dc.contributor.advisor | Şahin Tekinalp, Ayşe Pelin | |
dc.contributor.author | Aygül, Güney | |
dc.date.accessioned | 2019-03-04T07:51:12Z | |
dc.date.issued | 2018 | |
dc.date.submitted | 2018-05-29 | |
dc.identifier.citation | Aygül. G. (2018). İstanbul'da Beykoz Kasrı ve Maslak Kasırları. (Yüksek Lisans Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü/ Sanat Tarihi Anabilim Dalı. Ankara | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/6019 | |
dc.description.abstract | In the 19th century, during which the modernization period was most active, both the
demand for construction of the Ottoman dynasty and the design patterns of construction
producers varied markedly. In this period, many different types of buildings bearing
European influential forms and styles are being built. Especially the Ottoman dynasties,
the palace-related building desingn of the palaces, the kiosks and pavilions that
symbolize the development of the social life codes provide, the changing architectural
mentality, stylistic differentiation and pioneering examples of a variety of likes. Beykoz
Pavilion and Maslak Pavilions, which constitute the main focus of the thesis, exemplify
the style differentiation in architecture and the variety of likes in decoration.
In the thesis, the dynamics that triggered the changing social phenomena, culture and art
atmosphere during the 18th and 19th centuries were transferred in chronological order
and the reflections of Beykoz Pavilion and Maslak Pavilions were mentioned. As
European style patterns began to leap to Ottoman architecture, the changing mass,
volume, form, decoration, ornamental and garden arrangements have been focused on
the effects of Beykoz Pavilion and Maslak Pavilions. In this study, Beykoz Pavilion and
Maslak Pavilions evaluated the functional features, the building producers undertaking
the construction, the facade design, the decoration program, the material details, the
decorative objects and the landscape design with a holistic approach. The results are
interpreted by connection. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY ......................................................................................................... i
BİLDİRİM ...................................................................................................................... ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYETİ HAKLARI BEYANI .............................. iii
ETİK BEYAN ................................................................................................................ iv
ADAMA SAYFASI ......................................................................................................... v
TEŞEKKÜR .................................................................................................................. vi
ÖZET ............................................................................................................................ viii
ABSTRACT ................................................................................................................... ix
İÇİNDEKİLER .............................................................................................................. x
GİRİŞ .............................................................................................................................. 1
1. BÖLÜM: OSMANLI DEVLETİ’NİN ÇAĞDAŞLAŞMA SÜRECİNE
GENEL BİR BAKIŞ VE SÜREÇ BOYUNCA DEĞİŞEN ANLAYIŞIN
İSTANBUL’DAKİ SARAY, KASIR VE KÖŞK MİMARİSİNE
YANSIMALARI ......................................................................................................... 7
1.1. Çağdaşlaşma sürecine genel bir bakış ............................................................. 7
1.2. Çağdaşlaşma Süreci Boyunca Değişen Anlayışın İstanbul’daki Saray, Kasır
ve Köşk Mimarisine Yansımaları ......................................................................... 18
1.2.1. Osmanlı Devleti’nde Saray, Kasır ve Köşk Kavramı ..................................... 18
1.2.2. İstanbul’da Saray, Kasır ve Köşk Mimarisinin Değişim Çizgisi ................... 21
2. BÖLÜM: KATALOG 1- 2 ...................................................................................... 30
2.1. BEYKOZ KASRI ............................................................................................ 30
2.1.1. Tarihi Çevre ve Konum .............................................................................. 30
xi
2.1.1.1. Beykoz- Yalıköy Çevresi ...................................................................... 30
2.1.2.2. Beykoz Kasrı’nın Konumu .................................................................... 35
2.1.2. Tarihçe ......................................................................................................... 35
2.1.2.1. Osmanlı Dönemi ................................................................................... 35
2.1.2.1.1. Mısır Meselesinin Süreci ve Sonucu Bağlamında Beykoz Kasrı
................................................................................................................. 35
2.1.2.1.2. Beykoz Kasrı’nın İnşa Süreci ve İnşa Sürecinde Adı Geçen
Yapı Üreticileri (Kalfa/Mimar/Müteahhit).............................................. 38
2.1.2.1.3. Hacı Stefanis Gaytanakis Kalfa Hakkında ............................. 49
2.1.2.1.4. 1855- 1922 Yılları Arasında Beykoz Kasrı’nın Kullanımı ..... 53
2.1.2.2. Cumhuriyet Dönemi .............................................................................. 57
2.1.3. Beykoz Kasrı’nın Analizi ........................................................................... 62
2.1.3.1. Mimari Özellikler ................................................................................ 62
2.1.3.1.1. Plan Tasarımı .............................................................................. 62
2.1.3.1.2. Cephe Tasarımı ........................................................................... 65
2.1.3.1.3. İç Mekân Tasarımı ...................................................................... 78
2.1.3.2. Süsleme Programı ............................................................................... 94
2.1.3.2.1. Tavan Resimleri .......................................................................... 96
2.1.3.2.2. Kalemişi Nakış, Stuko, Altınvarak, Kartonpiyer ........................ 99
2.1.3.3. Malzeme ve Teknik ........................................................................... 115
2.1.3.4. Onarımlar ve Değişimler .................................................................. 117
2.1.3.4.1. Osmanlı Dönemi ....................................................................... 117
2.1.3.4.2 Cumhuriyet Dönemi ...........................................................123- 129
2.1.3.5. Eşya Envanter Kayıtları ................................................................... 129
2.1.3.6. Peyzaj Tasarımı .................................................................................. 137
xii
KATALOG- 2
2.2. MASLAK KASIRLARI ................................................................................ 145
2.2.1. Tarihi Çevre ve Konum ............................................................................ 145
2.2.1.1. Maslak ve Çevresi ............................................................................... 145
2.2.1.2. Maslak Kasırlarının Konumu .............................................................. 147
2.2.2. Tarihçe ....................................................................................................... 150
2.2.2.1. Osmanlı Dönemi .................................................................................. 150
2.2.2.1.1. Sultan II Mahmud (1808- 1839) ve Sultan Abdülmecid (1839-
1861) Dönemlerinde Yapı Grubunun Varlığına Dair Herhangi bir İpucu
Mevcut Mu?........................................................................................... 150
2.2.2.1.2. Maslak Kasırlarının İki Evrede (Birinci Evre: 1861- 1866,
İkinci Evre 1866- 1877) Son Halini Almış Olduğunu Kanıtlayan Somut
Bulgular ................................................................................................. 151
2.2.2.1.3. Maslak Kasırları İnşa ve Onarım Sürecinde Görev Alan Veya
Araştırmacılar Tarafından Öne Sürülen Yapı Üreticileri ...................... 153
2.2.2.1.4. 1876- 1924 Yılları Arası Osmanlı Yönetiminde Meydana
Gelen Siyasi Gelişmeler Bağlamında Maslak Kasırlarının Kullanım
Durumu.................................................................................................. 155
2.2.2.2. Cumhuriyet Dönemi ............................................................................ 156
2.2.3. Maslak Kasırlarının Analizi .................................................................... 160
2.2.3.1. Kasr-ı Hümâyûnu .............................................................................. 160
2.2.3.1.1. Mimari Özellikler ........................................................................... 160
2.2.3.1.1.1. Plan Tasarımı ..................................................................... 160
2.2.3.1.1.2. Cephe Tasarımı .................................................................. 166
2.2.3.1.1.3. İç Mekân Tasarımı ............................................................. 172
2.2.3.1.2. Süsleme Programı .......................................................................... 185
2.2.3.1.2.1. Tavan Resimleri ................................................................. 186
xiii
2.2.3.1.2.2. Kalemişi Nakış, Stuko, Altınvarak, Kartonpiyer ............... 213
2.2.3.1.3. Malzeme ve Teknik ........................................................................ 228
2.2.3.1.4. Onarımlar ve Değişimler ............................................................ 230
2.2.3.1.4.1. Osmanlı Dönemi ................................................................ 230
2.2.3.1.4.2. Cumhuriyet Dönemi .......................................................... 231
2.2.3.2. Mabeyn-i Hümâyûnu ve Sera/Limonluk ......................................... 235
2.2.3.2.1. Mimari Özellikler ....................................................................... 235
2.2.3.2.1.1. Plan Tasarımı ..................................................................... 235
2.2.3.2.1.2. Cephe Tasarımı .................................................................. 238
2.2.3.2.1.3. İç Mekân Tasarımı ............................................................. 243
2.2.3.2.2. Süsleme Programı .......................................................................... 248
2.2.3.2.2.1. Tavan Resimleri ................................................................. 248
