dc.contributor.advisor | DİNÇ, Leyla | |
dc.contributor.advisor | ELÇİN, Melih | |
dc.contributor.author | ERKUŞ, Gülhan | |
dc.date.accessioned | 2018-12-17T08:50:41Z | |
dc.date.issued | 2018 | |
dc.date.submitted | 2018-11-29 | |
dc.identifier.citation | Erkus, G. Etik Eğitiminde Standart Hasta Kullanımının Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Ahlaki Duyarlılık, Ahlaki Muhakeme ve Etik Karar Verme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları ve Yönetimi Bütünleşik Doktora Programı Doktora Tezi, Ankara, 2018. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/5449 | |
dc.description.abstract | This study was conducted both as quasi experimental to investigate the effects of using standardized patients in ethics education on nursing baccalaureate students’ moral sensitivity, moral reasoning and
ethical decision-making by comparing it with case analysing in class, and as qualitative to explore the views of students. Sample consisted of 89 Hacettepe University Faculty of Nursing students who were enrolled to Nursing History and Deontology course during the education year of 2017-2018 and who had voluntarily accepted to participate this study. In this study, following the lectures of theoretical
components of ethics, students were randomly assigned into two working groups, namely; group 1 continued learning with standardized patients, while group 2 continued though case analysing in the class. Data were collected using the Moral Sensitivity Questionnaire, Rests’ Defining Issues Test and Nursing Dilemma Test. Quantitative data were analysed using descriptive statistics, and qui square test, Mann Whitney U test, the Unpaired t-test and Cochran’s Q Test were employed to compare
the differences between two groups, and Friedman test is used for one-way repeated measures. The strength of association between variables was analysed using the Pearson and Spearman correlation tests. Qualitative data were analysed by transcribing verbatim and grouping into themes and subthemes based on the focus group questions. According to the results, the mean score of moral sensitivity of students in standardized patient group significantly decreased over time compared to
students in the case analysing group, while the mean scores of students in both groups on moral reasoning and ethical decision making were not statistically significant. Results indicated that compared to case analysing method, the use of standardized patients in ethics education improved the moral sensitivity of nursing students; however, there was no difference in terms of developing their moral reasoning and ethical decision-making. Qualitative data obtained from focus group discussions
revealed that students consider ethical decision-making as a difficult and complex process; however, they reported that learning experiences either via case analysing or using standardized patients were useful because such experiences increased their awareness of ethical problems and ability to discover their own feelings. Based on the results of this study, we recommend the use of both standardized patients and case analysing as teaching methods in ethics education. | en |
dc.description.tableofcontents | ONAY SAYFASI iii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv
ETİK BEYAN v
TEŞEKKÜR vi
ÖZET vii
ABSTRACT viii
İÇİNDEKİLER ix
SİMGELER VE KISALTMALAR xii
ŞEKİLLER xiii
TABLOLAR xiv
1. GİRİŞ 1
1.1. Problem Tanımı 1
1.2. Araştırmanın amacı 8
1.3. Araştırmanın Hipotezleri 8
2. GENEL BİLGİLER 10
2.1. Etik Kavramı ve Hemşirelik İçin Önemi 10
2.2. Etik Eğitiminin Yararları ve Önemi 11
2.3. Ahlaki Duyarlılık 11
2.4. Ahlaki Muhakeme ve Yargı 13
2.5. Etik Karar Verme 14
2.6. Etik Eğitiminde Kullanılan Yöntemler 16
2.6.1. Etik Öğretiminde Standart Hasta Kullanımı 18
2.6.2. Etik Öğretiminde Vaka Analizi/ Tartışması 18
3. BİREYLER VE YÖNTEM 20
3.1. Araştırmanın Şekli 20
3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikler 20
3.3. Araştırmanın Evren ve Örneklemi 21
3.4. Veri Toplama Araçları 21
3.4.1. Tanıtıcı Özellikler Formu 21
3.4.2. Ahlaki Duyarlılık Anketi (Moral Sensivity Questionnaire-MSQ) 22
3.4.3. Rest’in Değerleri Belirleme Testi (Defining Issues Test-DIT): 22
x
3.4.4. Hemşirelik Etik İkilem Testi 25
3.5. Araştırmanın Uygulanma Süreci 27
3.5.1. Hazırlık Aşaması 27
3.5.2. Araştırmanın Ön Uygulaması 29
3.5.3. Araştırmanın Uygulama Aşaması 30
3.5.4. Odak Grup Görüşmesi 33
3.6. Araştırmanın Etik Boyutu 36
3.7. Verilerin Değerlendirilmesi 37
4. BULGULAR 39
4.1. Araştırmanın Nicel Bulguları 39
4.2. Araştırmanın Nitel Bulguları 59
4.2.1. Sınıf İçi Vaka Analizi Grubu Odak Grup Görüşme Sonuçları 59
4.2.2. Standart Hasta ile Uygulama Grubu Odak Grup Görüşme Sonuçları 65
5. TARTIŞMA 73
5.1. Öğrencilerin Ahlaki Duyarlılıklarına İlişkin Bulguların Tartışılması 73
5.2. Öğrencilerin Ahlaki Muhakeme ve Yargı Düzeyine İlişkin Bulguların
Tartışılması 77
5.3. Öğrencilerin Etik Karar Verme Durumlarına İlişkin Bulguların Tartışılması 79
5.4. Öğrencilerin Ahlaki Duyarlılık, Ahlaki Muhakeme ve Etik Karar Verme
Becerileri Arasındaki İlişkiye Dair Bulguların Tartışılması 82
5.5. Odak Grup Görüşmelerinden Elde Edilen Bulguların Tartışılması 83
6. SONUÇLAR 90
6.1. Sonuçlar 90
6.1.1. Ahlaki Duyarlılık İle İlgili Sonuçlar 90
6.1.2. Ahlaki Muhakeme ve Yargı İle İlgili Sonuçlar 91
6.1.3. Etik karar Verme İle İlgili sonuçlar 91
6.1.4. Ahlaki Duyarlılık, Ahlaki Muhakeme ve Etik Karar Verme Arasındaki
Korelasyona İlişkin Sonuçlar 92
6.1.5. Öğrencilerin Görüşlerine İlişkin Başlıca Sonuçlar 92
6.2. Öneriler 94
7. KAYNAKLAR 96
8. EKLER
xi
EK 1. Etik Kurul İzni
EK 2. Kurum İzin Yazıları
EK 3. Ölçek İzin Yazıları
EK 4. Tanıtıcı Özellikler Formu
EK 5. Ahlaki Duyarlılık Anketi (Moral Sensitivity Questionnairre)
EK 6. Rest’in Değerleri Belirleme Testi (Defining Issues Test)
EK 7. Hemşirelik Etik İkilem Testi
EK 8. Hemşirelikte Sık Görülen Etik Sorunlara İlişkin Literatür Taraması
EK 9. Vakalar ve Senaryolar
EK 10. Çözümleme Oturum Planı
EK 11. Katılım Belgesi Örneği
EK 12. Standart Hasta Uygulama Grubu Çizelgesi
EK 13. Sınıf İçi Vaka Analizi Uygulama Grubu Çizelgesi
EK 14. Odak Grup Görüşme Soru Formu
EK 15. Aydınlatılmış Onam Formları
EK 16. Standart Hasta Sözleşmesi Örneği
EK 17.Kuramsal Öğretim Ders Planı
EK-18. ADA Test Puanı ile Alt Boyutları Arasındaki İlişki
EK-19. Orjinallik Ekran Çıktısı
EK-20. Dijital Makbuz
9. ÖZGEÇMİŞ | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
dc.subject | Hemşirelik Etiği | tr_TR |
dc.subject | Hemşirelik Eğitimi | |
dc.subject | Etik | |
dc.subject | Standart Hasta | |
dc.subject | Vaka Analizi | |
dc.title | Etik Eğitiminde Standart Hasta Kullanımının Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Ahlaki Duyarlılık, Ahlaki Muhakeme Ve Etik Karar Verme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | en |
dc.description.ozet | Araştırma etik eğitiminde standart hasta kullanımının hemşirelik lisans öğrencilerinin ahlaki duyarlılık, ahlaki muhakeme ve etik karar verme becerilerine etkisini sınıf içi vaka analizi yöntemiyle karşılaştırarak değerlendirmek amacı ile yarı deneysel niceliksel ve öğrencilerin konuya ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak üzere niteliksel olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Yarıyılında Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik Tarihi ve Deontoloji Dersi ’ne kayıt yaptırmış olan, araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 89 hemşirelik öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada etik öğretimi kuramsal öğretimin tamamlanmasından
sonra Çalışma Grubu 1’ de standart hasta ile Çalışma Grubu 2’ de sınıf içi vaka analizi ile yapılmıştır. Araştırmada veriler Ahlaki Duyarlılık Anketi (ADA), REST’in Değerleri Belirleme Testi (DIT) ve Hemşirelik Etik İkilem Testi (HEİT) kullanılarak toplanmıştır. Araştırma niceliksel verilerinin değerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, frekans dağılımı, Ki-Kare analizi, bağımsız örneklem t testi, Mann Whitney U testi, tekrarlı ölçümler, Friedman testi, Cochran’s Q testi, Pearson korelasyon ve Spearman korelasyon testi kullanılmıştır. Niteliksel veriler odak grup görüşme sorularına göre gruplandırılarak tema ve alt temalar oluşturulmuştur. Araştırmanın niceliksel verilerinden elde edilen sonuçlara göre ahlaki duyarlılık puanının standart hasta grubunda vaka grubuna göre azalması istatiksel olarak anlamlı bulunmuş, ahlaki muhakeme ve etik karar verme puanları açısından çalışma grupları arasında istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Araştırma sonuçlarına göre iki öğretim yöntemi karşılaştırıldığında, standart hasta grubunda yer alan öğrencilerin ahlaki duyarlılıkları daha yüksek bulunmuş, ahlaki muhakeme ve etik karar verme becerileri açısından farklılık bulunamamıştır. Öğrenciler ile yapılan odak grup görüşmelerinde her iki grupta yer alan öğrenciler de etik karar vermenin zor bir süreç olduğunu, uygulamalı çalışmanın yararlı olduğunu, etik sorunlara karşı farkındalıklarını artırdığını, kendi duygularını keşfetmelerini sağladığını, uygulamalı çalışmanın daha sık yapılmasının yararlı olacağını ifade etmişlerdir. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda hemşirelik etik eğitiminde hem vaka tartışması, hem de standart hasta uygulama öğretim yöntemlerinin kullanılması önerilmektedir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Hemşirelik Esasları | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 16082 | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2019-06-21T08:50:41Z | |