dc.contributor.advisor | Özdemir, Leyla | |
dc.contributor.author | Gürün, Pınar | |
dc.date.accessioned | 2024-07-10T13:11:14Z | |
dc.date.issued | 2024-06-28 | |
dc.date.submitted | 2024-06-03 | |
dc.identifier.citation | Gürün P., 65 Yaş Üstü Kırılgan Bireylere Bakım Verenlerde Bakıma Hazır Oluşluk, Bakım Yükü ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişkinin Aktör Partner Karşılıklı Bağımlılık Modeline Göre İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç Hastalıkları Hemşireliği Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2024. | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/35277 | |
dc.description.abstract | This study aimed to investigate the relationship between caregiving readiness, caregiving burden, and quality of life among caregivers of frail older individuals using the Actor Partner Interdependence Model (APIM). Totally 65 older adults and 65 caregivers were included to the study. Data were collected using the Edmonton Frail Scale, Caregiver Burden Scale, and Short Form-36 for older adults aged 65 and above, and Caregiver Information Form, Caregiving Readiness Scale, Zarit Caregiver Burden Scale (ZCBS), and Short Form-36 for caregivers. Path analysis was used to analyze the interrelationships among the scales based on the theoretical model of the APIM (Actor Partner Interdependence Model). According to the study findings, the mean scores for the Edmonton Frail Scale, Caregiver Burden Scale, Caregiving Readiness Scale, and Zarit Caregiver Burden Scale were determined to be 9,89 (Q1-Q3: 9-11), 48,84 (Q1-Q3: 34-65), 23,01 (Q1-Q3: 18-29), and 42,56 (Q1-Q3: 28-56) respectively. The mean quality of life score for caregivers was lowest in emotional role functioning (39,49 points) and highest in physical functioning (74,38 points). A statistically significant negative relationship was observed between the frailty and caregiving burden scores (p<0.05). Frailty score was found significantly affect emotional role functioning scores of quality of life negatively (Beta=-5,782) (p<0.05). When the covariance relation was examined, a negative relationship was found between caregiving readiness score and caregiving burden score; however, there were statistically significant positive relationships between quality of life dimensions such as pain, general health, vitality, social functioning, emotional role functioning, and mental health (respectively; B=-56,409; B=51,124; B=40,779; B=44,773; B=49,415; B=66,689; B=45,369) (p<0.05). Caregiving burden score showed statistically significant positive relationships with quality of life dimensions including physical functioning, physical role functioning, pain, general health, vitality, social functioning, emotional role functioning, and mental health (respectively; B=-117,492; B=-166,860; B=-219,437; B=169,313; B=-303,550; B=-280,982; B=-311,393; B=-210,758) (p<0.05). Based on these results, a relationship between caregiving readiness, caregiving burden, and quality of life among caregivers of frail older adults were concluded. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/embargoedAccess | tr_TR |
dc.subject | Aktör partner karşılıklı bağımlılık modeli, | tr_TR |
dc.subject | bakım verenler | tr_TR |
dc.subject | bakım verme yükü | tr_TR |
dc.subject | bakım vermeye hazır oluşluk | tr_TR |
dc.subject | hemşirelik | tr_TR |
dc.subject | kırılganlık | tr_TR |
dc.subject | yaşam kalitesi | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Hemşirelik | tr_TR |
dc.title | 65 Yaş Üstü Kırılgan Bireylere Bakım Verenlerde Bakıma Hazır Oluşluk, Bakım Yükü ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişkinin Aktör Partner Karşılıklı Bağımlılık Modeline Göre İncelenmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu araştırma, 65 yaş üstü kırılgan hastaya bakım verenlerde bakıma hazır oluşluk, bakım yükü ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkileri Aktör Partner Karşılıklı Bağımlılık Modeline (APKBM) göre incelemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmaya 65 kırılgan birey ve 65 bakım veren dahil edilmiştir. Araştırma verileri 65 yaş üstü bireyler için; Tanıtıcı Bilgi Formu, Edmonton Kırılganlık Ölçeği, Bakım Bağımlılığı Ölçeği, 65 yaş üstü bireylere bakım verenler için; Bakım Veren Tanıtıcı Bilgi Formu, Bakım Vermeye Hazır Oluşluk Ölçeği, Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği (ZBYÖ) ve Kısa Form-36 (SF-36) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde; Aktör Partner Karşılıklı Bağımlılık Modeli için oluşturulan teorik modelde, ölçekler arası ilişkilerde yol analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; Edmonton Kırılganlık Ölçeği toplam puan ortalamaları 9,89 (Q1-Q3: 9-11), Bakım Bağımlılığı Ölçeği puan ortalamaları 48,84 (Q1-Q3: 34-65), Bakım Vermeye Hazır Oluşluk Ölçeği puan ortalamaları 23,01 (Q1-Q3: 18-29), Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği puan ortalamaları 42,56 (Q1-Q3: 28-56) olarak bulunmuştur. Bakım verenlerin yaşam kalitesi puan ortalaması en düşük emosyonel rol güçlüğü (39,46 puan), en yüksek fiziksel fonksiyon (74,38 puan) alt boyuttadır. Kırılganlık ile bakım bağımlılığı puanı arasında istatistiksel açıdan negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Edmonton kırılganlık puanının; yaşam kalitesinin emosyonel rol güçlüğü puanını negatif ve istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde etkilediği saptanmıştır (Beta=-5,782) (p<0.05). Kovaryans ilişkilerine bakıldığında, bakım vermeye hazır oluşluk puanı ile bakım yükü puanı arasında negatif; yaşam kalitesinin ağrı, genel sağlık, vitalite, sosyal fonksiyon, emosyonel rol güçlüğü ve mental sağlık düzeyi arasında pozitif ve istatistiksel açıdan anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (sırasıyla; B=-56,409; B=51,124; B=40,779; B=44,773; B=49,415; B=66,689; B=45,369) (p<0,05). Bakım verme yükü puanı ile yaşam kalitesi fiziksel fonksiyon, fiziksel rol güçlüğü, ağrı, genel sağlık, vitalite, sosyal fonksiyon, emosyonel rol güçlüğü ve mental sağlık düzeyi arasında pozitif yönlü istatistiksel açıdan anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (sırasıyla; B=-117,492; B=-166,860; B=-219,437; B=169,313; B=-303,550; B=-280,982; B=-311,393; B=-210,758) (p<0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda, 65 yaş üstü kırılgan bireylere bakım verenlerde bakıma hazır oluşluk, bakım yükü ve yaşam kalitesi arasında ilişki olduğu söylenebilir. | tr_TR |
dc.contributor.department | İç Hastalıkları Hemşireliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2025-01-12T13:11:14Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |