dc.contributor.advisor | Özyurt, Naciye Nur | |
dc.contributor.advisor | Avcı, Pınar | |
dc.contributor.author | Amil, Ayşenur | |
dc.date.accessioned | 2018-06-11T08:36:50Z | |
dc.date.available | 2018-06-11T08:36:50Z | |
dc.date.issued | 2018-05-29 | |
dc.date.submitted | 2018-05-04 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4537 | |
dc.description.abstract | Pollution by anthropogenic impacts and its prevention are very important in sustainable groundwater management. Unconscious use of agrochemicals like pesticides and fertilizers particularly in areas where agricultural production is concentrated, results in accumulation of various pollutants in soil and water. When chemical concentrations of these pollutants exceed the guideline limits recommended by national and international organizations, they pose a significant threat to human health. Presence and abundance of contaminants in groundwater depends on a large number of topographical, geological, hydrogeological, hydrological and pedological parameters. Methods for assessing the effects of these parameters on contaminant transport are used to determine the vulnerability of the groundwater to pollution. Land use, which is not generally evaluated in vulnerability mapping approaches, appears to be an important factor in groundwater pollution.
In the Altınova region of Antalya Travertine Plateau, there is no water resource other than the groundwater for the sustainability of greenhouse farming. The travertine aquifer possessing high hydraulic conductivity is very vulnerable to groundwater pollution due to percolation of irrigation return water and flushing of soil by recharge from surface. Under these conditions, it is necessary to establish pollution vulnerability maps which take into account the characteristics of the aquifer and to use the obtained sensitivity distribution as a basis in planning future land use and agricultural practices. In this study, Altınova aquifer vulnerability maps are developed using the methods of DRASTIC, SINTACS, EPIK, COP and PI and the effect of agricultural origin pollutants on groundwater are evaluated. It was observed that the inclusion of land use particularly, the greenhouse cultivation areas, results in significant differences in vulnerability maps.
In this study, the methods used to determine the groundwater vulnerability and the ion and element concentrations used to verify the methods are evaluated together. It has been determined that SINTACS, COP and EPIK methods produce accurate results in determining the vulnerability of the aquifer.The SINTACS method which is a customized version of the DRASTIC method for karst aquifers, emerges as a method that can be used to determine the groundwater vulnerability of the Altinova aquifer. | tr_TR |
dc.description.sponsorship | HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BAB FHD-2015-8936 ve FYL-2018-17095 | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | ÖZET i
ABSTRACT iii
TEŞEKKÜR v
İÇİNDEKİLER vii
ÇİZELGELER x
ŞEKİLLER xiii
SİMGELER VE KISALTMALAR xvi
1. GİRİŞ 1
1.1. Gerekçe 1
1.2. Amaç ve Kapsam 2
1.3. Önceki Çalışmalar 3
1.3.1. DRASTIC Yöntemi ile Yapılan Çalışmalar 4
1.3.2. EPIK, COP ve PI Metodu ile Yapılan Çalışmalar 7
1.3.3. ATP Yapılan Çalışmalar 10
2. ÇALIŞMA ALANI 15
2.1. Coğrafi Konum ve Genel Özellikler 15
2.2. Arazi Kullanımı 18
2.3. Jeoloji 20
2.4. Hidroloji 27
2.4.1. İklim 27
2.4.2. Akarsular 29
2.4.3. Su Noktaları 29
2.5. Hidrojeoloji 34
3. YÖNTEM ve UYGULAMALAR 40
3.1. DRASTIC YÖNTEMİ 40
3.1.1. Yeraltısuyu Derinliği (D) 41
3.1.2. Net Beslenim (R) 44
3.1.3. Akifer Ortamı (A) 46
3.1.4. Toprak Türü (S) 48
3.1.5. Eğim (T) 50
3.1.6. Vadoz Zon (I) 52
3.1.7. Hidrolik İletkenlik Katsayısı (C) 53
3.1.8. DRASTIC Yöntemi YAS Duyarlılık Haritası 54
3.2. SINTACS YÖNTEMİ 57
3.2.1. Yeraltısuyu Derinliği (S) 58
3.2.2. Etkin Süzülme (I) 59
3.2.3. Vadoz Zonun Sönümleme Kapasitesi (N) ve Akifer Ortamı (A) 61
3.2.4. Akifer Ortamı (A) 64
