dc.contributor.advisor | Temel, Abidin | |
dc.contributor.author | Uyanık Sönmez, Özgül | |
dc.date.accessioned | 2025-03-03T10:18:13Z | |
dc.date.issued | 2025-02-06 | |
dc.date.submitted | 2025-01-17 | |
dc.identifier.citation | UYANIK SÖNMEZ, Ö., Yahşihan (Kırıkkale) Bölgesindeki Sedimanter Birimlerin Mineralojik Ve Jeokimyasal Özellikleri Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Doktora Tezi, 134s, 2025. | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/36581 | |
dc.description.abstract | In the Yahşihan (Kırıkkale) sedimentary basin, Upper Cretaceous - Pliocene aged sedimentary and magmatic units outcrop. The units examined within the scope of this thesis are the Karadağ formation, Samanlık formation, Çiçekdağ formation, Central Anatolian Granitoids, Kuşkayatepe Limestone Olistolite, Dizilitaşlar formation, Çayraz formation and İncik formation.
The mineralogical compositions of the samples taken from the units, according to X-ray diffraction analyses, consist of mica, clay, calcite, dolomite, quartz, feldspar, gypsum, analcime, serpentine and kaolinite minerals. Among the zeolite minerals, only analcime was identified in the thesis field and analcime is a secondary formation from pore water; it is thought that illite and chlorite, the most common clay minerals, are probably of detrital origin, while smectite was formed by the hydrolysis of volcaniclastic material. It was concluded that the corensite formations were hydrothermal corensite. Geochemical analysis data are used in the interpretation of provenance of sedimentary units in the study area shows that they are not derived from a homogeneous source and indicates a largely felsic magmatic and a certain amount of mafic origin. Th-Sc-Zr/10 tectonic environment discrimination diagram shows that a significant portion of the samples fall in the oceanic island-arc region. Beside these, U/Th and Ni/Co element ratios show that oxic paleoenvironmental conditions are generally dominant in the study area, anoxic and suboxic paleoenvironmental conditions are dominant in the deposition of Dizilitaşlar and İncik formations. The finding that reducing paleoenvironmental conditions exist for Dizilitaşlar and İncik formations is also supported by the detection of organic material formation in SEM images in Dizilitaşlar formation. In terms of paleoclimatic conditions, both humid and dry seasons are characteristic for the study area. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Yahşihan | tr_TR |
dc.subject | Provenan | |
dc.subject | Korensit | |
dc.subject | Kil | |
dc.subject | Analsim | |
dc.subject | Jeokimya | |
dc.subject | Mineraloji | |
dc.subject | Ankara | |
dc.subject | Paleoiklim | |
dc.subject.lcsh | Jeoloji | tr_TR |
dc.title | Yahşihan (Kırıkkale) Bölgesindeki Sedimanter Birimlerin Mineralojik ve Jeokimyasal Özellikleri | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Yahşihan (Kırıkkale) sedimanter havzasında, Üst Kretase- Pliyosen yaşlı sedimanter ve magmatik birimler yer almaktadır. Bu tez kapsamında incelenen birimler, Karadağ formasyonu, Samanlık formasyonu, Çiçekdağ formasyonu, Orta Anadolu Granitoyitleri, Kuşkayatepe Kireçtaşı Olistoliti, Dizilitaşlar formasyonu, Çayraz formasyonu ve İncik formasyonudur.
Birimlerden alınan örneklerin mineralojik bileşimleri, X-ışını kırınım analizlerine göre; mika, kil, kalsit, dolomit, kuvars, feldispat, jips, analsim, serpantin ve kaolinit minerallerinden oluşmaktadır. Zeolit minerallerinden tez sahasında sadece analsim belirlenmiş ve analsimlerin gözenek suyundan itibaren ikincil oluşum oldukları; en yaygın kil minerallerinden, İllit ve kloritin muhtemelen detritik kökenli olduğu, simektitin ise volkaniklastik malzemenin hidrolizi sunucu oluştuğu düşünülmektedir. Korensit oluşumlarının ise hidrotermal korensit olduğu sonucuna varılmıştır. Jeokimyasal analiz verileri ile, inceleme alanındaki sedimanter birimlerin, provenansa ilişkin yorumlamalarında; homojen bir kaynaktan türemediklerini göstermekte ve büyük oranda felsik magmatik, belirli bir oranda da mafik kökene işaret etmektedir. Th-Sc-Zr/10 tektonik ortam ayırtman diyagramı, örneklerin önemli bir kısmının okyanusal ada-yayı bölgesine düştüklerini göstermektedir. U/Th ve Ni/Co element oranları, çalışma alanında genel olarak oksik paleo-ortam koşullarının egemen olduğunu göstermekle birlikte, Dizilitaşlar ve İncik formasyonlarının çökeliminde, anoksik ve suboksik paleo-ortam koşulları egemendir. Dizilitaşlar ve İncik formasyonları için indirgen paleo-ortam koşullarının var olduğu bulgusu, Dizilitaşlar formasyonunda SEM görüntülerindeki organik madde oluşumunlarının varlığı ile de desteklenmektedir. Paleoiklim koşulları bakımından, hem nemli hem de kurak mevsimler çalışma alanı için belirgindir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Jeoloji Mühendisliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2025-03-03T10:18:13Z | |
dc.funding | TÜBİTAK | tr_TR |