dc.contributor.advisor | Barışkın, Elif | |
dc.contributor.author | Hekimoğlu, Fatma Mahperi | |
dc.date.accessioned | 2019-03-04T08:44:15Z | |
dc.date.issued | 2019-02-07 | |
dc.date.submitted | 2019-01-30 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/6045 | |
dc.description.abstract | The aim of this study was to test the theoretical models explaining the relationship
between regulation of positive and negative emotions, femininity and masculinity
norms, body dissatisfaction and deterioration in eating attitudes. For this aim, the
psychometric properties of Feminity Ideology Scale (FIS), Male Body Attitude Scale
(MBAS) and Ben-Tovim Walker Body Attitude Scale (BTWBTO) were examined in
the preliminary study. The sample of the preliminary study (N= 1516) consisted of male
and female participants studyi4ng in different departments of Akdeniz University. The
results of the preliminary study indicated that Turkish versions of all three scales were
valid and reliable with acceptable ranges. In the main study, the theoretical models
based on the literature were tested on 430 women and 414 men with the same
characteristics of the preliminary study. In the main study, Emotion Regulation
Processes Scale, Eating Attitude Test, Male Role Norms Scale, FIS, MBAS and
BTWBTÖ were filled out by the participants. The model tested for women showed that
adherence to the ideas of femininity directly predicted the increase in body
dissatisfaction and the decrease in impaired eating attitudes. In women, emotion
regulation processes positively affected the decrease in body dissatisfaction while
predicting deterioration of eating attitudes in a positive direction. When the indirect
relationships between the variables were examined in women, the increase in the use of
emotion regulation processes indirectly predicted the decrease in eating attitudes, while
adherence to thoughts on femininity indirectly predicted deterioration in eating attitudes
in a positive way. In addition, the increase in women's approvals for masculine role
norms positively predicted deterioration in eating attitudes. In men, the increase in the
use of emotion regulation processes positively predicted the deterioration in eating
attitudes. However, increase in adherence to masculinity role norms positively predicted
body dissatisfaction and indirectly impaired eating attitudes. In addition, the increase in
body dissatisfaction in both men and women positively predicted deterioration in eating
x
attitudes. The findings and clinical implications of the study were discussed in the light
of the literature. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY………………………………………………………………... i
BİLDİRİM ………………………………………………………………………… ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ……………….. iii
ETİK BEYAN …………………………………………………………………….. iv
ADAMA ……………………………………………………………….................... v
TEŞEKKÜR ………………………………………………………………............. vi
ÖZET ………………………………………………………………........................ vii
ABSTRACT ……………………………………………………………….............. ix
İÇİNDEKİLER ………………………………………………………………........ xi
TABLOLAR DİZİNİ ……………………………………………………………... xix
ŞEKİLLER DİZİNİ ………………………………………………………………. xxii
KISALTMALAR DİZİNİ ………………………………………………………... xxiii
GİRİŞ ………………………………………………………………........................ 1
1. BÖLÜM: YEME BOZUKLUKLARI ………………………………… 2
1.1. DSM SİSTEMİNDE YEME BOZUKLUKLARI ALANINDA
YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER ……………………………………………..
3
1.2. YEME BOZUKLUKLARININ YAYGINLIK ORANLARI ……….. 5
1.3.YEME BOZUKLUKLARINDA EŞ TANI …………………………… 7
2. BÖLÜM: DUYGU DÜZENLEME VE YEME TUTUMLARI
ARASINDAKİ İLİŞKİ ………………………………………………
8
2.1. DUYGU DÜZENLEME ……………………………………………… 8
2.1.1. Duygu Düzenleme Süreci …………………………………….. 9
2.1.2. Duygu Düzenleme Süreci ve Psikopatoloji…………………… 12
2.2. DUYGU DÜZENLEME SÜRECİ: OLUMLU VE OLUMSUZ
DUYGULAR ………………………………………………………………..
15
2.2.1. Olumlu Duyguların Düzenlenmesi …………………………… 17
2.3. DUYGU DÜZENLEME VE YEME BOZUKLUKLARI ………….. 19
2.3.1. Olumsuz Duyguların Düzenlenmesi: Yeme Tutumu ……… 21
2.3.2. Olumlu Duygular, Duygu Düzenleme ve Yeme Tutumu …… 22
3. BÖLÜM: BEDEN İMGESİ ……………………………………… 25
xii
3.1. FARKLI GELİŞİM DÖNEMLERİ VE BEDEN
MEMNUNİYETSİZLİĞİ…………………………………………………..
25
3.2. BEDEN MEMNUNİYETSİZLİĞİ, DUYGU DÜZENLEME VE
YEME TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ …………………………...
28
3.2.1. Yeme Bozuklukları ve Beden Memnuniyetsizliğinde Cinsiyet
Farklılıkları ………………………………………………………….
30
4. ÇALIŞMANIN AMACI …………………………………………... 37
5. ARAŞTIRMA SORULARI ……………………………………….. 39
BÖLÜM II …………………………………………………………………… 40
6. BEN TOVİM WALKER BEDEN TUTUM ÖLÇEĞİ
(BTWBTÖ)’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ...
40
6.1. BTWBTÖ’NÜN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI:
YÖNT
xiii
BULGULAR ………………………………………………………………
6.3.1. BTWBTÖ’nün Faktör Analizi Bulguları ……………………. 49
6.3.2. BTWBTÖ’nün Faktör Yapısının Doğrulanması ……………. 58
6.4. BTWBTÖ’NÜN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ ………………... 59
6.5. BTWBTÖ’NÜN BİRLEŞEN GEÇERLİĞİ …………………………. 61
6.6. DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER İLE BTWBTÖ’DEN ALINAN
PUANLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ ……………………………………….
64
6.7. BTWBTÖ’NÜN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI:
SONUÇ ………………………………………………………………..........
64
7. ERKEKLERE ÖZGÜ BEDEN TUTUM ÖLÇEĞİ
(EÖBTÖ)’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ ………
68
7.1. EÖBTÖ’NÜN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ:
ÖRNEKLEM ………………………………………………………………..
68
7.2. EÖBTÖ’NÜN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ: VERİ
TOPLAMA ARAÇLARI …………………………………………………
70
7.2.1. Sosyo- Demografik Form II ……………………………. 71
7.2.2. Kaslı Olma İsteği Ölçeği ……………………………….. 71
7.2.3. Sosyal Beğenilirlik Ölçeği ……………………………… 72
7.2.4. Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği …………………. 72
7.2.5. Yeme Tutum Testi ………………………………………. 73
7.2.6. Vücut Algısı Ölçeği (VAÖ) ……………………………... 73
7.2.6. Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ………………………. 73
7.3. EÖBTÖ’NÜN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ: İŞLEM 73
7.3.1. EÖBTÖ’nün Çeviri Süreci ………………………………………….
73
7.3.2. EÖBTÖ’nün Veri Toplama Süreci ……………………………….
73
7.3.3. EÖBTÖ’nün Veri Analizi Süreci …………………………………. 74
7.4. EÖBTÖ’NÜN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK ANALİZLERİ:
BULGULAR ……………………….……………………….……………..
75
7.4.1. EÖBTÖ’nün Faktör Analizi Bulguları ……………………… 75
7.4.2. EÖBTÖ’nün Güvenirlik Analizleri ………………………….. 77
xiv
7.4.3. EÖBTÖ’nün Birleşen Geçerliği ……………………………… 78
7.5. EÖBTÖ’NÜN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK ANALİZLERİ:
SONUÇ ……………………….……………………….…………………….
80
8. KADINLIĞA DAİR DÜŞÜNCELER ÖLÇEĞİ- KISA FORMU
(KDDÖ-K): GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ ………….
82
8.1. KDDÖ-K’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ:
YÖNTEM ……………………….……………………….…………………
82
8.1.1. KDDÖ-K’nin Geçerlik ve Güvenirlik Analizi: Örneklem …. 82
8.2. KDDÖ-K’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ: VERİ
TOPLAMA ARAÇLARI ……………………….………………………….