2.2.3.2.2.2. Kalemişi Nakış, Stuko, Altınvarak, Kartonpiyer................ 259
2.2.3.2.3. Malzeme ve Teknik .................................................................... 265
2.2.3.2.4. Onarımlar ve Değişimler ............................................................ 267
2.2.3.2.4.1. Osmanlı Dönemi ................................................................ 267
2.2.3.2.4.2. Cumhuriyet Dönemi ........................................................... 269
2.2.3.3. Ağalar Dairesi ve Hamam ................................................................ 270
2.2.3.3.1. Mimari Özellikler ....................................................................... 270
2.2.3.3.1.1. Plan Tasarımı ..................................................................... 270
2.2.3.3.1.2. Cephe Tasarımı .................................................................. 273
2.2.3.3.1.3. İç Mekân Tasarımı ve Mevcut Süslemeler ........................ 276
2.2.3.3.2. Malzeme ve Teknik ........................................................................ 278
2.2.3.3.3. Onarımlar ve Değişimler ............................................................ 279
2.2.3.3.3.1. Osmanlı Dönemi ................................................................ 279
xiv
2.2.3.3.3.2. Cumhuriyet Dönemi .......................................................... 281
2.2.3.4. Fâris Kasrı/Çadır Köşkü ................................................................... 282
2.2.3.4.1. Mimari Özellikler ....................................................................... 282
2.2.3.4.1.1. Plan Tasarımı...................................................................... 282
2.2.3.4.1.2. Cephe Tasarımı .................................................................. 284
2.2.3.4.1.3. İç Mekân Tasarımı ve Mevcut Süslemeler ........................ 287
2.2.3.4.2. Malzeme ve Teknik ........................................................................ 290
2.2.3.4.3. Onarımlar ve Değişimler ............................................................ 291
2.2.3.4.3.1. Osmanlı Dönemi ................................................................ 291
2.2.3.4.3.2. Cumhuriyet Dönemi .......................................................... 292
2.2.3.5. Bahçe Sınırında Varlığı Bilinen Diğer Yapılar ............................... 294
2.2.3.6. Eşya Envanter Kayıtları ................................................................... 304
2.2.3.7. Peyzaj Tasarımı .................................................................................. 308
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ............................................................................. 314
KAYNAKÇA .............................................................................................................. 340
EKLER ........................................................................................................................ 357
ŞEKİL LİSTESİ ......................................................................................................... 510
KISATMALAR .......................................................................................................... 523
ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................ 524 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Kasır | |
dc.subject | Köşk | |
dc.subject | Saray | |
dc.subject | Beykoz | |
dc.subject | Maslak | |
dc.subject | Osmanlı | |
dc.subject | 19. Yüzyıl | |
dc.subject | Mimari | |
dc.title | İsatanbul'da Beykoz Kasrı ve Maslak Kasırları | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Çağdaşlaşma sürecinin en hareketli olduğu 19. yüzyılda hem Osmanlı hanedan
üyelerinin inşa alanındaki talepleri hem de yapı üreticilerinin tasarım şablonları belirgin
bir şekilde farklılaşmaktadır. Bu dönemde Avrupa etkili form ve üslup alıntılarını
taşıyan birçok farklı tipte bina inşa edilir. Özellikle Osmanlı hanedan üyeleri
finansörlüğünde sarayla ilişkili yapı üretici kadroları aracılığıyla İstanbul’da inşa edilen
azametli saraylar, sosyal yaşamın kodlarındaki gelişimi simgeleyen kasırlar ve köşkler
değişen mimari anlayışın, üslup farklılaşmasının ve beğeni çeşitliliğinin öncü
örneklerini sunmaktadır. Tezin asıl odağını oluşturan Beykoz Kasrı ve Maslak Kasırları
da mimarideki üslup farklılaşmasını ve dekorasyondaki beğeni çeşitliliğini örnekler
nitetiktedir.
Tezde 18.- 19. yüzyıl süresince değişen sosyal olgular, kültür ve sanat ortamını
tetikleyen dinamikler kronolojik olarak aktarılarak Beykoz Kasrı ve Maslak Kasırları
özelindeki yansımalarına değinilmiştir. Avrupa üslup şablonlarının Osmanlı mimarisine
sıçramaya başlamasıyla birlikte, değişen kütle, hacim, biçim, dekorasyon, süsleme ve
bahçe düzenlemeleri Beykoz Kasrı ve Maslak Kasırları bağlamındaki etkileri üzerinde
durulmuştur. Ayrıca bu çalışmada, Beykoz Kasrı ve Maslak Kasırlarının işlevsel
özellikleri, inşasını üstlenen yapı üreticileri, cephe tasarımı, süsleme programı, malzeme
detayları, dekoratif objeler ve peyzaj tasarımı bütünsel bir yaklaşımla değerlendirmiştir.
Çıkan sonuçlar bağlantı kurularak yorumlanmıştır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Sanat Tarihi | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 10206679 | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |