dc.contributor.advisor | DEMİREL, ALİ HAYDAR | |
dc.contributor.author | TIRAŞ, MERT | |
dc.date.accessioned | 2025-04-10T11:47:46Z | |
dc.date.issued | 2025 | |
dc.date.submitted | 2024-05-16 | |
dc.identifier.citation | T.C.
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
SPOR HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI
AKUT KOŞU EGZERSİZİNİN PLAZMA HACİM BELİRTEÇ DÜZEYLERİNE ETKİSİ
Dr. Mert TIRAŞ
UZMANLIK TEZİ Olarak Hazırlanmıştır.
ANKARA 2024 | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/36762 | |
dc.description.abstract | When analyzing athletes' athlete biological passports (ABP), hydration, environmental factors, and the type of exercise are key variables that must be considered. A reduction in plasma volume (PV) after exercise can lead to elevated blood parameters and cause misinterpretations during ABP evaluations; therefore, understanding PV changes is essential. Current PV calculations rely on whole blood, which has limitations regarding transport and storage. This highlights the need for a serum marker that can reflect PV changes during ABP evaluations. A limited number of studies in the literature suggest that albumin and calcium can be used for this purpose. This study investigated whether serum markers could serve as a reference marker for ABP evaluations in a much larger participant group than previous studies. A total of 31 recreational athletes, who run at least three times a week, performed their routine one-hour running training. Blood and serum samples were collected before the run (t0), immediately after (t1), and two hours post-exercise (t2). PV changes were calculated using the Dill and Costill method from blood samples. Serum levels of albumin, calcium, transferrin, total protein, high-sensitivity CRP, LDL, and creatinine were measured, and correlations between PV changes and serum marker variations were analyzed. According to the results, PV decreased by 3% at t1 compared to t0 and increased by 6.2% at t2 compared to t1. Similarly, concentrations of albumin, total protein, and calcium initially increased and then decreased; however, when adjusted for PV, these markers exhibited a linear increasing trend. None of the serum markers showed a strong correlation with PV changes (r < 0.600), but albumin was the only marker that displayed a moderate and significant correlation with PV changes in all three samples (p < 0.05). These findings demonstrate that the markers evaluated in this study are insufficient on their own to reflect PV changes and suggest that incorporating a reference marker to indicate PV changes during ABP evaluation is not appropriate | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Tıp Fakültesi | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | ABP | tr_TR |
dc.subject | plazma hacmi | tr_TR |
dc.subject | albümin | tr_TR |
dc.subject | koşu egzersizi | tr_TR |
dc.subject | doping | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Kas-iskelet sistemi | tr_TR |
dc.title | AKUT KOŞU EGZERSİZİNİN PLAZMA HACİM BELİRTEÇ DÜZEYLERİNE ETKİSİ | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Sporcuların atlet biyolojik pasaportunu (ABP) incelerken hidrasyon, çevresel faktörler ve egzersiz türü dikkate alınması gereken önemli değişkenlerdir. Egzersiz sonrası plazma hacminin (PV) azalması kan parametrelerinin yüksek çıkmasına yol açar ve ABP değerlendirilmesinde yanlış yorumlamalara sebep olabilir, bu nedenle PV değişiminin bilinmesi önemlidir. Güncel pratikte kullanılan PV hesaplamaları tam kan üzerinden yapıldığı için taşıma ve depolama gibi kısıtlılıklara sahiptir. Bu durum, ABP değerlendirilmesinde PV’deki değişimleri gösterebilecek bir serum belirtecine ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Literatürde sınırlı sayıdaki çalışma albümin ve kalsiyumun bu amaçla kullanılabileceğini ileri sürmektedir. Bu çalışma, mevcut literatüre göre çok daha fazla katılımcı üzerinde serum belirteçlerinin ABP değerlendirilmesinde referans bir serum belirteci olup olamayacağını araştırmıştır. Haftada en az üç gün koşu antrenmanı yapan 31 rekreasyonel sporcu, bir saat boyunca rutin koşu antrenmanlarını uygulamıştır. Koşudan önce (t0), hemen sonrasında (t1) ve iki saat sonrasında (t2) tam kan ve serum örnekleri alınmıştır. Kan örneklerinden Dill ve Costil yöntemi ile PV değişimleri hesaplanmıştır. Serum örneklerinde ise albümin, kalsiyum, transferrin, total ptotein, yüksek duyarlıklı CRP, LDL ve kreatinin düzeyleri incelenmiş ve PV ile serum belirteçlerindeki değişimler arasındaki korelasyon araştırılmıştır. Buna göre PV, t1 zamanında t0’a göre %3 azalmış, t2’de ise t1’e göre %6.2 artmıştır. Benzer şekilde albümin, total protein ve kalsiyum derişimleri önce artıp sonra azalırken, bu belirteçlerin PV ile düzeltilmiş düzeylerinde lineer olarak artış eğilimi vardı. Serum belirteçlerinin hiçbirinde, PV değişimi ile arasında güçlü bir korelasyon gözlenmezken (r < 0.600), albümin üç ölçümde de PV değişimi ile ılımlı düzeyde anlamlı (p < 0.05) korelasyon gösteren tek belirteçti. Bu bulgular, çalışmamızda değerlendirilen belirteçlerin tek başına kullanımının PV değişimini göstermede yetersiz olduğunu ve ABP'nin değerlendirilmesi sırasında PV değişimini gösterebilecek bir referans belirteci eklemenin uygun olmadığını ortaya koymuştur. | tr_TR |
dc.contributor.department | Spor Hekimliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2025-04-10T11:47:46Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |
dc.subtype | medicineThesis | tr_TR |