| dc.contributor.advisor | Öktem, Ferhunde | |
| dc.contributor.author | Maçkalı, Zeynep | |
| dc.date.accessioned | 2017-12-29T11:13:10Z | |
| dc.date.available | 2017-12-29T11:13:10Z | |
| dc.date.issued | 2017 | |
| dc.date.submitted | 2017-11-29 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4128 | |
| dc.description.abstract | The Integrative Cognitive Model, which is developed to understand and to explain the
mood swings, assumes that extreme, conflicting and personalized appraisals regarding
internal states have significant roles in mood swings. The main aim of this research was
to investigate the effect of the 8-session group-based intervention for the Integrative
Cognitive Model. For this, the mixed method (both quantitative and qualitative
analyses) was used. Within the quantitative analyses, the effect of the intervention was
examined in terms of depressive symptoms and psychological processes (psychological
well-being and life satisfaction). Within the qualitative analyses, both the process of
each participant was evaluated in terms of his or her expressions throughout group
sessions and the subjective experiences of each participant regarding the group
intervention were analyzed. The group sessions were held once a week for 1.5 hour. The
main purpose was to identify related but conflicting appraisals and to develop more
effective and functional ways to cope with changes in internal states (feeling-thoughtphysiological
reaction). The sample was composed of 10 patients with Bipolar-I and
Bipolar II diagnoses. Beck Depression Inventory, Psychological Well-being Scale and
The Satisfaction with Life Scale were applied for pretest, posttest, 1-month and 3-month
follow-up. The statistical analyses revealed that 8-session group intervention could not
make any significant change in terms of depressive symptoms, psychological wellbeing
and life satisfaction. The qualitative analyses indicated that participants perceived
the group leader as calm, caring and keen to understand. Participants mentioned that
they are more apt to make self-observations regarding their inner changes and their
reactions as well as taking a step to accept themselves, their disorder and their
processes. The findings of the research indicated that the group-based intervention of
The Integrative Cognitive Model had a meaningful effect with regards to clinical
significance. For the prospective researches, it is suggested that the effect of this
intervention might be examined in larger samples being composed of participants with
different medical history and from different mood centers. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY…………………………………………………………………...i
BİLDİRİM……………………………………………………………………………ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI……………..…............iii
ETİK BEYAN……………………………………………..………...…………….…iv
TEŞEKKÜR………………………………………………………………………....v
ÖZET……………………………………………………………………………….viii
ABSTRACT………………………………………………………………………....x
İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………...xii
KISALTMALAR DİZİNİ……………………………………………………….......xvii
TABLOLAR DİZİNİ…………………………………………………………..…..xviii
ŞEKİLLER DİZİNİ………………………………………………………………....xix
EKLER DİZİNİ………………………………………………………………..……xx
BÖLÜM I
GİRİŞ………………………………………………………………………………..1
1.1.İKİ UÇLU BOZUKLUKLARIN SINIFLANDIRILMASI VE KLİNİK
ÖZELLİKLERİ……………………………………………………………………...2
1.1.1. İki Uçlu Bozuklukların Tarihçesi…………………………………………..2
1.1.2. Klinik Özellikler………………………………………………………….....4
1.1.2.1. Manik Dönem…………………………………………………………....4
1.1.2.2. Hipomanik Dönem……………………………………………………...5
1.1.2.3. Majör Depresif Dönem………………………………………………....6
1.1.2.4. Karma Dönem………………………………………………………......8
1.1.3. İki Uçlu Bozuklukların Sınıflandırılması…………………………………8
1.1.3.1. İki Uçlu I Bozukluğu…………………………………………………...8
1.1.3.2. İki Uçlu II Bozukluğu…………………………………………………..9
1.1.3.3. DSM-IV ve DSM 5’e Göre İki Uçlu Bozuklukların Sınıflandırılmasının
Karşılaştırılması……………………………………………………………….....9
1.2. EŞTANI……………………………………………………………………...10
1.2.1. Kaygı Bozuklukları……………………………………………………....11
1.2.1.1. Panik Bozukluk………………………………………………………..12
1.2.1.2. Sosyal Kaygı Bozukluğu…………………………………………..…12
1.2.1.3. Obsesif-Kompulsif Bozukluk………………………………………..13
1.2.1.4. Travma Sonrası Stres Bozukluğu…………………………………...13
1.2.2. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu………………………….14
1.2.3. Madde Kullanım Bozuklukları……………………………………….....14
1.2.4. Kişilik Bozuklukları………………………………………………………15
1.2.5. Bedensel Hastalıklar…………………………………………………….16
1.2.5.1. Diyabet………………………………………………………………....16
1.2.5.2. Tiroid…………………………………………………………………....16
1.3. YAŞAM BOYU YAYGINLIK………………………………………………..17
1.4. ETİYOLOJİ……………………………………………………………….....19
1.4.1. Kalıtım……………………………………………………………………..20
1.4.2. Nörobiyolojik Model……………………………………………………..21
1.4.2.1. Nörogörüntüleme Çalışmaları………………………………………..21
1.4.2.2. Biyokimyasal İşleyiş…………………………………………………..22
1.4.3. Psikonörobiyolojik Model…………………………………………...….24
1.4.3.1. Kronobiyolojik Model………………………………………………....24
1.4.3.2. Sirkadyen Ritimler Modeli……………………………………………25
1.4.3.3. Sosyal Ritim Düzenleyiciler Kuramı………………………….……...26
1.4.3.4. Ateşleme Hipotezi……………………………………………………..27
1.4.3.5. Davranışsal Aktivasyon /Davranışsal İnhibisyon Sistemleri (DAS/DİS)
Modeli………………………………………………………………………....…28
1.4.4. Bilişsel Model………………………………………………………….…31
1.5. BİPOLAR BOZUKLUKTA GRUP PSİKOTERAPİLERİ………………….34
1.5.1. Bilişsel-Davranışçı Grup Terapisi……………………………………....34
1.5.2. Grup Psikoeğitimi………………………………………………………..38
1.5.3. Aile Terapisi……………………………………………………………….44
1.5.4. Kişilerarası ve Sosyal Ritim Terapisi……………………………………46
1.5.5. Farkındalık Odaklı Bilişsel Terapi……………………………………….47
1.6. BÜTÜNCÜL BİLİŞSEL MODEL…………………………………………..50
1.6.1. Modelin Tanıtımı………………………………………………………….50
1.6.2. Algısal Kontrol Kuramı……………………………………………...…...63
1.6.3. Bütüncül Bilişsel Model ve Algısal Kontrol Kuramı Arasındaki İlişki..70
1.6.4. Bütüncül Bilişsel Model’in Bireysel Psikoterapide Uygulanması……73
1.7. BÜTÜNCÜL BİLİŞSEL MODEL TEMELLİ GRUP PSİKOTERAPİSİ…...81
1.8. ARAŞTIRMANIN AMACI………………………………………………..….84
BÖLÜM II
YÖNTEM……………………………………………………………………….…86
2.1. Örneklem…………………………………………………………………....86
2.1.1. Örneklem Oluşturma Ölçütleri………………………………...……......86
2.1.2. Grupların Tanıtımı…………………………………………………...........86
2.1.2.1. Pilot Grup……………………………………………...………….........86
2.1.2.2. Müdahale Grubu…………………………………………………........86
2.2. Veri Toplama Araçları……………………………………………………....87
2.2.1. Beck Depresyon Envanteri……… ……………………………………..88
2.2.2. DSM-IV Eksen-I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme
Formu………………………………………………………………………….....89
2.2.3. Psikolojik İyi Oluş Ölçeği………………………………………….........89
2.2.4. Veri Toplama Formu……………………………………………………..89
2.2.5. Yaşam Doyumu Ölçeği………………………………………………….90
2.3. İşlem…………………………………………………………..………….…90
2.3.1. Grup Uygulamaları……………………………………………………...90
2.3.1.1. Grup Liderinin Kendini Tanıtması…………………………………...90
2.3.1.2. Pilot Grup Uygulama Süreci………………………………………...91
2.3.1.3. Müdahale Grubu Uygulama Süreci………………………………...93
2.3.1.4. 8-Oturumluk Süreçte İzlenen Akış……………………………….....94
2.3.1.4.1. Birinci Oturum………………………………………………..........94
2.3.1.4.2. İkinci Oturum…………………………………………………........95
2.3.1.4.3. Üçüncü Oturum……………………………………………...........97
2.3.1.4.4. Dördüncü Oturum…………………………………………...........97
2.3.1.4.5. Beşinci Oturum……………………………………………...........98
2.3.1.4.6. Altıncı Oturum……………………………………………….......103
2.3.1.4.7. Yedinci Oturum…………………………………………….........105
2.3.1.4.8. Sekizinci Oturum……………………………………………......106
2.3.2. Verilerin Analizi……………………………………………………….107
BÖLÜM III
BULGULAR…………………………………………………………………..110
3.1. Örneklem Özellikleri…………………………………………………....110
3.1.1. Demografik Özellikler………………………………………………..110
3.1.2. Klinik Özellikler…………………………………………………….....111
3.2. Bütüncül Bilişsel Model Temelli Grup Müdahalesinin Etkisinin Nicel
Analizi…………………………………………………………………………112
3.2.1. Depresif Belirtiler…………………………………...........................112
3.2.2. Psikolojik Süreçler…………………….………………………….….114
3.3. Bütüncül Bilişsel Model Temelli Grup Müdahalesinin Etkisinin Nitel
Analizi…………………………………………………………………………116
3.3.1. Oturum Süreçlerinin Değerlendirilmesi………………………..…..116
3.3.1.1. Katılımcı-1’in Sürecinin Değerlendirilmesi………………………116
3.3.1.2. Katılımcı-2’ nin Sürecinin Değerlendirmesi……………………...120
3.3.1.3. Katılımcı-3’ün Sürecinin Değerlendirmesi…………………..…...125
3.3.1.4. Katılımcı-4’ün Sürecinin Değerlendirilmesi……………………....128
3.3.1.5. Katılımcı-5’in Sürecinin Değerlendirilmesi………………………..130
3.3.1.6. Katılımcı-6’nın Sürecinin Değerlendirilmesi……………………....135
3.3.1.7. Katılımcı-7’nin Sürecinin Değerlendirilmesi……………………….140
3.3.1.8. Katılımcı-8’in Sürecinin Değerlendirilmesi…………………………143
3.3.1.9. Katılımcı-9’un Sürecinin Değerlendirilmesi………………………...149
3.3.1.10. Katılımcı-10’un Sürecinin Değerlendirilmesi……………………...153
3.3.2. Değerlendirme Görüşmelerinin Tematik Analizi………………………155
3.3.2.1. Fayda Görülen Uygulamalar…………………………………………155
3.3.2.2. Grup Deneyimi………………………...……………………………....159
3.3.2.2.1. Olumlu Geribildirimler……………………………………...…........159
3.3.2.2.2. Olumsuz Geribildirimler…………................................................161
3.3.2.3. Grup Liderine Yönelik Değerlendirmeler……………………………162
3.3.2.3.1. Olumlu Değerlendirmeler………………………………………......162
3.3.2.3.2. Olumsuz Değerlendirmeler…………………………………….......163
3.3.2.4. Kazanımlar…………………………………………………………......163
3.3.2.4.1. Öz-farkındalık………………………………………………….........163
3.3.2.4.2. Sosya Destek……………………………………………………......164
3.3.2.4.3. Kabullenme……………………………………………………........165
3.3.2.4.4. Benlik Algısı…………………………………………………….......165
BÖLÜM IV
TARTIŞMA………………………………………………………………………167
4.1. BÜTÜNCÜL BİLİŞSEL MODELİN GRUP-TEMELLİ MÜDAHALESİNİN
DEPRESİF BELİRTİLER VE PSİKOLOJİK SÜREÇLER ÜZERİNE
ETKİSİNİN TARTIŞILMASI……………………………………………............167
4.2. BÜTÜNCÜL BİLİŞSEL MODELİN GRUP-TEMELLİ MÜDAHALESİNİN
ETKİSİNE YÖNELİK NİTEL ANALİZ BULGULARININ
TARTIŞILMASI……………………………………………………………...….169
4.3. ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI……………………………………...181
4.4. GELECEK ÇALIŞMALAR İÇİN ÖNERİLER……………………………182
4.5. SONUÇ…………………………………………………………………...184
KAYNAKÇA…………………………………………………………………....187
EKLER…………………………………………………………………………..220 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | İki uçlu bozukluk | tr_TR |
| dc.subject | Bilişsel-davranışçı terapi | |
| dc.subject | Bütüncül model | |
| dc.subject | Grup terapi | |
| dc.subject | Etki | |
| dc.subject | Nicel | |
| dc.subject | Nitel | |
| dc.title | İki Uçlu Bozuklukta Bütüncül Bilişsel Modelin Grup-Temelli Müdahalesinin Etkisinin İncelenmesi | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Duygudurum dalgalanmalarını anlamak ve açıklamak üzere geliştirilen Bütüncül
Bilişsel Model içsel durumlardaki değişimlere dair aşırı, birbiriyle çelişen ve
kişiselleştirilmiş değerlendirmelerin duygudurum dalgalanmalarının oluşumunda
önemli bir role sahip olduğunu varsaymaktadır. Araştırmanın temel amacı, Bütüncül
Bilişsel Model’in 8-oturumluk grup-temelli müdahalesinin etkisinin araştırılmasıdır. Bu
kapsamda nicel analiz ve nitel analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Nicel analizler
kapsamında, müdahalenin depresif belirtiler ve psikolojik süreçler (psikolojik iyi oluş
ve yaşam doyumu) üzerindeki etkileri incelenmiştir. Nitel analizler kapsamında ise,
gerek katılımcıların oturumlardaki süreçleri paylaşımları dikkate alınarak
değerlendirilmiş gerekse katılımcıların grup müdahalesine yönelik öznel
değerlendirmeleri tematik olarak analiz edilmiştir. Haftada bir, 1.5 saat olarak
gerçekleşen grup oturumlarında birbiriyle bağlantılı fakat çelişen değerlendirmelerin
belirlenmesi ve içsel durumlarda (duygu-düşünce- bedensel tepki) meydana gelen
değişimlerle başa çıkmak için daha etkili ve işlevsel yollar geliştirilmesi hedeflenmiştir.
İki uçlu-I ve iki uçlu-II bozukluğu tanısı olan hastalardan oluşan örneklemde 10
katılımcı bulunmaktadır. Araştırmanın ön ölçüm, son ölçüm ile 1 ay ve 3 ay sonraki
takip ölçümlerinde Beck Depresyon Envanteri, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve Yaşam
Doyumu Ölçeği uygulanmıştır. İstatistiksel analizlerin sonucunda, 8-oturumluk grup
müdahalesinin depresif belirtiler, psikolojik iyi oluş ile yaşam doyumu üzerinde anlamlı
bir farklılık sağlayamadığı saptanmıştır. Nitel analizler sonucunda ise katılımcıların
grup liderini sakin, ilgili ve anlamaya açık buldukları, içsel durumlarındaki değişimlere
ve davranışlarına ilişkin gözlemler yapabilmeye başladıkları, kendilerini, sahip
oldukları bozukluğu ve hastalık süreçlerini kabul etme yolunda adımlar attıkları
görülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulgular, Bütüncül Bilişsel Model’in gruptemelli
müdahalesinin klinik açıdan anlamlı bir etkisi olduğunu işaret etmektedir.
Gelecek çalışmalarda, farklı merkezlerden, farklı kültürlerden gelen ve farklı hastalık
geçmişlerine sahip katılımcılardan oluşan daha geniş örneklemlerde müdahalenin
etkisinin araştırılması önerilmektedir. | tr_TR |
| dc.contributor.department | Psikoloji | tr_TR |
