dc.contributor.advisor | TEKİN, UĞUR KAĞAN | |
dc.contributor.author | DEMİRAY, DİLEK GÜLNUR | |
dc.date.accessioned | 2017-07-25T10:21:17Z | |
dc.date.available | 2017-07-25T10:21:17Z | |
dc.date.issued | 2017 | |
dc.date.submitted | 2017-06-21 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/3770 | |
dc.description.abstract | In this study, conodont taxonomy, biostratigraphy and depositional environments of the Early Silurian-Middle Devonian sequences have been studied in three different regions at the western Black Sea (İstanbul Region, İstanbul Unit), central Taurides (Gazipaşa region, Tahtalıdağ Nappe of the Antalya Nappes) and eastern Taurides (Tufanbeyli-Saimbeyli region, Geyikdağı parautochthonous) on seven stratigraphic sections. The conodont fauna and the standard conodont zones of each stratigraphic section have been determined. The Conodont Color Alteration Index (CAI) of each conodont taxa have been described and evaluated.
The Çubuklu and Mihrabat Sections in the İstanbul Unit are performed from the Early Devonian Soğanlık Member of the Pelitli Formation. The conodont assemblage of the Çubuklu Section corresponds to the Lochkovian (Early Devonian) postwoschimidti and delta (omoalpha-trigonicus) zones. The CAI of the Çubuklu Section is equal to the 4.5-5.0 which indicates a temperature interval from 300-4800C. The microfacies properties of the carbonates in the Çubuklu Section indicate a deposition platform interior open-marine environments. The conodont fauna recovered from the Mihrabat Section corresponds to late Lochkovian (Early Devonian) delta (omoalpha-trigonicus) zone. The CAI of this assemblage is 5.0 and this is interpreted as to the temperature between 300 and 480oC. According to the microfacies analysis of the carbonates in this section, rock units deposited at platform interior open-marine environments.
Two stratigraphic sections of the Tahtalıdağ Nappe of the Antalya Nappes were performed from the central Taurides as Silurian Kocaketir Section of the Sapandere Formation and the Early Devonian Yaylacık Section of the Güneyyaka Formation. Conodont faunas of the Kocaketir Stratigraphic Section corresponds to the Kockelella crassa and Ozarkodina excavata hamata zones and indicate late Ludlow (Late Silurian) age. The CAI value of the conodonts in this section is 4.0 and this indicate a 190-3000C temperature interval. The microfacies properties of the carbonates in the Kocaketir Section indicate a deposition slope environments. The Lochkovian conodont assemblage were retrieved from the Yaylacık Section and they corresponds to the woschimidti and postwoschmidti zones. The CAI value of the obtained association is equal to the 3.5 and indicating a temperature between 110 and 190oC. The microfacies of the carbonates in the Yaylacık Section are characteristics facies of the platform interior open-marine environments.
Three stratigraphic sections from the Geyikdağı Paraaotochnous were performed respectively, the Pekmezli Section of the Silurian Yukarıyayla Formation, the Gökmenler Section from the Silurian Puşcutepe, Yukarıyayla and Sıradamlar Formations and the Bozgüney Section of Middle Devonian Şafaktepe Formation from the eastern Taurides. The Pterospathodus amorphognathoides amorphognathoides conodont zone has been recognised from basal part of the Pekmezli Section. The obtained conodont assemblage of the section indicates Llandovery-early Lochkovian (Silurian-Early Devonian) age. Based on the CAI value (4) of the conodonts in the section corresponds to 190-3000C temperature. Microfacies of the carbonates are comparable with the Toe-of-slope environments. Conodont biozones has not been recognised in the Gökmenler Section due to the long ranging (Ludlow-Pridoli, Late Silurian) conodont taxa. The conodont assemblage of the section corresponds to the 4 CAI value and indicates 190-300oC temperature. Depositional environment of the section defined as the Toe-of-slope environments based on microfacies descriptions from the carbonates.
Age of the conodont taxa in Bozgüney Stratigraphic Section is assigned as Givetian (Middle Devonian). One conodont zone, Polygnathus ansatus have been recognized. The CAI value of the conodonts in the Bozgüney Section is 3.5-4.0 and they correspons to 110-300oC temperature. Based on the microfacies analysis of the carbonates in Bozgüney Section they correspons to the platform interior open-marine environments.
A total of 41 species, subspecies and morphotypes belonging to 9 genus conodonts have been determined. Within these fauna one species (Ozarkodina dentatuslobis n. sp.) was determined as new. Seven conodont biozones are recognized based on the described conodont taxa in the studied sections. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER DİZİNİ
Sayfa
ÖZET.............................................................................................................................i
ABSTRACT..................................................................................................................iv
TEŞEKKÜR…………………………………………………………………………………..vi
İÇİNDEKİLER DİZİNİ……………………………………………………………………….vii
ŞEKİLLER DİZİNİ…………………………………………………………………………...xii
ÇİZELGELER DİZİNİ………………………………………………………………………xiv
1. GİRİŞ........................................................................................................................1
1.1. Çalışmanın Amacı………………………………………………………………………1
1.2. İnceleme Alanının Tanıtımı…………………………………………………………….1
1.2.1. Birinci Bölge: Batı Karadeniz……………………………………………………....1
1.2.2. İkinci Bölge: Orta Toroslar ………………………………………………………….1
1.2.3. Üçüncü: Bölge Doğu Toroslar ……………………………………………………..3
1.3. Önceki Çalışmalar………………………………………………………………………5
1.3.1. Birinci Bölge: Batı Karadeniz ……………………………………………………...5
1.3.1.1. Genel Jeoloji Amaçlı Yapılan Çalışmalar………………………………………..5
1.3.1.2. Konodont Faunalarına İlişkin Yapılan Çalışmalar………………………………9
1.3.2. İkinci Bölge: Orta Toroslar …………………………………………………………10
1.3.2.1. Genel Jeoloji Amaçlı Yapılan Çalışmalar………………………………………10
1.3.2.2. Konodont Faunalarına İlişkin Yapılan Çalışmalar……………………………..14
1.3.3. Üçüncü Bölge: Doğu Toroslar …………………………………………………….15
1.3.3.1. Genel Jeoloji Amaçlı Yapılan Çalışmalar………………………………………15
1.3.3.2. Konodont Faunalarına İlişkin Yapılan Çalışmalar……………………………..17
1.4. Yöntemler………………………………………………………………………………18
1.4.1. Arazi Çalışmaları…………………………………………………………………….18
1.4.2. Laboratuar Çalışmaları.....................................................................................18
1.4.3. Büro Çalışmaları…………………………………………………………………….19
2. STRATİGRAFİ…………………………………………………………………………...20
2.1. Bölgesel Jeoloji………………………………………………………………………..20
2.1.1. Birinci Bölge: Batı Karadeniz, İstanbul Birimi……………………………………22
2.1.1.1 Pelitli Formasyonu, Soğanlık Üyesi……………………………………………...25
2.1.2. İkinci Bölge Orta Toroslar, Antalya Napları……………………………………...26
2.1.2.1 Sapandere Formasyonu…………………………………………………………..29
2.1.2.2 Güneyyaka Formasyonu………………………………………………………….34
2.1.3 Üçüncü Bölge: Doğu Toroslar, Geyikdağı Paraotoktonu………………………..35
2.1.3.1. Puşçutepe Formasyonu………………………………………………………….36
2.1.3.2 Yukarıyayla Formasyonu………………………………………………………….40
2.1.3.3 Sıradamlar Formasyonu…………………………………………………………..40
