Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorAtıcı, Kazım Barış
dc.contributor.authorBoduroglu, Elif
dc.date.accessioned2023-07-17T08:10:57Z
dc.date.issued2023
dc.date.submitted2023-06-15
dc.identifier.citationAPAtr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/33626
dc.description.abstractThis study focuses on evaluating and improving the effectiveness of healthcare expenditures in the public health system during the pandemic. A novel indirect measurement method is employed to examine the effectiveness of healthcare expenditures, using daily case numbers as a proxy. The hypothesis tested suggests that healthcare expenditures are effective when daily case numbers are stationary, whereas they are ineffective when case numbers are non-stationary. The analysis of data reveals that daily case numbers exhibit nonlinear periodic behavior in each country. To forecast the long-term periodic movement, a nonlinear cumulative Fourier function (discrete cumulative Fourier function) is proposed. Previous studies have addressed the issue of overfitting under an ad-hoc assumption, while this study proposes a mathematical solution with a constraint to determine the optimal frequency (n). In the second stage, to measure effectiveness according to waves and phases, the first and second derivatives of the case numbers' trend, represented by the reproduction number (R), are used to identify inflection points indicating changes in speed, which in turn determine wave and phase intervals. In the third stage, the Augmented Dickey-Fuller (ADF) unit root test is conducted to examine the stationarity of case numbers, assessing whether each country's healthcare expenditures are effective based on waves and phases. The stationarity of phase series implies predictability of cases and effectiveness of healthcare expenditures during that phase. The study provides insights into the effectiveness of healthcare expenditures based on daily case numbers during the Covid-19 pandemic in six OECD countries. It also addresses the challenges of inter-country comparisons and sample homogeneity. The findings aim to assist countries in developing effective short and long-term policies against pandemics. Furthermore, the proposed method offers a fresh perspective on the effectiveness of healthcare expenditures and can be utilized as a helpful tool in decision-making processes across various sectors such as energy, agriculture, and tourism.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectCovid-19 vaka sayısıtr_TR
dc.subjectOECD Ülkeleritr_TR
dc.subjectSağlık harcama etkinliğitr_TR
dc.subjectDalga ve Faz bağımlılığıtr_TR
dc.subjectFourier Dönüşümütr_TR
dc.subjectBirim kök testitr_TR
dc.subject.lcshİstatistiklertr_TR
dc.titleSalgın Dönemi Sağlık Harcamaları Etkinliğinin Dalga ve Faz Bağımlı Analizi: Seçilmiş OECD Ülkeleri Üzerine Uygulamatr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetBu çalışma, pandemi döneminde halk sağlığı sistemi ve politikasını değerlendirmek ve iyileştirmek amacıyla sağlık harcamalarının etkinliğini ölçmeye odaklanmaktadır. Çalışmada, sağlık harcamalarının etkinliğini incelemek için dolaylı bir ölçüm yöntemi kullanılarak günlük vaka sayıları üzerinden iki aşamalı analiz yapılmıştır. Bu yöntemde, vaka sayıları sağlık harcamalarının bir göstergesi olarak önerilmiştir. Test edilebilen hipotezler, sağlık harcamalarının günlük vaka sayısının durağan olduğu durumlarda etkin olduğunu, vaka sayısının durağan olmadığı durumlarda ise etkin olmadığını öne sürmektedir. Veri analizinde, her bir ülkenin günlük vaka sayıları incelenmiş ve doğrusal olmayan periyodik harekete sahip olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle, uzun dönemli periyodik hareketin tahmin edilebilmesi için doğrusal olmayan kümülatif (ayrık) Fourier fonksiyonu önerilmiştir. Önceki çalışmalarda bu yöntemin aşırı tahmin etme sorunu ad-hoc varsayımı altında ele alınırken, bu çalışmada literatürdeki varsayım yerine bir kısıt geliştirilerek optimal frekans (n) seçim kriterine matematiksel bir çözüm önerilmiştir. İkinci aşamada dalga ve fazlara göre etkinliğin ölçülebilmesi için günlük vaka sayısının trendi olan vaka sayısının yayılma katsayısına (R) göre birinci ve ikinci derece türevleri alınarak hızın değişim noktaları (inflection point) tespit edilerek dalga ve faz aralıkları belirlenmiştir. Belirlenen aralıklar için herbir ülkenin dalga ve fazına göre etkin sağlık harcaması yapıp yapmadığını incelemek amacıyla vaka sayılarının durağanlığı ADF birim kök testi ile test edilmiştir. Faz serilerinin durağan olması vakaların öngörülebilir olduğunu ve sağlık harcamalarının o faz için etkin olduğunu göstermektedir. Çalışma, 6 OECD ülkesinde Covid-19 pandemisi sürecinde günlük vaka sayılarına dayalı sağlık harcamalarının etkinliği üzerine bir görünüm sunmaktadır. Ayrıca, ülkeler arasında karşılaştırma yapmanın zorluklarını ve örneklemin homojenliğini ele almaktadır. Bu çalışmanın sonuçları, ülkelerin pandemilere karşı etkili kısa ve uzun vadeli politikalar geliştirmesine yardımcı olmayı hedeflemektedir. Önerilen yöntem ile, sağlık harcamalarının etkinliği konusunda yeni bir bakış açısı sunulmakta ve pandemilerle mücadelede stratejik kararların geliştirilmesine katkı sağlanmaktadır. Ayrıca enerji, tarım veya turizm gibi farklı sektörlerdeki karar vericilere politika oluşturmalarında yardımcı bir yöntem olarak kullanılabilir.tr_TR
dc.contributor.departmentİşletmetr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2023-07-17T08:10:57Z
dc.fundingYoktr_TR
dc.subtypedatasettr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster