| dc.contributor.advisor | Fendoğlu, Hasan Tahsin | |
| dc.contributor.author | Yılmaz, Berrak | |
| dc.date.accessioned | 2019-05-03T09:11:41Z | |
| dc.date.issued | 2019 | |
| dc.date.submitted | 2019-04-19 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/6960 | |
| dc.description.abstract | Personal data is defined any information relating to an identified or identifiable natural
person. In this concept personal data includes not only ordinary identity details as name,
surname, birthday date and birthday place, Turkish national ID number, but also such
spesific data such as the thought and faith, ethnicity, physical features, state of health,
education and employment, personal and family life, communication, residence and
credit card, etc, which directly or indirectly make a person known.
The right of protection of personal data which is one of the fundamental rights and
freedoms is very important for improving rule of law and democracy. The main purposes
of protection of personal data are to protect and improve personality on the other hand to
protect privacy.
Together with the development in technologies on information and communication the
escalation of using computer systems and social media networks, has increased the
capasity of personal data’s process, transmission, reservation and usage capacity and has
decreased people’s power of control on their own datas. The increase in the violations of
rights arising from the massive processing of personal data, has improved a reflection of
defence mechanism in national and international area and in this context has arised the
necessity for a new legislation in the area of protection of personal data.
In the beginning personal data protection which is handled in the context of right to
privacy after a while needed some sui generis rules and become independent topic in law
apart from the right to privacy. The developments dealing with the personal data
protection has made this right the subject of many national and international legislation. In line with the developments in technology of information and communication, the right
of protection of personal data, apart from protection of right to privacy, has a special area
of protection in accordance with its sui generis rules. The adaption of the latest
amendments in EU legislation which is in paralel with the latest developments in the area
of protection of personal data to the Turkish national legislation will support the
protection of personal data in a more comprehensive and effective manner. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY .................................................................................................... i
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI................................ ii
TEŞEKKÜR ....................................................................................... ....................... iv
ÖZET ........................................................................................................................... v
ABSTRACT .............................................................................................................. vii
İÇİNDEKİLER .................................................................................... ........... ......... ix
KISALTMALAR DİZİNİ ....................................................................................... xvi
GİRİŞ .................................................................................................... ...................... 1
1. BÖLÜM.................................................................................................................. 5
KİŞİSEL VERİNİN TANIMI, HUKUKİ NİTELİĞİ, KİŞİSEL VERİLERİN
KORUNMASI HAKKININ DİĞER TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERLE
İLİŞKİSİ VE TEMEL İLKELER ................................................................................ 5
1.1. KİŞİSEL VERİNİN TANIMI, UNSURLARI, İŞLENMESİ VE BAZI TEMEL
KAVRAMLAR ............................................................................................................. 5
1.1.1. Kişisel Verilerin Tanımı.................................................................................. 5
1.1.2. Kişisel Verilerin Unsurları ............................................................................ 10
1.1.2.1. Bilgi ........................................................................................................ 11
1.1.2.2. Kimliği Belirli veya Belirlenebilir Bir Kişi............................................ 11
1.1.2.3. Bilginin Kişiye İlişkin Olması................................................................ 15
1.1.3. Kişisel Verilerin İşlenmesi ............................................................................ 16
1.1.4. Özel Nitelikli (Hassas) Kişisel Veriler .......................................................... 17
1.1.5. Açık Rıza....................................................................................................... 25
1.2. BİR HAK OLARAK KİŞİSEL VERİNİN KORUNMASI VE HUKUKİ
NİTELİĞİ.................................................................................................................... 32
1.2.1. Mülkiyet Hakkı Görüşü................................................................................. 33
ETİK BEYAN........................................................................................................... iii
1.2.2. Fikri Mülkiyet Hakkı Görüşü ........................................................................ 35
1.2.3. Kişilik Hakkı Görüşü .................................................................................... 36
1.3. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKININ KAPSAMI VE SINIRLARI
..................................................................................................................................... 42
1.3.1. Bir Hak Olarak Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Kapsamı ................. 42
1.3.2. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Sınırları............................................ 47
1.3.2.1. Genel Olarak .......................................................................................... 47
1.3.2.2. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Sınırlandırılması ....................... 49
1.4. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKININ DİĞER TEMEL HAK VE
ÖZGÜRLÜKLERLE İLİŞKİSİ .................................................................................. 55
1.4.1. Özel Hayatın Gizliliği ve Kişisel Verilerin Korunması ................................ 56
1.4.2. Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü ve Kişisel Verilerin Korunması ................ 62
1.4.3. Haberleşme Özgürlüğü ve Kişisel Verilerin Korunması ............................... 70
1.4.4. Bilgi Edinme Hakkı ve Kişisel Verilerin Korunması.................................... 78
1.4.5. Basın Özgürlüğü ve Kişisel Verilerin Korunması......................................... 85
1.4.6. Din, Vicdan ve İnanç Özgürlüğü................................................................... 92
1.5. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HUKUKUNDAKİ TEMEL İLKELER 97
1.5.1. Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin İlkeler.................................................. 97
1.5.1.1. Hukuka ve Dürüstlük Kurallarına Uygun Olma .................................... 97
1.5.1.2. Doğru ve Gerektiğinde Güncel Olma..................................................... 99
1.5.1.3. Belirli, Açık ve Meşru Amaçlar İçin İşlenme ...................................... 101
1.5.1.4. İşlendikleri Amaçla Bağlantılı, Sınırlı ve Ölçülü Olma ....................... 102
1.5.1.5. İlgili Mevzuatta Öngörülen veya İşlendikleri Amaç İçin Gerekli Olan Süre
Kadar Muhafaza Edilme ................................................................................... 104
1.5.2. Kişisel Verilerle İlgili Diğer İlkeler ............................................................ 108
1.5.2.1 Bilgilendirme Yükümlülüğü ................................................................. 109
1.5.2.2. Bilgi Edinme, Düzeltme, Sildirme, Engelleme ve İtiraz Hakkı ........... 112
1.5.2.3. Veri Güvenliği İlkesi ............................................................................ 114
1.5.2.4. Hesap Verebilirlik İlkesi ...................................................................... 118
2. BÖLÜM....................................................................................................................... 119
ULUSLARARASI HUKUKTA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
HAKKI ........................................................................................................................... 119
2.1. GENEL OLARAK ............................................................................................. 119
2.2. OECD’DE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI ........................................... 123
2.3. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’DE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI .......... 125
2.4. AVRUPA KONSEYİ’NDE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI ................ 126
2.4.1. Kişisel Nitelikteki Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında
Şahısların Korunmasına Dair Sözleşme (108 Sayılı Sözleşme) ........................... 130
2.4.2. Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan
Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi (Biyoetik
Sözleşmesi) ........................................................................................................... 134
2.4.3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) .................................................. 136
2.5. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI ................... 149
2.5.1. Kişisel Verilerin İşlenmesi Sırasında Gerçek Kişileren Korunması ve Serbest
Veri Trafiği Hakkında Direktif (Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi, 95/46/EC
sayılı Direktif) ....................................................................................................... 152
2.5.2. Telekomünikasyon Alanında Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Özel Hayatın
Korunmasına İlişkin Direktif, (97/66/EC sayılı Direktif) ..................................... 159
2.5.3. Elektronik Haberleşme Alanında Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Özel Hayatın
Gizliliğinin Korunması Hakkında Direktif (2002/58/EC sayılı Direktif) ............. 160
2.5.4. İletişim Trafik Verilerinin Saklanması İlişkin Direktif (2006/24/EC sayılı
Direktif) ................................................................................................................. 162
2.5.5. Topluluk Organ ve Kurumları Tarafından Kişisel Verilerin İşlenmesi
Sırasında Gerçek Kişilerin Korunmasına ve Serbest Veri Trafiğine İlişkin Tüzük
(45/2001/EC Tüzüğü )........................................................................................... 163
2.5.6. Temel Haklar Şartı ...................................................................................... 164
2.5.7. Europol Antlaşması ve Kişisel Verilerin Korunması .................................. 165
2.5.8. Schengen Antlaşması ve Kişisel Verilerin Korunması ............................... 166
2.5.9. Genel Veri Koruma Tüzüğü (Avrupa Birliği 2016/697 sayılı Genel Veri
Koruma Tüzüğü- General Data Protection Regulation-GDPR)............................ 166
2.5.9.1. Genel Olarak ........................................................................................ 166
2.5.9.2. Uygulama Alanı ................................................................................... 173
2.5.9.3. Unutulma Hakkı (Right To Be Forgotten) ........................................... 176
2.5.9.4. Veri İşleyenlerin Tamamının Veri İşlemeden Sorumlu Tutulması ...... 188
2.5.9.5. Veri taşınabilirliği hakkı ....................................................................... 188
2.5.9.6. Veri Koruma Otoritesi (Supervisory Authority) .................................. 190
2.5.9.7. Avrupa Veri Koruma Kurulu (European Data Protection Board) ........ 191
2.5.9.8. Veri İhlali Riskinin Yüksek Olması Hâlinde Bu Riskin Veri Koruma
Otoritesine ve Veri Sahibine Bildirimde Bulunma Zorunluluğu ...................... 192
2.5.9.9. Veri Koruma Etki Değerlendirmesi (Data Protection Impact Assessment)
........................................................................................................................... 192
2.5.9.10. Hassas Verilerin İşlenmesi Bakımından Öngörülen Zorunlu Veri
Koruma Görevlisi (Data Protection Officers) ................................................... 192
2.5.9.11. Hesap Verebilirlik İlkesi .................................................................... 193
2.5.9.12. Para cezaları ....................................................................................... 194
2.5.9.13. AB Üyesi Olmayan Devletlere Veri Transferi ................................... 195
2.5.9.14. Değerlendirme .................................................................................... 195
3. BÖLÜM ............................................................................................. 197
MEVZUAT VE YARGI KARARLARI IŞIĞINDA TÜRK
HUKUKUNDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI ............ ................................. 197
3.1. GENEL OLARAK ............................................................................................. 197
3.2. TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI ..................................................... 197
3.3. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU ........................................... 200
3.3.1. 6698 sayılı Kanun’da Yer Alan Düzenlemeler ........................................... 203
3.3.2. Kanun’un Kişisel Verilerle İlgili Yeni Gelişmeler (GDPR) Bağlamında
Değerlendirilmesi .................................................................................................. 222
3.4. TÜRK CEZA KANUNU ................................................................................... 226
3.4.1. Genel Olarak ............................................................................................... 226
3.4.2. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu .......................................................... 228
3.4.2.1. Suçla Korunan Hukuki Değer .............................................................. 230
4.4.2.2. Suçun Konusu ...................................................................................... 231
3.4.2.3. Suçun Faili ve Mağduru ....................................................................... 231
3.4.2.4. Fiil, Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk ..................................................231
3.4.2.5. İçtima .................................................................................................... 233
3.4.3. Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu ..... 235
3.4.3.1. Suçla Korunan Hukuki Değer .............................................................. 236
3.4.3.2. Suçun Konusu ...................................................................................... 236
3.4.3.3. Suçun Faili ve Mağduru ....................................................................... 236
3.4.3.4. Fiil, Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk ..................................................237
3.4.3.5. İçtima....................................................................................................237
3.4.3.6. Yargıtay Kararları ................................................................................238
3.4.4. Kişisel Verileri Yok Etmeme Suçu ............................................................. 240
3.4.4.1. Suçla Korunan Hukuki Değer .............................................................. 241
xiv
3.4.4.2. Suçun Konusu ...................................................................................... 241
3.4.4.3. Suçun Faili ve Mağduru ....................................................................... 241
3.4.4.4. Fiil, Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk ..................................................242
3.5. CEZA MUHAKEMESİ KANUNU ................................................................... 244
3.6. TÜRK MEDENİ KANUNU VE TÜRK BORÇLAR KANUNU ...................... 249
3.7. DİĞER KANUNLARDAKİ DÜZENLEMELER ............................................. 252
3.7.1. İş Kanunu .................................................................................................... 252
3.7.2. Elektronik İmza Kanunu ............................................................................. 258
3.7.3. Vergi Usul Kanunu ...................................................................................... 259
3.7.4. Nüfus Hizmetleri Kanunu ........................................................................... 260
3.7.5. Basın Kanunu .............................................................................................. 263
3.7.6. Adli Sicil Kanunu ........................................................................................ 264
3.7.7. Elektronik Haberleşme Kanunu .................................................................. 271
3.7.8. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu .................................. 274
3.7.9. İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla
İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ......................................... 276
3.7.10. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ............................................ 279
3.7.11. Posta Hizmetleri Kanunu .......................................................................... 280
3.7.12. Karayolları Trafik Kanunu ........................................................................ 281
3.7.13. Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun ...................... 281
3.7.14. Türkiye İstatistik Kanunu .......................................................................... 283
3.7.15. Bilgi Edinme Kanunu ................................................................................ 286
3.7.16. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ................................................................. 288
3.7.17. Türk Ticaret Kanunu ................................................................................. 288
3.7.18. Bankacılık Kanunu .................................................................................... 288
xv
3.7.19. Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ................................................. 289
3.7.20. Noterlik Kanunu ........................................................................................ 290
3.7.21. Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
............................................................................................................................... 290
3.7.22. Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu
Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402
Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun .......... 295
3.7.23. Polis Vazife ve Salȃhiyet Kanunu ............................................................. 296
SONUÇ ..................................................................................................................... 299
KAYNAKÇA ............................................................................................................ 309
EK 1. ORİJİNALLİK RAPORU………….……………….………………………. 332
EK 2. ETİK KURUL İZİN MUAFİYETİ FORMU……......................................….333
ÖZGEÇMİŞ ….......................………………………………………………………334 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | Kararları | tr_TR |
| dc.subject | Kişisel veri | tr_TR |
| dc.subject | Hassas veri | tr_TR |
| dc.subject | Veri koruma | tr_TR |
| dc.subject | Kişisel verilerin işlenmesi | tr_TR |
| dc.subject | Unutulma hakkı | tr_TR |
| dc.subject | Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi Kararları | tr_TR |
| dc.subject | Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi | tr_TR |
| dc.subject | Personal data | tr_TR |
| dc.subject | Sensitive data | tr_TR |
| dc.subject | Data protection | tr_TR |
| dc.subject | Processing of personal data | tr_TR |
| dc.subject | Right to be forgetten | tr_TR |
| dc.subject | The Constituonal Court of The Republic of Turkey’s Desicions | tr_TR |
| dc.subject | European Court of Human Rights’ Decisions | tr_TR |
| dc.title | Türk Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Kişisel Verilerin Korunması | tr_TR |
| dc.title.alternative | Personal Data Protection Under The Desicions of The Constitional Court of The Republic of Turkey and European Court of Human Rights | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Kişisel veri, belirli veya kimliği belirlenebilir nitelikte olan bir kişiye ilişkin tüm bilgileri
ifade etmektedir. Bu kapsamda kişisel veriler sadece kişilere ait ad, soyad, doğum tarihi,
doğum yeri vatandaşlık numarası gibi olağan kimlik bilgilerini değil, bunun yanında
düşünce ve inanç, etnik köken, fiziksel özellikler, sağlık, öğrenim ve istihdam durumu,
bireysel ve aile içi yaşantı, başkaları ile gerçekleştirdiği haberleşmeler, ikamet ve kredi
kartı hakkındaki bilgiler gibi kişileri belirlenebilir kılan tüm bilgileri kapsamaktadır.
Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte yaygınlaşan bilgisayar sistemleri
ve internet kullanımındaki artış ile sosyal medya ağlarının yaygın bir şekilde kullanımı
kişisel verilerin çok hızlı bir şekilde işlenme, iletilme, saklanma ve kullanılma
kapasitesinin artmasını sağlamış ve kişilerin kendileriyle ilgili bilgiler üzerindeki kontrol
gücünü azaltmıştır. Kişisel verilerle ilgili söz konusu yoğun işlenmeyle ortaya çıkan hak
ihlallerindeki artış ulusal ve uluslararası alanda kişisel verilerin korunmasına yönelik bir
savunma mekanizmasının gelişmesini ve bu bağlamda kişisel verilerin korunması
konusunda düzenleme yapılması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.
Temel hak ve özgürlükler arasında yer alan kişisel verilerin korunması hakkı, hukuk
devleti ilkesi ve demokrasinin gelişmesi bakımından büyük bir öneme sahiptir. Kişisel
verilerin korunmasının en temel amaçları kişiliğin korunması ve serbestçe gelişmesine
imkân vermek ve özel hayatın gizliliğinin korunmasını sağlamaktır.
Başlangıçta özel hayatın gizliliği hakkı kapsamında ele alınan kişisel verilerin korunması
süreç içerisinde kendine özgü birtakım kurallara ihtiyaç göstermiş ve zamanla özel
hayatın gizliliği hakkından bağımsız olarak ayrı bir başlık altında hukukun konusunu oluşturmuştur. Kişisel verilerin korunmasıyla ilgili yaşanan gelişmeler bu hakkın pek çok
ulusal ve uluslararası mevzuatın konusunu oluşturmasını sağlamıştır.
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelere de bağlı olarak kişisel verilerin
korunması hakkı, özel hayatın gizliliği hakkından bağımsız olarak kendine özgü kuralları
çerçevesinde özel bir koruma alanına sahip olmuştur. Kişisel verilerin korunması
alanındaki son gelişmelere paralel olarak AB’de mevzuatında konuya ilişkin yapılan
değişikliklerin iç hukuk sistemimize de uyarlanması kişisel verilerin daha kapsamlı, etkin
bir şekilde korunmasına katkı sağlayacaktır. | tr_TR |
| dc.contributor.department | Kamu Hukuku | tr_TR |
| dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
| dc.embargo.lift | 2019-05-03T09:11:41Z | |