2.1.3.4. Şafaktepe Formasyonu…………………………………………………………..41
2.2. Ölçülü Stratigrafik Kesitlerin Tanımlamaları………………………………………..41
2.2.1. Birinci Bölge: Batı Karadeniz………………………………………………………42
2.2.1.1. Çubuklu Ölçülü Stratigrafik Kesiti……………………………………………….42
2.2.1.2. Mihrabat Ölçülü Stratigrafik Kesiti……………………………………………….46
2.2.2. İkinci Bölge: Orta Toroslar………………………………………………………….48
2.2.2.1. Kocaketir Ölçülü Stratigrafik Kesiti………………………………………………48
2.2.2.2. Yaylacık Ölçülü Stratigrafik Kesiti……………………………………………….51
2.2.3. Üçüncü Bölge: Doğu Toroslar……………………………………………………..56
2.2.3.1. Pekmezli Ölçülü Stratigrafik Kesiti………………………………………………56
2.2.3.2. Gökmenler Ölçülü Stratigrafik Kesiti…………………………………………….60
2.2.3.3. Bozgüney Ölçülü Stratigrafik Kesiti……………………………………………..71
3. MİKROPALEONTOLOJİ….....................................................................................77
3.1. Konodontlar Hakkında Genel Bilgiler………………………………………………..79
3.2. Sistematik Paleontoloji………………………………………………………………..80
Filum Chordata PANDER……………………………….………………………………...80
Alt Filum Vertebrata PANDER……………………………………………………………80
Sınıf Conodonta EICHENBERG…………………………………………………………80
Takım Ozarkodinida DZIK………………………………………………………………..80
Alt Takım Ozarkodinina DZIK…………………………………………………………….80
Süper Aile Polygnathacea BASSLER…………………………………………………...80
Aile Kockelellidae KLAPPER…………………………………………………………….80
Cins Kockelella WALLISER……………………………………………………………….80
Tip Tür; Kockelella variabilis WALLISER………………………………………………...80
Kockelella absidata absidata BARRICK ve KLAPPER…………………………………81
Kockelella variabilis variabilis WALLISER……………………………………………….82
Cins Ozarkodina BRANSON ve MEHL…………………………………………………..85
Tip Tür Ozarkodina typica BRANSON ve MEHL………………………………………..85
Ozarkodina bohemica longa JEPPSSON………………………………………………..85
Ozarkodina confluens BRANSON ve MEHL…………………………………………….87
Ozarkodina excavata excavata BRANSON ve MEHL………………………………….91
Ozarkodina excavata hamata WALLISER……………………………………………….96
Ozarkodina planilingua MURPHY ve VALENZUELA-RİOS……………………………96
Ozarkodina remscheidensis remscheidensis ZIEGLER………………………………..98
Ozarkodina remscheidensis eosteinhornensis WALLISER…………………………..101
Ozarkodina remscheidensis prosoplatys MAWSON, TALENT, MOLLOY ve SIMPSON………………………………………………………………………………….103
Ozarkodina cf. snajdri WALLISER…........................................................................103
Ozarkodina dentatuslobis n. sp. …...........................................................................104
Aile Polygnathidae BASSLER….............................................................................105
Cins Ancyrodelloides BISCHOFF ve SANNEMANN………………………………..105
Tip Tür Ancyrodelloides trigonicus BISCHOFF ve SANNEMANN…………………..105
Ancyrodelloides aff. transitans BISCHOFF ve SANNEMANN……………………….106
Ancyrodelloides trigonicus BISCHOFF ve SANNEMANN…….……….....................107
Cins Polygnathus HINDE…….…………………………………………………………..108
Tip Tür Polygnathus dubius HINDE……………………………………………………..108
Polygnathus linguiformis linguiformis HINDE, gama (Ɣ) morfotip……...…………...109
Polygnathus linguiformis linguiformis HINDE, gama 1a (Ɣ1a) morfotip…………….109
Polygnathus linguiformis linguiformis HINDE, Ɣ2 morfotip…………………………...111
Polygnathus linguiformis linguiformis HINDE, gama 3 (Ɣ3) morfotip……………….111
Polygnathus linguiformis linguiformis HINDE, gama 4 (Ɣ4) morfotip………………..113
Polygnathus parawebbi CHATTERTON………………………………………………..114
Polygnathus parawebbi CHATTERTON, alfa (α) morfotip……………………………114
Polygnathus parawebbi CHATTERTON, beta (β) morfotip…………………………..115
Polygnathus pseudofoliatus WITTEKINDT…………………………………………….116
Polygnathus pseudofoliatus WITTEKINDT, alfa (α) morfotip………………………...117
Polygnathus pseudofoliatus WITTEKINDT, beta (β) morfotip………………………..118
Polygnathus xylus xylus STAUFFER………………………….………………………..119
Polygnathus cf. xylus xylus STAUFFER………………………..………………………121
Polygnathus xylus ensensis ZIEGLER, KLAPPER ve JOHNSON…………………..121
Polygnathus cf. xylus ensensis ZIEGLER, KLAPPER ve JOHNSON……………….123
Alt Takım Plectodinina DZIK………………………….………………………………...123
Süper Aile Chirognathacea BRANSON ve MEHL………….………………………..123
Aile Plectodinidae SWEET………………………….………………..…………………123
Cins Oulodus BRANSON ve MEHL……………………………………………………123
Tip Tür Oulodus mediocris BRANSON ve MEHL…………….……………………….123
Oulodus elegans elegans WALLISER………………………………………………….124
Oulodus sp. ……………………………………………………………………................126
Takım Prioniodonta DZIK………………….……………………………………………127
Süper Aile Icriodontacea MULLER VE MULLER…………………………………….127
Aile Icriodontidae MULLER VE MULLER……………………………………………..127
Cins Icriodus BRANSON ve MEHL…………….……………………………………….127
Tip Tür Icriodus expansus BRANSON ve MEHL ..……………….…………………...127
Icriodus angustoides alcolea CARLS…………………………………………………...127
Icriodus expansus BRANSON ve MEHL……………………………………………….128
Icriodus obliquimarginatus BISCHOFF ve ZIEGLER………………………………….130
Icriodus rectangularis rectangularis CARLS ve GANDL……………………………...132
Icriodus postwoschimidti MASHKOVA………………………………………………….133
Icriodus woschimidti woschimidti ZIEGLER……………………………………………134
Icriodus woschimidti hesperius KLAPPER ve MURPHY……………………………..135
Cins Peleksgnathus THOMAS…………….………………………………….………..136
Tip Tür Peleksgnathus inclinatus THOMAS……………………………………………136
Pelekysgnathus serratus JENTZSCH………………………………….……………….137
Aile Pterospathodontidae COOPER………………………….………………………138
Cins Pterospathodus WALLISER………………………….…………………………..138
Tip Tür Pterospathodus amorphognathoides WALLISER…………………………....138
Pterospathodus amorphognathoides amorphognathoides WALLISER……………..138
Pterospathodus amorphognathoides lithuanicus BRAZAUSKAS……………………141
Pterospathodus pennatus procerus WALLISER………………………………………142
Aile Idiognathodontidae HARRIS ve HOLLINGSWORTH………………………….143
Pseudooneotodus beckmanni BISCHOFF ve SANNEMANN………………………..143
Pseodooneotodus bicornis DRYGANT…………….……….…………………………..144
4. BİYOSTRATİGRAFİ………………….……….……………………………………….146
4.1. Pterospathodus amorphognathoides amorphognathoides Zonu……………….146
4.2. Kockelella crassa Zonu….……….………………………………………………….148
4.3. Ozarkodina excavata hamata Zonu..………………………………………………151
4.4. Icriodus woschimidti Zonu..…………………………………………………………151
4.5. Icriodus postwoschimidti Zonu……………………………………………………..155
4.6. Ancyrodelloides delta Zonu ………………………………………………………...156
4.7. Polygnathus ansatus Zonu …………………………………………………………158
5. KONODONT RENK DEĞİŞİM İNDİSİ………….……………………………………164
