| dc.contributor.advisor | Karacaer, Prof.Dr. Semra | |
| dc.contributor.author | Ceran, Furkan | |
| dc.date.accessioned | 2017-07-14T12:25:29Z | |
| dc.date.available | 2017-07-14T12:25:29Z | |
| dc.date.issued | 2017-06-21 | |
| dc.date.submitted | 2017-06-02 | |
| dc.identifier.citation | CERAN, Furkan. Türkiye Doğal Gaz Dağıtım Şirketlerinin Mali Başarısızlığının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2017. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/3704 | |
| dc.description.abstract | All businesses are set up to be long lasting, but they can fall into financial difficulties which may lead to bankruptcy in their business life span. Although bankruptcy is the ultimate financial failure of the company, the failure in the management of the company actually starts to occur before bankruptcy. In this sense, it is important to identify the financial failure of businesses by making use of certain criteria. This should be done long before they bankrupt and get into similar difficult circumstances. Early determination of financial failure is deemed to be particularly necessary for several economic sectors. Financial institutions, companies listed on the stock exchange, and companies that perform public service stand out as such companies.
The natural gas distribution, which became widespread in Turkey after 2001, is mainly public service and provided by private companies. For this reason, these companies are under provision of Energy Market Regulatory Authority which acts as regulatory and supervisory authority.
In this study, factor, discriminant and logistic regression analyses were used to ensure that the financial ratios of natural gas distribution companies can be used within a model to estimate the financial failure of these companies. As a result of these analyses, it has been shown that financial ratios are able to define the financial failure and that financial failure can be determined within a model to be formed.
In factor analysis, 11 independent variables are reduced to 2 components and financial failure of distribution companies are estimated with an approximately 72% success rate. In discriminant analysis, this success rate is found to be around 83%. In logistic regression analysis, a model with an average of 87% successful classification is constructed. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY…………………………………………………………………….......................................i BİLDİRİM….…………………………………………………………………………........................................ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI…......………………….…......…………………....iii
ETİK BEYAN…..……………………………………………………………………...…......…………………..iv
ÖZET………………………………………………………………………………………......………………….v
ABSTRACT………………………………………………………………………………......………………….vi
İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………………......………………….vii
TABLOLAR DİZİNİ…………..………………………………………………………..…......…………………..x
ŞEKİLLER DİZİNİ……………………………………………………………………..…......………………….xi
GİRİŞ...................................................................................................................…......………………….1
1.BÖLÜM : İŞLETMELERDE MALİ BAŞARISIZLIK..........................................…......…………………...3
1.1. İşletme Kavramı................................................................................…......………………….............3
1.1.1. İşletmenin Tanımı.................................................................…......…………………......................3
1.1.2. İşletme Yaşam Döngüsü.......................................................…......…………………......................5
1.2. Mali Başarısızlık Kavramı...............................................................…......…………………...............9
1.3. Mali Başarısızlığın Çeşitleri...........................................................…......…………………...............11
1.4. Mali Başarısızlığın Ekonomiye Etkileri.........................................…......…………………................16
1.4.1. Mali Başarısızlığın İçinde Bulunulan Sektöre Etkileri..........…......………………….....................16
1.4.1.1. Kaynaklara İlişkin Etkiler.......................................…......………………….................................17
1.4.1.2. Sektör Değerine İlişkin Etkiler...............................…......………………….................................18
1.4.2. Ülke ve Dünya Ekonomisine Etkileri...................................…......…………………......................19
1.4.3. Düzenlenen Doğal Tekel Faaliyetine Etkileri......................…......…………………......................21
1.5. Mali Başarısızlığın Tahmini...........................................................…......…………………...............22
1.5.1. Mali Başarısızlığın Nedenleri..............................................…......…………………......................22
1.5.2. Mali Başarısızlık Tahmininde Kullanılan Modeller..............…......………………….......................27
1.5.2.1. Tek Değişkenli Modeller........................................…......………………….................................27
1.5.2.2. Çok Değişkenli Modeller.......................................…......………………….................................29
1.5.2.2.1. Literatür Taraması...................................…......…………………............................................31
1.5.2.2.2. Faktör Analizi Modeli...............................…......…………………...........................................35
1.5.2.2.3. Diskriminant Analizi Modeli......................…......…………………...........................................36
1.5.2.2.4. Lojistik Regresyon Modeli........................…......………………….…......................................38
1.5.2.2.5. Yapay Sinir Ağları....................................…......………………….….......................................39
2. BÖLÜM : ENERJİ PİYASALARINDA EKONOMİK DÜZENLEME...............…......…………………...41
2.1. Ekonomik Düzenleme....................................................................…......………………….….........41
