Show simple item record

dc.contributor.advisorDirik, Ramazan Kadir
dc.contributor.authorAydın, Murat Görkem
dc.date.accessioned2020-09-17T10:47:13Z
dc.date.issued2020
dc.date.submitted2020-08-25
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/22776
dc.descriptionTPAOtr_TR
dc.description.abstractThe Hazro High in the Southeastern Anatolia is located in an area where the Arabian Plate and the Anatolian Plate are interlocked, and a NW-SE trending asymmetrical anticline with a reverse fault in the south. The other significant highs in the Southeastern Anatolia, which are the Mardin and Siirt highs have controlled the sedimentary succession of the entire region from Paleozoic to Cretaceous. In addition, there should be either a long nonsedimentation time or erosion due to relative rift-related-rise occurring during the opening of the southern branch of the Neotethys Ocean during the Triassic period. While the Lower Triassic age Uludere Formation, belonging to the Çığlı Group, overlain the Tanin Group, which is the Permian age deposits in Southeastern Anatolia, is observed in the wells and the surface, there is no Middle or Late Triassic deposits observed. In order to better understand the tectonic evolution of the Hazro High, besides the field observations, 10 wells drilled for hydrocarbon exploration have been evaluated for the stratigraphy of the High and possible faults. In addition, nine seismic lines that are approximately perpendicular to the ascent axis are interpreted. The oldest unit observed in the wells is the Middle-Upper Ordovician age Bedinan Formation, and the sands in it also a reservoir rock in the region. The Lower Silurian-Lower Devonian aged Dadaş Formation is the oldest unit that outcrops on the High and is of the source rock character. The Lower Devonian Hazro Formation is also a reservoir rock, overlies the Dadaş Formation. The units of the Permian age Tanin Group overlies the Hazro Formation. The Lower Triassic Uludere Formation of the Çığlı Group overlies the Tanin Group. While the Jurassic units are not observed on the High, the Lower Santonian-Lower Campanian aged Mardin Group overlies the Uludere Formation. The Derdere Formation, one of the most important reservoir rocks in the Southeastern Anatolia region, belongs to the Mardin Group. The Upper Campanian aged Sayındere Formation overlies the Mardin Group. The Sayındere Formation is composed of clayey limestone rocks and it is a cap rock for the Mardin Group. The Upper Campanian- Middle Maastrichtian aged Kastel Formation overlies the Sayındere Formation on the High. The Paleocene aged Antak Formation overlies The Sayındere Formation, Kastel Formation or Mardin Group in different parts of the High. While the Eocene-Oligocene Hoya Formation belonging to Midyat Group overlies the Antak Formation, Lower Miocene aged Fırat Formation covers Antak Formation. The Middle- Upper Miocene aged Şelmo Formation overlies the The Fırat Formation. Although the limestones of the Midyat Group and the Fırat Formation have been substantially protected the High against erosion, due to the erosion of these limestones near the Hazro District the Dadaş Formation is exposed. The reverse fault juxtaposes the Dadaş Formation and the Uludere Formation, the Mardin Group at the core of the High is Cretaceous age, and it has been reactivated in the Tertiary tectonics. The Hazro Reverse Fault juxtaposes the Midyat Group and the Fırat Formation with the Şelmo Formation in the south of the High is Tertiary age and goes down to Paleozoic units according to seismic interpretation. While the Antak Formation overlain the Karadut Complex, the Kastel and the Sayındere formations in the northern limb of the High, it is directly overlain the Mardin Group in the southern limb due to the erosion of the Kastel and the Sayındere formations. The horizontal movements in the Lower Maastrichtian affected the High, however unlike the south; it gained its current direction, which is NW-SE by rotating in the SW-NE Upper Cretaceous movement where there is more severe folding and exposing. The movement that led to this rotation appeared before the Mardin Group and a NW-SE trending high was repeated in the Upper Cretaceous. The direction of the Hazro Reverse Fault is parallel to the Bozova and the Mardin Highs, the other current highs in the region. However, the Triassic sequence, which is seen thicker in both the west and the east of the Hazro High, the fact that it was thinned in the Hazro High, indicates that an older high existed before the Mardin Group.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherFen Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesstr_TR
dc.subjectGüneydoğu Anadolutr_TR
dc.subjectHazro Yükselimitr_TR
dc.subjectTektoniktr_TR
dc.subjectSismiktr_TR
dc.subject.lcshJeolojitr_TR
dc.titleHazro Yükselimi’nin (Kuzeydoğu Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu) Tektonik Evriminin Sismik Veriler, Kuyu Logları ve Arazi Gözlemleri İle İncelenmesitr_TR
dc.title.alternativeInvestıgatıon Of Tectonıc Evolutıon Of The Hazro Hıgh (Northeast Dıyarbakır, Southeastern Anatolıa) Wıth Seısmıc Data, Well Logs, And Fıeld Datatr_en
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetArap Plakası ile Anadolu Plakası’nın birbirine kenetlendiği bir alanda yer alan Güneydoğu Anadolu’da boy gösteren Hazro Yükselimi, kuzeybatı-güneydoğu uzanan, güneyi ters faylı, asimetrik bir antiklinal yapıya sahiptir. Güneydoğu Anadolu’da yer alan diğer önemli yükselimler olan Mardin ve Siirt yükselimleri PaleozoYik’ten Kretase’ye kadar tüm bölgenin çökel istifini kontrol etmiştir. Ayrıca, Triyas zamanında Neotetis Okyanusu’nun güney kolunun açılması sırasında gerçekleşen riftleşmeye bağlı göreceli bir yükselme ile Permiyen ve Kretase arasında ya büyük bir çökelmezlik ya da yükselme ile aşınma olmalıdır. Güneydoğu Permiyen çökelleri olan Tanin Grubu sonrasında sadece Çığlı Grubu’na ait Erken Triyas yaşlı Uludere Formasyonu kuyularda ve yüzeyde gözlenirken, Orta ve Geç Triyas yaşlı hiçbir birim bulunmamaktadır. Hazro Yükselimi’nin tektonik evriminin daha iyi anlaşılabilmesi için, arazi gözlemlerinin yanı sıra, hidrokarbon aramacılığı amacıyla açılmış 10 adet kuyu ile yükselimin stratigrafisi ve muhtemel faylar değerlendirilmiştir. Ayrıca, yükselim eksenine yaklaşık dik olarak geçen 9 tane sismik hat yorumlanmıştır. Kuyularda gözlenen en yaşlı birim Orta-Üst Ordovisiyen yaşlı Bedinan Formasyonu olup, içerisindeki kumlar, bölgede rezervuar kaya olma niteliği de taşımaktadır. Alt Silüriyen- Alt Devoniyen yaşlı Dadaş Formasyonu yükselimde yüzlek veren en yaşlı birimdir ve kaynak kaya özelliğindedir. Dadaş Formasyonu üzerine Alt Devoniyen yaşlı ve rezervuar kaya özellikli Hazro Formasyonu gelmektedir. Bu formasyonu Permiyen yaşlı Tanin Grubu kayaçları üzerler. Tanin Grubu üzerine Çığlı Grubu’na ait Alt Triyas yaşlı Uludere Formasyonu gelir. Yükselimde Jura yaşlı birimler gözlenmezken Uludere Formasyonu’nun üzerine Alt Santoniyen- Alt Kampaniyen yaşlı Mardin Grubu gelmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan en önemli rezervuar kayalardan birisi olan Derdere Formasyonu Mardin Grubu’na aittir. Mardin Grubu üzerine Üst Kampaniyen yaşlı Sayındere Formasyonu gelmektedir. Sayındere Formasyonu killi kireçtaşı kayaçlarından oluşmakta olup örtü kaya özelliğindedir. Üst Kampaniyen- Orta Maastrihtiyen yaşlı Kastel Formasyonu yükselimde Sayındere Formasyonu’nu üzerine gelmektedir. Paleosen yaşlı Antak Formasyonu yükselimin farklı yerlerinde Sayındere Formasyonu, Kastel Formasyonu veya Mardin Grubu üzerine gelir. Midyat Grubuna ait Eosen-Oligosen yaşlı Hoya Formasyonu Antak Formayonu’nu üzerlerken, Alt Miyosen yaşlı Fırat Formasyonu, Antak Formasyonu’nu örter. Orta-Üst Miyosen Şelmo Formasyonu da Fırat Formasyonu’nun üzerine gelmektedir. Midyat Grubu ve Fırat Formasyonu kireçtaşları ile yükselim büyük ölçüde aşınmaya karşı korunmuş olsa da, Hazro İlçesi civarında bu kireçtaşlarının aşınması ile istif Dadaş Formasyonu’na kadar yüzlek vermiştir. Yükselimin çekirdeğinde Dadaş Formasyonu ile Uludere Formasyonu ve Mardin Grubu’nu karşı karşıya getiren ters fay Kretase yaşlıdır ve Senozoyik zamanı hareketleri ile tekrar canlanmıştır. Yükselimin güneyinde Midyat Grubu ve Fırat Formasyonu ile Şelmo Formasyonu’nu karşı karşıya getiren Hazro Ters Fayı Senozoyik yaşlı olup, yapılan sismik yorumlara göre Paleozoyik birimleri etkilemektedir. Yükselimin kuzey kanadında Antak Formasyonu Karadut Karmaşığı ile Kastel ve Sayındere formasyonlarını örterken, güney kanadında, Sayındere ve Kastel formasyonlarının aşınmış olmasından dolayı doğrudan Mardin Grubu üzerine gelmektedir. Yükselim Geç Maastrihtiyen’de yatay hareketlerden etkilenmiş, fakat güneyden farklı olarak, daha şiddetli kıvrımlanma ve yüzeylenme ile birlikte GB-KD yönlü Geç Kretase hareketlerinde dönerek KB-GD olan bugünkü yönünü kazanmıştır. Bu dönüşe sebep olan hareket Mardin Grubu öncesi belirmiş, kuzeybatı-güneydoğu yönlü bir yükselimin Üst Kretase’de tekrarlanmış olmasıdır. Hazro Ters Fayı’nın yönü bölgedeki diğer yükselimler olan Bozova ve Mardin yükselimlerine paraleldir. Ancak Hazro Yükselimi’nin hem batısında hem de doğusunda daha kalın görülen Triyas istifinin, Hazro Yükselimi’nde incelmiş olması, eski bir yükselimin Mardin Grubu öncesi var olduğuna işaret etmektedir.tr_TR
dc.contributor.departmentJeoloji Mühendisliğitr_TR
dc.embargo.terms2 yiltr_TR
dc.embargo.lift2022-09-19T10:47:13Z
dc.fundingDiğertr_TR


Files in this item

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record