Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorUçanok, Zehra
dc.contributor.authorYüceol Akşit, Gülpembe
dc.date.accessioned2024-09-03T07:01:05Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024-06-11
dc.identifier.citationYÜCEOL AKŞİT, Gülpembe. Reaktif ve Proaktif Anne Duyarlılığı ile Olumlu Sosyal Davranışlar Arasındaki İlişkileri Açıklayan Faktörlerin İncelenmesi, Doktora Tezi, Ankara, 2024.tr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/35653
dc.description.abstractThe main aim of the study is to examine the factors (related to both the mother and the child) that explain the reactive and proactive sensitivity tendencies of mothers with preschool-aged children. Additionally, the study aims to assess the relationships between reactive and proactive maternal sensitivity and the child's prosocial behavior within the framework of mediation and moderation effects. Specifically, the mediating role of the child's emotion understanding skills and the moderating roles of the child's gender and temperament. In line with the study's objectives, the Reactive and Proactive Maternal Sensitivity Scale, based on maternal reports, was first developed and its psychometric properties were tested in a preliminary study. The preliminary study was conducted with 292 mothers (M= 35.13, SD = 4.70) with children aged between 3 and 6 years. The results of the preliminary study revealed that the Reactive and Proactive Maternal Sensitivity Scale, consisting of 16 items and 2 sub-dimensions, has valid and reliable psychometric properties. A total of 280 mothers (M = 34.18, SD = 4.88) and their children (M = 55.26, SD = 10.57, 54.6% girls) participated in the main study. All measurements were evaluated by using self-report obtained from mothers. Only child’s emotional understanding was evaluated by using a task that implemented by researcher. The findings showed number of children, mother's autonomous self-construal, mother's interest and curiosity in mental states, and child's social temperament positively predicted reactive sensitivity. On the other hand, number of children, mother's relational self-construal, mother's certainty about mental states, interest and curiosity in mental states, and child's emotional temperament positively predicted proactive sensitivity, whereas mother's educational level and autonomous self-construal negatively predicted it. The mother's reactive and proactive sensitivity directly predicted helping and comforting. Sensitivity tendencies did not predict sharing directly, but indirectly through the child's emotions understanding. The child's tendency to exhibit higher levels of active or social temperament moderated the effect of reactive sensitivity on prosocial behaviors, while the tendency to display higher levels of emotional temperament moderated the influence of proactive sensitivity on prosocial behaviors. Finally, reactive sensitivity for girls and proactive sensitivity for boys were associated with an increase in prosocial behaviors.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectAnne duyarlılığıtr_TR
dc.subjectReaktif ve proaktif eğilimlertr_TR
dc.subjectKültürel benlik kurgusu,tr_TR
dc.subjectZihinselleştirmetr_TR
dc.subjectDuygu anlamatr_TR
dc.subjectOlumlu sosyal davranıştr_TR
dc.subjectMizaçtr_TR
dc.subjectCinsiyettr_TR
dc.subjectErken çocukluk dönemitr_TR
dc.subject.lcshPsikolojitr_TR
dc.titleREAKTİF VE PROAKTİF ANNE DUYARLILIĞI İLE OLUMLU SOSYAL DAVRANIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ AÇIKLAYAN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİtr_TR
dc.title.alternativeThe Investigation of the Factors That Explain The Relationship Between Reactive and Proactive Maternal Sensitivity and Prosocial Behaviorstr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetAraştırmanın temel amacı, okul öncesi dönemde çocuğa sahip annelerin reaktif ve proaktif duyarlılık eğilimlerini açıklayan faktörleri (anneye ve çocuğa ait) incelemek; bunun yanı sıra reaktif ve proaktif anne duyarlılığı ile çocuğun olumlu sosyal davranış türleri arasındaki ilişkileri aracı ve düzenleyici etkiler çerçevesinde değerlendirmektir. Bu kapsamda çocuğun duygu anlama becerisinin aracı rolü; çocuğun cinsiyeti ve mizacının düzenleyici rolü araştırılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda ilk olarak, ön çalışma kapsamında anne bildiirmine dayalı Reaktif ve Proaktif Anne Duyarlılığı Ölçeği geliştirilmiş ve psikometrik özellikleri sınanmıştır. Ön çalışma, 3 ile 6 yaş aralığında çocuğu olan 292 anne (Ort.yaş = 35.13, S = 4.70) ile yürütülmüştür. Elde edilen bulgular, Reaktif ve Proaktif Anne Duyarlılığı Ölçeğinin 16 madde ve 2 alt boyuttan oluştuğunu; geçerli ve güvenilir psikometrik özelliklere sahip olduğunu ortaya koymuştur. Ana çalışmanın örneklemini 280 anne (Ort.yaş = 34.18, S = 4.88) ve çocuğu (Ort.yaş = 55.26 ay, S = 10.57, %54.6’sı kız) oluşturmuştur. Tüm ölçümler annelerden alınan öz bildirimler kullanılarak değerlendirildi. Yalnızca çocuğun duygu anlama becerisi araştırmacı tarafından uygulanan bir görev kullanılarak değerlendirilmiştir. Ana çalışmanın bulguları, ailedeki çocuk sayısının, annenin özerk benlik kurgusunun, zihinsel durumlara ilgi ve merakının ve çocuğun sosyal mizacının reaktif duyarlılığı pozitif yönde yordadığını göstermiştir. Buna karşın, ailedeki çocuk sayısı, annenin ilişkisel benlik kurgusu, zihinsel durumlar hakkındaki kesinliği, zihinsel durumlara ilgi ve merakı ve çocuğun duygusal mizacı proaktif duyarlılığı pozitif yönde, annenin eğitim düzeyi ve özerk benlik kurgusu ise negatif yönde yordamıştır. Elde edilen bulgulara göre, annenin reaktif ve proaktif duyarlılık eğilimleri yardım etme ve rahatlatmayı doğrudan yordamıştır. Ancak annenin reaktif ve proaktif duyarlılık eğilimleri, paylaşma davranışını çocuğun duygu anlama becerisi üzerinden dolaylı olarak yordamıştır. Ayrıca çocuğun mizacı ve cinsiyeti, reaktif ve proaktif anne duyarlılığı ile çocuğun olumlu sosyal davranışları arasındaki ilişkide düzenleyici rol oynamıştır. Elde edilen bulgulara göre, çocuğun hareketli ya da sosyal mizaç özelliğini daha fazla sergilemesi reaktif duyarlılığın; duygusal mizaç özelliğini daha fazla sergilemesi ise proaktif duyarlılığın olumlu sosyal davranışlar üzerindeki etkisini düzenlemiştir. Son olarak, kız çocukları için sergilenen reaktif duyarlılık eğilimleri, erkek çocuklar için sergilenen proaktif duyarlılık eğilimleri olumlu sosyal davranışları artırmıştır.tr_TR
dc.contributor.departmentPsikolojitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2024-09-03T07:01:05Z
dc.fundingYoktr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster