| dc.contributor.advisor | Menteş, Turhan | |
| dc.contributor.author | Avcı, Fatma | |
| dc.date.accessioned | 2018-07-05T11:08:16Z | |
| dc.date.available | 2018-07-05T11:08:16Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.date.submitted | 2018-06-04 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4595 | |
| dc.description.abstract | Time series show that seasonal movements repeated from year to year. These seasonal movements conceal the characteristics of the economic time series and prevent to make reliable analysis. For this reason, economic time series are adjusted from these movements. The most appropriate modeling method for removing seasonal movements from time series is quite important. The use of model-based TRAMO / SEATS seasonal adjustment method has been increasing in recent years. In this study, TRAMO / SEATS method has been applied to the Manufacturing Production Index and 24 sub-sectors published by the Turkish Statistical Institute. The optimal models that reveal the seasonal structure of the series have been determined according to this method. Later, direct and indirect approaches used as the seasonal adjustment approach for the aggregated series were applied to the Manufacturing Production Index and It has been investigated which approach is more appropriate. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | ÖZET I
ABSTRACT II
TEŞEKKÜR III
SİMGELER VE KISALTMALAR VII
ÇİZELGELER IX
ŞEKİLLER X
1 GİRİŞ 1
2 ZAMAN SERİSİ ANALİZİ 4
2.1 Temel Kavramlar 4
2.1.1 Zaman Serisi Operatörü 4
2.1.2 Durağanlık 5
2.1.3 Fark alma 6
2.2 Doğrusal Zaman Serisi Modelleri 8
2.2.1 Otoregresif Modeller (AR) 8
2.2.2 Hareketli Ortalama Modelleri (MA) 10
2.2.3 ARMA Otoregresif Hareketli Ortalama Modelleri 12
2.2.4 ARIMA Otoregresif Bütünleşik Hareketli Ortalama Modelleri 13
3 MEVSİMSEL DÜZELTME 15
3.1 Zaman Serilerinin Ayrıştırılması 17
3.1.1 Toplamsal Ayrıştırma Modeli 18
3.1.2 Çarpımsal Ayrıştırma Modeli 19
3.1.3 Log Çarpımsal Ayrıştırma Modeli 20
3.1.4 Sahte (pseudo) toplamsal Ayrıştırma Modeli 20
3.2 Takvim Etkisi 21
3.2.1 Hareketli Tatiller 22
3.2.2 Ticari Gün ve Çalışma Günü Etkisi 22
3.3 Aykırı Değerler (Outlier) 24
3.4 Mevsimsel Düzeltme Yöntemleri 26
3.5 TRAMO/SEATS Yöntemi 28
3.5.1 TRAMO 30
3.5.2 SEATS 40
3.5.3 Bileşenlerin modellenmesi 45
3.5.4 Wiener Kolmogorov Filtresi 51
4 DOĞRUDAN VE DOLAYLI YÖNTEM İLE MEVSİMSEL DÜZELTME 54
4.1 Doğrudan ve Dolaylı Yöntemlerin Karşılaştırılması 55
4.2 Doğrudan ve Dolaylı Yöntemin Seçimi 60
4.2.1 Kalıntı Mevsimsellik 62
4.2.2 Düzgünlük 62
4.2.3 Revizyon Geçmişi 63
5 İMALAT SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ 67
6 UYGULAMA 70
6.1 Takvim Etkisi Değişkeninin Belirlenmesi 71
6.2 Serilerin Mevsimsel Düzeltilmesi 73
6.2.1 TRAMO Tablolar 73
6.2.2 SEATS Tabloları 81
6.3 İmalat Sanayi Üretim Endeksi Alt Serilerinin Bireysel İncelenmesi 87
6.4 Doğrudan ve Dolaylı Yöntemle Mevsimsel Düzeltme Sonuçları 112
6.5 Doğrudan ve dolaylı Yönteminin Seçimi 114
6.5.1 Kalıntı Mevsimsellik Açısından Değerlendirilmesi 114
6.5.2 Düzgünlük (Smoothness) Açısından Karşılaştırma 116
6.5.3 Revizyon Geçmişi Açısından Karşılaştırma 116
7 SONUÇLAR 122
KAYNAKLAR 126
ÖZGEÇMİŞ 133 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | mevsimsel düzeltme | |
| dc.subject | tramo/seats | |
| dc.subject | takvim etkisi | |
| dc.subject | dolaylı yöntem | |
| dc.subject | doğrudan yöntem | |
| dc.subject | endeks | |
| dc.title | Tramo/Seats Yöntemi İle İmalat Sanayi Üretim Endeksinin Modellenmesi: Doğrudan Ve Dolaylı Yaklaşımların Karşılaştırılması | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Zaman serileri, yıldan yıla tekrarlanan ve yılın bazı dönemlerinde ortaya çıkan periyodik nitelikte mevsimsel hareketler göstermektedirler. Bu mevsimsel hareketler, ekonomik zaman serilerinin özelliklerini gizlemekte ve doğru bir analiz yapılmasını engellemektedir. Bu nedenle ekonomik zaman serileri bu hareketlerden arındırılmaktadır. Zaman serilerinin mevsimsel hareketlerden arındırılması için en uygun modelleme yönteminin seçimi son derece önemlidir. Model bazlı TRAMO/SEATS mevsimsel düzeltme yönteminin kullanımı son yıllarda giderek artmaktadır. Bu çalışmada, TRAMO/SEATS yöntemi, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından üretilen İmalat Sanayi Üretim Endeksi ve 24 alt sektörüne uygulanmıştır. Serilerin mevsimsel yapısını ortaya koyan en uygun modeller bu yöteme göre belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra, toplam seriler için mevsimsel düzeltme yaklaşımı olarak kullanılan doğrudan ve dolaylı yaklaşımlar İmalat Sanayi Üretim Endeksine uygulanmıştır ve hangi yaklaşımın daha uygun olduğu incelenmiştir. | tr_TR |
| dc.contributor.department | İstatistik | tr_TR |
| dc.contributor.authorID | 10194773 | tr_TR |