6. KARBONAT PETROGRAFİSİ……………………….…………………………….…169
6.1. Çamurtaşı Fasiyesi …………………………………………………………….……169
6.2. Vaketaşı Fasiyesi ……………………………………………………………….…..169
6.3. İstiftaşı Fasiyesi ……………………………………………………………….….…170
6.4. Tanetaşı Fasiyesi ……………………………………………………………………171
7. SONUÇLAR…………………………………………………………………………….182
KAYNAKLAR………………………………………………………………………………184
EKLER……………………………………………………………………………………...214
Levha1……………………………………………………………………………………...215
Levha 2……………………………………………………………………………………..217
Levha 3…………………………………………..…………………………………………219
Levha 4…………………………………………...………………………………………..221
Levha 5.…………………………………………..………………………………………..223
Levha 6..……………………………………………………………………………………225
Levha 7..……………………………………………………………………………………227
Levha 8..……………………………………………………………………………………229
ÖZGEÇMİŞ……………………………………………………………………….……….231 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Erken Silüriyen | tr_TR |
dc.subject | Orta Devoniyen | |
dc.subject | Konodont | |
dc.subject | Taksonomi | |
dc.subject | Biyostratigrafi | |
dc.subject | Çökelme ortamı | |
dc.title | BATI KARADENIZ (İSTANBUL), ORTA (GAZİPAŞA) VE DOĞU (TUFANBEYLİ-SAİMBEYLİ) TOROSLAR’DA ERKEN SİLÜRİYEN-ORTA DEVONİYEN İSTİFLERİNİN KONODONT TAKSONOMİSİ, BİYOSTRATİGRAFİSİ VE ÇÖKELME ORTAMLARI | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu çalışmada, Erken Silüriyen-Orta Devoniyen yaşlı istiflerden Batı Karadeniz (İstanbul)’de, İstanbul Birimi’nden, iki adet; Orta Toroslar (Gazipaşa, Antalya)’da Antalya Napları’ndan Tahtalıdağ Napın’dan iki adet; Doğu Toroslar (Tufanbeyli-Saimbeyli, Adana)’da Geyikdağı Paraotoktonu’ndan üç adet olmak üzere toplam yedi adet kesit ölçülmüştür.
Ölçülen yedi adet kesitten elde edilen konodont faunaları tanımlanmış ve bu faunalar yardımıyla standart konodont zonları belirlenmiştir. Elde edilen konodont faunalarının Konodont Renk Değişim İndeksleri (CAI) tanımlanmış ve yorumlanmıştır. Ayrıca ölçülen kesitler boyunca derlenen kireçtaşı örneklerinde gerçekleştirilen mikrofasiyes çalışmalarıyla kesitlerin çökelme ortamları belirlenmiştir.
Birinci Bölge: İstanbul Birimi’nden Çubuklu ve Mihrabat ÖSK’ları Erken Devoniyen yaşlı, Pelitli Formasyonu’nun Soğanlık Üyesi’nden ölçülmüştür. Çubuklu ÖSK’sından elde edilen konodont faunaları postwoschimidti, delta (omoalpha-trigonicus) zonlarına karşılık gelmekte ve Lohkoviyen (Erken Devoniyen) yaşını vermektedir. Bu kesite ait Konodont faunalarının renk değişim indeksleri CAI 4,5-5 olarak saptanmıştır. Bu değer kayaçların 300-480oC sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Çubuklu ÖSK’sından derlenen kireçtaşı örneklerinde gerçekleştirilen mikrofasiyes çalışmaları sonucunda kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının açık platform olduğu tespit edilmiştir.
Mihrabat ÖSK’sından elde edilen konodont faunaları ile delta (omoalpha-trigonicus) zonuna karşılık gelmekte ve faunaların yaşı geç Lohkoviyen (Erken Devoniyen)’dir. Kesitten tanımlanan Konodont faunalarının CAI değerleri 5 olup, bu değer kayaçların 300-480oC’sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Kesitten derlenen kireçtaşları üzerinde yapılan mikrofasiyes çalışmalarıyla kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının açık platform olduğu saptanmıştır.
İkinci Bölge: Antalya Napları’ndan, Tahtalıdağ Napı’na ait Silüriyen yaşlı Sapandere Formasyonu’nda Kocaketir ÖSK’sı ve Erken Devoniyen yaşlı Güneyyaka Formasyonu’nda ise Yaylacık ÖSK’sı ölçülmüştür. Kocaketir ÖSK’sından elde edilen konodont faunaları Kockelella crassa ve Ozarkodina excavata hamata zonlarına karşılık gelmektedir ve geç Ludlov (Geç Silüriyen) yaşındadır. Kesitten saptanan konodontların CAI değerleri 4’dür ve bu değer kayaçların 190-300oC sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Kesitte yapılan mikrofasiyes çalışmaları sonucunda bu kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının yamaç olduğunu göstermektedir.
Yaylacık ÖSK’sından elde edilen Konodont faunaları woschimidti ve postwoschmidti Zonlarına karşılık gelmektedir ve bu faunaların yaşı Lohkoviyen (Erken Devoniyen)’dir. Kesitten elde edilen konodont faunalarının CAI değerleri 3,5 olarak tespit edilmiş olup bu değer kayaçların 110-190oC sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Kesitten derlenen kireçtaşları üzerinde gerçekleştirilen mikrofasiyes çalışmaları kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının açık platform olduğunu göstermektedir.
Geyikdağı Paraotoktonu’na ait Silüriyen yaşlı Yukarıyayla Formasyonu’ndan Pekmezli ÖSK’sı; Silüriyen yaşlı Puşçutepe, Yukarıyayla ve Sıradamlar Formasyonlarından Gökmenler ÖSK’sı; Orta Devoniyen yaşlı Şafaktepe Formasyonu’ndan Bozgüney ÖSK’sı ölçülmüştür. Pekmezli ÖSK’sından elde edilen konodont faunaları kesitin alt seviyelerinin Pterospathodus amorphognathoides amorphognathoides Zona karşılık geldiğini göstermektedir. Kesitin tamamından elde edilen Konodont faunalarının yaşı Landoveri-geç Lohkoviyen (Silüriyen-Erken Devoniyen) yaşındadır. Konodont faunalarının renkleri CAI 4 karşılık gelmekte ve buda kayaçların 190-300oC sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Kesitten derlenen örnekler üzerinde yapılan mikrofasiyes çalışmaları sonucunda kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının yamaç önü olduğu tespit edilmiştir.
Gökmenler ÖSK’sından elde edilen konodont faunaları geniş zaman aralığını (Ludlov-Pridoli; Geç Silüriyen) göstermektedir bu nedenle Konodont biyozonu tespit edilememiştir. Ancak elde edilen konodont faunaları ile CAI 4 değeri tespit edilmiştir. Bu değer kayaçların 190-300oC sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Kesitten derlenen kireçtaşı örnekleri üzerinde yapılan mikrofasiyes çalışmaları sonucunda kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının yamaç önü olduğu tespit edilmiştir.
Bozgüney ÖSK’sından elde edilen Konodont faunaları Givesiyen (Orta Devoniyen) yaşındadır. Kesitten elde edilen Konodont faunaları Polygnathus ansatus zona karşılık gelmektedir. Kesitten elde edilen Konodont faunalarının CAI değerleri 3,5-4 olup bu değer kayaçların 110-300oC sıcaklığa maruz kaldığını göstermektedir. Kesitten derlenen kireçtaşı örnekleri üzerinde gerçekleştirilen mikrofasiyes çalışmaları sonucunda kesiti oluşturan kayaçların çökelme ortamının açık platform olduğu belirlenmiştir.
Bu çalışma kapsamında yedi adet ÖSK’dan elde edilen Konodont faunalarından 9 cinse ait 1 adeti yeni tür (Ozarkodina dentatuslobis n. sp.) olmak üzere 41 tür, alttür ve morfotip tanımlanmıştır. Elde edilen konodont faunaları ile 7 adet Konodont biyozonu tanımlanmıştır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Jeoloji Mühendisliği | tr_TR |