84
8.2.1. Sosyo- Demografik Bilgi Formu-III…………………………... 84
8.2.2. Kadınlığa Dair Düşünceler Ölçeği …………………………… 84
8.2.3. Bem Cinsiyet Rolü Envanteri ………………………………… 86
8.2.4. Erkeklik Rol Normları ………………………………………... 87
8.2.5. Görünüme Yönelik Sosyo-Kültürel Tutumlar Ölçeği ……… 87
8.3. KDDÖ-K’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ: İŞLEM 88
8.3.1. KDDÖ-K’nin Geçerlik Ve Güvenirlik Analizi: Çeviri Süreci 88
8.3.2. KDDÖ-K’nin Geçerlik Ve Güvenirlik Analizi: Veri
Toplama Süreci ……………………….………………………………
88
8.3.3. KDDÖ-K’nin Geçerlik ve Güvenirlik Analizi: Doğrusallık
Sayıltılarının İncelenmesi ……………………….…………………..
89
8.3.4. KDDÖ-K’nin Geçerlik Ve Güvenirlik Analizi: Veri Analizi
Süreci ……………………….……………………….………………..
89
8.4. KDDÖ-K’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ANALİZİ:
BULGULAR ……………………….……………………….……………….
90
8.4.1. Kadınlığa Dair Düşünceler Ölçeği Kısa Formu (KDDÖK
xv
8.7. ÖN ÇALIŞMA III: SONUÇ……………………….…………………. 94
9. ANA ÇALIŞMA ……………………….……………………….………….. 97
9.1. YÖNTEM ……………………….……………………….……………. 97
9.1. 1. Örneklem ……………………….……………………………... 97
9.1.2. Veri Toplama Araçları ……………………………………….. 101
9.1.2.1. Duygu Düzenleme Süreçleri Ölçeği ………………….... 101
9.1.2.2. Yeme Tutum Testi …………………………………….. 102
9.1.2.3. Ben Towim Walker Beden Tutum Ölçeği …………….. 102
9.1.2.4. Erkeklik Rol Normları …………………………………. 102
9.1.2.5. Kadınlığa Dair Düşünceler Ölçeği …………………….. 102
9.1.2.6. Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği …………………. 102
9.2. İŞLEM ……………………….……………………….……………….. 102
9.2.1. Veri Toplama Süreci ……………………….…………………. 102
9.2.2. Verilerin Analizi ……………………….…………………….. 103
9.2.3. Kadınlardan Toplanan Verinin Doğrusallık Sayıltılarının
İncelenmesi ……………………….……………………….………….
103
9.2.4 Erkeklerden Toplanan Verinin Doğrusallık Sayıltılarının
İncelenmesi ……………………….……………………….………….
108
9.3. ARAŞTIRMA DEĞİŞKENLERİ ARASINDAKİ FARKLAR ……. 111
9.3.1. Cinsiyete göre Araştırma Değişkenleri Arasındaki Farklara
ait Bulgular ……………………….……………………….………….
111
9.3.2. Yüksek ve Düşük Bozulmuş Yeme Tutumu ve Beden
Memnuniyetsizliği Gösteren Grupların Duygu Düzenleme
Süreçleri Açısından Karşılaştırılması ………………………………
113
9.4. KADIN ÖRNEKLEMİNDE KURAMSAL MODELİN TEST
EDİLMESİ ……………………….……………………….………………...
117
9.4.1. Kadınlarda Araştırma Değişkenleri Arasındaki İlişkiler ….. 117
9.4.2. Kadınlarda Test Edilen Kuramsal Modelin Analiz Sonuçları 119
9.4.3. Kadınlarda Test Edilen Kuramsal Modelin Yeniden
Düzenlenmiş Versiyonuna İlişkin Analiz Sonuçları ………………..
