dc.contributor.advisor | Pekak, M. Sacit | |
dc.contributor.author | Gül, Murat | |
dc.date.accessioned | 2018-02-26T07:24:57Z | |
dc.date.available | 2018-02-26T07:24:57Z | |
dc.date.issued | 2018 | |
dc.date.submitted | 2018-01-19 | |
dc.identifier.citation | A.P.A | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4350 | |
dc.description.abstract | The Wall Paintings of Tigran Honents’ Church at Ani, Master’s Thesis,
Ankara, 2018.
Ani, as an important trade center since the 9th century, maintained this characteristic
under the reign of the Georgian Queen Tamar, too. Foundation of the Empire of
Trebizond by the help of Queen Tamar contributed the popularity of commerce road
going through Ani from Erzurum. During the period of Zakare, one of the commandants
of the Queen, thanks to the developing economy and wealth, new churches were built
and the older ones were restored in the city. As a wealthy merchant, Tigran Honents
appeared to be the most popular person during this architecture activity. Taking after
Tigran Honents’ own name and dedicated to Surp Grigor Lusavoriç in 1215, the wall
paintings of the church could be handled as the reflection of the most crucial religious
conflicts of the era. Zakare demanded to use portable icons in his military troops. The
Sis council was collected on this demand and took a range of canon which are starting
like “As in Georgian Church” and confirmed Zakare’s demands. After a short time, this
canons wholly denied by Armenian katalikos. The problem led to collecting two other
synods by Zakare which are Ani and Lori. The canons of this two synods denied the Sis
council again. Despite the attitude of the religious authority of the era, the wall paintings
of the Tigran Honents Church in the region ruled by Zakare and donated by Tigran
Honents who presented himself “The servant of the Amirspasalar Zakare” and gained
special importance as reflections of the theological and political atmosphere of the Ani
in thirteenth century. There are sixteen wall paintings related to the life of Surp Grigor
Lusavoric, the founder of Armenian Church, in Tigran Honents Church. All of the
scenes take their themes from the work of Agathangelos who is the contemporary of St.
Grigor. However, another scene that takes place in St Nino’s life who is the founder of
Georgian Church was added at the end of those scenes which did not appear in
Agathangelos’s history. This is a meaningful example summarizing the atmosphere of
two different Christian communities which was ruled by Zakare. The purpose of this
thesis is to analyze wall painting of the Tigran Honents Church in context of the
theological and political atmosphere of the era.
Key Words:
Ani, St. Grigor the illuminator, wall painting, Tigran Honents’ church, St. Nino. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY ….…………………………………………………………..i
BİLDİRİM…..……………….…………………………………………………..ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI…….....…...iii
ETİK BEYAN…..…………...…………………………………………………..iv
TEŞEKKÜR…...……..……………………………………………..……………v
ÖZET……………..……….…………………………………………..…………vi
ABSTRACT…………………………………………………………………….vii
İÇİNDEKİLER…….……...………………………………………………..…viii
GİRİŞ…….………………………………………………..…..………………….1
1. BÖLÜM : TARİHÇE…...……………………...…………..…..………………….6
1.1 ANİ ŞEHRİ TARİHİ……..………...………………………………..…..…6
1.2 BANİ TİGRAN HONENTS’E AİT BİLGİLER…...……………….....…14
2. BÖLÜM: TİGRAN HONENTS KİLİSESİ….……...…...……………….17
2.1 YAPILAN ARAŞTIRMALAR……….………………….……………….….17
2.2 MİMARİ TASVİR…..……………….……………..….…..………………….20
2.2.1 Kilise……………………………………………………….….20
2.2.1.1 Tasvir…….....…………………………….…..…………….20
2.2.1.2 Malzeme ve Teknik….……………..…..………………….23
2.2.2 Jamatun……......…………………..…..……………..…..….24
2.2.2.1 Tasvir….…..…..……..……………..…..………………….24
2.2.2.2 Malzeme ve Teknik….……………….…………………....25
2.2.3 Şapel….....…..………………….……..…..………………….26
2.2.3.1 Tasvir…..………………………………..…..……………….….26
2.2.3.2 Malzeme ve Teknik……………………..…..………………….26
3. BÖLÜM: KATALOG………………………………….…..…..……………………27
3.1 KİLİSE…...……………………………………………..…..…………………27
3.1.1 Resimlerin Yapım Tekniği …………………....…..…………………27
3.1.2 Tahribatların Niteliği…..…..…...……....…..…..……………...…27
3.1.3 Kilisenin Resim Kataloğu…..………..………..…..…………………28
3.1.3.1 Katalog Tanıtımı ve Bezemeler…...……....…..……………………28
3.1.3.2 Katalog……………...………..………………..……………………34
3.1.3.2.1 Eski Ahit Konulu Sahneler…..……..……………...…...……34
3.1.3.2.2 Yeni Ahit Konulu Sahneler…....……………….……………35
3.1.3.2.3 Sembolik Sahneler…..……..……………………………....……..71
3.1.3.2.4 Aziz Grigor Siklusu…..…………………………………..…..82
3.1.3.2.5 Tek Figürler ve Tanımlanamayan Sahneler….………...…117
3.1.3.2.6 Bani Sahnesi…...…………………….………………………163
3.2 JAMATUN ….……………....……..…..…………………………..……...…164
3.2.1 Resimlerin Yapım Tekniği ……………....…..…………………164
3.2.2 Katalog…..…...…....…..…..……………………..……………...165
3.2.2.1 Yeni Ahit Konulu Sahneler….……...………………………..165
3.2.2.2 Sembolik Sahneler…..………..………..…..…..……………...175
3.2.2.3 Tek Figürler ve Tanımlanamayan Sahneler…...……………176
3.3 ŞAPEL ………………………………………….....……..…..………………181
3.3.1 Resimlerin Yapım Tekniği….………....…...…..……………….181
3.3.2 Katalog….....……....……..…..………………………………….181
4. BÖLÜM: İKONOGRAFİ……………..……..…..……………..….………………183
4.1 KİLİSE DUVAR RESİMLERİ…...……..……..…..…………………..……183
4.1.1 Eski Ahit Konulu Sahneler….….…….……....……..…..………….183
4.1.2 Yeni Ahit Konulu Sahneler……………....…….…..……………….185
4.1.3 Sembolik Sahneler…………….………..……………………….….238
4.1.4 Aziz Grigor Siklusu…………….......……..…..…………………….250
4.1.5 Tek Figürler ve Tanımlanamayan Sahneler……………………….264
4.1.6 Donör Sahnesi…...…………….……..…..………………………….273
4.2 JAMATUN DUVAR RESİMLERİ……………………....……..…..……….273
4.2.1 Yeni Ahit Konulu Sahneler…….…………..……..…..…………….273
4.2.2 Sembolik Sahneler…………...……………..…..…….……………..279
4.2.3 Tek Figürler ve Tanımlanamayan Sahneler…….......…..………….279
4.3 ŞAPEL DUVAR RESİMLERİ……...……………....……..…..…………….280
5. BÖLÜM: ÜSLUP…....…….……....……..…..……………………………………...281
5.1 KİLİSE……..………………......................................……..…..……………….281
5.1.1 Genel Üslup Değerlendirmesi……….…...………..…..…………….281
5.1.1.1 Sahnelerin Sıralama ve Sınırlandırılması…….………………….281
5.1.1.2 Hacimlendirme…………...…………………....……..…..…….….281
5.1.1.3 Kompozisyon……………….………………....…………………..282
5.1.1.4 Fon Ve Zemin ………………….……..……………………….283
5.1.1.5 Renk…….………..…………………………..…..…………….283
5.1.1.6 Mimari ve Doğa Gösterimleri……..………......……..…..……….284
5.1.2 Ayırıcı Üslup Değerlendirmesi…..…..…………….…..……….284
5.2 JAMATUN VE ŞAPEL…….…..………….…....……..……...…………….288
6. BÖLÜM: GENEL DEĞERLENDİRME….…….…………..…..…..…………….289
SONUÇ………….………………....……..…..……….……………………………….297
KAYNAKÇA…...…..………………....…………..…..……………………..…….300
EK 1 Yapıda Bulunan Kitabeler…..………..…….……....……….…..………….311
EK 2 Harç ve Taş Analizleri…..……….……….……....……..…..……...……….313
EK 3 Surp Grigor Lusavoriç’in Hayatı….……………………..…..…………….318
EK 4 Sözlük……..…..……………....……..……………………………………….325
RESİM VE ÇİZİMLER…….………………….....……..…..…………………….328
Etik Kurul/Muafiyet Formu…...…..……………….......……….……………..….520
Tez Orijinallik Formu……..…...………………………....……..…..…………….521 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Ani, St. Grigor the illuminator | tr_TR |
dc.subject | Wall painting | |
dc.subject | Tigran Honents’ church, St. Nino | |
dc.title | Ani Tigran Honents Kilisesi Duvar Resimleri | tr_TR |
dc.title.alternative | The Wall Paintings of Tigran Honents’ Church at Ani | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Ani Tigran Honents Kilisesi Duvar Resimleri, Yüksek Lisans Tezi,
Ankara, 2018
Dokuzuncu yüzyıldan itibaren önemli bir ticaret merkezi olan Ani, Gürcü kraliçesi
Tamar’ın(1184-1213) yönetiminde de bu özelliğini korumuĢtur. Trabzon Rum
Ġmparatorluğu’nun Kraliçe Tamar’ın desteği ile kurulması Erzurum üzerinden Ani’ye
uzanan ticaret rotasının canlanmasına katkıda bulunmuĢtur. Kraliçe Tamar’ın
generallerinden Zakare yönetiminde, Ģehrin artan refah düzeyi, savaĢlar ve depremler
sonucu zarar gören kiliselerin onarımı ve yenilerinin inĢasına olanak sağlamıĢtır. Tigran
Honents, varlıklı bir tüccar olarak bu imar faaliyetlerinde öne çıkan en önemli kiĢidir.
Kendi adı ile anılan Surp Grigor Lusavoriç’e adadığı kilisede bulunan duvar resimleri
ise dönemin en belirgin dini tartıĢmasının yansıması olarak ele alınabilir. Zakare
ordusunda taĢınabilir ikona kullanmayı talep eder. Bunun üzerine toplanan Sis Konsili,
birçoğu “Gürcü kilisesinde olduğu gibi” Ģeklinde baĢlayan ve Zakare’nin taleplerini
onaylayan kararlar alır. Fakat çok kısa bir süre sonra bu kararlar Ermeni katalikosları
tarafından tümüyle reddedilir. Çıkan tartıĢma Zakare’nin biri Lori’de, diğeri Ani’de iki
sinod daha toplamasına yol açar. Bu iki sinodda alınan kararlar da Sis Konsili'ni
reddeder. Dönemin dini otoritelerinin bu tavrına ragmen, Zakare’nin yönetim sınırları
içerisinde ve kendisini “Amirspasalar Zakare’nin hizmetkârı” olarak tanımlayan Tigran
Honents’in baniliğinde inĢa edilen bir yapı olan Tigran Honents Kilisesi'nde tanık
olduğumuz duvar resimleri, on üçüncü yüzyılda Ani’nin içinde bulunduğu siyasi ve dini
ortamın yansımaları olarak ayrı bir önem kazanır. Tigran Honents Kilisesi’nde Ermeni
kilisesinin kurucusu Surp Grigor Lusavoriç’in hayatını konu alan onaltı duvar resmi
bulunmaktadır. Sahnelerin tümü Aziz Grigor’un çağdaĢı olan Agathangelos tarafından
yazılmıĢ eseri temel alır. Fakat bu sahnelerin sonuna Agathangelos’un tarihinde yer
almayan Gürcü Kilisesi’nin kurucusu Azize Nino’nun yaĢamına ait bir sahne
eklenmiĢtir. Bu sahne Zakare’nin bir arada yönetmek zorunda olduğu iki farklı
Hıristiyan cemaatin içinde bulunduğu atmosferi özetleyen anlamlı bir örnektir. Bu
çalıĢmada, Tigran Honents Kilisesi’nde yer alan resim programını, Ani’nin on üçüncü
yüzyılın baĢlarında, içinde bulunduğu siyasi ve dini ortam ıĢığında tanıtmak
amaçlanmıĢtır.
Anahtar Kelimeler:
Ani, Surp Grigor Lusavoriç, duvar resmi, Tigran Honents Kilisesi, Azize Nino. | tr_TR |
dc.contributor.department | Sanat Tarihi | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 36370 | tr_TR |