dc.contributor.advisor | DUYGULU, Sergül | |
dc.contributor.author | YILMAZ, Ayşegül | |
dc.date.accessioned | 2019-05-28T11:01:22Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.date.submitted | 2019-04-18 | |
dc.identifier.issn | 10236805 | |
dc.identifier.other | Doktora Tezi | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/7379 | |
dc.description.abstract | Yılmaz, A., The Effects of Unit Charge Nurse’s Empowerment Program on
Nurses' Perceptions of Empowerment, Control of Nursing Practices and Patient
Safety Culture. Hacettepe University Graduate School of Health Sciences,
Fundamentals and Management of Nursing Integrated Doctorate Program
Doctor of Philosophy Thesis, Ankara, 2019. This study aims to determine the
effects of unit charge nurse’s empowerment program on perceptions
of empowerment, control over the practices, patient safety culture, and the nurses'
perception of patient safety culture. The study has as a quasi-experimental design.
The study sampling consisted of 38 unit charge nurses working in Mersin City
Training and Research Hospital and their 174 service nurses. In this study, 14 hours
of theoretical training, 12 hours of group work and 8 hours of individual study were
applied to 38 unit charge nurses. The data were collected from unit charge nurses
through with Introductory Information Form, Psychological Empowerment Scale,
Structural Empowerment Scale, Control Over Nursing Practice Scale and Hospital
Survey on Patient Safety Culture. Data from service nurses were collected through
Introductory Information Form and Hospital Survey on Patient Safety Culture.
Variance Analysis, Friedman Analysis, t test and Mann Whitney U test were used for
repeated measurements. For unit charge nurses, total structural empowerment score,
formal power and informal power mean scores of the Structural Empowerment subscales,
competence and meaning mean scores of the Psychological Empowerment
sub-scale, and Control Over Nursing Practice Scale mean scores were found
statistically higher in the 3rd evaluation after the implementation of the program
(p<0.05). The Team Work in the Units sub-dimension of positive response
percentage was found to be significantly higher in the 3rd evaluation (p<0.05). It was
found that the empowerment program increased the number of incidents reported in
both the unit charge nurses and the service nurses (p<0.05). In the study, the program
applied to the unit charge nurses was found to be effective in control over nursing
practice, structural and psychological empowerment. Based on the findings of the
study, it can be suggested that such retrofit programs should be implemented to
include nurses who work together with the nurses who are unit charge nurses. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
ONAY SAYFASI iii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv
ETİK BEYAN v
TEŞEKKÜR vi
ÖZET vii
ABSTRACT viii
İÇİNDEKİLER ix
SİMGELER VE KISALTMALAR xiii
ŞEKİLLER xiv
TABLOLAR xv
GRAFİKLER xvi
1. GİRİŞ 1
1.1. Problemin Tanımı ve Önemi 1
1.2. Araştırmanın Amacı 7
1.3. Araştırma Hipotezleri 7
2. GENEL BİLGİLER 9
2.1. Güç ve Güçlendirme 9
2.1.1. Güç Kavramı 9
2.1.2. Hemşirelikte Güç 9
2.1.3. Güçlendirme Kavramı 10
2.1.4. Hemşirelikte Güçlendirme 14
2.2. Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol 16
2.2.1. Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Kavramı 16
2.3. Hasta Güvenliği Kültürü 18
2.3.1. Hasta Güvenliği Kavramı 18
2.3.2. Hasta Güvenliği Kültürü Kavramı 19
2.3.3. Sağlık Kuruluşlarında Hasta Güvenliği Kültürü Geliştirme 29
3. GEREÇ ve YÖNTEM 35
3.1. Araştırmanın Şekli 35
3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri 35
3.3. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi 37
3.4. Verilerin Toplaması 39
3.4.1. Tanıtıcı Bilgiler Formu 39
3.4.2. Hemşirelik İşyeri (Yapısal) Güçlendirme Ölçeği 39
3.4.3. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği 41
3.4.4. Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği 42
3.4.5. Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi 42
3.4.6. Araştırmanın Uygulanması 44
3.4.7. Araştırmanın Etik Boyutu 52
3.4.8. Araştırmanın Sınırlılıkları 54
3.5. Verilerin Değerlendirilmesi 54
4. BULGULAR 56
4.1. SSH ve Servis Hemşirelerin Bazı Tanıtıcı, Mesleki Özellikleri ve Kurumdaki Hasta Güvenliği ile İlgili Görüşlerini Ortaya Koyan Bulgular 57
4.2. Hasta Güvenliği Kültürü Geliştirmeye Dayalı Güçlendirme Programının SSH’lerin Yapısal Güçlendirme, Psikolojik Güçlendirme, Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol ve HGK Üzerine Etkisi ile İlgili Bulgular 61
4.3. Hasta Güvenliği Kültürü Geliştirmeye Dayalı Güçlendirme Programının Servis Hemşirelerin HGK Üzerine Etkisi ile İlgili Bulgular 71
5. TARTIŞMA 75
5.1. Hasta Güvenliği Kültürü Geliştirmeye Dayalı Güçlendirme Programının SSH’lerin Yapısal Güçlendirme, Psikolojik Güçlendirme, Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol, HGK Üzerine Etkisi ile İlgili Bulguların Tartışılması 75
5.2. Hasta Güvenliği Kültürü Geliştirmeye Dayalı Güçlendirme Programının Servis Hemşirelerinin HGK Üzerine Etkisi ile İlgili Bulguların Tartışılması
93
6. SONUÇ VE ÖNERİLER 98
6.1. Sonuçlar 98
6.2. Öneriler 99
7. KAYNAKLAR 101
8. EKLER
EK-1. SSH Tanıtıcı Bilgiler Formu
EK-2. Servis Hemşiresi Tanıtıcı Bilgiler Formu
EK-3. Hemşirelik İşyeri (Yapısal) Güçlendirme Ölçeği I
EK-4. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği
EK-5. Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği
EK-6. Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi
EK-7. Yatay ve Dikey Eğitim Planı
EK-8. Servis Sorumlu Hemşireleri Güçlendirme Eğitim Programı Çalışma Kitabı
EK-9. Teorik Eğitim Programı
EK-10. Eğitim Sürecini Değerlendirme Formu
EK-11. Problem Çözme Formu
EK-12. Güçlendirme Programı Grup Çalışmaları Raporu
EK-13. Birinci Değerlendirme Toplantı Tutanağı
EK-14. İkinci Değerlendirme Toplantı Tutanağı
EK-15. Hacettepe Üniversitesi Girişimsel Olmayan Etik Kurulu İzin Yazısı
EK-16.Hacettepe Üniversitesi Girişimsel Olmayan Etik Kurulu Çalışmanın Uygulanması İçin Kurum Değişikliği Onayı
EK-17. Mersin İl Sağlık Müdürlüğü Etik Kurulu İzin Yazısı
EK-18.Hemşirelik İşyeri Güçlendirme II (Yapısal) Ölçeği’nin Kullanımı İçin Orijinal Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-19. Hemşirelik İşyeri Güçlendirme II (Yapısal) Ölçeği’nin Kullanımı İçin Türkçe Geçerlik Güvenirliğini Yapan Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-20. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği’nin Kullanımı İçin Orijinal Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-21. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği’nin Kullanımı İçin Türkçe Geçerlik Güvenirliğini Yapan Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-22. Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği’nin Kullanımı İçin Orijinal Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-23. Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği’nin Kullanımı İçin Türkçe Geçerlik Güvenirliğini Yapan Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-24. Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi’nin Kullanımı için Orijinal Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-25. Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi’nin Kullanımı İçin Türkçe Geçerlik Güvenirliğini Yapan Yazardan Alınan İzin Yazısı
EK-26. Aydınlatılmış Onam Formu (SSH’ler için)
EK-27. Aydınlatılmış Onam Formu (Servis Hemşireleri için)
EK-28. Dijital Makbuz
EK-29. Orjinallik Ekran Çıktısı
EK Tablo. 1. Hemşirelerin Çalışma Pozisyonuna Göre HGK Toplam Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Karşılaştırılması.
