55 27 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 279
EK-56 28 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 281
EK-57 29 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 283
EK-58 30 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 285
EK-59 31 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 287
EK-60 32 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 289
EK-61 33 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 291
EK-62 34 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 293
EK-63 35 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 295
EK-64 36 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 297
EK-65 37 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 299
EK-66 38 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 301
EK-67 39 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 303
EK-68 40 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 305
EK-69 41 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 307
EK-70 42 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 309
EK-71 43 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 311
EK-72 44 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 313
EK-73 45 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 315
EK-74 46 No’lu İş Kazası ve Kök Neden Analizi 317
ÖZGEÇMİŞ 319 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Tünel yönetimi | |
dc.subject | Risk yönetimi | |
dc.subject | Tehlike | |
dc.subject | Kök neden | |
dc.subject | Tehlike tanımlaması | |
dc.subject | Risk değerlendirme | |
dc.subject | Risk analizi | |
dc.subject | İş kazası | |
dc.subject | Ramak kala | |
dc.subject | Avrasya Tüneli | |
dc.title | Tünelcilikte İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Yönetimi Avrasya Tüneli Uygulaması | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Tünel projeleri, yüksek riskler taşıyan projelerdir. Tünel projelerinde proje yönetimi açısından amaçlanan durum: proje öngörülerinin, uygulamada alınan sonuçlarla örtüşmesi ve risk değerlendirmelerinin doğru yapılarak teknik, idari ve finansal amaçlara ulaşılabilmesidir.
Bu çalışmada, Avrasya Tüneli Projesi NATM (YATAY) kısmında kazı-destekleme ve son kaplama çalışmalarında, yeni bir risk yönetim sistemi kurulmuştur. Bu kapsamda, projenin yapım aşamasındaki tüm riskler tanımlanmış, JRA (Job Risk Assessment-İşe Özel Risk Değerlendirmesi), 5x5 L Matris ve Kontrol Listeleri yöntemleri ile riskler değerlendirilmiştir. Bu bağlamda öngörülen riskler, riskleri kontrol altına alma, azaltma ve ortadan kaldırma amacıyla, düzeltici-önleyici çalışmalarla sahada uygulanmış ve bu uygulamaların sonuçları, tespit edilen ucuz atlatma ve iş kazalarının kök nedenlerine inilerek değerlendirilmiştir.
Çalışma kapsamında 17 adet ramak kala olayı ve 46 adet iş kazası kayıt altına alınmıştır. Projede yaşanan iş kazalarının kök neden analizleri yapılarak, kazaların tekrarlamaması için öneriler geliştirilmiştir. Ramak kala olayları ve iş kazalarının oluş biçimleri ve kök nedenleri risk değerlendirmelerle karşılaştırılmış ve risk değerlendirmelerde bulunmayan kazalar ve ramak kala olayları risk değerlendirme tablolarına işlenmiştir.
Çalışmanın sonunda, iş sağlığı ve güvenliği risk yönetimi uygulamalarının sonuçları değerlendirilmiş ve bundan sonraki çalışmalara ışık tutacak için öneriler getirilmiştir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Maden Mühendisliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2019-04-12T08:09:16Z | |