dc.contributor.advisor | Anıl Yağcıoğlu, A. Elif | |
dc.contributor.author | Mutlu, Emre | |
dc.date.accessioned | 2018-07-06T09:34:24Z | |
dc.date.available | 2018-07-06T09:34:24Z | |
dc.date.issued | 2018 | |
dc.date.submitted | 2018-05-02 | |
dc.identifier.citation | Mutlu E. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması ve Şizofrenide Düşünce
Bozukluğunun Hastalık Şiddeti, Bilişsel İşlevler, Genel ve Sosyal İşlevsellik ve Yaşam Kalitesi ile
İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Uzmanlık
Tezi, Ankara, 2018. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4617 | |
dc.description.abstract | Mutlu E. Adaptation of Thought and Language Disorder Scale into Turkish and The Relation of
Formal Thought Disorder with Illness Severity, Cognitive Functions, Global and Social Functioning
and Quality of Life in Patients with Schizophrenia. Hacettepe University Faculty of Medicine,
Department of Psychiatry, Dissertation Thesis, Ankara, 2018. Formal thought disorders (FTDs) are
considered mainly to be a core feature of schizophrenia. This study aims to analyze the validity and
reliability of the Turkish version of “Thought and Language Disorder Scale (TALD)”, to detect how
FTDs differentiate in different psychiatric diagnoses and finally to study the relation between FTDs
and sociodemographic and clinical characteristics, illness severity, cognitive functions, global, social
functioning and quality of life in patients diagnosed with schizophrenia. Thought and Language
Disorder Scale (TALD) was translated and adapted into Turkish and applied to a total of 149
participants of which 114 had DSM-5 psychiatric diagnoses (schizophrenia N=70, mania N=20, major
depression N=24) and 35 were healty controls. Sociodemographic characteristics were assessed in
all participants. Present and past clinical features of patients were assessed through a detailed form,
and Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Hamilton Depression Rating Scale (HAMD),
Young Mania Rating Scale (YMRS), Clinical Global Impression Scale (CGI) were administered to detect illness severity. In addition, schizophrenia patients’ cognitive functions were investigated using a neuropsychological test battery. Functioning Assessment Short Test (FAST) and the Social
Functioning Scale (SFS) were administered to assess global and social functioning, World Health
Organization Quality of Life Instrument Short Forum (WHOQOL-BREF) was administered to assess
quality of life in schizophrenia patients. The principle component analyses revealed that the Turkish
version of TALD (TALD-TR) consisted of four factors including the Objective Positive (OP), Subjective Negative (SN), Objective Negative (ON) and Subjective Positive (SP) symptom dimensions. These four dimensions were in line with the original TALD factorial structure, and it was concluded that the TALD-TR shows strong construct validity. The crohnbach α values of the factors were found to be 0.91, 0.78, 0.76, 0.53 respectively, in accordance with the original validity study. Intraclass correlation coefficient was 0.95, indicating high interrater reliability. The correlation analyses with TALD and PANSS showed that there are positive correlations between the TALD total score and the PANSS total and subscale scores. The mania group exhibited the highest mean total score in the OP, whereas the schizophrenia group exhibited the highest mean total score in the ON factor. In the schizophrenia group, the severity of FTD correlated positively with duration of illness and negatively with age at onset of illness. Partial correlation analyses, controlling for age and duration of education, showed that the OP dimension was associated with a deficit in executive functions and that the ON dimension was associated with impairment in working memory, category (semantic) verbal fluency, executive functions, abstract thinking and response inhibition. Although FTD was correlated positively with deficits in social, interpersonal and occupational functioning, no relation was detected between FTD and self-reported quality of life. In conclusion, the Turkish version of TALD is a valid and reliable tool with good psychometric properties. The results of this study suggest that FTDs are related with higher illness severity and more impairments in cognitive functions (especially executive functions), general and social functioning in patients with schizophrenia. As thought process disorders in schizophrenia should be investigated in more detail, they should also be considered as one of the main treatment goals, and further research on their pathogenesis should be conducted with priority. | en |
dc.description.tableofcontents | TEŞEKKÜR iii
ÖZET iv
ABSTRACT v
İÇİNDEKİLER vi
SİMGELER ve KISALTMALAR ix
ŞEKİLLER xi
TABLOLAR xii
1. GİRİŞ 1
1.1. Şizofrenide Düşünce Süreci Bozukluklarının Fenomenolojisi 1
1.2. Şizofrenide Düşünce Süreci Bozukluklarının Seyri ve Diğer Belirtilerle İlişkisi: 6
1.3. Şizofrenide Düşünce Süreci Bozukluklarının Patogenezi 9
1.4. Düşünce Süreci Bozukluklarının Değerlendirilmesinde Kullanılan Araçlar 11
1.5. Türkiye’de Düşünce Süreci Bozukluklarını Değerlendirmek için
Kullanılabilecek Araçlar 14
2. AMAÇ 16
2.1. Araştırmanın Amacı: 16
2.2. Araştırmanın Soruları: 16
3. YÖNTEM VE ARAÇLAR 17
3.1. Araştırmanın Deseni 17
3.2. Araştırmanın Alanı ve Evreni 17
3.3. Araştırmaya Kabul Edilme Ölçütleri ve Dışlanma Ölçütleri: 18
3.4. Araştırmada Kullanılan Araçlar 19
3.4.1. Sosyodemografik Bilgi Formu: 19
3.4.2. Psikopatoloji Değerlendirmesi 19
3.4.3. Bilişsel Durumun Değerlendirilmesi 23
3.4.4. İşlevselliğin Değerlendirilmesi 25
3.4.5. Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi 25
3.5. Uygulama 26
3.6. İstatistiksel Analiz 28
4. BULGULAR 30
4.1. Örneklemin Sosyodemografik Özellikleri 30
4.2. Örneklemin Klinik Özellikleri 32
4.3. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği’ndeki (TALD) Maddelerin Sıklığı: 34
4.4. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) Faktör Yapısı ve Yapı Geçerliği 35
4.5. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) İç Tutarlılık Güvenirliği 36
4.6. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) Görüşmeciler Arası Güvenirliği 38
4.7. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) ve Pozitif ve Negatif Sendrom
Ölçeği (PANSS) Alt Ölçekleri Arasındaki İlişki 38
4.8. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) Faktör Puanlarının Tanı
Gruplarına Göre Karşılaştırılması 39
4.9. Şizofreni Grubunda Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) ve Klinik
Parametreler Arasındaki İlişki 40
4.10. Şizofreni Grubunda Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) ve Bilişsel
İşlevler Arasındaki İlişki 42
4.10.1. Şizofreni Grubunda Bilişsel Durumunun Değerlendirilmesi 42
4.10.2. Şizofreni Grubunda Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) Toplam
Puanı ve Faktör Puanları ile Nöropsikolojik Test Sonuçlarının İlişkisi 43
4.11. Şizofreni Grubunda Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) ile İşlevsellik ve
Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki 45
5. TARTIŞMA 47
6. SONUÇ VE ÖNERİLER 60
7. KAYNAKLAR 62
8. EKLER 71
Ek-1. Onam Formları
Ek-2. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği (TALD) Türkçe kılavuz
Ek-3. Araştırmada Kullanılan Sosyodemografik formlar
Ek-4. Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (Positive and Negative Syndrome Scale for
Schizohprenia - PANSS)
Ek-5. Klinik Global İzlenim Ölçeği (Clinical Global Impression Scale - CGI)
Ek-6. Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (Hamilton Depression Scale -
HAMD)
Ek-7. Young Mani Derecelendirme Ölçeği (Young Mania Rating Scale – YMRS)
Ek-8. İşitsel Üçlü Sessiz Harf Testi (Auditory Consonant Trigram Test – ACT)
Ek-9. Sözel Akıcılık Testleri
Ek-10. Yap-Yapma Görevi (Go/no-go)
Ek-11. İz Sürme Testi B (Trail Making Test B– TMT B)
Ek-12. Wechsler Yetişkinler Zekâ Ölçeği – Benzerlikler Alt ölçeği (Wechsler Adult
Intelligence Scale – WAIS Benzerlikler)
Ek-13. Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği (Functioning Assessment Short Test -
FAST)
Ek-14. Sosyal İşlevsellik Ölçeği (The Social Functioning Scale-SFS)
Ek-15. Türkçe Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHO Quality of Life Scale -
