dc.contributor.advisor | Yasa Yaman, Zeynep | |
dc.contributor.author | Özdoğan Türkyılmaz, Hatice | |
dc.date.accessioned | 2019-08-28T08:41:13Z | |
dc.date.issued | 2019-08 | |
dc.date.submitted | 2019-06-24 | |
dc.identifier.citation | APA | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/8789 | |
dc.description.abstract | The main subject of this study is the network of relations established by the German gallerist, art publisher, art collector, art consultant, exhibition organiser, and curator René Block with the globalising art scene in Turkey, starting from the 1990s.
Block, an important name in the international art scene, supported Fluxus artists such as Joseph Beuys, at the galleries he opened in Berlin (1964-1979) and New York (1974-1977) during 1960s and 1970s. He played an important role in the movement’s and associated artists’ gaining reputation and fame first in Germany and then in the United States, and Block became known as the gallerist of these artists in the world of art. Block organised large-scale exhibitions for different institutions after he closed his galleries, and worked as director at institutions such as German Academic Exchange Service (Deutscher Akademischer Austausch Dienst [DAAD]) and Institute for Foreign Cultural Relations (Institut für Auslandsbeziehungen [ifa]), which played effective roles to establish cultural and artistic relationships with the international art scene.
René Block visited Turkey for the first time in 1991 to participate in a symposium on Joseph Beuys and continued his relations with the Turkish art scene in the following years. Block played an important role for the art scene of Turkey to get into the global market, inviting the artists from Turkey to the exhibitions and biennials he organised out of Turkey, and he was effective in bringing the Turkish artists and their works in international circulation.
Block worked for the private institutions and organisations such as Istanbul Foundation for Culture and Arts (IKSV) and Vehbi Koç Foundation (VKV) and acted as advisor for such organisations. The cooperation between Block and IKSV started when he worked as the curator of the 4th International Istanbul Biennial organised in 1995 and continued uninterruptedly upon his participation in the advisory boards of the Istanbul Biennials organised between 1995 and 2005.
From the 2000s, Koç Group and René Block started to cooperate in various manners. Within the scope of these cooperation activities, a number of projects were performed such as the exhibition series named “Adventure Istiklâl” and the monograph series titled “Contemporary Art in Turkey” in İstanbul and the exhibitions, artist speeches, etc., organised at TANAS - Space for contemporary Turkish art in Berlin. Block has been working with VKV, one of the important institutions of the contemporary art scene in Turkey; working as a consultant for the VKV Contemporary Art Collection that was started by Koç Group in line with the project of establishing a contemporary art museum in Istanbul, and he has been playing an efficient role in determining the culture and art policies of the private sector and shaping the contemporary art scene in Turkey. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY i
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii
ETİK BEYAN iii
TEŞEKKÜR iv
ÖZET xii
ABSTRACT xiv
İÇİNDEKİLER xvi
KISALTMALAR DİZİNİ xx
GÖRSELLER DİZİNİ xxv
GİRİŞ 1
1. KONU VE KAPSAM 1
2. ARAŞTIRMANIN SORU VE SORUNSALLARI 3
3. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR 4
3.1. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 4
3.2. ARAŞTIRMA SÜRECİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR 7
4. ARAŞTIRMANIN KAYNAKLARI 10
4.1. YAZILI VE BASILI KAYNAKLAR 10
4.2. ARŞİV BELGELERİ 14
4.3. GÖRÜŞME VE YAZIŞMALAR 15
5. TEZİN BÖLÜMLERİ 17
1. BÖLÜM 22
KÜRESELLEŞEN DÜNYADA YENİ DÜŞÜNCELER 22
1.1. KÜRESELLEŞME SÜRECİ VE YENİ DÜNYA DÜZENİ 22
1.2. ÖTEKİ MODERNLİKLER VE ÇOKKÜLTÜRLÜLÜK KAVRAMLARI 24
1.3. DEĞİŞEN SINIRLAR, ULUSAŞIRI KİMLİK KURGULARI VE BALKAN SERGİLERİ 44
2. BÖLÜM 61
KÜRESELLEŞME POLİTİKALARI VE TÜRKİYE SANAT ORTAMI 61
2.1. KÜRESELLEŞME SÜRECİ, NEO-LİBERALİZM VE DIŞA AÇILMA 61
2.2. DEĞİŞEN KÜLTÜR SANAT ORTAMI 63
2.2.1. SANART’ın Gerçekleştirdiği Etkinlikler ve GAR Sergisi 71
2.2.2. Plastik Sanatlar Derneği’nin Gerçekleştirdiği Etkinlikler 74
2.3. KÜRATÖRLÜK OLGUSU VE 1990’LI YILLARDA ÖNE ÇIKAN SERGİLER 80
2.3.1. A, B, C, D Sergileri 83
2.3.2. Vasıf Kortun ve Anı/Bellek I-II Sergileri 88
2.3.3. Beral Madra ve Yurt Dışı İşbirlikli Sergiler 92
2.3.4. Ali Akay ve Küreselleşme-Devlet, Sefalet, Şiddet Sergisi 97
2.4. BİENALLEŞME SÜRECİ VE ULUSLARARASI İSTANBUL BİENALLERİ 99
2.4.1. 1. Uluslararası İstanbul Çağdaş Sanat Sergileri 104
2.4.2. 2. Uluslararası İstanbul Bienali 105
2.4.3. 3. Uluslararası İstanbul Bienali 106
2.4.4. 4. Uluslararası İstanbul Bienali 110
2.5. KURUMSALLAŞMA-MÜZELEŞME SÜRECİ VE ÖZEL SEKTÖRÜN SANATA DESTEĞİ 114
3. BÖLÜM 129
KÜRESELLEŞEN SANAT ORTAMI VE RENÉ BLOCK 129
3.1. GALERİCİ-SERGİ YAPIMCISI OLARAK RENÉ BLOCK VE FLUXUS SANATI (1964-1979) 133
3.2. YÖNETİCİ-KÜRATÖR OLARAK RENÉ BLOCK (1982-2006) 150
3.2.1. Alman Akademik Değişim Servisi (Deutscher Akademischer Austauschdienst [DAAD]) Berlin Konuk Sanatçı Programı (Berliner Künstlerprogramm des DAAD) Sanat ve Müzik Alanları Yöneticiliği (1982-1992) 151
3.2.2. Dış İlişkiler Enstitüsü (Institut für Auslandsbeziehungen [ifa]) Sergi Etkinlikleri Yöneticiliği (1993-1995) 157
3.2.3. Fridericianum Müzesi (Museum/Kunsthalle Fridericianum) Yöneticiliği (1997-2006) 163
4. BÖLÜM 169
TÜRKİYE SANAT ORTAMI VE RENÉ BLOCK 169
4.1. TÜRKİYE SANAT ORTAMI İLE TANIŞMASI 169
4.1.1. Bilkent Üniversitesi ve Goethe-Institut Ankara’da Gerçekleşen Konferanslar (4 Kasım 1991) 172
4.1.2. Beuys Etkinlikleri Sempozyumu (5-6-7 Kasım 1991) 177
4.1.3. Goethe-Institut İzmir’de Gerçekleşen Konferans (8 Kasım 1991) 181
4.1.4. 3. Uluslararası İstanbul Bienali Ziyareti (1992) 181
4.2. ALMANYA’DA GERÇEKLEŞEN İSKELE: GÜNÜMÜZ TÜRK SANATI (İSKELE - TÜRKISCHE KUNST HEUTE) SERGİ DİZİSİ (1994) 182
4.2.1. İSKELE: Günümüz Türk Sanatı Sergi Dizisinin Kavramsal Çerçevesi 187
4.2.2. İSKELE: Günümüz Türk Sanatı Sergi Dizisinde Yer Alan Sanatçıların Seçim Süreci 190
4.2.3. İSKELE: Günümüz Türk Sanatı Sergi Dizisinde Yer Alan Yapıtlar 195
4.2.4. İSKELE: Günümüz Türk Sanatı Sergi Dizisi Hakkında Eleştiri Yazıları 209
4.3. İSTANBUL KÜLTÜR SANAT VAKFI (İKSV) İLE GERÇEKLEŞTİRDİĞİ ÇALIŞMALAR 213
4.3.1. 4. Uluslararası İstanbul Bienali: “Orient/ation – Paradoksal Bir Dünyada Sanatın Görünümü” Küratörlüğü (1995) 214
4.3.2. Uluslararası İstanbul Bienalleri Danışma Kurulu Üyeliği (1995-2005).. 256
4.4. SINIRSIZ: BERLİN – İSTANBUL (GRENZENLOS: BERLİN – ISTANBUL) SERGİ DİZİSİ (1997-98) 256
4.4.1. IN MEDIAS RES: Berlin’den Fotoğraf ve Diğer Medya Sanatları (IN MEDIAS RES - Fotografie und andere Medienkunst aus Berlin) Sergisi (1997) 258
4.4.2. İSKORPİT: İstanbul’dan Güncel Sanat (İSKORPİT - Aktuelle Kunst aus Istanbul) Sergisi (1998) 259
4.5. RENÉ BLOCK KOLEKSİYONU’NDA YER ALAN TÜRKİYELİ SANATÇILAR VE ESERLERİ 273
4.5.1. Edisyonlar ve Çoğaltmalar 276
4.5.2. Tekil Üretim Eserler 289
4.6. RENÉ BLOCK’UN KOÇ TOPLULUĞU İLE GERÇEKLEŞTİRDİĞİ İŞBİRLİKLERİ 298
4.6.1. Vehbi Koç Vakfı Çağdaş Sanat Koleksiyonu Danışmanlığı (2006 – ) 304
4.6.2. İstiklâl Serüveni Sergi Dizisi (2007-2010) ve Türkiye’de Güncel Sanat Monografi Dizisi (2007-2011) 308
4.6.3. TANAS - Çağdaş Türk Sanatı İçin Proje Alanı (TANAS - Projektraum für zeitgenössische türkische Kunst) (2008-2013) 322
4.6.4. ARTER - sanat için alan (ARTER - space for art) (2010 – ) 356
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 364
KAYNAKÇA 384
EKLER
EK 1: René Block’un Özgeçmişi
EK 2: René Block’un Sergi Yapımcılığında/Küratörlüğünde Gerçekleşen Türkiye’den Sanatçıların Yer Aldığı Sergilerin Kronolojik Dizini
EK 3: Orijinallik Raporu
EK 4: Etik Kurul / Komisyon İzni Hakkında
EK 5: Gönüllü Katılım Formu
ÖZGEÇMİŞ | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/ | * |
dc.subject | Küreselleşme | tr_TR |
dc.subject | René Block | tr_TR |
dc.subject | Vehbi Koç Vakfı (VKV) | tr_TR |
dc.subject | İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) | tr_TR |
dc.subject | 4. Uluslararası İstanbul Bienali | tr_TR |
dc.subject | İSKELE: Günümüz Türk Sanatı | tr_TR |
dc.subject | İSKORPİT: İstanbul'dan güncel sanat | tr_TR |
dc.subject | İstiklâl serüveni | tr_TR |
dc.subject | TANAS - Çağdaş Türk Sanatı İçin proje alanı | tr_TR |
dc.subject | Türkiye’de güncel sanat | tr_TR |
dc.subject | ARTER - sanat için alan | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Konu Başlıkları Listesi::Sosyal bilimler | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Konu Başlıkları Listesi::Güzel sanatlar | tr_TR |
dc.title | Küreselleşen Türkiye’nin Kültür ve Sanat Ortamında Bir Aktör: René Block | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu çalışmanın ana konusunu, küreselleşen sanat ortamında, Alman galerici, sanat yayıncısı, sanat koleksiyoncusu, sanat danışmanı, sergi yapımcısı ve küratör René Block’un 1990’lı yıllardan başlayarak Türkiye sanat ortamıyla kurduğu ilişkiler ağı oluşturmaktadır.
Uluslararası sanat ortamında önemli bir isim olan Block 1960’lı ve 1970’li yıllarda Berlin’de (1964-1979) ve New York’ta (1974-1977) açtığı galerilerde Fluxus sanatçılarını desteklemiş; Fluxus akımının ve başta Joseph Beuys olmak üzere bu akıma bağlı sanatçıların önce Almanya daha sonra da Amerika’da tanınıp ün kazanmasında çok önemli rol oynamış, sanat dünyasında, bu sanatçıların galericisi olarak tanınırlık kazanmıştır. Block, galerilerini kapattıktan sonra farklı kurumlar için büyük ölçekli sergiler organize etmiş; Almanya’nın, uluslararası sanat ortamıyla kültürel ve sanatsal ilişkiler kurmasında etkin roller oynayan Alman Akademik Değişim Servisi (DAAD), Dış İlişkiler Enstitüsü (ifa) gibi kurumlarda yöneticilik yapmıştır.
René Block, Türkiye’ye ilk kez Joseph Beuys üzerine düzenlenen bir sempozyuma katılmak için 1991 yılında gelmiş, ilerleyen yıllarda Türkiye sanat ortamıyla ilişkilerini sürdürmüştür. Türkiye’den sanatçıları, yurt dışında düzenlediği sergi ve bienallere davet eden Block, Türkiye sanat ortamının küresel piyasaya açılmasında öncü bir rol oynamış, Türkiyeli sanatçıların ve eserlerinin uluslararası dolaşıma girmesinde etkili olmuştur.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), Vehbi Koç Vakfı (VKV) gibi özel kurum ve kuruluşlarla çalışmış, bu kurumlara danışmanlık yapmıştır. Block ile İKSV arasındaki işbirliği, 1995 yılında düzenlenen 4. Uluslararası İstanbul Bienali’nin küratörlüğünü yapmasıyla başlamış; 1995-2005 yılları arasında gerçekleşen İstanbul Bienallerinin danışma kurullarında yer almasıyla kesintisiz bir şekilde devam etmiştir.
2000’li yıllardan itibaren Koç Topluluğu ile René Block arasında çeşitli işbirlikleri gerçekleşmeye başlamıştır. Bu işbirlikleri çerçevesinde, İstanbul’da “İstiklâl Serüveni” sergi dizisi, “Türkiye’de Güncel Sanat” başlıklı monografi dizisi ile Berlin’de TANAS - Çağdaş Türk Sanatı İçin Proje Alanı’nda organize edilen sergiler, sanatçı konuşmaları vd. etkinlikler olmak üzere çok sayıda proje hayata geçirilmiştir. Block, 2006 yılından beri, Türkiye çağdaş sanat ortamının önemli kurumlarından olan VKV ile çalışmakta, Koç Grubu’nun İstanbul’da bir çağdaş sanat müzesi kurma projesi doğrultusunda oluşturmaya başladığı VKV Çağdaş Sanat Koleksiyonu için danışmanlık görevini yürütmekte, özel sektörün kültür sanat politikalarının belirlenmesinde ve Türkiye çağdaş sanat ortamının şekillenmesinde etkin rol almaktadır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Sanat Tarihi | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2020-03-01T08:41:13Z | |