dc.contributor.advisor | Yarar, Emine | |
dc.contributor.author | Şen, Buse | |
dc.date.accessioned | 2019-07-03T07:28:26Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.date.submitted | 2019-06-12 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/7714 | |
dc.description.abstract | This study aims at analyzing the use of Turkish singular overt and zero
pronouns based on Accessibility Theory proposed by Ariel (1988). For this aim,
a sample is compiled from Turkish novels. In the excerpts from these novels,
there are Turkish 1st, 2nd and 3rd singular personal overt and zero subjects and
their antecedents. The total number of excerpts in the sample is 300. The
relation between the antecedent and the pronouns is examined related to three
Accessibility dimensions, namely recency, givenness, and syntactic
prominence. Recency effect refers to the sentences between the antecedent
and the pronoun. The theory asserts that when recency increases, the use of
zero pronouns decreases. Givenness effect is the number of mentions to the
entity referred by the pronoun. The theory argues that when givenness
increases, the possibility of the use of a zero pronoun also increases. The third
effect, syntactic prominence effect, is about the subjecthood of the antecedent.
When the antecedent is a subject, it is expected that zero pronouns instead of
overt ones are employed. The aim of this study is to test the effects of these
three dimensions of Accessibility Theory on the use of Turkish singular overt
and zero pronouns. In order to achieve the aim of the study, the three
dimensions of the Accessibility Theory are examined on the compiled sample.
The use of overt and zero Turkish singular pronouns, ben (I), sen (you) and o
(he/she/it), are analyzed separately and together in regard to the effects of
recency, givenness, and syntactic prominence. The findings of the study do not
completely support the assumptions of the Accessibility Theory. In another
words, it is possible to state that Turkish overt and zero pronouns cannot be
fully explained with these three dimensions. On the other hand, the findings also
reveal that givenness factor has an effect for overt and null 1st person singular
pronouns and that syntactic prominence is operative for overt and null 3rd
person singular pronouns. | tr_TR |
dc.language.iso | en | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Discourse analysis | tr_TR |
dc.subject | Accessibility theory | tr_TR |
dc.subject | Pronouns | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Dilbilim | tr_TR |
dc.title | An Analysis of Turkish Singular Pronouns Based on Accessibility Theory | tr_TR |
dc.title.alternative | Türkçe Tekil Adılların Erişebilirlik Kuramına Dayalı İncelemesi, Yüksek Lisans Tezi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu çalışma Ariel (1988) tarafından geliştirilmiş olan Erişebilirlik Kuramı’nı temel
alarak Türkçe’deki açık ve boş tekil adılların metinlerde kullanımını incelemeyi
amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Türkçe romanlardan oluşan bir
örneklem meydana getirilmiştir. Metinlerde göndergeleri açık ve boş olan 1., 2.
ve 3. tekil adıllar incelenmiştir. Çalışmada incelenen toplam örneklem sayısı
300’dür. Öncüller ve yukarıda belirtilen tekil adıllar arasındaki ilişkiler Erişebilirlik
Kuramı’nın (Ariel, 1988) sonralık (recency), bilinen (givenness) ve sözdizimsel
önem (syntactic prominence) olarak adlandırılan üç boyutu bağlamında
incelenmiştir. Sonralık etkisi öncül ve adıl arasındaki tümce sayısını dikkate
almaktadır. Kuram sonralık arttığında boş adılların kullanımının azaldığını ileri
sürmektedir. Bilinir olma etkisi adıl ile göndergesinin metinde kaç kez tekrar
edildiğini dikkate almaktadır. Kurama göre bilinirlik ne kadar sıksa boş adıl
kullanma olasılığı da o derece yüksektir. Son boyut olan sözdizimsel önem
etkisi öncülün ya da adılın göndergesinin özne işlevinde kullanılmasına
dayanmaktadır. Diğer bir deyişle, öncül özne olarak kullanıldığında açık adıllar
yerine boş adılların kullanılması daha yüksek bir olasılıktır. Bu çalışmanın
amacı bu üç boyutun Türkçe tekil açık ve boş adıllar üzerindeki etkilerini
incelemektir. Bu amaç doğrultusunda oluşturulan örneklem üzerinde Erişebilirlik
Kuramı’nın üç boyutu incelenmiştir. Türkçe tekil adıllar ben, sen ve o’nun açık
ve boş adıl olarak kullanımları sonralık, bilinir olma ve sözdizimsel önem
etkilerine göre ayrı ayrı ve birlikte incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Çalışmada
ulaşılan bulgular Erişebilirlik Kuramı’nın ileri sürdüğü görüşleri Türkçe tekil
adıllar bağlamında tam olarak desteklememektedir. Diğer bir deyişle Türkçe’de
açık ve boş tekil adıl kullanımının Erişebilirlik Kuramı’nın üç boyutu ile tamamen
açıklanmadığı görülmektedir. Öte yandan bulgular bilinirlik boyutunun hem açık
hem de boş 1. tekil kişi adılının kullanımı üzerinde etkili olduğunu
göstermektedir. Ayrıca sözdizimsel önem boyutu da hem açık hem de boş 3.
tekil kişi adılının kullanımında etkilidir. | tr_TR |
dc.contributor.department | İngiliz Dilbilimi | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2019-07-03T07:28:26Z | |