| dc.description.abstract | Purpose: This study aims to investigate the efficacy and safety of ethanol sclerotherapy in endometrioma treatment.
Materials and Methods: From January 1st, 2015 to March 15th, 2021, the preprocedural, procedural, and postprocedural follow-up findings of 55 patients (mean age: 30 years, range: 15-40 years) whose endometrioma treated with the transabdominal or transvaginal needle- or catheter-directed ethanol sclerotherapy at Hacettepe University Department of Radiology, Non-vascular Intervention Unit were evaluated retrospectively. The study included 51 patients (68 cysts) whose postprocedural follow-up findings were available. Technical and clinical success rates, reduction rates of maximal cyst size, cyst volume, pain complaints, serum CA-125 levels and serum AMH levels, complications, hospital stays, follow-up duration, and recurrence rates were evaluated. The clinical success rates of 2 different treatment routes and 2 different treatment techniques were compared. Furthermore, the treatment results of the patients with main complaints of pain (n=40) and infertility (n=11) were evaluated separately. In addition, the effects of the presence of deep infiltrating endometriosis, localization of treated cysts in one or both ovaries, and the presence of untreated cysts in the same patient group due to cyst size were evaluated on the treatment outcomes.
Results: The technical success rate was 100%. There was no minor complication. The only major complication (2%) was cavity infection observed in 1 patient. The mean length of hospital stay was 0.7 (SD, ± 0.4) days. The mean follow-up duration was 14.5 (SD, ±11.0; minimum 1.0 month; maximum 55.0 months) months. One patient with two cyst (3%) underwent a second session of ethanol sclerotherapy due to recurrence, and the clinical success rate was found to be 100%. There was a significant decrease in pain complaints, serum CA-125 levels, maximal cyst sizes, and cyst volumes in all treated patients (p<0.05). There was an increase in mean serum AMH levels, a reliable serum marker of ovarian reserve, compared to the pretreatment levels in all treated patients and statistically, there was no significant decrease in serum AMH levels (p>0.05). The pregnancy rate was 54% in patients treated for infertility, and 100% in patients treated for pain without infertility. The study revealed that pretreatment serum AMH levels do not affect the treatment results (p>0.05). Therefore, it was concluded that there is no lower limit for serum AMH level for patient selection for ethanol sclerotherapy. The recurrence rate was 6% (n=1) in the needle-directed ethanol sclerotherapy. There was no recurrence in the catheter-directed ethanol sclerotherapy. There was more significant reduction in cysts treated with the catheter technique, the transabdominal route and the transabdominal catheter technique, and it was thought that it might be related not only to the treatment technique applied, but also to the pretreatment cyst size. The study showed that the large pretreatment cyst volumes are associated with more significant decrease in the maximal cyst size and volume (p<0.05). Also, regardless of the treated cyst size, the ovarian reserve was preserved (p>0.05). The study revealed that the rate of decrease in the maximal cyts size and volume after treatment was less in deep infiltrative endometriosis group (p<0.05). Also, it was observed that the presence of deep infiltrative endometriosis did not affect the degree of decrease in pain (p>0.05). In addition, the presence of deep infiltrative endometriosis was not associated with a decrease in ovarian reserve after alcohol sclerotherapy (p>0.05). It was determined that the presence of untreated cyst could have a negative effect on ovarian reserve (p<0.05). The study showed that the decrease in cyst volumes was more pronounced (p<0.05) in the patient group whose one ovarian cysts were treated compared to the group of patients whose both ovarian cysts were treated. It was shown that sclerotherapy of both ovarian endometriomas do not cause a decrease in ovarian reserve compared to the sclerotherapy of one ovarian endometrioma (p>0.05).
Conclusion: According to the results of our study, ethanol sclerotherapy is an effective and successful treatment method that preserves ovarian reserve with a high clinical success rate, low complication rate, low recurrence rate and short hospital stay for endometrioma treatment.
Keywords: Endometriosis; Ovarian endometrioma; Ethanol sclerotherapy; Infertility; Ovarian reserve | tr_TR |
| dc.description.ozet | Amaç: Bu çalışmada amacımız endometrioma tedavisinde alkol ile skleroterapinin etkinliğini ve güvenilirliğini araştırmaktır.
Gereç-Yöntem: 01 Ocak 2015-15 Mart 2021 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı Non-vasküler Girişimsel Radyoloji Ünitesi’nde ovaryan endometrioması transabdominal veya transvajinal giriş ile iğne veya kateter aracılığıyla alkol ile skleroterapi yöntemi uygulanarak tedavi edilmiş 55 hastanın (ortalama yaş 30, yaş aralığı 15-40) işlem öncesi, işlem ve işlem sonrası takip bulguları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. İşlem sonrası takip bilgilerine ulaşılan 51 hasta (68 kist) çalışmaya dahil edilmiştir. Tedavi sonrası teknik ve klinik başarı oranları, kistlerin maksimum boyutları ve hacimlerindeki, hastaların ağrı şikayetlerindeki, serum CA-125 ve serum AMH seviyelerindeki azalma oranları, komplikasyonlar, hastanede kalış süreleri, takip süreleri ve rekürrens oranları değerlendirilmiştir. Tedavide kullanılan 2 farklı giriş yolu ve 2 farklı tekniğin klinik başarı oranları karşılaştırılmıştır. Esas şikayeti ağrı (n=40) ve infertilite (n=11) olan hastaların tedavi sonuçları ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Ayrıca, derin infiltratif endometriozis varlığının, tedavi edilen kistlerin bir veya her iki overde yerleşiminin, aynı hasta grubunda boyutu nedeniyle tedavi edilmeden izlenen kist varlığının tedavi sonuçlarına etkisi değerlendirilmiştir.
Bulgular: Teknik başarı oranı %100 olarak saptanmıştır. Minör komplikasyon izlenmemiştir. Tek majör komplikasyon (%2) 1 hastada izlenen kavite enfeksiyonu idi. Hastanede ortalama kalış süresi 0.7 (SS, ± 0.4) gün olarak saptanmıştır. Ortalama takip süresi 14.5 (SS, ±11.0; minimum 1.0 ay; maksimum 55.0 ay) ay idi. Bir hastanın iki kistine (%3) rekürrens nedeniyle ikinci seans alkol ile skleroterapi yapılmıştır ve klinik başarı oranı %100 olarak saptanmıştır. Tedavi edilen tüm hastalarda kistlerin maksimum boyutları ve hacimlerinde, ağrı şikayetlerinde, serum CA-125 seviyelerinde anlamlı azalma izlenmiştir (p<0.05). Ovaryan rezervin güvenilir bir belirteci olan serum AMH seviyelerinde ise istatiksel anlamlı düşüş izlenmemiştir (p>0.05) ve ortalama serum AMH seviyelerinde tedavi öncesine göre artış saptanmıştır. İnfertilite şikayeti ile tedavi edilen hastalarda (n=11) gebelik oranı %54, ağrı şikayeti ile tedavi edilen, infertilite sorunu olmayan ve gebelik isteği bulunan hastalarda (n=2) ise bu oran %100 olarak saptanmıştır. Tedaviden önceki serum AMH seviyelerinin tedavi sonuçlarını etkilemediği (p>0.05) ve alkol ile skleroterapi öncesi hasta seçiminde serum AMH seviyesi için bir alt sınır olmadığı ortaya konmuştur. İğne aracılığıyla tedavi tekniğinde rekürrens oranı %6 (n=2) iken kateter aracılığıyla tedavi tekniğinde rekürrens saptanmamıştır. Kateter tekniği, transabdominal giriş yolu ve transabdominal kateter aracılığıyla tedavi edilen kistlerde tedavi sonrası daha belirgin küçülme izlenmiş olup (p<0.05) bunun sadece uygulanan tedavi tekniği ile değil, bu hasta grublarında izlenen tedavi öncesi büyük kist boyutları (p<0.05) ile de ilişkili olabileceği düşünülmüştür. Tedavi öncesi kistlerin hacimlerinin büyük olmasının tedavi sonrasında kistlerin maksimum boyut ve hacimlerinde daha belirgin azalma ile ilişkili olduğu gösterilmiştir (p<0.05). Ayrıca, tedavi edilen kistlerin boyutlarından bağımsız bir şekilde ovaryan rezervin korunduğu, serum AMH seviyelerinde düşüş olmadığı (p>0.05) saptanmıştır. Tedavi sonrasında kistlerin maksimum boyutları ve hacimlerindeki azalma oranlarının derin infiltratif endometriozisi olan hasta grubunda daha az olduğu gösterilmiştir (p<0.05). Derin infiltratif endometriozis varlığının ağrıdaki azalma derecesini etkilemediği izlenmiştir (p>0.05). Ayrıca, derin infiltratif endometriozis varlığının alkol ile skleroterapi sonrasında ovaryan rezervde azalma ile ilişkili olmadığı (p>0.05) saptanmıştır. Aynı hasta grubunda boyutu nedeniyle tedavi edilmeden izlenen kist varlığının ovaryan rezerv üzerinde negatif etkisinin olabileceği saptanmıştır (p<0.05). Kistlerin hacimlerindeki azalmanın tek overdeki kisti tedavi edilen hasta grubunda her iki overdeki kisti tedavi edilen hasta grubuna göre daha belirgin (p<0.05) olduğu saptanmıştır. Her iki overdeki endometriomanın alkol ile skleroterapisinin tek overdeki endometrioma tedavisine göre ovaryan rezervde azalmaya neden olmadığı gösterilmiştir (p>0.05).
Sonuç: Çalışmamızın sonuçlarına göre, alkol ile skleroterapi endometrioma tedavisinde yüksek klinik başarı oranı, düşük komplikasyon oranı, düşük rekürrens oranı ve kısa hastanede kalış süresi ile ovaryan rezervi koruyan etkin ve başarılı bir tedavi yöntemidir.
Anahtar Kelimeler: Endometriozis; Ovaryan endometrioma; Alkol ile skleroterapi; İnfertilite; Ovaryan rezerv | tr_TR |