121
9.4.4. Kadınlarda Test Edilen Modele ait Değişkenler Arasındaki
Toplam, Doğrudan ve Dolaylı Etkiler ………………………………
123
xvi
9.4.5. Kadın Katılımcılara ait Sosyo-Demografik Değişkenler ile
Araştırma Değişkenleri Arasındaki Farklar ……………………….
125
9.5. ERKEK KATILIMCILARDA KURAMSAL MODELİN TEST
EDİLMESİ ……………………….……………………….………………..
132
9.5.1. Erkek Katılımcılarda Test Edilen Modelin Değişkenleri
Arasındaki Korelasyon Değerleri …………………………………...
132
9.5.2. Erkek Örnekleminde Yürütülen Yapısal Eşitlik Modeli
Analizine İlişkin Bulgular ……………………….…………………...
133
9.5.3. Erkeklerde Test Edilen Kuramsal Modelin Yeniden
Düzenlenmiş Versiyonuna İlişkin Analiz Sonuçları ………………..
134
9.5.4. Erkeklerde Test Edilen Modelin Bağımlı ve Bağımsız
Değişkenleri Arasındaki Doğrudan ve Dolaylı Etkiler ……………
137
9.5.5. Erkek Katılımcılara ait Sosyo-Demografik Değişkenler ile
Araştırma Değişkenleri Arasındaki Farklar ……………………….
138
10. SONUÇ: BULGULARIN ÖZETİ ……………………….…………... 141
11. GENEL TARTIŞMA ……………………….………………………….. 145
11.1. ARAŞTIRMA DEĞİŞKENLERİNİN CİNSİYETE GÖRE
FARKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ……………………….……...
145
11.2. DUYGU DÜZENLEME VE BEDEN MEMNUNİYETSİZLİĞİ
ARASINDAKİ İLİŞKİYE AİT BULGULARIN
DEĞERLENDİRİLMESİ ……………………….…………………………
146
11.3. KADINLIĞA VE ERKEKLİĞE DAİR DÜŞÜNCELERİN
BEDEN MEMNUNİYETSİZLİĞİ İLE İLİŞKİSİNİN TARTIŞILMASI
148
11.3.1. Kadınlığa Yönelik Düşüncelerin Beden Memnuniyetsizliği
İle İlişkisinin Tartışılması ……………………….…………………...
148
11.3.2 Erkeklik Rol Normları ile Beden Memnuniyetsizliği
Arasındaki İlişkinin Tartışılması …………………………………...
151
11.4. DUYGU DÜZENLEME SÜREÇLERİ VE YEME TUTUMLARI
ARASINDAKİ DOĞRUDAN VE DOLAYLI İLİŞKİLERİN
TARTIŞILMASI ……………………….…………………………………...
154
11.5. BEDEN MEMNUNİYETSİZLİĞİ VE YEME TUTUMLARI 158
xvii
ARASINDAKİ İLİŞKİYE AİT BULGULARIN TARTIŞILMASI ……..
11.6. KADINLIĞA VE ERKEKLİĞE DAİR DÜŞÜNCELER İLE
YEME TUTUMLARI ARASINDAKİ DOĞRUDAN VE DOLAYLI
İLİŞKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ………………………………...
160
11.7. SOSYO-DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERİN ARAŞTIRMA
DEĞİŞKENLERİ İLE ARASINDAKİ İLİŞKİ …………………………..
163
12. ÇALIŞMANIN GÜÇLÜ YANLARI, KLİNİK
DOĞURGULARI VE SINIRLILIKLARI ………………………………
168
12.1. ÇALIŞMANIN KLİNİK DOĞURGULARI ……………………….. 168
12.2. SINIRLILIKLAR VE GELECEK ÇALIŞMALAR İÇİN
ÖNERİLER ……………………….……………………….………………..