EK Tablo 2. Hemşirelerin Çalışma Pozisyonuna Göre HGK Hastane Anketi Hasta Güvenliği Derecesi ve Raporlanan Olay Sayısının Karşılaştırılması.
EK Tablo 3. SSH’lerin Sorumlu Hemşire Olarak Çalışma Süresi ve Yöneticilikle İlgili Kurs/Seminere Katılımına Göre HGK Toplam Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Dağılımı.
EK Tablo 4. SSH ile Birlikte Çalışma Süresine Göre Servis Hemşirelerinin HGK Toplam Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Dağılımı
9. ÖZGEÇMİŞ
SİMGELER VE KISALTMALAR
AHRQ Agency for Healthcare Research and Quality - Sağlık Araştırma ve Kalite Ajansı
ANA American Nursing Association - Amerikan Hemşireler Birliği
Bkz Bakınız
CONP-S Control Over Nursing Practice Scale - Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği
CQ Cochran Q Testi
CWEQ-II Conditions of Work Effectiveness Questionnaire - II-Çalışma Etkililiği Koşulları Anketi-II
DSÖ Dünya Sağlık Örgütü
HGK Hasta Güvenliği Kültürü
ICN International Counsil of Nursing - Uluslararası Hemşireler Birliği
IOM Institute of Medicine - Ulusal Tıp Enstitüsü
ITT Intention to Treat
JCI Joint Commission International - Uluslararası Birleşik Komisyon
NPSF National Patient Safety Foundation - Ulusal Hasta Güvenliği Vakfı
SS Standart Sapma
SSH Servis Sorumlu Hemşiresi
ŞEKİLLER
Şekil Sayfa
3.1. Araştırmanın Uygulama Akış Şeması 44-45
TABLOLAR
Tablo Sayfa
3.1. SSH ve Servis Hemşirelerinin Servislere Göre Dağılımı 38-39
4.1.1. SSH’lerin Tanıtıcı ve Mesleki Özellikleri 57
4.1.2. Servis Hemşirelerin Tanıtıcı ve Mesleki Özellikleri 58-59
4.1.3. SSH ve Servis Hemşirelerin Kurumdaki Hasta Güvenliği ile İlgili Görüşleri 60
4.2.1. SSH’lerin Değerlendirme Sırasına Göre Yapısal Güçlendirme Ölçeği Puan Ortalamalarının Karşılaştırılması 61
4.2.2. SSH’lerin Değerlendirme Sırasına Göre Psikolojik Güçlendirme Ölçeği Puan Ortalamalarının Karşılaştırılması 63
4.2.3. SSH’lerin Değerlendirme Sırasına Göre Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği Puan Ortalamalarının Karşılaştırılması 65
4.2.4. SSH’lerin Değerlendirme Sırasına Göre HGK Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Karşılaştırılması 66
4.2.5. SSH’lerin Değerlendirme Sırasına Göre HGK Hastane Anketi Hasta Güvenliği Derecesi Dağılımı 68
4.2.6. SSH’lerin Değerlendirme Sırasına Göre HGK Hastane Anketi Raporlanan Olay Sayısı Dağılımı 69
4.3.1. Servis Hemşirelerin Değerlendirme Sırasına Göre HGK Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Karşılaştırılması 70
4.3.2. Servis Hemşirelerin Değerlendirme Sırasına Göre HGK Hastane Anketi Hasta Güvenliği Derecesi Dağılımı 72
4.3.3. Servis Hemşirelerin Değerlendirme Sırasına Göre HGK Hastane Anketi Raporlanan Olay Sayısı Dağılımı 73
GRAFİKLER
Grafik Sayfa
4.2.1. SSH’lerin Yapısal Güçlendirme Puan Ortalamalarının Değerlendirme Sırasına Göre Değişimi 62
4.2.2. SSH’lerin Psikolojik Güçlendirme Puan Ortalamalarının Değerlendirme Sırasına Göre Değişimi 64
4.2.3. SSH’lerin Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol Puan Ortalamalarının Değerlendirme Sırasına Göre Değişimi 65
4.2.4. SSH’lerin HGK Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Değerlendirme Sırasına Göre Değişimi 67
4.3.1. Servis Hemşirelerin HGK Pozitif Cevap Yüzde Ortalamalarının Değerlendirme Sırasına Göre Değişimi 72 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
