dc.contributor.advisor | Çak Esen, Halime Tuna | |
dc.contributor.author | Karaokur, Remzi | |
dc.date.accessioned | 2017-09-08T10:29:44Z | |
dc.date.available | 2017-09-08T10:29:44Z | |
dc.date.issued | 2017 | |
dc.date.submitted | 2017-03-28 | |
dc.identifier.citation | Karaokur, R., Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuklarda Motor Taşma Hareketi: Bir Elektroensefalografi Çalışması, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Tezi, Ankara, 2017. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/3956 | |
dc.description.abstract | The aim of this study was to compare children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) and age matched healthy controls in terms of motor skills and amplitude changes in active cortical regions during a voluntary hand movement task. 15 children with an ADHD diagnosis, with a total IQ score of 75 or more on Wechsler Intelligence Scales for Children (WISC-IV), who did not use psychoactive medication, except for methylphenidate and without comorbid psychiatric conditions, head trauma and chronic neurological disease were enrolled. The control group consisted of 15 children with a total IQ score of 75 and above on WISC-IV, who had no chronic psychological, neurological or long-term chronic disease, and no history of head trauma, no psychoactive drug use. Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children- Present and Lifetime Version (K-SADS-PL) was used to screen for psychiatric disorders. Within the scope of the evaluations, Conners’ Parent Rating Scale-Revised/Short Form (CPRS-R/S), Edinburgh Handedness Inventory, Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency (BOT) were used. Electroencephalography (EEG) was recorded during a voluntary hand movement task from all children. Children who are diagnosed with ADHD and who use methylphenidate are asked to stop medication on the day of the evaluation. It was found that in motor-skills comparisons, the ADHD group had significantly lower scores in bilateral coordination and balance tests, and that fine and gross motor skills were not correlated with age in the ADHD group despite a strong positive correlation in the control group. WISC-IV working memory and perceptual reasoning subscale scores were found to be significantly correlated with fine motor skills. During initiation and maintenance of voluntery movement, left hand movement caused more activation in motor cortex in both groups. Activation in primary motor cortex during voluntary movement was also accompanied by frontal regions. It has been determined that during the execution of voluntary movement left hand movement caused more activation, especially in the right frontal region. When the ADHD and the control groups were compared, it was found that the ADHD group exhibited a lower activation in the alpha band in both hand motions, and the activity-related beta-band activity was found to be lower in the ADHD group. In conclusion, it can be considered that the interhemispheric inhibition has an asymmetrical development in both groups; the primary motor cortex is less involved in the ADHD group, which may be the result of a neurodevelopmental delay related to ADHD. In order to determine whether the findings are specific to ADHD, it is necessary to investigate other neurodevelopmental disorders and the effects of variables such as age, gender, ADHD subtype and drug use in larger samples in order to investigate. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
Sayfa
TEŞEKKÜR iii
ÖZET iv
ABSTRACT v
İÇİNDEKİLER vi
SİMGELER VE KISALTMALAR ix
FİGÜRLER DİZİNİ xi
TABLOLAR DİZİNİ xiii
1. GİRİŞ 1
1.1. Konunun Önemi 1
2. GENEL BİLGİLER 4
2.1. DEHB’nin Tarihçesi 4
2.2. DEHB Epidemiyolojisi 6
2.3. DEHB’nin Klinik Belirtileri, Tanı ve Alt Tipleri 7
2.3.1. Klinik Belirtiler 7
2.3.2. Tanı 8
2.3.3. DEHB Alt Tipleri 11
2.4. DEHB Etyolojisi 11
2.4.1. Genetik 11
2.4.2. Nörokimyasal Çalışmalar 13
2.4.3. Nörogörüntüleme Çalışmaları 14
2.4.4. Çevresel Etkenler 17
2.5. DEHB’ye Eşlik Eden Bozukluklar 18
2.6. DEHB Tedavisi 19
2.7. DEHB’de Prognoz 20
2.8. DEHB’de Motor Bulgular ve Motor Taşma Hareketi 21
2.9. DEHB’nin Nöral Temellerinin Araştırılmasında EEG’nin Yeri 22
2.10. DEHB’de Motor Hareket ile İlişkili EEG Bulguları 23
2.11. Motor Hareketin Nöral Temellerinin Araştırılmasında EEG’nin Yeri 24
2.12. Çalışmanın Amacı ve Varsayımları 26
3. GEREÇ VE YÖNTEM 27
3.1. Araştırmanın Örneklemi 27
3.2. Araştırmanın Deseni 27
3.3. Örneklem 27
3.3.1. Araştırma Grubu 27
3.3.2. Kontrol Grubu 28
3.4. Uygulama 29
3.5. Araştırmada Kullanılan Gereçler 31
3.5.1. Sosyodemografik Veri Formu 31
3.5.2. Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam boyu Versiyonu (Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children- Present and Lifetime Version, K-SADS-PL) 31
3.5.3. Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçeği-IV (WÇZÖ-IV) (Wechsler Intelligence Scales for Children, WISC-IV) 32
3.5.4. Yenilenmiş Conners Anababa Derecelendirme Ölçeği Kısa Türkçe Formu (YCADÖKF; Conners’ Parent Rating Scale- Revised/Short Form, CPRS-R/S) 33
3.5.5. Edinburgh El Tercihi Anketi (Edinburgh Handedness Inventory) 33
3.5.6. Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi (Bruininks- Oseretsky Test of Motor Proficiency) 33
3.5.7. EEG, ERD/ERS (Elektroensefalografi, Event-related Desynchronization / Event-related Synchronization) 34
3.6. Verilerin Değerlendirilmesi ve İstatistikler 34
4. BULGULAR 36
4.1. Örneklemin Sosyodemografik Özellikleri 36
4.1.1. Yaş ve Cinsiyet 36
4.1.2. Ailelerin Sosyodemografik Özellikleri 36
4.1.3. Ailelerin Fiziksel ve Ruhsal Sağlık Durumu 37
4.1.4. Perinatal Özellikler 38
4.1.4. Gelişimsel Özellikler 39
4.2. Uygulanan Ölçek ve Testlerden Elde Edilen Verilerin Değerlendirilmesi 40
4.2.1. Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV (WISC-IV) Sonuçları 40
4.2.2. Yenilenmiş Conners Anababa Derecelendirme Ölçeği Kısa Türkçe Formu (YCADÖKF) Sonuçları 43
4.2.3. Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi (BOT) Sonuçları 44
4.3. Uygulanan Ölçek ve Testlerden Elde Edilen Verilerin Birbirleriyle ve Sosyodemografik Verilerle Bağıntılarının Değerlendirilmesi 46
4.3.1. Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi (BOT) Puanları ile Olguların Yaşları Arasındaki Bağıntı Analizleri 46
4.3.2. Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi (BOT) Puanları ile Yenilenmiş Conners Anababa Derecelendirme Ölçeği Kısa Türkçe Formu (YCADÖKF) Puanları Arasındaki Bağıntı Analizleri 47
4.3.3. Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi (BOT) Puanları ile Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV (WISC-IV) Puanları Arasındaki Bağıntı Analizleri 48
4.4. Elektroensefalografi (EEG) Sonuçları 51
5. TARTIŞMA 70
6. SONUÇ VE ÖNERİLER 80
KAYNAKLAR 82
EKLER 104
EK 1: SOSYODEMOGRAFİK VERİ FORMU 104
EK 2: YENİLENMİŞ CONNERS ANABABA DERECELENDİRME ÖLÇEĞİ KISA TÜRKÇE FORMU 106
EK 3: EDİNBURGH EL TERCİHİ ANKETİ 107 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Tıp Fakültesi | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu | tr_TR |
dc.subject | Motor beceriler | |
dc.subject | Elektroensefalografi | |
dc.subject | Motor taşma hareketi | |
dc.title | Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuklarda Motor Taşma Hareketi: Bir Elektroensefalografi Çalışması | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu çalışmada Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı konan çocuklar ile aynı yaş aralığında bulunan sağlıklı çocuklar istemli el hareketi görevi sırasında etkin olan kortikal bölgelerdeki genlik değişimleri ve motor beceriler açısından karşılaştırılmıştır. Çalışmaya DEHB tanısı konan, 8-12 yaş arasında, sağ elli, metilfenidat haricinde psikoaktif ilaç kullanmayan, Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği (WISC-IV) toplam zeka puanı 75 ve üzerinde olan, eşlik eden psikiyatrik hastalığı, kafa travması öyküsü ve kronik nörolojik hastalığı olmayan 15 çocuk alınmıştır. Kontrol grubunu ise 8-12 yaş arasında, sağ elli, herhangi bir psikiyatrik, nörolojik ya da uzun süreli takip gerektirecek kronik fiziksel hastalığı ve kafa travması öyküsü olmayan, psikoaktif ilaç kullanımı olmayan, WISC-IV toplam zeka puanı 75 ve üzerinde olan 15 çocuk oluşturmuştur. Psikiyatrik hastalıkları taramak amacıyla Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu kullanılmıştır. Değerlendirmeler kapsamında Yenilenmiş Conners Anababa Derecelendirme Ölçeği Kısa Türkçe Formu (YCADÖKF), Edinburgh El Tercihi Anketi, Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi (BOT) kullanılmıştır. Tüm çocuklardan istemli el hareketi görevi sırasında elektroensefalografi (EEG) kaydı alınmıştır. DEHB tanısı konan ve metilfenidat kullanan çocuklardan BOT ve EEG kaydının yapılacağı gün ilaç tedavisine ara vermeleri istenmiştir. Motor beceriler açısından yapılan karşılaştırmalarda DEHB grubunun bilateral koordinasyon ve denge testlerinde anlamlı olarak daha düşük puanlar aldığı, ince ve kaba motor becerilerin kontrol grubunda yaş ile artmasına rağmen DEHB grubunda artmadığı saptanmıştır. WISC-IV çalışma belleği ve algısal akıl yürütme alt ölçek puanları ile ince motor beceriler arasında anlamlı bir şekilde doğru bağıntı bulunmuştur. İstemli hareketin başlatılması ve sürdürülmesi sırasında iki grupta da sol el hareketi primer motor kortekslerde daha fazla aktivasyona neden olmuştur. İstemli hareket sırasında primer motor kortekslerde gözlenen aktivasyona frontal bölgeler de eşlik etmiştir. İstemli hareketin yürütülmesi ile ilgili sol el hareketinin özellikle sağ frontal bölgede daha fazla aktivasyona neden olduğu saptanmıştır. Gruplar karşılaştırıldığında her iki elin istemli hareketi sırasında da alfa bandında DEHB grubunun kontrol grubuna göre daha düşük bir aktivasyon sergilediği, harekete bağlı beta bandı aktivitesinin de alfa bandında gözlenen duruma benzer bir şekilde DEHB grubunda daha zayıf bir şekilde gerçekleştiği bulunmuştur. Sonuç olarak iki grup için de interhemisferik inhibisyonun asimetrik bir gelişim gösterdiği, DEHB grubunda hareket sırasında primer motor kortekste daha zayıf bir nöronal katılım olduğu ve bunun DEHB ile ilgili nörogelişimsel bir gecikmenin sonucu olabileceği düşünülebilir. Bulguların DEHB’ye özgül olup olmadığının belirlenebilmesi amacıyla diğer nörogelişimsel bozukluklarda da benzer özelliklerin araştırılması, bulguların geliştirilmesi amacıyla ise daha büyük örneklemde yaş, cinsiyet, DEHB alt tipi ve ilaç kullanımı gibi değişkenlerin de etkilerinin araştırılmasına ihtiyaç vardır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları | tr_TR |
dc.contributor.authorID | 190716 | tr_TR |
dc.subtype | medicineThesis | |