dc.contributor.advisor | Pınar, Bayhan | |
dc.contributor.author | Kaymaz, Çiğdem | |
dc.date.accessioned | 2025-02-17T05:51:37Z | |
dc.date.issued | 2025-01-24 | |
dc.date.submitted | 2025-01-21 | |
dc.identifier.citation | Kaymaz, Ç., Sosyal Geri Çekilme Davranış Gösteren Erken Çocukluk Dönemindeki Çocuklar İçin Hazırlanmış Erken Müdahale Programlarının Değerlendirilmesi: Bir Meta-Analiz Çalışması, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Programı, Doktora Tezi, Ankara, 2025 | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/36476 | |
dc.description.abstract | This thesis aims to evaluate
the effectiveness of early intervention programs targeting social withdrawal behaviors
in children during early childhood (0-8 years). To achieve this, the study seeks to
answer the following research questions: What early intervention programs have been
implemented for children exhibiting social withdrawal behaviors? What are the
characteristics of these programs? What is the effect size of these programs? Are there
moderating variables influencing the effectiveness of these programs, and if so, what
are these variables? Social withdrawal behaviors, including shyness, social avoidance,
social isolation, and behavioral inhibition, can lead to various developmental
challenges in children. This research synthesizes findings from different interventions,
evaluates their overall impact, and aims to identify the moderating variables affecting
their effectiveness. The meta-analysis was conducted following the PRISMA
guidelines. The results indicate that early interventions generally have a positive
impact on reducing social withdrawal behaviors, although significant differences exist
between studies. While some interventions were found to significantly reduce social
withdrawal, others demonstrated limited effects. The overall effect size, calculated
using a random-effects model, was -0.2808, indicating a statistically significant
reduction in social withdrawal behaviors in intervention groups compared to control
groups. However, high heterogeneity (I² = 80.79%) highlights the need for further
exploration of methodological and contextual differences. These findings suggest that
structured early intervention programs can be effective in reducing social withdrawal
behaviors and should be tailored to meet individual and contextual needs. Future
research should examine the influence of factors such as parental involvement,
program duration, and cultural differences in greater detail. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/embargoedAccess | tr_TR |
dc.subject | Sosyal geri çekilme | tr_TR |
dc.subject | davranış inhibisyonu | |
dc.subject | erken müdahale | |
dc.title | Sosyal Geri Çekilme Davranış Gösteren Erken Çocukluk Dönemindeki Çocuklar İçin Hazırlanmış Erken Müdahale Programlarının Değerlendirilmesi: Bir Meta-Analiz Çalışması | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu tez çalışması, erken çocukluk dönemindeki (0-8 yaş) sosyal geri çekilme
davranışı sergileyen çocuklara uygulanmış erken müdahale programlarının etkililiğini
ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, sosyal geri çekilme
davranışı gösteren çocuklar için hangi erken müdahale programları uygulanmıştır? ;
Uygulanan erken müdahale programlarının özellikleri nedir? ; Uygulanan erken
müdahale programlarının etki büyüklüğü nedir?; Bu programların etkililiği üzerinde
moderatör değişkenler var mıdır? Eğer var ise bu değişkenler nelerdir? Sorularına
yanıt aranmıştır. Utangaçlık, sosyal kaçınma, sosyal izolasyon, davranış inhibisyonu
gibi sosyal geri çekilme davranışları çocukların gelişim alanlarında farklı problemler
yaşanmasına neden olmaktadır. Bu araştırma ile farklı müdahalelerden elde edilen
bulgular sentezlenmiş; müdahalelerin genel etkisini değerlendirilmiş ve etkinliği
etkileyen moderatör değişkenler ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu meta-analiz
çalışması yürütülürken PRISMA rehberi takip edilmiştir. Sonuçlar, erken
müdahalelerin sosyal geri çekilme davranışlarını azaltmada genel olarak olumlu etkiler
oluşturduğunu fakat çalışmalar arasında önemli farklılıklar bulunduğunu göstermiştir.
Bazı müdahalelerin sosyal geri çekilme davranışlarını anlamlı düzeyde azalttığı
görülürken, diğerlerinin etkisinin sınırlı olduğu tespit edilmiştir. Rastgele etkiler
modeliyle hesaplanan ortak etki büyüklüğü -0.2808 olarak bulunmuş ve müdahale
gruplarının kontrol gruplarına kıyasla istatistiksel olarak anlamlı bir azalma gösterdiği
ortaya konulmuştur. Ancak, yüksek heterojenlik (I² = %80.79), metodolojik ve
bağlamsal farklılıkların daha fazla araştırılmasını gerekli kılmaktadır. Bu bulgular,
yapılandırılmış erken müdahale programlarının sosyal geri çekilme davranışlarını
azaltmada etkili olabileceğini ve bireysel ve bağlamsal ihtiyaçlara göre uyarlanması
gerektiğini vurgulamaktadır. Gelecekteki çalışmaların, ebeveyn katılımı, program
süresi ve kültürel faktörler gibi moderatörlerin etkisini daha ayrıntılı bir şekilde ele
alması gerekmektedir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Çocuk Gelişimi | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2025-08-22T05:51:37Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |