| dc.description.abstract | The state emerged as a response to humanity's need for justice and security. Within this structure, referred to as the state, individuals are employed according to specific principles and regulations. The employment process for individuals who will serve within this structure, which arose from the need for security and justice, must be conducted with meticulous care. With the advent of the modern state, the step of security investigations and archival research has become the final stage in the appointment process.
When examining Turkish administrative law from past to present, it is evident that the history of security investigations and archival research extends back to the Yıldız espionage reports. Until 1994, security investigations and archival research were conducted within the framework of regulations, lacking a statutory basis. A legal foundation was established with the enactment of Law No. 4045 in 1994, concerning Security Investigations, the Reinstatement of Rights for Certain Public Officials Dismissed for Specific Reasons, and Amendments to the Martial Law No. 1402. However, by 2020, as a result of annulment decisions issued by the Constitutional Court concerning both the Civil Servants Law No. 657 and Law No. 4045, the legislature was compelled to enact an independent law. Consequently, the Security Investigation and Archival Research Law No. 7315 was enacted in 2021, introducing a new regulation in the public personnel regime. In 2022, the Regulation on the Conduct of Security Investigations and Archival Research was also implemented.
Prior to the enactment of Law No. 7315, there was no independent law governing security investigations and archival research. Due to the absence of such a law, numerous gaps in practice were addressed through judicial decisions. New practices in administrative and criminal law, legislative changes, and doctrinal differences have been reflected in judicial decisions over time, leading to varying rulings on similar matters.
In this study, after discussing the historical development of security investigation and archive research within the scope of Turkish administrative law, the key concepts, the individuals subject to security investigation and archive research, the authorized persons and institutions responsible for conducting the security investigation and archive research, their duties and authorities, and the process to be followed within the framework of the new law and regulation will be explained sequentially. In the final section, the main topics of discussion in the field of security investigation and archive research are presented in the context of administrative judicial decisions.
Keywords: Security Investigation, Archival Research, Public Personnel, Civil Servant, Personal Security Clearance | tr_TR |
| dc.description.ozet | Devlet, bireylerin adalet ve güvenlik kaygıları sonucunda insanoğlunun ihtiyaçları ile ortaya çıkmıştır. Devlet adını verdiğimiz bu yapının içerisinde insanlar birtakım ilke ve kurallar çerçevesinde istihdam edilmektedir. Güvenlik ve adalet ihtiyacı ile ortaya çıkan bu yapının içerisinde görev alacak olan kişilerin istihdam edilmeleri sürecinin de titizlikle yürütülmesi gerekmektedir. Modern devletin günümüzdeki halinin vücut bulmasıyla birlikte kişilerin göreve atanma sürecinde son halka niteliğinde bulunan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması müessesesi ortaya çıkmıştır.
Geçmişten günümüze Türk idare hukuku incelendiğinde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının geçmişinin Yıldız jurnallerine kadar uzandığı görülmektedir. 1994 yılına dek kanuni dayanağı bulunmayan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreci yönetmelikler çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. 1994 yılında çıkartılan 4045 sayılı Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ile kanuni zemin oluşturulmuştur. Ancak 2020 yılına gelindiğinde Anayasa Mahkemesi’nin hem 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hem de 4045 sayılı kanun nezdinde ortaya koyduğu iptal kararları neticesinde kanun koyucu müstakil bir kanun yapmak zorunda kalmıştır. 2021 yılında 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nun yasalaşmasıyla kamu personel rejiminde yeni bir düzen ortaya konmuştur. 2022 yılında da Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yapılmasına Dair Yönetmelik yürürlüğe girmiştir.
7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu öncesinde müstakil bir kanun bulunmamaktaydı. Böyle bir kanun bulunmadığı için uygulamadaki birçok boşluk yargı kararları ile doldurulmaya çalışılmıştır. İdare hukuku ile ceza hukuku alanındaki yeni uygulamalar, kanun değişiklikleri ve öğretideki farklılıklar süreç içerisinde yargı kararlarına da yansımış benzer konularda farklı kararların ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Bu çalışmada Türk idare hukuku içerisinde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının tarihsel gelişimi üzerinde durulmuş sonra sırasıyla temel kavramlar güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak kişiler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak yetkili kişi ve kurumlar, görev ve yetkilileri, izlenecek süreç yeni kanun ve yönetmelik çerçevesinde anlatılmıştır. Son bölümde ise güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması alanındaki temel tartışma konuları idari yargı kararları bağlamında anlatılmıştır. | tr_TR |
