| dc.description.abstract | This study deals with the mineralogical and geochemical properties of the Ter-tiary sedimentary units around Bala district, Aşıkoğlu village located in so-uthwest of Ankara, in Kırşehir İ30-d3, İ30-d4 sheets. For this purpose, all the sedimentary units collected from the drilling core that ensured from Madinsan A.Ş. who realize the operations activities for the evaporitic rocks especially gypsum have been detected litologically. X-RD and mineralogical analyses of the 118 samples collected from the drilling cores have been conducted. These analyses determine the whole rock and clay mineral compositions of the samp-les as well as the vertical and lateral distributions of the minerals. The analyses show that gypsum, clay, quartz are dominant minerals in the study area. In ad-dition to these minerals, the analyses have detected the existence of calcite, anhydrite and small amount of feldspar minerals in some sample. Clay fraction analyses indicate that smectite and kaolinites are the dominant clay minerals for this region and illite and klorite could be observed in some samples.
Chemical analyses of 85 samples have been performed. The results of chemi-cal analyses state that gypsum and calcite samples are precipitated in sabkha environment that were influenced by mixing of marine and non-marine brines. The occurence of variable Sr concentrations indicates that the hydrological conditions are in a state of flux and reveals unstability of salinity of the envi-ronment. As a consequence, this reveals that evaporation/precipitation ratio changed periodic intervals. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Bu tez çalışması kapsamında; Ankara’nın yaklaşık 70 km güneydoğusu’nda bulunan Bala ilçesine bağlı Aşıkoğlu köyü civarında, 1/25.000 ölçekli Kırşehir İ30-d3, İ30-d4 paftalarında yer alan, Tersiyer yaşlı sedimanter birimlerin, mine-ralojik ve jeokimyasal özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, bu böl-gede yüksek ekonomik öneme sahip olan evaporitik kayaçlardan jipslerin işletim faaliyetini gerçekleştiren Madinsan A.Ş.’nin çalışma bölgesinde yapmış olduğu sondajlardan kuyu logları oluşturulmuş, bu sondajlardan elde edilen karotlardan litolojik birimler belirlenmiş ve kuyu logu boyunca gözlemlenen tüm sedimanter birimlerden örnekleme yapılmıştır. 19 sandıktan toplam 118 adet örnek alınmış, bu örnekler karot sandıklarının numaralarına göre sınıflandırılmıştır. Buna göre, bu örnekler üzerinde X-ışını difraktometresi ile mineralojik analizler yapılmıştır. Elde edilen tüm kayaç difraktogramlarından A.S.T.M. [1], kartoteksler kullanılarak örneklerin mineralojik bileşimleri saptanmıştır. X-ışını tüm kayaç analizleri sonucunda, kil minerali içerdikleri saptanan örneklerden kil fraksiyonu ayırımı yapılmıştır ve X-ışını difraktometre analizleri gerçekleştirilmiş, örneklerin kil minerali bileşimleri tanımlanmıştır. Bu analizler sonucunda örneklerin tüm kayaç ve kil fraksiyonunun mineralojik bileşimleri ortaya ko-nulmuş, ayrıca minerallerin düşey ve alansal dağılımları belirlenmiştir. Sondaj logları boyunca alınan örneklerde yapılan analizler sonucunda jips, kil, kuvars minerallerinin inceleme alanında en yaygın mineraller olduğu saptanmıştır. Bu minerallerin yanında daha az oranda kalsit, sondaj loglarının alt seviyelerinde anhidrit, kimi örnekte de eser miktarda feldispat mineralleri gözlenmiştir. Kil fraksiyonu çözümlemeleri sonucunda, formasyonun egemen kil minerali, simektit, kaolinit olarak belirlenmiş, bunların yanında daha az miktarda illit ve klorit bulunduğu saptanmıştır.
İnceleme alanında gözlenen mineralojik dağılımlar göz önüne alınarak toplam 85 adet örneğin kimyasal analizleri gerçekleştirilmiştir. Jeokimyasal veriler yardımıyla, bölgede yoğunlukla gözlenen jips ve daha az miktarda gözlenen kalsit minerallerinin oluşum ortamının, deniz suyu ve tatlı suyun karıştığı, doğrudan deniz olmasa da denize yakın sabkha bölgesi olduğu ortaya konulmuştur. Ör-neklerde gözlenen değişken Sr miktarları, hidrolojik koşulların sürekli değişim içinde olduğunu ve oluşum ortamında tuzluluk miktarının sürekli değiştiğini göstermektedir. Bu durum, buharlaşma ve beslenme oranlarının dönemsel olarak değişim gösterdiğini ortaya koymaktadır. | tr_TR |