2.2. Türkiye Enerji Piyasasında Düzenleme........................................…......………………….…..........43
2.2.1. Faaliyetlerin ve Şirketlerin Ayrıştırılması.............................…......………………….….................44
2.2.2. Dağıtım Lisanslarının İhale Yöntemi İle Verilmesi..............…......………………….…..................46
2.2.3. Dağıtım Şirketlerinin Aynı Bütünlük İçinde Bulunması.......…......………………….…..................51
2.2.4. Tarife Belirleme Mekanizması............................................…......………………….......................52
2.2.5. Fiyat Tavanı Yöntemi..........................................................…......…………………......................53
2.3. ENERJİ SEKTÖRÜNDE MALİ BAŞARISIZLIK TAHMİNİ..............…......…………………..............55
3. BÖLÜM : DOĞAL GAZ DAĞITIM ŞİRKETLERİNİN MALİ BAŞARISIZLIKLARININ BELİRLENMESİ..............................................................................…......…………………....................57
3.1. Belirleyici Bilgiler...........................................................................…......…………………...............57
3.1.1. Çalışmanın Amacı..............................................................…......…………………......................57
3.1.2. Çalışma Hipotezleri............................................................…......…………………......................58
3.1.3. Çalışma Yöntem ve Kapsamı.............................................…......…………………......................59
3.1.4. Çalışma için Elde Edilen Veriler.........................................…......………………….......................59
3.2. Analizler..........................................................................................…......………………….............64
3.2.1. Faktör Analizi......................................................................…......…………………......................64
3.2.1.1. 11 Değişken ile Yapılan Faktör Analizleri.............…......…………………..................................65
3.2.1.2. 8 Değişken ile Yapılan Faktör Analizleri...............…......………………….................................70
3.2.1.3. Faktör Analizi Sonuçları........................................…......………………….................................78
3.2.2. Diskriminant Analizi............................................................…......…………………......................79
3.2.2.1. DA_8_NoOutlier Diskriminant Analizi....................…......…………………................................80
3.2.2.2. DA_Vmax11_NoOutlier_2Factor Diskriminant Analizi..............................................................82
3.2.2.3. Diskriminant Analizi Sonuçları...............................…......………………….…...........................84
3.2.3. Lojistik Regresyon Analizi...................................................…......…………………......................85
3.2.4. Yapılan Analizlerin Sonuçları..............................................…......…………………......................89
SONUÇ..............................................................................................................…......………………….91 KAYNAKÇA......................................................................................................…......…………………..95
EK 1. Orijinallik Raporu...................................................................................…......…………………...99
EK 2. Etik Kurul ya da Muafiyet İzni.............................................................…......…………………....100 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
| dc.subject | Mali Başarısızlık | tr_TR |
| dc.subject | Çok Boyutlu İstatistiksel Tahmin Yöntemleri | tr_TR |
| dc.subject | Faktör Analizi | tr_TR |
| dc.subject | Diskriminant Analizi | tr_TR |
| dc.subject | Lojistik Regresyon | tr_TR |
| dc.subject | Doğal gaz dağıtım sektörü | tr_TR |
| dc.title | Türkiye Doğal Gaz Dağıtım Şirketlerinin Mali Başarısızlığının Belirlenmesi | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | İşletmeler sonsuz ömürlü olacak şekilde kurulmakla birlikte, zamanla mali zorluklara düşerek iflasa kadar giden süreçlere girebilmektedirler. Mali başarısızlığın sonucu olarak ifade edilebilen iflas, şirketin kapanması olup aslında şirket yönetiminin başarısızlığı iflas öncesinde oluşmaya başlar. Bu çerçevede, işletmelerin mali başarısızlığının belirli kriterler çerçevesinde iflas ve benzeri zor durumlar yaklaşırken tespit edilmesi önemli bir ihtiyaç olarak öne çıkmaktadır. Mali başarısızlığın önceden tespiti, hem kamu hizmeti niteliğine sahip faaliyet alanları hem de ekonominin yapıtaşlarını oluşturan faaliyet alanları için gerekli görülmektedir. Bankalar, borsaya kote olan şirketler, kamu hizmeti görmekte olan işletmeler bu türden şirketler olarak öne çıkar.
Türkiye’de 2001 yılı sonrasında hızla yaygınlaşan doğal gaz dağıtım faaliyeti de aslında kamu hizmeti olup özel şirketler eliyle sağlanmaktadır. Bu nedenle, bu şirketler düzenleyici ve denetleyici kurum olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna bağlı bulunmaktadır.
Bu çalışmada, doğal gaz dağıtım şirketlerine ait finansal oranların bu şirketlerin mali başarısızlığını tahmin etmek için bir model çerçevesinde kullanılabilmesini sağlamak amacıyla, faktör, diskriminant ve lojistik regresyon analizleri kullanılmıştır. Bu analizler neticesinde, finansal oranların mali başarısızlığı tanımlama yetisinin bulunduğu ve oluşturulacak bir model çerçevesinde mali başarısızlığın belirlenmesinin mümkün olduğu gösterilmiştir.
Gerçekleştirilen faktör analizi ile 11 bağımsız değişken 2 bileşene indirgenmiş ve mali başarısızlık tahmin oranı yaklaşık %72 olarak bulunmuştur. Diskriminant analizi ile mali başarısızlık tahmini yaklaşık %83 oranında gerçekleştirilebilmiştir. Lojistik regresyon analizinde ise ortalama olarak %87 başarılı sınıflandırma yapan bir model ortaya konulmuştur. | tr_TR |
| dc.contributor.department | İşletme | tr_TR |