3.2.5. Toprak Sönümleme Kapasitesi (T) 66
3.2.6. Hidrolik İletkenlik Katsayısı (C) 68
3.2.7. Eğim (S) 70
3.2.8. SINTACS Yöntemi YAS Duyarlılık Haritası 73
3.3. COP YÖNTEMİ 78
3.3.1. O Faktörü (Örtü tabakalar) 78
3.3.2. C Faktörü (Akış yoğunluğu) 86
3.3.3. P Faktörü (Yağış) 91
3.3.4. COP Yöntemi YAS Duyarlılık Haritası 95
3.4. EPIK YÖNTEMİ 98
3.4.1. Epikarst (E) 98
3.4.2. Koruyucu Örtü (P) 100
3.4.3. Süzülme Koşulları (I) 101
3.4.4. Karst Ağı Gelişimi (K) 103
3.4.5. EPIK Yöntemi YAS Duyarlılık Haritası 105
3.5. PI YÖNTEMİ 108
3.5.1. Koruyucu Örtü (P) 108
3.5.2. Süzülme koşulları (I) 118
3.5.3. PI Yöntemi YAS Duyarlılık Haritası 121
4. YERALTISUYU DUYARLILIK HARİTALARININ KARŞILAŞTIRILMASI VE DOĞRULANMASI 123
4.1. Yeraltısuyu Duyarlılık Haritalarının Karşılaştırılması 123
4.2. YAS Duyarlılık Haritalarının Doğrulanması 127
4.2.1. Sulama Suyu Standartlarına Göre YAS Duyarlılık Alanlarının Belirlenmesi 133
4.2.2. İçme Suyu Standartlarına Göre YAS Duyarlılık Alanlarının Belirlenmesi 137
5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER 146
KAYNAKLAR 150
ÖZGEÇMİŞ 156
| tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Antalya Traverten Platosu | |
dc.subject | Duyarlılık Haritası | |
dc.subject | Yeraltısuyu Kirliliği | |
dc.subject | Karst Akiferi | |
dc.title | Altınova Akiferinin (Antalya) Kirliliğe Duyarlılığının Değerlendirmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Antropojenik etkiler ile yeraltısularının kirlenmesi ve bu kirliliğin önlenmesi, sürdürülebilir yeraltısuyu yönetimi açısında oldukça önemlidir. Tarımsal faaliyetlerinin yoğun olduğu alanlarda bilinçsiz kullanılan tarım ilaçları ve gübreler yetiştirilen üründe, bölgedeki toprak ve sularda çeşitli kirleticilerin birikmesine neden olmaktadır. Bu kirleticilerin kimyasal derişimleri ulusal ve uluslararası organizasyonlar tarafından önerilen limit değerleri aştığında, insan sağlığı açısından önemli tehdit oluşturmaktadır. Kirleticilerin yeraltısuyundaki bulunurlukları ve bollukları topoğrafik, jeolojik, hidrojeolojik, hidrolojik ve pedolojik olarak çok sayıda parametreye bağlıdır. Bu parametrelerin kirletici taşınımı üzerindeki etkilerinin değerlendirildiği yöntemler yeraltısuyunun belirlenen kirleticiye karşı duyarlılığının belirlenmesi için kullanılmaktadır. Duyarlılık haritalama yaklaşımlarında genellikle değerlendirilmeyen arazi kullanımı, yeraltısuyu beslenim süreçlerini etkilediğinden önemli bir değişken olarak ortaya çıkmaktadır.
Antalya Traverten Platosu’nda yer alan Altınova Bölgesinde örtü altı yetiştiriciliğin devamlılığı için yeraltısuyu dışında herhangi bir tatlısu kaynağı bulunmamaktadır. Travertenden oluşan yüksek iletkenlikli akiferde, yoğun tarımsal faaliyet nedeni ile yeraltısuyu kirlenmeye oldukça açıktır. Bu koşullar altında akifere ait özellikleri dikkate alan kirlilik duyarlılık haritalarının oluşturulması ve elde edilen duyarlılık yayılımının gelecek arazi kullanımı ve tarım uygulamalarının planlanmasında temel bilgi olarak kullanılması gerekmektedir. Bu çalışma kapsamında DRASTIC, SINTACS, EPIK, COP ve PI yöntemleri kullanılarak Altınova akiferinin yeraltısuyu duyarlılık haritaları oluşturulmuş ve tarımsal kökenli kirleticilerin yeraltısuyuna etkisi incelenmiştir. Çalışma kapsamında değerlendirmeye eklenen arazi kullanımının (örtü altı yetiştiricilik yapılan alanlar) duyarlılık haritalarında büyük farklılıklar oluşturduğu gözlenmiştir.
Bu çalışmada yeraltısuyu duyarlılığının belirlenmesi için kullanılan yöntemler ve yöntemlerin doğrulanması için kullanılan iyon ve element derişimleri birlikte değerlendirildiğinde; SINTACS, COP ve EPIK yöntemlerinin akifer duyarlılığının belirlenmesinde daha doğru sonuçlar ürettiği belirlenmiştir. DRASTIC yönteminin karst akiferleri için özelleştirilmiş versiyonu olan SINTACS yöntemi, Altınova akiferinin yeraltısuyu duyarlılığının belirlenmesinde kullanabilecek bir yöntem olarak öne çıkmaktadır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Hidrojeoloji Mühendisliği | tr_TR |