Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorÖzarslan, Metin
dc.contributor.authorKaraca, Murat
dc.date.accessioned2017-06-19T11:10:59Z
dc.date.available2017-06-19T11:10:59Z
dc.date.issued2017
dc.date.submitted2017-05-26
dc.identifier.citationKARACA, Murat. Türkiye’de Panayır Kültürü ve Çankırı Panayırları, Doktora Tezi, Ankara, 2016.tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/3559
dc.description.abstractAlthough it is not known when exactly they were first started to be held; fairs, which had been existed for long years in both western and eastern cultures for economic, social and cultural reasons, appear in today’s researches with their only economical aspects. Thus; studies examined through folkloric methods, in which fairs knows as “Open Performance Places” where folkloric narrations and minstrel traditions are performed, are scarcely any. Fairs not only boost economy of the region where they are held but also become centers responding to the social and psychological needs of people. As organizations providing people to relive the tiredness of the year and social exhaustion; fairs, where people from almost all ages could find a social activity for himself, are the time periods that participants and visitors wait excitedly. Fairs which people from almost any social class can easily attend, share the same atmosphere and which have a direct influence on the civilization process of the people called middle class are the places of fascination, longing and nostalgia where the long-awaited and sunk into oblivion cultural values are remembered. In this study, on the basis of what fairs are; historic process, economic, social, political and cultural functions are to be evaluated through folkloric methods. Furthermore, the current conditions are going to be evaluated categorizing the current set up fairs in Turkey into regions. In a sense, Çankırı fairs have scrutinized from different perspectives in our study that has the characteristics of annotated bibliography of the studies related to the fairs.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY ........................................................................................... i BİLDİRİM ........................................................................................................ ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI .............................. iii ETİK BEYAN ................................................................................................. iv TEŞEKKÜR .................................................................................................... v ÖZET ............................................................................................................ vii ABSTRACT ................................................................................................. viii İÇİNDEKİLER ................................................................................................ ix TABLOLAR ................................................................................................ xvi GRAFİKLER .............................................................................................. xvii HARİTALAR ............................................................................................. xviii RESİMLER ................................................................................................. xix KISALTMALAR .......................................................................................... xxii ÖNSÖZ ..................................................................................................... xxiii GİRİŞ .............................................................................................................. 1 Çalışmanın Konusu ve Amacı ......................................................................... 1 Çalışmanın Kapsamı ve Yöntemi .................................................................... 2 Konuyla İlgili Çalışmalar .................................................................................. 5 1. BÖLÜM: PANAYIR .................................................................................. 25 1.1. Muhtelif Kaynaklarda Panayır Tanımları .................................. 25 1.2. Panayırların Tarihi ..................................................................... 33 x 1.3. Panayır İle Sergi, Fuar, Festival, Karnaval ve Pazar Arasındaki Farklar ve İlişkiler ..................................................................... 38 1.3.1. Sergi .............................................................................. 38 1.3.2. Fuar ............................................................................... 40 1.3.3. Festival .......................................................................... 42 1.3.4. Karnaval ......................................................................... 43 1.3.5. Pazar ............................................................................. 43 1.4. Panayırların Adlandırılması ...................................................... 44 1.5. Panayırların Zamanı ve Süresi ................................................. 47 1.6. Panayır Mekânları ...................................................................... 50 1.6.1. Panayırların Organizasyon Yapısı ve Mekânı ................ 50 1.6.2. Panayır Mekânlarının Hukuki Statüsü ............................ 54 1.7. Panayırların İmarı ve Giderlerinin Karşılanması ..................... 56 1.8. Panayırların ve Panayır Ticaretinin Hukuki Statütüsü ............ 64 1.9. Panayırlarda Yer Alan Emtia Çeşitliliği .................................... 67 1.10. Panayırların Güvenliği ............................................................. 69 1.11. Panayırlar ve Eğlence ............................................................ 72 1.12. Panayır – Edebiyat İlişkisi ....................................................... 79 1.13. Âşık Fasılları ............................................................................ 82 1.14. Geleneksel Tiyatro ................................................................... 83 1.14.1. Meddah ........................................................................ 83 1.14.2. Çadır Tiyatrosu ............................................................ 84 1.14.3. Kukla Gösterileri........................................................... 85 1.15. Halk Müziği ve Halk Dansları .................................................. 86 1.16. Mutfak Kültürü ......................................................................... 87 1.17. Halk Sporları ............................................................................ 89 xi 1.18. Dil ve İletişim ........................................................................... 90 1.19. Geçiş Dönemleri – Evlilik ........................................................ 98 1.20. Giyim – Kuşam – Süslenme .................................................. 100 1.21. Oyun ....................................................................................... 100 2. BÖLÜM: TÜRKİYE’DE ORGANİZE EDİLEN PANAYIRLAR................. 101 2.1. Ege Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar ........................ 103 2.2. Marmara Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar ................ 116 2.3. Karadeniz Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar .............. 143 2.4. Doğu Anadolu Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar ...... 158 2.5. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar160 2.6. Akdeniz Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar ................. 160 2.7. İç Anadolu Bölgesi’nde Organize Edilen Panayırlar ............. 162 3. BÖLÜM: ÇANKIRI PANAYIRLARI ........................................................ 174 3.1. Çankırı’nın Fiziki ve Tarihî Dokusu ........................................ 174 3.1.1. Fiziki Çevre .................................................................. 175 3.1.2. Tarihî, Sosyal ve Kültürel Çevre................................... 189 3.1.3. İdari Taksimat .............................................................. 224 3.2. Çankırı Panayırı ....................................................................... 229 3.2.1. Adlandırma .................................................................. 232 3.2.2. Zaman – Süreç ............................................................ 232 3.2.3. Mekân .......................................................................... 233 3.3. Çankırı Panayırı Etrafında Oluşan Kültürel Doku ................. 233 3.3.1. Eğlence ........................................................................ 234 3.3.2. Halk Mutfağı ................................................................. 238 xii 3.3.3. Ticaret ve Emtia Çeşitliliği ............................................ 240 3.3.4. Dil ve Edebiyat ............................................................. 242 3.4. Çerkeş İlçesi ............................................................................ 244 3.4.1. Çerkeş Hakkında Genel Bilgiler ................................... 244 3.4.2. Fiziki ve Coğrafi Çevre ................................................. 246 3.4.3. Tarihî, Sosyal ve Kültürel Çevre................................... 247 3.5. Çerkeş Panayırı ....................................................................... 249 3.5.1. Adlandırma .................................................................. 249 3.5.2. Zaman – Süreç ............................................................ 249 3.5.3. Mekânı ve İmarı ........................................................... 250 4. BÖLÜM: ÇANKIRI-YAPRAKLI PANAYIRI ............................................ 252 4.1. Bağlamsal Çözümleme ........................................................... 252 4.1.1. Yapraklı Hakkında Genel Bilgiler ................................. 252 4.1.2. Fiziki ve Coğrafi Çevre ................................................. 253 4.1.3. Tarihî, Sosyal ve Kültürel Çevre................................... 255 4.2. Yapısal Çözümleme ................................................................. 257 4.2.1. Adlandırma .................................................................. 258 4.2.2. Zaman – Süreç ............................................................ 259 4.2.3. Mekânı ve İmarı ........................................................... 259 4.2.4. Ticaret ve Emtia Çeşitliliği ............................................ 261 4.2.5. Güvenlik ....................................................................... 265 4.2.6. Eğlence ve Kültürel Boyutu .......................................... 268 4.2.7. Dil ve Edebiyat ............................................................. 269 4.2.8. Geleneksel Mutfak Kültürü ........................................... 279 xiii 4.3. İşlevsel Çözümleme ................................................................ 281 4.3.1. Ekonomik İşlevler ......................................................... 281 4.3.2. Siyasi ve Hukuki İşlevler .............................................. 288 4.3.3. Sosyal ve Psikolojik İşlevler ......................................... 291 4.3.4. Kültürel İşlevler ............................................................ 293 SONUÇ ...................................................................................................... 296 KAYNAKÇA ............................................................................................... 300 EKLER ........................................................................................................ 317 EK 1. İzmir Koyun Keçi Panayırına Ait Afiş ........................................... 317 EK 2. Dursunbey Yağlı Güreşleri ve Emtia Panayırına Ait Afiş ............ 318 EK 3. Kocaeli Sancağına Bağlı Adapazarı’nda Kurulan Pazarın (Panayırın) Cumartesi Gününe Alınmasına Dair Emrin Kaydı ..... 319 EK 4. Tokat Kazası’nda Kurulan Panayırın Ne Zaman ve Ne Kadar Süreyle Kurulacağına Dair Emrin Kaydı ...................... 319 EK 5. Türkiye’de Açılacak Beynelmilel Panayır ve Sergilerin Vergi ve Resimlerden Muafiyetine Dair Kanun Değişikliği ......... 320 EK 6. Yapraklı Panayırından Elde Edilen Gelirlerle Memurların Ücretlerinin Karşılandığını Gösteren Belge ................................. 321 EK 7. İzmir Uluslararası Panayırına Katılacak Yabancı Tüccarlara Pasaport ve Ücret Düzenlemesi .................................................... 322 EK 8. Duyuruların Tellal İle İlanına Dair Emir Yazısı .............................. 323 EK 9. Uluslararası Panayırlara Görevlendirme Yazısı ............................ 324 EK 10. Balıkesir Panayırına Muhtelif Yerlerden Emtia Sevkini Gösteren Belge ................................................................ 325 xiv EK 11. Kengiri'de Her Sene Olduğu Gibi Bu Sene de Kurulacak Panayırda Gereken Emniyetin Sağlanmış Olmasından Memnun Kalındığı ........................................................................ 326 EK 12. Seferihisar Panayırı Davetiyesi .................................................... 327 EK 13. Trakya Umumi Müfettişliği Bölgesinde Kurulan Panayır ve Sergiler ....................................................................... 328 EK 14. Kepsut Panayırı ............................................................................. 329 EK 15. Balıkesir Panayırı .......................................................................... 329 EK 16. Tekirdağ Panayırı .......................................................................... 330 EK 17. Tokat (Zile) Panayırı’na Dair Arşiv Belgesi ................................. 330 EK 18. Geleneksel Kargı Panayırı Afişi ................................................... 331 EK 19. Zile Kazası’nda Panayır Esnasında Zuhur Eden Hastalığın Kolera vb. Tehlikeli Hastalıklardan Olmadığını Gösteren Arşiv Belgesi ................................................................................ 332 EK 20. Çankırı ve Yapraklı Panayırının Emniyet İçinde Sona Erdiği ve Padişahın Yâd Edilmesi ............................................... 333 EK 21. Çankırı ve Yapraklı Panayırının Açılış Tarihleri .......................... 334 EK 22. Destan Metni .................................................................................. 335 EK 23. Çerkeş Çayır Panayırı ................................................................... 336 EK 24. Çerkeş Sultan Murad Cami Dükkânların Panayır İçin Kiraya Verilmesi ...................................................... 337 EK 25. Sultan Murad Vakfı’ndan Panayıra İcara Verilen Dükkânların Kira Bedelleri .................................... 338 EK 26. Çankırı Sabık Kaymakamı Mehmed Efendi'nin Yapraklı Panayırında İnşa Ettirmiş Olduğu Dükkânların Kereste ve Diğer Masrafları Hakkında ........................................................... 339 xv EK 27. Orijinallik Raporu .......................................................................... 374 EK 28. Etik Kurul İzni ................................................................................ 375tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectPanayırtr_TR
dc.subjectHalkbilimi
dc.subjectTürkiye
dc.subjectSergi
dc.subjectÇankırı
dc.subjectTicaret
dc.subjectKültür
dc.subjectFuar
dc.subjectEğlence
dc.titleTürkiye'de Panayır Kültürü ve Çankırı Panayırlarıtr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetİlk olarak ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmese de, gerek Doğu gerekse Batı kültüründe ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda uzun yıllar var olan panayırlar, günümüz araştırmalarında daha çok ekonomik boyutuyla yer almıştır. Nitekim halk anlatılarının ve âşıklık geleneğinin icra edildiği, “Açık İcra Ortamları” olarak değerlendirilen panayırların, Halkbilimsel bir incelemeye tabi tutulduğu çalışmalar yok denecek kadar azdır. Panayırlar, kuruldukları bölgelerin sadece ekonomik yönden canlanmasını sağlamakla kalmamış, insanların sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarına da cevap veren merkezler halini almıştır. Hemen her yaştan insanın kendine göre bir sosyal alan bulabileceği panayırlar, insanların senenin yorgunluğunu ve sosyal yıpranmayı üzerinden atmasına imkân sağlayan organizasyonlar olarak, katılımcıların ve ziyaretçilerin büyük bir heyecanla beklediği zaman dilimleridir. Hemen her sınıftan insanın rahatlıkla katılabildiği ve aynı ortamı paylaştığı panayırlar, özellikle orta sınıf denilen kesimin medenileşme sürecine doğrudan etki eden, kimi zaman unutulmaya yüz tutan ya da özlem duyulan kültürel değerlerin hatırlandığı büyülenme, özlem ve nostalji mekânlarıdır. Bu çalışmada; panayırların ne olduğundan hareketle, tarihî süreç, ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel işlevler Halkbilimsel bir incelemeye tabi tutularak değerlendirilecektir. Ayrıca hâlihazırda Türkiye’de kurulan panayırlar bölgelere göre tasnif edilerek mevcut durum hakkında değerlendirmeler yapılacaktır. Bir bakıma panayırlarla ilgili çalışmaların açıklamalı bibliyografisi niteliğinde olan çalışmamızda Çankırı panayırları ayrıntılı olarak, farklı açılardan incelenmiştir.tr_TR
dc.contributor.departmentTürk Dili ve Edebiyatıtr_TR
dc.contributor.authorID19351tr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster