Özet
The aim of this research was to evaluate the knowledge and behaviors of primary school teachers related to oral and dental health. In line with this purpose, relationship between primary school teachers’ demographic characteristics and their knowledge and behaviors about oral and dental health was also tested.
This study was carried out with 302 primary school teachers working at public primary schools in Amasya during 2015-2016 academic year. Data were collected using a questionnaire in this quantitative research. Descriptive analysis method was used for analyzing the data. Relationship between demographic characteristics and oral-dental health knowledge and behaviors were analyzed using chi-square test.
Result revealed that there were some deficiencies in the knowledge and behaviors of primary school teachers related to oral and dental health. Female teachers demonstrated both much knowledge and favorable behaviors compared to male teachers. A positive relationship was found between socio economic status of family and frequency of visiting a dentist. It was also found that majority of the teachers participated in this study did not use dental floss and mouth rinse.
Künye
Ağız sağlığı ve genel sağlık ilişkisi. [Çevrim-içi: 37TUwww.asm.gov.tr/ Upload Genel Dosyalar/.../Agiz_Sagligi_ve_Genel_Saglik_İliskisi.pptU37T, Ankara İl Müdürlüğü, Erişim tarihi: 27 Şubat 2017].
Aktürk, A. (2013). Ağız ve diş sağlığı. Ayrıntı Dergisi, 1(1), 33-35.
Akyıldız, M. B.,Doğusal, G. ve Sönmez, I. (2015). Aydın ve İzmir illerindeki pediatristlerin ağız-diş sağlığı hakkındaki bilgilerinin araştırılması. The Journal of Pediatric Research, 2(1), 21-25.
Almas, K., Al-Malik, T. M., Al-Shehri, M. A. ve Skaug, N. (2003). The knowledge and practices of oral hygiene methods and attendance pattern among school teachers in Riyadh, Saudi Arabia. Saudi Med Journel, 24(10), 1087-1091.
Astrom, A. N., Jackson, W. ve Mwangosi, I. E. A. T. (2000). Knowledge, beliefs and behavior related to oral health among Tanzanian and Ugandan teacher trainees. Acta Odontol Scand, 58(1), 11-18.
BayraktutarDaldal, Z. (2014). Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi aile hekimliği polikliniklerine başvuran hastaların aile hekimliği bakış açısı ile ağız ve diş sağlığı durumları. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Ankara Üniversitesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Ankara.
Berberoğlu, A., Hınçal, E., Tümer, H., Orhan, K. ve Solak, H. (2014). Kuzey Kıbrıs Lapta bölgesindeki erişkinlerde ağız diş sağlığı profilinin belirlenmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 76-84.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
Carneiro, L.,Kabulwa, M., Makyao, M., Mrosso, G. ve Choum, R. (2011). Oral health knowledge and practices of secondary school students, Tanga, Tanzania. International Journal of Dentistry, Article ID 806258, 1-6.
Chu, C-H., Ho, P-L. ve Lo, E. CM. (2012). Oral health status and behaviours of preschool children in Hong Kong. BMC Public Health, 12(767), 1-8.
Çavuş, Z. S. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının ağız ve diş sağlığına aile tutumlarının ve beslenme alışkanlıklarının etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Çelebioğlu, A. ve Yaman, S. (1999). Erzurum il merkezinde 24 aylık çocuğu olan annelerin diş çıkarma dönemine ilişkin bilgileri ile bu dönemde yaptıkları uygulamalar. Atatürk Üniversitesi, Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1), 44-52.
Çelik, C. (2013). Ağız ve diş sağlığı merkezine müracaat eden hastaların koruyucu ağız ve diş sağlığı hakkında bilgi düzeyleri (Denizli ağız ve diş sağlığı merkezi örneği). (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Daly, B., Watt, R., Batchelor, P. ve Treasure, E. (2007). Essential dental public health. New York: Oxford.
Datta, P. ve Datta, P. P. (2013). Prevalence of dental caries among school children in Sundarban, India. Epidemiology Open Access, 3(4), 1-4.
Dedeke, A. A.,Osuh, M. E., Lawal, F. B., Ibiyemi, O., Bankole, O. O., Taiwo, J. O., Denloye, O. ve Oke, G. A. (2013). Effectıveness of an oral health care training workshop for school teachers: a pilot study. Annals of Ibadan Postgraduate Medicine, 11(1), 18-21.
Doğan, B., Filizi, K. ve Küçükdoğan, Ü. (2009). Diş hekimliği öğrencilerinin cinsiyete bağlı ağız sağlığı hakkındaki davranış ve düşünceleri. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 26(2), 87-93.
Duckworth, R. M. (2006). The teeth and their environment. Basel:Karger, s.132
Eraslan, B. (2011). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin, sık görülen bulaşıcı hastalıklar ile ilgili sağlığı koruma davranışlarının değerlendirilmesi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 4(2), 17-22.
Eren, G. ve Becerik, S. (2016). Diş Hekimliği Fakültesine Başvuran Hastalarda Periodontal Durum ve Ağız Bakımı Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. İstanbul Tıp Dergisi, 17, 94-99.
Erdoğan, A., Bozkurt, A. İ., Ergin, A., Topaloğlu, S., Aydın, A., Arslan, A., Avcı, A., Kurtcephe, B., Er, F., Çevik, İ., Karagöz, K. ve Kahyaoğlu, M. (2015). Pamukkale Üniversitesi Tııp Fakültesi öğrencilerinde ağız-diş sağlığının değerlendirilmesi. Pamukkale Tıp Dergisi, 8(1), 1-9.
Fukuda, H.,Ogada, C. N., Kihara, E., Wagaiyu, E. G. ve Hayashi, Y. (2014). Oral health status among 12-year-old children in a rural Kenyan community. Journal of Dentistry and Oral Health,1, 1-5.
Fux-Noy, A.,Haim, S. ve Amir, E. (2011). Knowledge of elementary school teachers in Tel-Aviv, Israel, regarding emergency care of dental injuries. Dental Traumatology, 27, 252-256.
Gökalp, S.,Güçiz Doğan, B., Tekçicek, M., Berberoğlu, A. ve Ünlüer, Ş. (2007a). Erişkin ve yaşlılarda ağız-diş sağlığı profili Türkiye-2004. Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 31(4), 11-18.
Gökalp, S.,Güçiz Doğan, B., Tekçicek, M., Berberoğlu, A. ve Ünlüer, Ş. (2007b). Beş, on iki ve on beş yaş çocukların ağız diş sağlığı profili, Türkiye-2004. Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 31(4), 3-10.
Gökalp, S. ve Güçiz Doğan, B. (2009). Türkiye ağız-diş sağlığı profili 2004. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
Güler, Ç.,Eltas, A., Güneş, D., Görgen, V. A. ve Ersöz, M. (2012). Malatya ilindeki 7-14 yaş arası çocukların ağız-diş sağlığının değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2, 19-24.
Güler, G. ve Kubilay, G. (2004). Bir ilköğretim okulu öğrencilerinin fiziksel bakım sorunlarının belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 26(2), 60-65.
Gürbüz, A. (2006). Ağız ve diş sağlığı eğitimi. (Bitirme Tezi). Ege Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Pedodonti Anabilim Dalı.
Has, E. (2015). Ağız ve diş sağlığı hizmetleri yönetiminde sosyal ve ekonomik faktörlerin etkisinin belirlenmesi konusunda bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Hort, K. ve Barzel, R. (2013). Oral health and learning when children health suffers, sodoes their ability to learn (3rd ed.). Washington, DC: National Maternal and Child Oral Health Resource Center.
Hubbezoğlu, İ. ve Özgün Başıbüyük, G. (2008). Sivas il merkezinde bulunan ilköğretim çağındaki çocukların ağız-diş sağlığı yönünden değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hekimliği Fakültesi Dergisi, 11(2), 108-113.
Kara, M., Gürbüz, E., Mete, A., Şahin, T., Çelik, Ç. ve Yamanel, K. (2009). Diş hekimliği fakültesi öğrencilerinde beslenme alışkanlığı ve ağız-diş sağlığı ilişkisi. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 19(3), 161-167.
Kemaloğlu, H., Yıldırım, G., Kaya, A. ve Önal, B. (2014). İzmir ilinin Seferihisar ilçesindeki 8-12 ve 13-16 yaş aralığındaki çocuklarda çürük dağılımının değerlendirilmesi, Bölüm:1. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 24(3), 353-359.
Keskin, S., Sarıyüz, B., Patoğlu, D., Özdemir, M., Topbaş, C. ve Uçar, Y. (2011). Çukurova bölgesinde gezici ağız-diş sağlığı hizmetine duyulan ihtiyacın değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 29(1), 25-32.
Kılınç, G. ve Günay, T. (2010). Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi son sınıf öğrencilerinin ağız-diş sağlığı konusunda bilgi düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 24(3), 131-137.
Kılınç, G., Koca, H. ve Ellidokuz, H. (2013). 3-4 yaş grubu çocukların ağız sağlık durumlarının iki yıllık takibi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27(1), 25-31.
Kıngır, S. (Eylül, 2014). Öğretmen eğitimi ve öğretmenin okul ağız-diş sağlığındaki rolü. Halk sağlığı günleri III. Ulusal Okul Sağlığı Sempozyumu, Ankara.
Köse, S., Güven, D., Mert, E., Eraslan, E. ve Esen, S. (2010). 12-13 yaş grubu çocuklarda oral hijyen eğitiminin etkinliği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(4), 44-52.
Kumar, S., Kulkrani, S., Jain, S., Meena, Y., Tadakamadla, J., Tıbdewal, H. ve Duraiswamy, P. (2012). Oral health knowledge, attitudes and behavior of elementary school teachers in India. RGO - Rev Gaucha Odontol., Porto Alegre, 60(1), 19-25.
Kuru, N., Kuru, N. ve Akman B. (Mayıs, 2015). Düşük sosyoekonomik seviyedeki 4-8 yaş grubundaki çocuklara ve ailelerine verilen ağız ve diş sağlığı eğitiminin aileler üzerindeki etkililiğinin değerlendirilmesi. Uluslararası Katılımlı III. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongresi “Erken Müdahale”, Ankara.
Millî Eğitim Bakanlığı (2015). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. sınıflar).Ankara: Yazar.
Millî Eğitim Bakanlığı (2013). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Yazar.
Muğlalı, M., Canger, M. ve Çelenk, P. (2008). Diş hekimliği fakültesine gelen hastaların başvuru nedenleri, ağız sağlığı durumları ve tedavi gereksinimleri arasındaki ilişki. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 9(3), 78-82.
Önsüz, M. F. ve Hıdıroğlu, S. (2008). İstanbul'da farklı iki ilköğretim okulundaki öğrencilerin kişisel hijyen alışkanlıklarının belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 9(1), 9-17.
Özperk, G. ve Yazıcıoğlu, B. (1995). 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin ağız ve diş sağlığıyla ilgili bilgilerinin saptanması. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 29, 49-52.
Öztunç, H.,Haytaç, M. C., Özmeriç, N. ve Uzel, İ. (2000). Adana ilinde 6-11 yaş grubu çocukların ağız-diş sağlığı durumlarının değerlendirilmesi (Adana DSİ ilköğretim okulu, 1999). Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 17(2),1-6.
Öztürk, A.B. ve Sönmez, B. (2016). Güneydoğu Anadolu Kırsalında Yaşayan Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı Değerlendirilmesi: Kesitsel Saha Çalışması Sonuçları. Konuralp Tıp Dergisi, 8(3), 195-201.
Özyürek, A., Yavuz, N. F., Bedge, Z., Gürleyik, S., Karadayı, N., Akça, F. ve Atalay,D. (2016). Çocuktan çocuğa diş sağlığı eğitiminin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 46-59.
Ramroop, V., Wright, D. ve Naidu, R. (2011). Dental health knowledge and attitudes of primary school teachers toward developing dental health education. West Indian Med J, 60(5), 576-580.
Saraçoğlu, A., Kümbüloğlu, Ö., Hatipoğlu, H. A. ve User, A. (2007). Diş hekimliği öğrencilerinde sosyal durum ile çürük ve periodontal sorun görülme sıklığı ilişkisi (Epidemiyolojik bir çalışma). Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 10(1), 10-15.
Sarı, M. E., Koyutürk, A. E. ve Çankaya, S. (2010). Çocukların tükettiği yiyecek ve içeceklerin süt ve daimî diş rengine etkisi. Cumhuriyet Dental Journel, 14(1), 18-23.
Singh, A. ve S Bais, P. (2014). Toassess the knowledge of school children regarding prevention of dental caries. International Journal of Bioassays, 3(6), 3101-3103.
Şahin, S., Saygun, I., Enhoş, Ş., Akyol, M., Altuğ, A. ve Tekbaş, Ö. F. (2009). Eğitim düzeyinin genç erişkin erkeklerde ağız sağlığına etkisinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 26(3), 133-139.
Tezel, A. (1995). Erzurum ili ilkokul 4 ve 5. sınıf çocuklarının ağız ve diş sağlığı konusundaki bilgi tutum ve davranış düzeylerinin araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Tulunoğlu, Ö., Bodur, H. ve Akal, N. (1999). Aile eğitim düzeyinin okul öncesi çocuklardaki ağız diş sağlığı uygulamaları üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 16(2), 27-32.
Türk Diş Hekimleri Birliği, 5. Diş Koruma Günleri. [37TUhttp://www.tdb.org.tr/tdb/v2/basin_icerik.php?yer_id=5&id=64U37T, Erişim Tarihi: 26 Nisan 2017].
Ulu, O., Doğruer, I., Usta, U. A. ve Dörtel, C. (2012). Diş hekimliği eğitimi sürecinde diş hekimliği öğrencilerinin kişisel ağız hijyeni davranışlarındaki değişim. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 46(3), 29-42.
Yelsalı, İ. (1987). Çubuk sağlık eğitim ve araştırma bölgesi orta öğretim gençliğinde ağız ve diş sağlığı. (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, M., Bayram, M., Patır, A., Yalçın, F. ve Seymen, F. (2011). 8-12 yaş arası çocuklarda görülen kötü ağız alışkanlıklarının sıklığı. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 45(3), 29-40.
