History as a Construct: Caryl Churchill’s Mad Forest, David Edgar’s Pentecost, and David Hare’s Stuff Happens

Abstract

Bu tezin amacı İngiliz politik oyun yazarları Caryl Churchill, David Edgar ve David Hare’ın –sırasıyla Mad Forest (1990; Deli Orman), Pentecost (1995; Hamsin) ve Stuff Happens (2004; Olur Böyle Şeyler) adlı oyunlarında – postmodern tarih yazımından aldıkları ilhamla kullandıkları içerik ve teknik özellikleri incelemektir. Bu amaçla Michel Foucault, Hayden White ve Jean François Lyotard tarafından geliştirilen postmodern kuramlar, adı geçen oyunlardaki tarih kavram ve anlayışını aydınlatmak üzere seçilmiştir. Bu oyun yazarları epik tiyatro, yarı belgesel oyun, birebir tiyatro ve olgu-kurgu tekniklerini kullanarak tarihe postmodern bir bakış açısı getirmektedir. Adı geçen yazarların kaleme aldığı oyunlar objektif bir anlatı olduğu iddia edilen tarihin güvenilmezliğini ortaya çıkararak tarih anlatılarının yapaylığına dikkat çekmektedir. Bu çalışma dâhilindeki oyunlarda tarihi gerçekliğin oyunlaştırılma şekli, geleneksel tarih anlayışının aksine, tarihin ilerlemeye yönelik, nesnel veya tutarlı olmak yerine eksik, öznel ve uyumsuz olduğuna vurgu yapmaktadır. Oyunların tümü yazım tarihlerinden kısa süre önce meydana gelen yakın tarihi ele alırken, Mad Forest 1989’da Romanya’da ortaya çıkan fasılalarla dolu sahte bir devrime epic ve post epic tiyatro tekniklerini kullanarak odaklanmakta, Pentecost Avrupa tarihinin sözde kökenlerini değiştirebilecek bir resmin arkasındaki gerçeği bulmada olgu ve kurgu arasındaki çizgi üzerinde durmakta, Stuff Happens ise 9 Eylül’den sonra Irak Savaşı’nı meşrulaştırmak için Amerikan hükümeti tarafından ortaya atılan tarih üstanlatılarına yarı belgesel ve birebir tiyatro teknikleri yoluyla yapıbozumculuk açısından yaklaşmaktadır. Her oyun içerisindeki tarihi olaya birçok farklı bakış açısı sunarak okuyucunun/seyircinin sıklıkla resmi belgelerde ve ana akım medyada karşılaştığı geleneksel tarih anlayışı üzerine şüpheci bir bakış oluşturmaktadırlar. Söz konusu üç oyunun analizi, eserlerdeki tarihin oyunlaştırılma şeklinin postmodern tarih yazımıyla aynı çizgide olduğunu ve çağdaş İngiliz siyasi tiyatrosunda yeni oyunlaştırma biçimlerinin ortaya çıkmasına yol açtığını göstermektedir.