WHOQOL-BREF-TR) | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Tıp Fakültesi | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
dc.subject | Düşünce bozukluğu | tr_TR |
dc.subject | Şizofreni | |
dc.subject | Bilişsel işlevler | |
dc.subject | İşlevsellik | |
dc.subject | Yaşam kalitesi | |
dc.title | Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması ve Şizofrenide Düşünce Bozukluğunun Hastalık Şiddeti, Bilişsel İşlevler, Genel ve Sosyal İşlevsellik ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | en |
dc.description.ozet | Düşünce süreci bozuklukları, şizofreni için çekirdek özellik olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada, Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği’nin (TALD) geçerlik güvenirlik analizlerinin yapılması, farklı tanı gruplarında düşünce süreci bozukluklarının nasıl ayrıştığının belirlenmesi, düşünce süreci bozuklarının şizofreni tanılı hastalarda sosyodemografik/klinik özellikler, hastalık şiddeti, bilişsel işlevler, genel, sosyal işlevsellik ve yaşam kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği’nin (TALD) Türkçe uyarlaması yapılmış, ölçek toplam 149 katılımcıya uygulanmıştır. Katılımcılar 114 DSM 5 psikiyatrik tanısı olan hasta (şizofreni N=70, mani N=20, majör depresyon N=24) ve 35 sağlıklı kontrolden oluşmuştur. Tüm katılımcıların sosyodemografik özellikleri değerlendirilmiştir. Hastaların şimdiki ve geçmiş döneme ait klinik bilgileri ayrıntılı bir form aracılığıyla değerlendirilmiş ve Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAMD), Young Mani Derecelendime Ölçeği (YMRS), Klinik Global İzlenim Ölçeği (CGI) uygulanarak hastalık şiddetleri belirlenmiştir. Ayrıca, şizofreni grubunda bilişsel işlevler bir nöropsikolojik test bataryası ile, işlevsellik Kısa İşlevselliği Değerlendirme Ölçeği (FAST) ve Sosyal İşlevsellik Ölçeği (SFS) ile, yaşam kalitesi ise Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği – Kısa Formu (WHOQOL-BREF-TR) ile değerlendirilmiştir. Düşünce ve Dil Bozukluğu Ölçeği‘nin Türkçe formunun temel bileşenler analizine göre orijinal çalışmaya benzer şekilde Objektif Pozitif (OP), Subjektif Negatif (SN), Objektif Negatif (ON) ve Subjektif Pozitif (SP) belirti boyutlarını içeren dört faktörden oluştuğu ve yapı geçerliği sağladığı saptanmıştır. İç tutarlılık incelendiğinde tüm faktörlere ait Crohnbach alfa katsayıları sırasıyla 0.91, 0.78, 0.76, 0.53 bulunmuştur. Bu değerler orijinal çalışmadakine paralel ve yüksektir. Görüşmeciler arası güvenirlik (sınıf içi korelasyon) katsayısı 0.95 ile yüksek bulunmuştur. Korelasyon analizlerinde TALD toplam puanı ile hem PANSS toplam puanı, hem de PANSS alt ölçek puanları arasında pozitif yönde ilişki olduğu gösterilmiştir. Objektif Pozitif faktör şiddetinin en yüksek olduğu grup mani, ON faktör şiddetinin en yüksek olduğu grup şizofreni olarak tespit edilmiştir. Şizofreni grubunda düşünce süreci bozukluğunun şiddeti, hastalık süresi ile pozitif yönde, hastalığın başlangıç yaşı ile negatif yönde ilişki göstermiştir. Yaş ve eğitim yılının kontrol edildiği kısmi korelasyon analizlerinde OP belirtilerin yürütücü işlevlerdeki bozulma ile ilişkili olduğu, ON belirtilerin işlem belleği, kategori akıcılığı, yürütücü işlevler, somut düşünme ve yanıt baskılanması ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Düşünce süreci bozuklukları sosyal işlevsellik, kişilerarası işlevsellik, mesleki işlevsellikteki bozulma ile pozitif yönde ilişkiliyken, öznel olarak bildirilen yaşam kalitesi ile ilişki saptanmamıştır. Sonuç olarak, TALD Türkçe formu iyi psikometrik özelliklere sahip, geçerli ve güvenilir bir araçtır. Bu çalışmada, şizofrenide düşüne süreci bozukluklarının daha fazla hastalık şiddeti ve yürütücü işlevler başta olmak üzere daha kötü bilişsel işlevler ve işlevsellik ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Şizofrenide düşünce süreci bozuklukları daha detaylı ele alınmalı, ana tedavi hedeflerinden biri olarak seçilmeli ve düşünce süreci bozukluklarının patogenezi hakkında ileri çalışmalara öncelik verilmelidir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Ruh Sağlığı ve Hastalıkları | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 198052 | tr_TR |
dc.subtype | medicineThesis | |