| dc.contributor.advisor | Özer, Leyla | |
| dc.contributor.author | Gündüz, Mehmet Akif | |
| dc.date.accessioned | 2017-12-05T08:21:46Z | |
| dc.date.available | 2017-12-05T08:21:46Z | |
| dc.date.issued | 2017 | |
| dc.date.submitted | 2017-10-27 | |
| dc.identifier.citation | Gündüz, M. A. (2017). Rekabet istihbaratının uluslararası pazar seçimindeki rolü. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4091 | |
| dc.description.abstract | The purpose of this study is to investigate the relationship between competitive intelligence and international market selection. With the research problems formulated in this context, it is sought to answer how the status of competitive intelligence in Turkey is, for what objectives competitive intelligence is used and whether the use of competitive intelligence in international market selection provides competitive advantage for businesses. The research questions and hypotheses were analyzed by using variance analysis, correlation analysis, multiple linear hierarchical regression analysis and interaction analysis with data obtained from managers of 115 businesses which have competitive intelligence applications in Turkey.
The findings of the study showed that, competitive intelligence is used for providing strategic advantage, strategic planning and decision making. Besides, the level of implementation of the competitive intelligence was found to be higher in big businesses and those with high export intensity and high export diversity.
The findings also revealed that the moderating effect of competitive intelligence on the relationship between international market selection and export performance is significant for export diversity and export profitability. In this regard, the use of competitive intelligence in international market selection provides competitive advantage for businesses. Therefore, competitive intelligence is an important component of international marketing strategy formulation. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY i
BİLDİRİM ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii
ETİK BEYAN iv
TEŞEKKÜR v
ÖZET vi
ABSTRACT vii
İÇİNDEKİLER viii
KISALTMALAR DİZİNİ xii
TABLOLAR DİZİNİ xiv
ŞEKİLLER DİZİNİ xvi
GİRİŞ 1
1. BÖLÜM: REKABET İSTİHBARATI 5
1.1. REKABET İSTİHBARATININ KÖKENİ 5
1.2. REKABET İSTİHBARATININ TANIMI 8
1.3. REKABET İSTİHBARATININ KONUSU 15
1.4. REKABET İSTİHBARATININ AMAÇLARI 18
1.4.1. İşletme Performansı Bakımından Amaçları 26
1.4.2. Satış Personeli Performansı Bakımından Amaçları 29
1.5. REKABET İSTİHBARATININ YÖNTEMİ 31
1.5.1. Rekabet İstihbaratının Yöntemine Dair Temel Yaklaşımlar 31
1.5.2. Rekabet İstihbaratı Süreci 32
1.5.3. Rekabet İstihbaratı Sürecinin Aşamaları 42
1.5.3.1. Planlama 43
1.5.3.2. Veri Toplama 47
1.5.3.3. Analiz 53
1.5.3.4. İletişim 58
1.6. REKABET İSTİHBARATI ETİĞİ 60
1.7. REKABET İSTİHBARATININ TÜRLERİ 62
1.7.1. Teknolojik İstihbarat 64
1.7.2. Satış Personeli Rekabet İstihbaratı 67
1.7.3. Rekabet İstihbaratı Tipolojisi 70
2. BÖLÜM: REKABET İSTİHBARATINDA STRATEJİK KONULAR 74
2.1. REKABET İSTİHBARATI VE STRATEJİ 75
2.1.1. Stratejik Yönetim Sürecinde Rekabet İstihbaratının Rolü 76
2.1.2. Rekabet İstihbaratı ve Pazarlama Stratejisi İlişkisi 79
2.1.3. Rekabet İstihbaratı ve Çevresel Tarama İlişkisi 82
2.1.4. Rekabet İstihbaratı ve Öngörü İlişkisi 87
2.2. REKABET İSTİHBARATI VE BİLGİ 89
2.2.1. Rekabet İstihbaratı ile Bilgi Yönetimi İlişkisi 89
2.2.1.1. Bilgi Stratejisi 90
2.2.1.2. Bilgi Yönetiminin İşletmeler İçin Önemi 91
2.2.1.3. Rekabet İstihbaratının Bilgi Yönetimi ile Karşılaştırılması 99
2.2.2. Rekabet İstihbaratı ile Örgütsel Öğrenme İlişkisi 107
2.2.3. Rekabet İstihbaratı ve Yenilik Yönetimi İlişkisi 114
2.3. REKABET İSTİHBARATININ ETKİLİLİĞİ 117
2.3.1. Rekabet İstihbaratının Etkililiğinin Ölçülmesi 118
2.3.2. Rekabet İstihbaratının Etkililiğinin Önemi 120
2.3.3. Rekabet İstihbaratının Etkililiğini Belirleyen Faktörler 121
2.3.3.1. Üst Yönetimin Desteği ve Katılımı 123
2.3.3.2. Rekabet İstihbaratı İhtiyaçlarının Belirlenmesi 124
2.3.3.3. Örgüt Kültürü, Farkındalık ve Örgüt Yapısı 125
2.3.3.4. Rekabet İstihbaratı Araçları ve Kaynakları 128
2.4. REKABET İSTİHBARATI KÜLTÜRÜ 130
2.4.1. Rekabet İstihbaratı Kültürünün Geliştirilmesi 130
2.4.2. Küresel Ölçekte Rekabet İstihbaratı Kültürü 140
2.4.3. Rekabet İstihbaratının Mevcut Durumu 141
2.5. REKABET BİLGİ SİSTEMLERİ 145
2.5.1. Rekabet Bilgi Sistemlerinin Önemi 146
2.5.2. Rekabet Bilgi Sistemlerinin Etkililiği 148
3. BÖLÜM: REKABET İSTİHBARATININ ULUSLARARASI PAZAR SEÇİMİNDEKİ ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 153
3.1. YÖNTEM 154
3.1.1. Araştırma Problemleri ve Hipotezler 156
3.1.2. Araştırma Süreci 174
3.1.3. Araştırma Tasarımı 176
3.1.4. Veri Toplama Yöntemleri 176
3.1.5. Araştırmanın Ana Kütlesi 179
3.1.6. Örneklem Tasarımı 180
3.1.7. Araştırma Ortamı 183
3.1.8. Araştırmacı Müdahalesi 183
3.1.9. Zaman Aralığı 184
3.1.10. Ölçme ve Ölçekler 184
3.1.11. Ölçme ve Ölçeklerin Uygunluğu 189
3.2. VERİ ANALİZİ VE BULGULAR 195
3.2.1. Verinin Analize Hazırlanması 196
3.2.2. Tanımlayıcı Analizler 197
3.2.3. Verilerin Uygunluğu 209
3.2.4. Çıkarımsal Analizler 214
3.2.5. Bulgular 237
3.2.6. Araştırmanın Kapsamı ve Kısıtları 239
SONUÇ 241
KAYNAKÇA 250
EK 1. Görüşme Formu 287
EK 2. Anket Formu 288
EK 3. Etkileşim Analizi İstatistikleri 293
EK 4. Etik Kurul ve Muafiyet İzin Raporu 297
EK 5. Tez Çalışması Orijinallik Formu 298 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
| dc.subject | Rekabet istihbaratı | tr_TR |
| dc.subject | Uluslararası pazar seçimi | tr_TR |
| dc.subject | İhracat performansı | tr_TR |
| dc.subject | Uluslararası pazarlama stratejisi | tr_TR |
| dc.subject | İhracat yoğunluğu | tr_TR |
| dc.subject | İhracat çeşitliliği | tr_TR |
| dc.subject | İhracat karlılığı | tr_TR |
| dc.title | Rekabet İstihbaratının Uluslararası Pazar Seçimindeki Rolü | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Bu çalışmanın amacı, rekabet istihbaratı ile uluslararası pazar seçimi arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Bu çerçevede oluşturulan araştırma problemleri ile rekabet istihbaratının Türkiye’deki mevcut durumunun nasıl olduğuna, rekabet istihbaratının hangi amaçlar için kullanıldığına ve rekabet istihbaratının, uluslararası pazar seçiminde kullanılması ile işletmelerin rekabet üstünlüğü sağlayıp sağlamadığına yanıt aranmaktadır. Çalışmanın araştırma soruları ve hipotezleri, Türkiye’deki rekabet istihbaratı uygulamalarına sahip 115 işletmenin yöneticilerinden elde edilen veriye uygulanan varyans analizi, korelasyon analizi, çoklu doğrusal hiyerarşik regresyon analizi ve etkileşim analizi ile incelenmiştir.
Çalışmanın bulgularına göre, rekabet istihbaratı, rekabet üstünlüğü elde etmek, stratejik planlama ve karar verme amaçlarıyla kullanılmaktadır. Ayrıca, rekabet istihbaratının uygulanma düzeyinin, büyük işletmeler ile ihracat yoğunluğunun ve ihracat çeşitliliğinin yüksek olduğu işletmelerde daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Çalışmada, rekabet istihbaratının, uluslararası pazar seçimi ve ihracat performansı arasındaki ilişkisindeki düzenleyici etkisinin, ihracat çeşitliliği ve ihracat karlılığı için anlamlı olduğu bulunmuştur. Bu bakımdan, rekabet istihbaratının, uluslararası pazar seçiminde kullanılması, işletmelere rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Dolayısıyla, rekabet istihbaratı, uluslararası pazarlama stratejisinin belirlenmesinde önemli bir bileşeni oluşturmaktadır. | tr_TR |
| dc.contributor.department | İşletme | tr_TR |
| dc.contributor.authorID | 200514 | tr_TR |
