dc.contributor.advisor | Ayhan, Çiğdem | |
dc.contributor.author | Adın, Rıdvan Muhammed | |
dc.date.accessioned | 2019-08-26T13:18:27Z | |
dc.date.issued | 2019-08-26 | |
dc.date.submitted | 2019-08-08 | |
dc.identifier.citation | Adın RM. Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması ve Genç Yetişkin Bireylerde Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2019. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/8745 | |
dc.description.abstract | The purpose of this study was to develop Turkish version of the Chalder Fatigue Scale (CFS) and to examine its psychometric properties in young adults. The study was carried out on 501 healthy young adults (202 female, 299 male) aged 20 to 40 years (mean±standard deviation: 27.14 ±1.96). The adaptation of CFS into Turkish was done and test-retest reliability, internal consistency, concurrent validity, and construct validity of the scale were examined. The re-test was performed with 192 individuals between 3 to 7 days after the test. The physical fatigue subscale (CFS-PFS) was found to be good, the mental fatigue subscale (CFS-MFS) was found to be moderate and global (CFS-G) was found to be good test-retest reliability (Intraclass Correlation Coefficient values were 0.793, 0.739, 0.817 respectively). Internal consistency of the CFS-PFS was good, the CFS-MFS was acceptable, and the CFS-G was good (Cronbach alpha values were 0.893, 0.764, 0.897 respectively). Concurrent validity was assessed with Checklist Individual Strength Fatigue Scale and Visual Analog Scale and moderate correlation was found between CFS and these scales (r values were 0.6 (p<0,001) and 0.54 (p<0,001) respectively). Exploratory Factor Analysis has shown that the scale was consisted of factor 1, representing CFS-PFS, and factor 2, representing CFS-MFS. Convergent validity of CFS was supported by its significant association with Beck Depression Inventory (r:0.42 (p<0.001), Pittsburgh Sleep Quality Index, (r:0.36 (p<0.001), Nottingham Health Profile (r:0.39 (p<0.001) except for Godin Leisure Time Physical Activity Scale. The CFS had low-moderate and moderate correlation with these scales. However, it was not correlated with Godin Leisure Time Physical Activity Scale (r:0.048 (p<0.001). Known-group validity showed that CFS could discriminate individuals with good and bad sleep quality (p<0.001). As a conclusion, Turkish version of CFS is accepted as a reliable and valid measurement tool to measure fatigue. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | ONAY SAYFASI iii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv
ETİK BEYAN v
TEŞEKKÜR vi
ÖZET vii
ABSTRACT viii
İÇİNDEKİLER ix
SİMGELER VE KISALTMALAR xii
ŞEKİLLER xiv
TABLOLAR xv
1. GİRİŞ 1
2. GENEL BİLGİLER 3
2.1. Yorgunluk 3
2.1.1. Yorgunluğun Tanımı 3
2.1.2. Yorgunluğun Sınıflandırılması 4
2.1.3. Yorgunluğun Etiyolojisi 10
2.1.4. Yorgunluğun Prevalansı ve Klinik Önemi 13
2.1.5. Yorgunluğu Etkileyen Faktörler 14
2.2. Yorgunluğun Değerlendirilmesinde Kullanılan Ölçekler 18
2.2.1. Çok Boyutlu Yorgunluk Ölçekleri 19
2.2.2. Tek Boyutlu Yorgunluk Ölçekleri 22
2.3. Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik 23
2.3.1. Güvenirlik Çeşitleri 23
2.3.2. Geçerlik Çeşitleri 26
3. BİREYLER VE YÖNTEM 29
3.1. Bireyler 29
3.1.1. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi 29
3.1.2. Araştırmanın Veri Toplama Süreci 30
3.1.3. Örneklemin Oluşumu ve Araştırmanın Akış Süreci 31
3.2. Yöntem 33
3.2.1. Aşama 1: Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Türkçe Versiyonunun Oluşturulması 34
3.2.2. Aşama 2: Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi 37
3.3. İstatistiksel Analiz 44
4. BULGULAR 46
4.1. Çalışmaya Dahil Edilen Bireylere Ait Tanımlayıcı Bulgular 46
4.2. Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Psikometrik Özelliklerine Ait Bulgular 47
4.2.1. Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Güvenirliğine Ait Bulgular 47
4.2.2. Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Geçerliğine Ait Bulgular 52
4.3. Çalışma Sonucunda Elde Edilen Diğer Bulgular 56
5. TARTIŞMA 58
5.1. Demografik Özellikler 58
5.2. Güvenirlik 60
5.2.1. Test-Tekrar Test Güvenirlik 60
5.2.2. İç tutarlılık 61
5.3. Geçerlik 63
5.3.1. Ölçüt Geçerliği 63
5.3.2. Yapı Geçerliği 65
5.4. Çalışmayla İlgili Diğer Bulgular 69
5.5. Çalışmanın Limitasyonları 70
5.6. Çalışmanın Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bilimine Katkısı 70
6. SONUÇ VE ÖNERİLER 71
7. KAYNAKLAR 73
8. EKLER 82
EK-1. Ölçeği İlk Oluşturan Profesör Trudie Chalder’dan Alınan İzin
EK-2. Etik Kurul Raporu
EK-3. Anket Araştırmaları İçin Aydınlatılmış Onam Formu
EK-4. Araştırma Amaçlı Çalışma İçin Aydınlatılmış Onam Formu
EK-5. Değerlendirme Formu
EK-6. Chalder Yorgunluk Ölçeği
EK-7. Checklist Individual Strength Yorgunluk Ölçeği
EK-8. Görsel Analog Ölçeği ile Fiziksel ve Mental Yorgunluk Değerlendirmesi
EK-9. Beck Depresyon Ölçeği
EK-10. Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi
EK-11. Nottingham Sağlık Profili
EK-12. Godin Boş Zaman Fiziksel Aktivite Ölçeği
EK-13. Sözel Bildiri
EK-14. Orijinallik Raporu
EK-15. Dijital Makbuz
9. ÖZGEÇMİŞ | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Chalder Yorgunluk Ölçeği | tr_TR |
dc.subject | Türkçe versiyon | tr_TR |
dc.subject | yorgunluk | tr_TR |
dc.subject | değerlendirme | tr_TR |
dc.subject | güvenirlik | tr_TR |
dc.subject | geçerlik | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Konu Başlıkları Listesi::Tıp | tr_TR |
dc.title | Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması ve Genç Yetişkin Bireylerde Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Çalışmanın amacı Chalder Yorgunluk Ölçeği’nin (CYÖ) Türkçe’ye uyarlanması ve genç yetişkin bireylerde güvenirliğinin ve geçerliğinin incelenmesiydi. Çalışmaya yaşları 20-40 arasında değişen (ortalama±standart sapma=29,78±5,30) 501 sağlıklı birey (202 kadın ve 299 erkek) dahil edildi. Chalder Yorgunluk Ölçeği Türkçe’ye uyarlandıktan sonra test-tekrar test güvenirliği, iç tutarlılığı, eş zamanlı geçerliği ve yapı geçerliği incelendi. Tekrar test uygulaması 192 bireye test uygulamasından en erken 3, en geç 7 gün sonra uygulandı. Ölçeğin fiziksel yorgunluk boyutunun (CYÖ-FYB) iyi, mental yorgunluk boyutunun (CYÖ-MYB) orta ve genelinin (CYÖ-G) ise iyi seviyede test-tekrar test güvenirliğe sahip olduğu bulundu (sırasıyla Intraclass Correlation Coefficient değerleri: 0,793; 0,739; 0,817). İç tutarlılığının ise CYÖ-FYB için iyi, CYÖ-MYB için kabul edilebilir ve CYÖ-G için iyi seviyede olduğu bulundu (sırasıyla Cronbach alfa değerleri: 0,893; 0,764; 0,897). Eş zamanlı geçerliğin incelenmesinde kullanılan Checklist Individual Strength Yorgunluk Ölçeği ve Görsel Analog Ölçeği ile arasında orta seviyede ilişki bulundu (sırasıyla r değerleri: 0,60 (p<0,001); 0,54 (p<0,001)). Açıklayıcı Faktör Analizi sonucunda ölçeğin CYÖ-FYB’yi temsil eden faktör 1 ve CYÖ-MYB’yi temsil eden faktör 2’den oluştuğu görüldü. Birleşim geçerliğinin incelenmesinde kullanılan Beck Depresyon Ölçeği (r:0,42 (p<0,001)) ile orta seviyede, Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (r:0,36 (p<0,001) ve Notthingham Sağlık Profili (r:0,39 (p<0,001) ile düşük-orta seviyede ilişkili bulunurken Godin Boş Zaman Fiziksel Aktivite Ölçeği (r:0,048 (p<0,001)) ile ilişkili bulunamadı. Bilinen grup geçerliğinde ise iyi ve kötü uyku kalitesine sahip olan bireylerin CYÖ puanları arasında fark bulundu (p<0,001). Sonuç olarak, CYÖ’nün Türkçe versiyonu algılanan yorgunluğun değerlendirilmesinde kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracıdır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Fizyoterapi ve Rehabilitasyon | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2020-02-28T13:18:27Z | |
dc.identifier.ORCID | https://orcid.org/0000-0002-8390-1386 | tr_TR |