Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisor(Güçiz) Doğan, Bahar
dc.contributor.authorKöse, Elif
dc.date.accessioned2024-12-03T12:36:09Z
dc.date.issued2024-11
dc.date.submitted2024-07-10
dc.identifier.citationKöse E, Doğurgan Çağ Evlenmiş Kadınlarda 1998-2018 Yılları Arasında Obezite Prevalansındaki Değişim Ve Bazı Demografik, Sosyoekonomik Özellikler Ve Kadının Statüsü İle İlişkisinin İncelenmesi (Türkiye Nüfus Ve Sağlık Araştırmaları İleri Analizi), Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Epidemiyoloji Programı Doktora Tezi, Ankara 2024.tr_TR
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/36217
dc.description.abstract.This study aimed to identify the factors associated with obesity in women who were married between the ages of 15-49, using data from the Turkey Demographic and Health Survey (TDHS) conducted in 1998, 2003, 2008, 2013, and 2018. The TDHS is a series of studies carried out at five-year intervals, utilizing a multi-stage, stratified, and weighted sample that represents the entire population of Turkey, providing insights into maternal and child health. This research is a secondary analysis of the five TDHSs. The analysis included women who had been married at least once, were not pregnant at the time of the survey or in the six months prior, and had anthropometric measurements available. The women selected for these surveys represented 22.2%, 31.4%, 80.1%, 68.1%, and 61.1% of the total sample in each corresponding year (TDHS 1998-2018). In this study, a women’s status index was created using the principal components method of factor analysis. Four models were developed by sequentially adding variables and analyzing them using the Chisquare test and Hierarchical Binary Logistic Regression. The fifth model was created with statistically significant variables, and the sixth model was created by considering the literature.. The prevalence of obesity among these women across the TDHS 1998- 2018 were 19.1%, 23.4%, 35.4%, 35.5%, and 40.1%, respectively. In the sixth model of TDHS 2008, 2013 and 2018, age, education, household welfare level, total number of pregnancies, region in TDHS 2008 and 2013, smoking, age at first marriage, age of spouse; In TDHS 2008 and 2018, sports status, age at first birth; In TDHS 2013 and 2018, education of spouse; In 2018, being employed was also found to be associated with obesity. When analyzing the combined data from TDHS 2008, 2013, and 2018, a statistically significant increasing trend in obesity was observed (p<0.001). The models indicated that age, education level, region, place of residence, employment status, year of survey, household welfare level, sports activity, smoking status, age at first marriage, age at first birth, total number of pregnancies, spouse’s age, spouse’s education, and spouse’s employment status were all significantly associated with obesity. On the other hand, the variables of women's status and father's literacy status included in the model were not found to be significant in the model. The prominent results among the variables associated with obesity in women were having a moderate household welfare level (OR: 1.49 95% CI: 1.29-1.71), women not being employed (OR: 1.09 95% CI: 1.01-1.19), being under 18 at first marriage (OR: 1.25, 95% CI: 1.12-1.39), being under 18 at first birth (OR: 1.18 95% CI 1.03-1.34) and having four or more pregnancies (OR: 1.75 95% CI: 1.49-2.05). In conclusion, the prevalence of obesity among women who had been married at least once during their reproductive years has been rising, though the factors contributing to obesity have shifted over time.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSağlık Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectObezitetr_TR
