dc.contributor.advisor | Toker, Cenk | |
dc.contributor.author | Yılmaz, Büşra | |
dc.date.accessioned | 2019-10-21T12:38:09Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.date.submitted | 2019-06-26 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/9418 | |
dc.description.abstract | Short Wave (KD), which is in the frequency range of 3-30 MHz, radio wave
propagation is one of the important methods used for long distance
communication. It uses ionosphere and earth to transmit system communication
signal. Ionsophere is atmospheric layer which is formed by gases ionized by sun
rays. The ionsophere is affected by variables like sun flare, sun-earth dependent
position, changes in magnetosphere and thermosphere. The changes and
distruptions in ionosphere must be investigated as spatial and temporal to
understand how ionosphere affects on radio signals. One of the most important
parameter used for analyzing ionosphere structure is Total Electron Content(TEC)
maps. The purpose of this study is to do spatial-spectral analysis of ionosphere.
Firstly, AKD technique has been applied on TEC maps belong to equatorial region,
then latitude, longitude and 2D most significant wavenumber values has been
calculated by means of obtained AKD maps considering different energy bands.
Calculated values have been compared to Dst , Ap and Kp geomagnetic indices.
iv
Geomagnetic indices are parameters used for measuring changes in ionosphere
and magnetosphere. Correlation analysis has been applied to compare Dst , Ap
and Kp geomagnetic indices with latitude, longitude, 2D most significant
wavenumber value. Also an another method, DCT, sliding window and median
calculations has been done for all earth TEC map of ionosphere. constant
component and component which has the most significant energy after constant
component values obtained by matrices that provided by this calculations are
compared with Dst, Ap and Kp geomagnetic indices for different sliding window
sizes and relationship between them has been examined | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | ABSTRACT .................................................................................................................... iii
TEŞEKKÜR ..................................................................................................................... v
İÇİNDEKİLER ................................................................................................................. vi
ŞEKİLLER DİZİNİ .......................................................................................................... viii
ÇİZELGELER DİZİNİ ....................................................................................................... x
SİMGELER VE KISALTMALAR ...................................................................................... xi
1. GİRİŞ .................................................................................................................... 1
2. İYONKÜRENİN YAPISI VE İLGİLİ PARAMETRELER .......................................... 4
2.1. İyonkürenin Katman Yapısı ................................................................................... 4
2.2. Toplam Elektron İçeriği (TEİ) ................................................................................ 6
2.3. Global Ionospheric Maps (GIM) of Toplam Elektron İçeriği (TEİ) verisi ................. 6
2.4. İyonküre Coğrafi Bölgeleri ..................................................................................... 7
2.5. Jeomanyetik İndisler ............................................................................................. 8
3. AKD ENERJİ İÇERİĞİ TABANLI BOZULMA SEZİMİ ......................................... 11
3.1. Ayrık Kosinüs Dönüşümü (AKD) ......................................................................... 11
3.3. Enerji Bandı Hesaplaması ................................................................................... 13
3.4. Saçılım Grafikleri ve İlinti Analizi ......................................................................... 15
3.5. Bulgular ............................................................................................................... 16
3.5.1. Ekvatoral Bölge ............................................................................................ 19
3.5.2. Yerküre ......................................................................................................... 55
4. FARKSAL AKD HARİTALARI İLE BOZULMA SEZİMİ ........................................ 62
4.1.Bulgular ................................................................................................................ 62
5. SONUÇLAR VE TARTIŞMA ............................................................................... 89
6. KAYNAKLAR ...................................................................................................... 94
EKLER ........................................................................................................................... 99
vii
EK 1 – Farksal AKD haritaları ile bozulma sezimi – 7 Günlük Kayan Pencere
Analizleri ............................................................................................................. 99
EK 2 – Tezden Üretilen Bildiriler .............................................................................. 102
ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................. 107 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.rights | CC0 1.0 Universal | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/ | * |
dc.subject | İyonküre | tr_TR |
dc.subject | Toplam elektron içeriği (TEİ) | tr_TR |
dc.subject | Ayrık kosinüs dönüşümü (AKD) | tr_TR |
dc.subject | Dst indisi | tr_TR |
dc.subject | Ap indisi | tr_TR |
dc.subject | Kp indisi | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Konu Başlıkları Listesi::Teknoloji. Mühendislik | tr_TR |
dc.title | İyonosfer Haritalarının Uzay-Zaman İzgesel Analizi | tr_TR |
dc.title.alternative | Spatio-Temporal Spectral Analysis Of
Ionospheric Maps | tr_eng |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Kısa Dalga (KD), 3-30 MHz frekans aralığında bulunan, radyo dalgası yayılımı
uzun mesafe iletişim için kullanılan önemli yöntemlerden biridir. Sistem
haberleşme sinyalini yansıtmak için yerküre ve iyonküreyi kullanır. İyonküre, güneş
ışınlarının etkisiyle iyonize olmuş gazlardan oluşan havaküre katmanıdır. İyonküre,
güneş parlaması, Güneş-Yerküre bağıl pozisyonu gibi değişkenlerden,
manyetoküre ve ısılküre değişimlerden etkilenmektedir. İyonkürenin radyo
dalgalarına nasıl ve hangi miktarda etki edeceğini anlamak için iyonküredeki
değişim ve bozulmalar, uzaysal ve zamansal olarak araştırılmalıdır. İyonkürenin
yapısının incelenmesinde kullanılan en önemli parametrelerden biri Toplam
Elektron İçeriği (TEİ) parametresidir. Bu çalışmada, iyonküre TEİ haritaları
kullanılarak iyonkürenin uzay-zaman izgel analizinin yapılması amaçlanmıştır. İlk
olarak, ekvatoral bölgeye ait ve tüm yerküreye ait iyonküre TEİ haritaları üzerinde
Ayrık Kosinüs Dönüşümü (AKD) tekniği uygulanmış, elde edilen AKD
haritalarından boylam ekseni, enlem ekseni ve 2B’deki en yüksek dalga sayısı
değerleri farklı enerji bantlarında hesaplanmıştır. Hesaplanan değerlerin, Dst, Ap
ve Kp jeomanyetik indisleriyle karşılaştırılması yapılmıştır. Jeomanyetik indisler,
iyonküre ve manyetoküredeki değişimleri ölçmek için kullanılan parametrelerdir.
ii
Boylam ekseni, enlem ekseni ve 2B’deki en yüksek dalga sayısı değerleri ile
jeomanyetik indislerin karşılaştırılmasında ilinti analizi kullanılmıştır. Bir diğer
yöntem olarak ise, tüm yerküreye ait iyonküre TEİ haritaları üzerinde AKD, kayan
pencere ve ortanca eleman hesaplamaları yapılmıştır. Yapılan hesaplamalar
sonucunda elde edilen matrislerden sabit eleman ve sabit elemandan sonra en
yüksek enerjiye sahip elemanların değerleri, farklı kayan pencere boyutları için;
Dst, Ap ve Kp jeomanyetik indisleriyle karşılaştırılmış, bu aralarındaki ilinti
incelenmiştir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Elektrik –Elektronik Mühendisliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | - | |
dc.identifier.ORCID | https://orcid.org/0000-0003-2391-6401 | tr_TR |