Türk Dili-II : Dil Becerileri ve Edebiyat

Abstract

Türk Dili II (Dil Becerileri ve Edebiyat) başlıklı kitabımızın “Akademik Okur-yazarlık” adlı ilk bölümünde akademik yazmanın aşamaları, akademik me-tin türleri ve yazma etiği tartışıldı. “Bilgi Okuryazarlığı” adlı ikinci bölüm-de bilgi problemi çözme aşamalarının yanı sıra bilgi okuryazarlığı ile farklı okuryazarlık türlerinin ve yaşam boyu öğrenmenin ilişkisi üzerinde duruldu. “Okuma Becerisi ve Stratejileri” başlıklı üçüncü bölümde bu konu okuma-nın ögeleri, fizyolojisi ve türleri çerçevesinde irdelendi. Dördüncü bölümde “Yazma Becerisi ve Stratejileri” yazma becerisinin fiziksel ve zihinsel süreçle-ri ve yazma eğitiminin temel kavramları açısından tartışıldı. “21. Yüzyıl Becerileri” adlı beşinci bölümde bu becerilerin eğitimle arasında-ki ilişkinin yanı sıra dil becerileriyle etkileşimi ve gündelik yaşam üzerinde-ki etkisi ele alındı. Altıncı bölümde “Sözlü ve Sözsüz İletişim” konusu iki ile-tişim türünün birbirini tamamlayan yönleri, doğru ve etkili konuşmanın te-mel ilkeleri, konuşma türleri ve sözsüz iletişimin gündelik yaşam üzerindeki etkisi çerçevesinde tartışıldı. Yazılı anlatımı konu, tema, üslup, ana düşünce, yardımcı düşünceler ve pa-ragraf yapısı gibi kavramlar bağlamında inceleyen “Yazılı Anlatım”; kitabı-mızın yedinci bölümünün konusunu oluşturdu. “Edebî-Kurgusal Yazılar” başlıklı sekizinci bölümde dilin edebî-kurgusal metinlerdeki kullanım özel-likleri üzerinde durulurken bu metinleri diğer metinlerden ayırt etmede kul-lanılacak temel özellikler örnek metinlerle açıklandı. “Öğretici-Düşünce Ya-zıları” başlıklı dokuzuncu bölümde bu metinlerde dilin kullanımı ile biçim, içerik ve üslup özellikleri örneklerle tartışıldı. Kitabımızın son üç bölümü edebiyata dair genel bir bakış kazandırmak üze-re hazırlandı. “Genel Hatlarıyla Türk Edebiyatı Tarihi” adlı onuncu bölümde edebiyatımızın farklı türlerde gelişimi önde gelen isimlerle tarihsel bir çer-çevede sunulurken “Dünya Edebiyatında Türk Edebiyatının Yeri” başlıklı on birinci bölümde dünya edebiyatı ve yerel edebiyat ilişkisi çerçevesinde Türk edebiyatı değerlendirildi. Kitabımızın “Edebiyat ve Güzel Sanatların İlişkisi” adlı on ikinci ve son bölümünde edebiyatın müzik, sinema, görsel sanatlar ve mimariyle ilişkisi irdelendi. Son bölümde belirtildiği gibi edebiyat, insanın hayata ve var oluşa dair her türlü soruya estetik bir zeminde cevap aradığı ve farklı bakış açıları geliş-tirdiği bir alandır. Disiplinler arasındaki sınırların belirsizleştiği günümüz dünyasında farklı medyaların iç içeliğinin giderek artması bize sanatlar ara-sındaki etkileşimin artacağını gösteriyor. Sanat dalları arasındaki etkileşim ve ilişkiler ne yönde ilerlerse ilerlesin edebiyatın diğer disiplinler için sınırsız bir kaynak olma özelliği değişmeyecek, çünkü insan dün anlattı, bugün an-latmakta ve yarın da anlatmaya devam edecek...Anlatma gayreti bize edebiyat ve yaşam arasında ayrılmaz bir bağ bulundu-ğunu da gösteriyor. Bu bağ sayesinde hem edebiyat hem de yaşam aynı pers-pektifte birleşerek anlam kazanıyor ve dünya daha güzel bir yere dönüşü-yor. Unutulmamalıdır ki dünya ancak ince ruhlu yazar ve şairlerin kalemiy-le/sözleriyle çok daha güzel bir yer hâline gelmiş ve gelmeye devam edecek-tir. Bunun için dilin imkânlarını en üst seviyede kullanabilmek gerekir. Böy-lelikle gündemimize dil becerilerinin işlevsel bir şekilde kullanılması gerek-liliği gelmektedir. Kitabımızdaki dil becerilerine ilişkin bölümlerle okuyu-cunun bu konuya dikkatini çekmeye çalıştık. Elbette gayemiz sadece okuyu-cunun dikkatini çekmek değil, okuyucuyu dil becerilerini etkin kullanmaya teşvik ederken bu yönde disiplinli bir çalışmaya da davet etmektir. Kitabımız, Hacettepe Üniversitesi’nin kıymetli öğretim üyeleri ve görevlileri tarafından hazırlandı. Yazarlarımız, özellikle güncel yaklaşım ve gelişmeleri dikkate alarak çağdaş bir bakış açısı ile bölümlerini kaleme aldılar. Bu vesile ile kendilerine teşekkürü bir borç biliyoruz. Bu kitabın, Türk Dili dersinin üniversite düzeyindeki öğrencilerine, öğretim elemanlarına ve incelenen konulara ilgi duyan tüm okurlara yararlı olması-nı diliyoruz.