dc.subjectTürkiyetr_TR
dc.subjectNüfus ve Sağlık Araştırmasıtr_TR
dc.subjectKadın Sağlığıtr_TR
dc.titleDoğurgan Çağ Evlenmiş Kadınlarda 1998-2018 Yılları Arasında Obezite Prevalansındaki Değişim ve Bazı Demografik, Sosyoekonomik Özellikler Ve Kadının Statüsü ile İlişkisinin İncelenmesi (Türkiye Nüfus Ve Sağlık Araştırmaları İleri Analizi)tr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetBu çalışmada 1998, 2003, 2008, 2013 ve 2018 yıllarında yapılan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) verileri kullanılarak 15-49 yaş evlenmiş kadınların obezite ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. TNSA beş yıl aralıklı olarak yapılan tüm Türkiye’yi temsil eden çok aşamalı, tabakalı ve ağırlıklı örneklemiyle anne, çocuk sağlığı ile ilgili konularda hakkında bilgi edilen bir araştırma serisidir. Bu çalışma beş TNSA’dan yapılan bir ikincil analizidir. Analizlere en az bir kez evlenmiş olan, araştırma sırasında ya da altı ay öncesinde gebe olmamış olan, antropometrik ölçümleri yapılmış olan kadınlar dâhil edilmiştir. Yapılan araştırmalardan dâhil edilen kadınlar her yıl için sırasıyla (TNSA 1998-2018) toplam örneklemin %22,2; %31,4; %80,1; %68,1 ve %61,1’ini kapsamaktadır. Çalışmada faktör analizinin temel bileşenler yöntemi uygulanarak kadının statüsü indeksi geliştirilmiştir. Analizlerde Ki-kare testi ve Hiyerarşik Binary Lojistik Regresyon analizleri ile ardışık olarak değişkenler yerleştirilerek dört model oluşturulmuştur. İstatistiksel olarak anlamlı değişkenler ile beşinci model, literatür göz önüne alınarak altıncı model oluşturulmuştur. Kadınlarda obez olma sıklıkları sırasıyla (TNSA 1998-2018) %19,1; %23,4; %35,4; %35,5; %40,1’dir. TNSA 2008, 2013 ve 2018’in altıncı modelinde yaş, eğitim, hane halkı refah düzeyi, toplam gebelik sayısı, TNSA 2008 ve 2013’de bölge, sigara içme, ilk evlenme yaşı, eşin yaşı; TNSA 2008 ve 2018’de spor yapma durumu, ilk doğum yaşı; TNSA 2013 ve 2018’de eşin eğitimi; TNSA 2018’de çalışmış olma durumu değişkenleri obeziteyle ilişkili çıkmıştır. TNSA 2008, 2013 ve 2018 verilerinin birleştirilerek yapılan analizlerinde obez olmada istatistiksel olarak anlamlı şekilde artan bir trend olduğu tespit edilmiştir (p<0,001). Ayrıca yapılan modellemelerde yaş, eğitim durumu, bölge, yerleşim yeri, çalışmış olma durumu, araştırma yılı değişkeni, hane halkı refah düzeyi, spor yapma durumu, sigara içme durumu, ilk evlenme yaşı, ilk doğum yaşı, toplam gebelik sayısı, eşin yaşı, eşin eğitimi ve eşin çalışma durumu değişkenleri obezite ile anlamlı olarak ilişkili çıkmıştır. Diğer taraftan modele konan kadının statüsü, baba okuryazarlık duurmu değişkenleri modelde anlamlı olarak çıkmamıştır. Hane halkı refah düzeyinin orta düzeyde olması (OR:1,49 %95 GA:1,29- 1,71), kadınların çalışmamış olması (OR:1,09 %95 GA:1,01-1,19), ilk evlenme yaşının 18’in altında olması (OR:1,25, %95 GA:1,12-1,39), ilk doğum yaşının 18’in altında olması (OR:1,18 %95 GA 1,03-1,34) ve toplam gebelik sayısının dört ve üstünde olması (OR:1,75 %95 GA:1,49-2,05) kadınlarda obezite ile ilişkili değişkenlerden öne çıkan sonuçlardır.Sonuç olarak, Türkiye’de doğurgan çağdaki en az bir kez evlenmiş kadınlarda obezite sıklığı giderek artmıştır ve obezite ile ilişkili faktörler yıllar içinde değişim göstermiştirtr_TR
dc.contributor.departmentEpidemiyolojitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2024-12-03T12:36:09Z
dc.fundingYoktr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster