Demokratik Sistemlerde Temsilde Adalet İlkesinin Gerçekleştirilmesi
| dc.contributor.advisor | Fendoğlu , Hasan Tahsin | |
| dc.contributor.author | Ormanoğlu , Hatice Derya | |
| dc.date.accessioned | 2019-05-22T08:53:43Z | |
| dc.date.issued | 2019-05-22 | |
| dc.date.submitted | 2019-05-22 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/7321 | |
| dc.description.abstract | Both Decision-making processes and participation of citizens in decision-making processes in the context of the governing-governed relationship are important issues in constitutional law. The fact that direct democracy in Ancient Greece becomes impractical due to increasing population and widening land coverages of the given states are two of the most important reasons for the mandatory implementation of representative democracy. In democratic systems. elections constitute the source of legitimacy of the political power. In the first part of this study, which consists of four parts; the institutionalization of representation in democratic systems will be examined. In this context, the meaning of democracy will be expressed via including transformation of democracy to the analysis. Then, the understanding of representative democracy and the theory of mandatory procuration is will be examined within the context of the development of political representation in the historical process and the use of sovereignty. In the second part of the study, in the context of the reflection of democratic instruments on the principle of justice, the determinants of political parties on the democratic system will be interpreted. When explaining the meaning of the concept of election, the related decisions of the Constitutional Court and the European Court of Human Rights will be given in detail on a historical basis. In the third part of the study, the principle of stability in governance will be examined, which its correlation with principle justice in representation in the electoral systems is discussed. While expressing the types of the concept of stability, the difference between the stability of the democratic political system and government stability will be mentioned. In the fourth and last part of the study, the cases that weaken the principle of justice will be expressed. Restrictions on the right to election, prohibitions of being a candidate, electoral thresholds, applications of geryymandering concept of intra-party democracy will be examined and their appearances in Turkey will be expressed. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vii İÇİNDEKİLER ix KISALTMALAR LİSTESİ xiv GİRİŞ 1 1. BÖLÜM DEMOKRATİK SİSTEMLERDE SİYASİ TEMSİLİN KURUMSALLAŞMASI 5 1.1. TARİHSEL SÜREÇTE DEMOKRASİ KAVRAMINA YÜKLENEN ANLAM 5 1.1.1. Çoğunlukçu Demokrasi Anlayışı 10 1.1.2. Çoğulcu Demokrasi Anlayışı 13 1.2. SİYASİ TEMSİL OLGUSUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ 16 1.3. EGEMENLİĞİN KULLANIMI BAĞLAMINDA TEMSİLİ DEMOKRASİ 21 1.3.1. Siyasi Temsil Kavramı 22 1.3.2. Emredici Vekâlet Teorisi 25 1.3.3. Doğrudan Demokrasi İdealinden Temsili Demokrasi Zorunluluğuna 27 1.3.3.1. Doğrudan Demokrasinin Anlamı 27 1.3.3.2. Temsili Demokrasinin Farklı Bir Adlandırılışı Olarak Poliarşi 30 1.3.4. Temsili Demokrasinin Dayandığı Temel İlkeler 32 1.3.4.1. Egemenliğin Kullanımında Siyasal Katılımın Gerekliliği 32 1.3.4.2. Demokratik Siyasetin Olmazsa Olmazı: Siyasi Çoğulculuk 39 2. BÖLÜM DEMOKRATİK ARAÇLARIN TEMSİLDE ADALET İLKESİNE YANSIMALARI 41 2.1. SİYASİ PARTİLERİN DEMOKRATİK SİSTEM ÜZERİNDEKİ BELİRLEYİCİLİKLERİ 41 2.1.1. Toplumda Ayrışan Tercihlerin Politik Örgütlenmesi Anlamında Siyasi Parti Kavramı 41 2.1.2. Siyasi Partilerin Doğuşu 44 2.1.2.1. ABD’de Siyasi Partilerin Doğuşu 46 2.1.2.2. İngiltere’de Siyasi Partilerin Doğuşu 47 2.1.3. Parti Sistemleri 49 2.1.3.1. Tek Parti Sistemi 49 2.3.1.1.1. Gerçek Tek Parti Sistemi 50 2.1.3.1.2. Karmaşık Tek Parti Sistemi 51 2.1.3.2. İki Parti Sistemi 52 2.1.3.2.1. Saf İki Partili Sistem 53 2.1.3.2.2. Destekli İki Partili Sistem 53 2.1.3.3. Çok Parti Sistemi 54 2.1.3.3.1. Ilımlı (İki Kutuplu) Çok Parti Sistemi 54 2.1.3.3.2. Aşırı (Çok Kutuplu) Çok Parti Sistemi 55 2.1.4. Siyasi Parti Sistemleri ile Demokratik Yönetim Tarzı Arasındaki Nedensellik İlişkisi 56 2.2. OYLAMA KAVRAMI 58 2.2.1. Seçim, Halkoylaması ve Plebisit Kavramları Arasındaki Anlamsal Farklılaşma 58 2.2.1.1. Seçim 58 2.2.1.2. Halkoylaması 58 2.2.1.3. Plebisit 60 2.2.2. Bir Siyasal Davranış Olarak Oy Hakkı ve Hukuki Bakımdan Nitelendirilmesi 63 2.2.2.1. Oy Hakkı 63 2.2.2.2. Oy Hakkının Hukuki Niteliği 63 2.2.3. Oy Hakkının İlkeleri 64 2.2.3.1. Genel Oy İlkesi 65 2.2.3.2. Eşit Oy İlkesi 66 2.2.3.3. Serbest Oy İlkesi 67 2.2.3.4. Bireysel Oy İlkesi 68 2.2.3.5. Gizli Oy İlkesi 68 2.2.3.6. Doğrudan Oy İlkesi 70 2.3. DEMOKRASİLERİN GEREK ŞARTI OLARAK SEÇİM MEKANİZMASI 71 2.3.1. Toplumun Siyasallaşması ve Devlet Yönetimine Katılımı Bağlamında Seçimin Gördüğü İşlev 73 2.3.2. Seçim Sisteminin Temel İlkeleri 75 2.3.2.1. Temsilde Adalet ve Yönetimde İstikrar İlkesi 75 2.3.2.2. Seçimlerin Serbestliği İlkesi 83 2.3.2.2.1. Genel Olarak 83 2.3.2.2.2. Zorunlu Oy/İhtiyari Oy ve Seçimlerin Serbestliği İlkesi 85 2.3.2.3. Seçimlerin Yönetimi ve Denetimi 87 2.3.2.3.1. Klasik Model 89 2.3.2.3.2. Fransız Modeli 90 2.3.2.3.3 Bağımsız Seçim Kurulu Modeli 90 2.3.2.3.4. Türkiye’de Seçimlerin Yönetimi ve Denetimi 91 2.3.2.4. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Seçim Sistemleri 94 2.3.2.4.1. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Seçim Sistemleri 94 2.3.2.4.1.1. 1961 Anayasası Döneminde Anayasa Mahkemesi Kararlarında Seçim Sistemleri 94 2.3.2.4.1.2. 1982 Anayasası Döneminde Anayasa Mahkemesi Kararları 96 2.3.2.4.2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Seçim Sistemleri 106 2.3.3. Seçim Sisteminin Siyasi İktidar Aygıtı Üzerinde Oluştırduğuı Siyasi Etkiler 114 2.3.3.1. Çoğunluk Esaslı Seçim Sisteminin Oluşturduğu Yönetsel Kolaylık Kazanımı 115 2.3.3.2. Nispi Temsil Sistemi Mantığının Sağladığı Demokratik Meşruiyet Girdisi 121 2.3.3.3. Seçim Sistemi Parti Sistemi Arasındaki Etkileşim Örüntüsü 124 2.3.3.4. Hükümet Sistemi- Seçim Sistemi Arasındaki İlişki 130 2.3.3.5. Seçim Sistemi Seçmen Davranışı İlişkisi 131 3. BÖLÜM YÖNETİMDE İSTİKRAR İLKESİ VE SEÇİM SİSTEMLERİNE YANSIMASI 134 3.1. İSTİKRAR KAVRAMININ ANLAMLANDIRILMASI 134 3.1.1. Demokratik Siyasi İstikrar- Hükümet İstikrarı Ayrımı 135 3.1.2. Ekonomik İstikrar 137 3.1.3. Bürokratik İstikrar 139 3.1.4. Ahlaki İstikrar 140 3.2. HÜKÜMET SİSTEMİ VE YÖNETİMDE İSTİKRAR İLKESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 141 3.2.1. Parlamenter Hükümet Sistemi ve İstikrar İlişkisi 142 3.2.2. Başkanlık Sistemi ve İstikrar İlişkisi 145 3.3. TÜRKİYE’DEKİ HÜKÜMET SİSTEMİ DEĞİŞİKLİĞİNİN YÖNETİMDE İSTİKRAR İLKESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 149 3.4. SEÇİM İTTİFAKLARI VE SEÇİM İTTİFAKLARININ YÖNETİMDE İSTİKRAR İLKESİNE ETKİSİ 155 3.4.1. Seçim İttifaklarının Türleri ve Karşılaştırmalı İttifak Örnekleri 155 3.4.2. Türkiye’de Seçim İttifaklarının Yönetimde İstikrar İlkesine Etkisi 161 4. BÖLÜM TEMSİLDE ADALET İLKESİNİ ZAYIFLATAN OLGULAR VE TÜRKİYE UYGULAMASI 168 4.1. NORMATİF DÜZENDE TEMSİLİ DARALTAN/KISITLAYAN KURUMLAR 168 4.1.1. Devlet Yönetimine Katılım Hakkının Zorlaştırılması 168 4.1.1.1. Seçmen Olma Yasakları 171 4.1.1.1.1. Olumlu Şartlar 171 4.1.1.1.1.1.1. Vatandaşlık 171 4.1.1.1.1.2. Yaş 175 4.1.1.1.1.3. Seçmen Listesine Yazılı Olmak 176 4.1.1.1.2. Olumsuz Şartlar 178 4.1.1.1.2.1. Kısıtlı Olmamak 178 4.1.1.1.2.2. Kamu Hizmetinden Yasaklı Olmamak 179 4.1.1.1.3. Seçim Günü Geçici Olarak Oy Kullanamayacak Kişiler 182 4.1.1.2. Aday Olma Yasakları 183 4.1.1.2.1. Eğitim 184 4.1.1.2.2. Askerlikle İlişiği Olmamak 185 4.1.1.2.3. Kamu Hizmetlerinden Yasaklı Olmamak 185 4.1.1.2.4. Bazı Suçlardan Hüküm Giymemiş Olmak 186 4.1.1.2.5. Cumhurbaşkanlığına Aday Olmamak 189 4.1.1.2.6. Milletvekili Seçilme Engeli Bulunmadığı Hâlde Görevinden Çekilmedikçe Aday Olamayanlar 189 4.1.2. Bir Çoğulculuk Sorunu Olarak Seçim Barajı Uygulaması 190 4.1.2.1. Kavramsal Çerçeve 190 4.1.2.2. Türkiye’de Seçim Barajları 194 4.1.3. Bir Seçim Aldatması / Oyunu Olarak Gerrymandering Uygulaması 202 4.1.3.1. Kavramsal Çerçeve 202 4.1.3.2. Gerrymandering Uygulamasının Türkiye’deki Görünümü 206 4.2. SİYASİ PARTİLERİN TEMSİLİN ADİL GERÇEKLEŞMESİNE ETKİSİ 208 4.2.1. Demokratik Bir Siyasi Sistemin Nüvesi Olarak Parti İçi Demokrasi 208 4.2.2. Parti Disiplini 213 SONUÇ 218 KAYNAKÇA 224 EK 1 – ORİJİNALLİK RAPORU 258 EK 2 – TEZ ÇALIŞMASI ETİK KURUL İZİN MUAFİYETİ FORMU 259 ÖZGEÇMİŞ 260 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/ | * |
| dc.subject | Doğrudan demokrasi | tr_TR |
| dc.subject | Temsili demokrasi | tr_TR |
| dc.subject | Temsilde adalet ilkesi | tr_TR |
| dc.subject | Yönetimde istikrar ilkesi | tr_TR |
| dc.subject | Seçme hakkı | tr_TR |
| dc.title | Demokratik Sistemlerde Temsilde Adalet İlkesinin Gerçekleştirilmesi | tr_TR |
| dc.title.alternative | The Realisation of the Justice in Representation Principle within Democratic Systems | tr_eng |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Yöneten- yönetilen ilişkisi bağlamında karar alma süreçleri ve vatandaşların karar alma süreçlerine katılımı anayasa hukukunun önemli konuları arasında yer almaktadır. Antik Yunan’daki doğrudan demokrasi anlayışının artan nüfus ve genişleyen toprak parçaları nedeniyle uygulanamaz hâle gelmesi, temsili demokrasinin zorunlu olarak uygulanmasındaki en önemli nedenlerdendir. Demokratik sistemlerde siyasi iktidarın meşruiyet kaynağını seçimler oluşturmaktadır. Dört bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde demokratik sistemlerde temsilin kurumsallaşması incelenecektir. Bu bağlamda demokrasinin geçirdiği dönüşüme yer verilerek demokrasi kavramına yüklenen anlam ifade edilecektir. Ardından siyasal temsil olgusunun tarihsel süreçteki gelişimi ve egemenliğin kullanımı bağlamında temsili demokrasi anlayışına ve emredici vekâlet teorisine yer verilecektir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise, demokratik araçların temsilde adalet ilkesine yansıması bağlamında öncelikle siyasi partilerin demokratik sistem üzerindeki belirleyicilikleri anlamlandırılacaktır. Seçim kavramı anlamlandırılırken seçme hakkı ve seçim sistemlerine ilişkin tarihsel olarak Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına ayrıntılı bir biçimde yer verilecektir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise seçim sistemlerinde temsilde adalet ilkesiyle bağdaştırılması tartışılan yönetimde istikrar ilkesine yer verilecektir. İstikrar kavramının türleri ifade edilirken özellikle demokratik siyasi sistemin istikrarı ile hükümet istikrarı arsındaki farka değinilecektir. Çalışmanın dördüncü ve son bölümünde ise temsilde adalet ilkesini zayıflatan olgular ifade edilecektir. Seçme hakkına ilişkin kısıtlamalar, aday olma yasakları, seçim barajları, gerrymandering uygulamaları ve parti içi demokrasi kavramlarına yer verilerek, Türkiye’deki görünümleri ifade edilecektir. | tr_TR |
| dc.contributor.department | Kamu Hukuku | tr_TR |
| dc.embargo.terms | Açık erişim | tr_TR |
| dc.embargo.lift | - |
Bu öğenin dosyaları:
Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.
Aksi belirtilmediği sürece bu öğenin lisansı: info:eu-repo/semantics/openAccess
