dc.contributor.advisor | Tavşanoğlu, Çağatay | |
dc.contributor.author | Aktepe, Nursema | |
dc.date.accessioned | 2023-12-06T12:07:39Z | |
dc.date.issued | 2021 | |
dc.date.submitted | 2021 | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/34208 | |
dc.description.abstract | The flammability traits of plants are important for understanding the relationship between
plant communities and fire regimes in fire-prone ecosystems. Recent studies have argued
that plant functional traits related to flammability show variability among populations and
that the fire regime may be responsible for this variability. Within the scope of this thesis,
it is aimed to investigate the flammability traits at species, population and community
levels in Mediterranean maquis species in Pinus brutia forests. It is also aimed to reveal
how the flammability traits vary under different fire regimes and to classify the responses
of the examined species to fire based on the basic flammability components. In this study,
plant flammability was investigated under three main sections: inter- and intra-specific
variability in plant flammability traits, the variation of these traits depending on the fire
regime, and their relationship with the flammability components.
Field studies were carried out in Muğla and Antalya in Southwest Anatolia, where are
two provinces Turkey's most frequent forest fires occur. We selected the most-abundant
26 maquis species in these forests and measured nine flammability traits (leaf dry matter
content, specific leaf area, fuel moisture content, branching, leaf curliness, leaf thickness,
the proportion of dead fine- fuel, dead to live fuel ratio and the proportion of coarse and
iv
fine fuel) in the field and laboratory. In order to reveal the relationship between leaf traits
and flammability components, leaves were burned experimentally by using a muffle
furnace at an average temperature of 400 - 430ºC and flammability classes were revealed
at the species level. The results showed how the plant traits associated with flammability
vary among plant communities, species and populations in different areas, and their
relationships with flammability components (ignitability, sustainability, combustibility,
and consumability).
The findings showed that all the studied flammability traits significantly vary among
species and flammability strategies of plants in fire-prone Mediterranean pine forests are
species-specific.
The evidence obtained from this thesis supports the idea that flammability traits are
important biological traits that have to be considered to understand the ecology and
evolution of plant species in fire-prone ecosystems. Revealing flammability of plants will
help the selection of species for the restoration of Mediterranean habitats, to establish fire resistant plant communities when necessary, and to decrease the future fire danger. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Bitki fonksiyonel karakterleri | tr_TR |
dc.subject | Değişkenlik | tr_TR |
dc.subject | Orman Yangını | tr_TR |
dc.subject | Pinus brutia | tr_TR |
dc.subject | Yanabilirlik | tr_TR |
dc.subject | Yangın rejimi | tr_TR |
dc.title | Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Ormanlarında Bitkilerin Yanabilirliğinin Popülasyon, Tür ve Komünite Düzeyindeki Değişkenliği ve Bu Değişkenliğin Yangın Rejimi ile İlişkisi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bitkilerin yanabilirlik özellikleri, yangına eğilimli ekosistemlerdeki bitki topluluklarının
yangın rejimleriyle olan ilişkisini anlamak için önemlidir. Son yıllarda yapılan çalışmalar,
yanabilirlik ile ilgili bitki fonksiyonel karakterlerinin popülasyonlar arasındadeğişkenlik
gösterdiğini ve bu değişkenlikten yangın rejiminin sorumlu olabileceğini ileri
sürmüşlerdir. Bu tez kapsamında, ekosistem dinamiklerinin şekillenmesinde yangının
önemli bir rol oynadığı Akdeniz ekosisteminde bulunan Kızılçam (Pinus brutia Ten.)
orman altı odunsu florasını oluşturan baskın maki türlerinin yanabilirliklerinin tür,
popülasyon ve komünite düzeyinde araştırılması, yanabilirlik karakterlerinin farklı
yangın rejimleri altında nasıl değiştiğinin ortaya çıkarılması ve incelenen türlerin yangına
karşı gösterdikleri tepkilerin temel yanabilirlik bileşenlerine göre sınıflandırılması
amaçlanmıştır.
Bitki yanabilirliği bu çalışmada, bitki yanabilirlik karakterlerindeki türler arası ve tür içi
değişkenlik, bu karakterlerin yangın rejimlerine bağlı olarak gösterdikleri değişim ve
yanabilirlik bileşenleri ile arasındaki ilişki olmak üzere üç ana bölüm altında
incelenmiştir. Arazi çalışmaları, Türkiye’nin en sık orman yangını görülen iki ili olan
Muğla ve Antalya sınırları içerisinde yer alan olgun Kızılçam ormanlarında
yürütülmüştür. Bitkilerin yanabilirliğini etkileyen dokuz bitki karakteri (yaprak kıvrıklığı,
yaprak nem içeriği, özgül yaprak alanı, yaprak kuru madde miktarı, dallanma
ii
yapısı, yaprak kalınlığı, kaba / ince yanıcı madde oranı, ölü / ince yanıcı madde oranı, ölü
/ canlı yanıcı madde oranı) ile ilgili arazide ve laboratuvarda ölçümler gerçekleştirilmiştir.
Yaprak karakterleri ve yanabilirlik bileşenleri arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılabilmesi
için farklı türlere ait yapraklar deneysel olarak yakılmış ve herhangi bir ateşleme kaynağı
kullanılmadan ortalama 400 - 430 ºC’lik sıcaklıktaki kül fırını kullanılarak tür düzeyinde
yanabilirlik sınıfları ortaya çıkarılmıştır. Yanabilirlikle ilişkili bitki karakterlerinin farklı
alanlardaki bitki komüniteleri, türleri ve popülasyonları arasında nasıl değiştiği ortaya
çıkarılmış, ayrıca yanabilirlik bileşenleri (tutuşabilirlik, sürdürülebilirlik, yanıcılık ve
tüketilebilirlik) ile ilişkileri tespit edilmiştir. Bulgular, incelenen tüm yanabilirlik
karakterlerinin türler arasında istatistiksel olarak anlamlı seviyede değişkenlik
gösterdiğini ortaya koymuş ve yangına eğilimli Akdeniz Kızılçam ormanlarındaki
bitkilerin yanabilirlik stratejilerinin türe özgü olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Tezden elde edilen bulgular, yanabilirlik özelliklerinin yangına eğilimli ekosistemlerdeki
bitki türlerinin ekolojisini ve evrimini anlamak için dikkate alınması gereken önemli bir
biyolojik karakter olduğu fikrini desteklemektedir. Yangına eğilimli alanlarda kolay
yanabilen ya da yangına dayanıklı bitkilerin ve bu bitkilerin sahip olduğu karakterlerin
yanabilirlikle ilişkisinin ortaya çıkarılması, yangın sonrası orman restorasyonunda,
gerektiğinde yangına dayanıklı bitki toplulukları oluşturulmasında ve Kızılçam
ormanlarında gelecekteki yangın tehlikesini azaltmak için türlerin seçimine yardımcı
olacaktır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Biyoloji | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2023-12-06T12:07:39Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |