| dc.contributor.advisor | Demirel, İsmail Hakkı | |
| dc.contributor.author | Taş Erdoğan, Kamer | |
| dc.date.accessioned | 2018-12-26T10:32:13Z | |
| dc.date.available | 2018-12-26T10:32:13Z | |
| dc.date.issued | 2018-07-09 | |
| dc.date.submitted | 2018-06-11 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/5509 | |
| dc.description.abstract | Lower Carboniferous aged Alacaağzı Formation in the northwestern part of Turkey includes the organic carbon rich black shales. Alacaağzı Formation indicates the geological units which represents a global sea-level changes and significant anoxic interval in the Devonian-Carboniferous boundary (D-C). In the Tarlaağzı section, detailed organic geochemical analysis, whole rock and X-Ray diffraction analysis were performed to obtain source rock potential. The TOC contents range from 0,18 to 1,75 wt%. Average Tmax value is 439 °C in the Tarlaağzı samples which represents oil window. Illite crystallinity (IC), Weawer index (SR) and sharpness ratio of chlorites (Chc) of all samples are in the Anchizone and Epizon stages declare that clay minerals could be allogenic. Pr/Ph ratio was calculated 1,14 indicates anoxic or sub-oxic depositional environment. The calculated values of the gas chromatography analysis represent that the organic matter was originated from ‘Type II / III’ kerogen. TRHI average calculated value is (78%) inform that the samples tend to produce gas. The calculated Tmax-based R0% value is (0,73) indicates low shale gas potential. Brittleness of Tarlaağzı samples are the range to less brittle to brittle. Alacaağzı shales can be considered a shale gas formation because of its thickness, contents of brittle minerals, retention of organic matters and more than 78 %TRHI. Oil generation time for the effective source rocks in the region was occurred 145-66 mybp. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER TABLOSU
Sayfa
KABUL VE ONAY SAYFASI i
YAYINLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii
ETİK iv
ÖZET v
ABSTRACT vi
TEŞEKKÜR vii
İÇİNDEKİLER TABLOSU viii
ŞEKİLLER DİZİNİ xi
ÇİZELGELER DİZİNİ xiv
EKLER DİZİNİ xvi
SİMGELER VE KISALTMALAR xvii
1. GİRİŞ 1
1.1. Alt Karbonifer (Turnezyen-Vizeyen) Dönemine Bakış 3
1.2. Çalışmanın Amacı 8
1.3. Çalışma Alanı 9
1.4. Önceki Çalışmalar 10
2. ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ 18
2.1. Ereğli Formasyonu (Ode) 22
2.2. Yılanlı Formasyonu (Dcy) 22
2.3. Alacaağzı Formasyonu (Ca) 23
2.4. Karadon Formasyonu (Cka) 27
2.5. Çakraz Formasyonu (PTrç) 27
2.6. Çakrazboz Formasyonu (Trç) 28
2.7. İnaltı Formasyonu (JKi) 29
2.8. Ulus Formasyonu (Ku) 29
2.9. Kilimli Formasyonu (Kk) 30
2.10. Yemişliçay Formasyonu (Ky) 30
2.11. Akveren Formasyonu (KTa) 31
2.12. Yığılca Formasyonu (Tey) 32
2.13. Çaycuma Formasyonu (Teç) 32
2.14. Alüvyon (Qal) 33
3. MATERYAL VE YÖNTEM 34
3.1. Toplam Organik Karbon (TOK) ve Rock-Eval Piroliz Analizleri 34
3.1.1. Rock-Eval Piroliz Analizi ve Ölçülen Parametreler 34
3.1.2. Rock-Eval Piroliz Analizi Değerlerinden İtibaren Hesaplanan Parametreler 35
3.2. Mineralojik Çalışmalar 40
3.2.1. Tüm Kayaç Analizi 41
3.2.2. Kil Fraksiyonu 41
3.3. Gaz Kromatografi Analizi 42
3.3.1. Gaz Kromatografi Analiz Metodu 42
4. ANALİZ SONUÇLARI 44
4.1. Alacaağzı Şeylleri Rock-Eval Pirolizi Analiz Sonuçları 44
4.1.1. Rock-Eval Piroliz Sonucu Ölçülen Değerler 44
4.1.2. Rock-Eval Pirolizi Analizinden Ölçülen Değerlerden İtibaren Hesaplanan Parametreler 46
4.2. Alacaağzı Formasyonu Şeyllerinin Gömülme Tarihçesine Bir Bakış 53
4.3. Mineralojik Bulgular 55
4.3.1. Tüm Kayaç Analizi Sonuç ve Değerlendirmeleri 55
4.3.2. XRD Kil Fraksiyonu Analizi Sonuç ve Değerlendirmeleri 57
4.3.3. İlit Kristalinite, Klorit Kristalinite Ve Keskinlik Oranı Sonuç ve Değerlendirmeleri 60
4.4. Gaz Kramotografi Sonuç ve Değerlendirmeleri 66
4.5. Alacaağzı Formasyonu Şeyllerinin Şeyl Gazı Potansiyelini Belirlemeye Yönelik Hesaplanan Parametreler 68
4.5.1. HIo (Orijinal Hidrojen İndeksi) 68
4.5.2. Tmax parametresinden Ro parametresi Hesaplanması 69
4.5.3. Transformasyon Oranı 70
4.5.4. Toplam Orijinal Organik Karbon (TOCo) 71
4.5.5. Üretken Organik Karbon (Generative Organic Carbon) ve Üretken Olmayan Organik Karbon (Non-Generative Organik Karbon) 74
4.5.6. Petrol Ve Gazın Adsorbsiyonu 77
5. ŞEYL GAZ POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRME 78
5.1. Şeyl Gaz Karakteristikleri 78
5.2. Şeyl Gaz Potansiyeli 79
5.2.1. Kırılganlık İndeksi (BI) 80
5.2.2. Alacaağzı Formasyonu Şeylleri Kırılganlık İndeksi Hesaplamaları 81
5.3. Alacaağzı Formasyonu Şeyllerinin Şeyl Gaz Potansiyeli 82
6. ALACAAĞZI FORMASYONU ORGANİK MADDECE ZENGİN ZONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ 86
6.1. Alacaağzı Formasyonu Organik Maddece Zengin Zonu TOK ve Rock-Eval Piroliz Analizi Değerlendirmeleri 86
6.2. Alacaağzı Formasyonu Organik Maddece Zengin Zonu Şeyl Gaz Potansiyeli Hakkında Bir Değerlendirme 90
6.3. Alacaağzı Formasyonu Organik Maddece Zengin Zonu için Kırılganlık İndeksi (BI%) Hesaplamaları 93
7. SONUÇLAR VE TARTIŞMALAR 95
8. KAYNAKLAR 102
EKLER 112
ÖZGEÇMİŞ 114 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | Batı Karadeniz | |
| dc.subject | Hidrokarbon Kaynak Kaya | |
| dc.subject | Toplam Organik Karbon | |
| dc.subject | Şeyl Gaz | |
| dc.subject | Kırılganlık | |
| dc.title | Alt Karbonifer Alacaağzı Formasyonu Şeyllerinin Hidrokarbon Kaynak Kaya Ve Şeyl Gaz Potansiyeli | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Tez çalışması kapsamında Batı Karadeniz Havzasında Bartın ilinin batısında yer alan Alt Karbonifer yaşlı Alacaağzı Formasyonunun yüzeylendiği Tarlaağzı kesiti çalışılmıştır. Şeyl, çamurtaşı ve kumtaşlarndan oluşan Alacaağzı Formasyonuna ait şeyllerin hidrokarbon kaynak kaya potansiyelinin belirlenmesi amacıyla Tarlaağzı lokasyonunda çalışılmıştır. Toplam organik karbon (TOK) ve Rock-Eval piroliz analizi sonuçlarına göre, Alacaağzı Formasyonu şeyllerinin TOK değerleri %0.18 ve %1,75 aralığında değişmektedir. Ortalama Tmax değeri 439 ℃ olup örneklerin olgun ve petrol oluşum penceresinde olduğu belirlenmiştir. Tüm kayaç analizlerinde tespit edilen mineraller; kuvars, feldispat, kalsit, mika ve kil mineralleridir. Örneklerin İllit kristalinesi (IC), Weaver indeksi (SR) ve klorit kristalinitesi (Chc) değerleri Ankizon ve Epizon düzeylerini temsil etmekte olup, bu durum şeyllerin bünyesindeki kil minerallerinin allojenik tipte olduğuna işaret etmektedir. Gaz kramotografi analizine göre organik madde tipi Tip II/III olarak belirlenmiştir. Alacaağzı şeyllerinin Pr/Ph oranı 1,14 olarak bulunmuş; çökelme ortamının anoksik veya sub-oksik koşullar olabileceği ortaya konmuştur. Alacaağzı Formasyonunun şeyl gaz açısından potansiyelinin irdelendiği bu tez çalışmasında hidrokarbon dönüşüm oranı (TRHI) değeri %78 olarak hesaplanmış olup örnekler başlıca gaz türetme eğilimindedir. Tmax bazlı hesaplanan %R0 değeri 0,73 olarak hesaplanmış olup bu değer örneklerin şeyl gaz potansiyeli açısından düşük olduğunu belirtmektedir. Kırılganlık indeksi (BI) hesaplamalarına göre şeyller az kırılgan olarak belirlenmiştir. Gömülme tarihçesi açısından çalışma alanının petrol üretimi Kretase dönemini işaret etmektedir. Gömülme tarihçesi çalışmaları efektif kaynak kaya oluşumunun günümüzden 145-66 milyon yıl önce bir zaman diliminde gerçekleştiğine işaret etmektedir. | tr_TR |
| dc.contributor.department | Jeoloji Mühendisliği | tr_TR |
| dc.contributor.authorID | 10201407 | tr_TR |