169
KAYNAKÇA ……………………….……………………….…………………….. 170
EKLER | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
dc.subject | Duygu Düzenleme | tr_TR |
dc.subject | Yeme Tutumu | tr_TR |
dc.subject | Beden Memnuniyetsizliği | tr_TR |
dc.subject | Cinsiyet Normları | tr_TR |
dc.subject | Geleneksel Cinsiyet Rolleri | tr_TR |
dc.subject | Emotion regulation | en |
dc.subject | Eating attitues | en |
dc.subject | Body dissatisfaction | en |
dc.subject | Gender norms | en |
dc.subject | Tradational gender role | en |
dc.title | Duygu Düzenleme Süreçleri, Kadınsılık - Erkeksilik Algısı, Beden Memnuniyetsizliği İle Yeme Tutumları Arasındaki İlişki: Bir Model Önerisi | tr_TR |
dc.title.alternative | The Relationship Between Emotion Regulation, Femininity and Masculinity Norms, Body Dissatisfaction and Eating Attitudes: A Model Proposal | en |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu çalışmada yeme tutumlarındaki bozulmalarla ilişkili olduğu düşünülen olumlu ve
olumsuz duyguların düzenlenme süreçleri, kadınlığa ve erkekliğe dair normlara bağlılık
ve beden memnuniyetsizliği faktörlerinin birbiriyle ilişkisini açıklayan kuramsal
modelin test edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ön çalışmada, Kadınlığa
Dair Düşünceler Ölçeği (KDDÖ), Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EBÖBTÖ) ve
Ben-Tovim Walker Beden Tutum Ölçeği (BTWBTÖ)’nin psikometrik özellikleri
incelenmiştir. Ön çalışmanın örneklemi (N= 1516) Akdeniz Üniversite’sinin farklı
bölümlerinde okuyan kadın ve erkek katılımcılardan oluşmaktadır. Her üç ölçeğin de
Türkçe formlarının kabul edilebilir düzeyde geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur.
Ana çalışmada ise ilgili alan yazın doğrultusunda oluşturulan kuramsal model, ön
çalışma örneklemine benzer özelliklerdeki 430 kadın ve 414 erkek üzerinde test
edilmiştir. Katılımcılara Duygu Düzenleme Süreçleri Ölçeği, Yeme Tutum Testi,
Erkeklik Rol Normları Ölçeği, KDDÖ, BTWBTÖ ve EBÖBTÖ uygulanmıştır. Kadınlar
arasında test edilen modele göre, kadınlığa dair düşüncelere bağlılığın, beden
memnuniyetsizliğindeki artışı ve bozulmuş yeme tutumlarındaki azalmayı doğrudan
yordadığı bulunmuştur. Kadınlarda duygu düzenleme süreçleri beden
memnuniyetsizliğindeki azalmayı negatif yönde yordarken, yeme tutumlarındaki
bozulmayı pozitif yönde doğrudan yordamaktadır. Kadınlarda değişkenler arasındaki
dolaylı ilişkiler incelendiğinde duygu düzenleme süreçlerinin kullanımındaki artış
dolaylı olarak yeme tutumlarındaki bozulmayı negatif yönde yordarken, kadınlığa dair
düşüncelere bağlılık dolaylı olarak yeme tutumlarındaki bozulmayı pozitif yönde
yordamaktadır. Ayrıca, kadınların erkeklik rol normlarına yönelik onaylarındaki artış,
yeme tutumlarındaki bozulmaları pozitif yönde yordamaktadır. Erkeklerde ise duygu
düzenleme süreçlerinin kullanımındaki artış, yeme tutumlarındaki bozulmaları pozitif
yönde yordamaktadır. Bununla birlikte, erkeklik rol normlarına bağlılığın artması,
viii
beden memnuniyetsizliğini doğrudan, yeme tutumlarındaki bozulmaları ise dolaylı
olarak pozitif yönde yordamaktadır. Ek olarak hem kadınlarda hem de erkeklerde beden
memnuniyetsizliğindeki artış, yeme tutumlarındaki bozulmaları pozitif yönde
yordamaktadır. Araştırmanın bulguları ve klinik doğurguları ilgili alan yazın ışığında
tartışılmıştır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Psikoloji | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 10234213 | tr_TR |
dc.embargo.terms | 2 yil | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2021-03-05T08:44:15Z | |