dc.subject | servis sorumlu hemşiresi | tr_TR |
dc.title | Servis Sorumlu Hemşirelerine Uygulanan Güçlendirme Programının Güçlendirme Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol ve Hasta Güvenliği Kültürüne Etkisi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Yılmaz, A., Servis Sorumlu Hemşirelerine Uygulanan Güçlendirme
Programının Güçlendirme Hemşirelik Uygulamaları Üzerinde Kontrol ve
Hasta Güvenliği Kültürüne Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü Hemşirelik Esasları ve Yönetimi Bütünleşik Doktora Programı Tezi,
Ankara, 2019. Bu çalışmada, servis sorumlu hemşirelerine uygulanan hasta
güvenliği kültürü geliştirmeye dayalı güçlendirme programının, hemşirelerin
güçlendirme, hemşirelik uygulamaları üzerinde kontrol ve hasta güvenliği kültürü
algılarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma ön deneysel tasarım olarak
yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde
çalışan 38 servis sorumlu hemşiresi ve bu servis sorumlu hemşireleri ile birlikte
çalışan, toplam 174 servis hemşiresi oluşturmuştur. Çalışmada, hasta güvenliği
kültürü geliştirmeye dayalı güçlendirme programı servis sorumlu hemşirelerine 14
saat teorik eğitim, 12 saat grup çalışması ve 8 saat bireysel çalışma şeklinde
uygulanmıştır. Çalışmanın verileri, servis sorumlu hemşilerinden; Tanıtıcı Bilgiler
Formu, Yapısal Güçlendirme Ölçeği, Psikolojik Güçlendirme Ölçeği, Hemşirelik
Uygulamaları Üzerinde Kontrol Ölçeği ve Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi
ile toplanmıştır. Servis hemşirelerinden ise; Tanıtıcı Bilgiler Formu ve Hasta
Güvenliği Kültürü Hastane Anketi ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde,
tekrarlı ölçümlerde Varyans Analizi, Friedman Analizi, bağımsız gruplarda t testi ve
Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Servis sorumlu hemşirelerinin, Yapısal
Güçlendirme Ölçeği toplam ve alt boyutlarından formal, informal güç, Psikolojik
Güçlendirme Ölçeği anlamlılık ve yetkinlik alt boyut ve Hemşirelik Uygulamaları
Üzerinde Kontrol Ölçeği puan ortalamaları programın uygulanmasından sonra
yapılan 3. değerlendirmede istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur
(p<0,05). Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi alt boyutu olan hastane birimleri
içinde takım çalışması pozitif cevap yüzde ortalaması 3. değerlendirmede anlamlı
şekilde yüksek bulunmuştur (p<0,05). Güçlendirme programı sonrası hem servis
sorumlu hemşireleri hem de servis hemşirelerinin olay raporlama sayısında
istatistiksel olarak anlamlı bir artış görülmüştür (p<0,05). Çalışmada servis sorumlu
hemşirelerine uygulanan hasta güvenliği kültürü geliştirmeye dayalı güçlendirme
programının hemşirelerin yapısal ve psikolojik olarak güçlendirilmesinde,
uygulamalar üzerinde kontrol sahibi olmasında etkili olduğu saptanmıştır. Bu
sonuçlar doğrultusunda, bu tür güçlendirme programlarının düzenli olarak her sağlık
bakım kurumunda ve tüm hemşireleri kapsayacak şekilde uygulanması önerilebilir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Hemşirelik Esasları | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2019-11-30T11:01:22Z | |
dc.identifier.ORCID | https://orcid.org/0000-0002-3102-4238 | tr_TR |